Research Article
BibTex RIS Cite

Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması

Year 2018, Volume: 18 Issue: 2, 1134 - 1151, 28.12.2018
https://doi.org/10.30627/cuilah.476241

Abstract

Tokatlı el-Kazâbâdî
Osmanlı döneminde yaşamış, islam hukuku, tefsir, kelam ve tasavvuf konularında
kendi dönemindeki âlimler gibi şerh ve haşiye tarzında eserler vermiştir. Bu
çalışmada Kazâbâdî’nin hayatı, eserleri ve bu eserler içinden Fıkıh Usulü
alanında yazmış olduğu ve hâlihazırda çeşitli kütüphanelerde yazma eser olarak
bulunan “Hâşiyetü’l-usul ve gâşiyetü’l-füsûl ale’l-mukaddemâti’1-erba‘a” adlı
eseri hakkında bilgi verilecektir. Bu eser müteahhirîn dönemi ulemâsının yoğun
bir şekilde ilgisini çeken, üzerine çok sayıda şerh ve hâşiye yazılan
Sadrüşşerîa’nın
Tenkîhul-usûl ile buna yaptığı şerh olan et-Tavzih isimli
fıkıh usulü kitabı içerisinde yer alan “Mukaddimetü’l-erbaa” bölümünün
haşiyesidir. el-Mukaddimetü’l-Erbaa bölümünde Sadru’ş-şeria, hüsün-kubuh
meselesini incelemiştir. Sadrüşşerîa’nın metni üzerine yazılan hâşiyelerin en
önemlisi Eş‘arî anlayışına yakın duran Teftâzânî’nin et-Telvîh adlı
eseridir. Teftâzânî bu eserinde ve özellikle de Mukaddimat bölümünde,
Sadrüşşerîa’nın görüşlerini hem açıklamış, hem de tenkit etmiştir. Kazâbâdî de
bu eserinde farklı görüşte olan Sadrüşşerîa ile Teftâzânî’nin yazdıklarını
değerlendirmiş ve konuya yeni katkılarda bulunmuştur.

References

  • Altınsu, A. (1972). Osmanlı Şeyhülislamları, Ankara.Babanzâde, İ. (1951). Hediyyetü’l-‘ârifîn esmâü’l-müellifîn ve âsâru’l-musannifîn, Milli Eğitim Basımevi, Ankara. Babanzâde, İ. (1992). İzâhu'l-meknün fi'z-zeyli ala Keşfi'z-zünun an esami'l-kütüb ve'l-fünun, Dâru’l-kütübü’l-ilmiyye, Beyrut.Başar, S. (2017). Osmanlı Şeyhülislamları Eserleri, Fotoğrafları ve Aileleriyle, İstanbul.Bursalı Mehmet Tahir (2016). Osmanlı Müellifleri, Haz. M.A. Yekta Saraç, Ankara.Cici, R. (2001). Osmanlı Dönemi İslam Hukuku Çalışmaları: Kuruluştan Fatih Devrinin Sonuna Kadar, Arasta Yayınları, Bursa.Doğru, H. (2010). “Kazâbâdî’nin Hâşiyetü’l-usûl ve ğâşiyetü’l fusûl ale’l-mukaddemâti’l-erba‘a Adlı Eserinin Tahkîk Ve Tahlîli”, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.Gerger, M. (2013). Bilinmeyen Yönleriyle Osmanlı Şeyhülislamları, İstanbul.İlmiyye Salnamesi. (1998). Osmanlı İlmiyye Teşkilatı ve Şeyhülislamlar, Haz. Seyit Ali Kahraman, Ahmet Nezih Galitekin, Cevdet Dadaş, İşaret Yayınları, İstanbul. İzzî, S. (1784). Tarih-i İzzî, Râşit ve Vâsıf Efendiler Matbaası, İstanbul.Kazâbâdî, A. (t.s.) Haşiyetü'l-usul ale'l-mukaddimati'l-erba', b.y.: Yazma (Süleymaniye Kütüphanesi, İstanbul, Çelebi Abdullah Bölümü 396 numaralı nüsha), 1-18 vr. Kehhale, Ö. (1957). Mu‘cemü’l-müellifîn, Dâru ihyai’t-turasi’l-Arabî, Beyrut.Köksal, A. (2012). “İslâm Hukuk Felsefesinde Fiillerin Ahlâkîliği Meselesi-Mukaddimât-ı Erbaa’ya Giriş”, İslam Araştırmaları Dergisi, 28: 1-44.Öz, M. (2002). ‘Kazâbâdî’, DİA, Ankara, XXV, 120-121.Özen, Ş. (2011). “Tenkîhu’l-Usûl” DİA, Ankara, XL, 454-458.Öztuna, Y. (1994). Büyük Osmanlı Tarihi, İstanbul.Serin, R. (1987). Türk tarihinde ve Türk Kültüründe Tokat Sempozyumu, Haz. S. Hayri Bolay ve dğ., AnkaraTopuzoğlu, T. (1997), “Haşiye”, DİA, İstanbul, XVI, 419-422.Uzunçarşılı, İ. (1995), Büyük Osmanlı Tarihi, b.y.Zirikli, H. (1998). el-A'lâm: Kamusu teracim li-eşheri'r-rical ve'n-nisa-i mine’l-Arabi ve’l müstağribin ve’l-müsteşirikin, Daru’l-ilmü’l-melayîn, Beyrut: 1998.
Year 2018, Volume: 18 Issue: 2, 1134 - 1151, 28.12.2018
https://doi.org/10.30627/cuilah.476241

Abstract

References

  • Altınsu, A. (1972). Osmanlı Şeyhülislamları, Ankara.Babanzâde, İ. (1951). Hediyyetü’l-‘ârifîn esmâü’l-müellifîn ve âsâru’l-musannifîn, Milli Eğitim Basımevi, Ankara. Babanzâde, İ. (1992). İzâhu'l-meknün fi'z-zeyli ala Keşfi'z-zünun an esami'l-kütüb ve'l-fünun, Dâru’l-kütübü’l-ilmiyye, Beyrut.Başar, S. (2017). Osmanlı Şeyhülislamları Eserleri, Fotoğrafları ve Aileleriyle, İstanbul.Bursalı Mehmet Tahir (2016). Osmanlı Müellifleri, Haz. M.A. Yekta Saraç, Ankara.Cici, R. (2001). Osmanlı Dönemi İslam Hukuku Çalışmaları: Kuruluştan Fatih Devrinin Sonuna Kadar, Arasta Yayınları, Bursa.Doğru, H. (2010). “Kazâbâdî’nin Hâşiyetü’l-usûl ve ğâşiyetü’l fusûl ale’l-mukaddemâti’l-erba‘a Adlı Eserinin Tahkîk Ve Tahlîli”, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.Gerger, M. (2013). Bilinmeyen Yönleriyle Osmanlı Şeyhülislamları, İstanbul.İlmiyye Salnamesi. (1998). Osmanlı İlmiyye Teşkilatı ve Şeyhülislamlar, Haz. Seyit Ali Kahraman, Ahmet Nezih Galitekin, Cevdet Dadaş, İşaret Yayınları, İstanbul. İzzî, S. (1784). Tarih-i İzzî, Râşit ve Vâsıf Efendiler Matbaası, İstanbul.Kazâbâdî, A. (t.s.) Haşiyetü'l-usul ale'l-mukaddimati'l-erba', b.y.: Yazma (Süleymaniye Kütüphanesi, İstanbul, Çelebi Abdullah Bölümü 396 numaralı nüsha), 1-18 vr. Kehhale, Ö. (1957). Mu‘cemü’l-müellifîn, Dâru ihyai’t-turasi’l-Arabî, Beyrut.Köksal, A. (2012). “İslâm Hukuk Felsefesinde Fiillerin Ahlâkîliği Meselesi-Mukaddimât-ı Erbaa’ya Giriş”, İslam Araştırmaları Dergisi, 28: 1-44.Öz, M. (2002). ‘Kazâbâdî’, DİA, Ankara, XXV, 120-121.Özen, Ş. (2011). “Tenkîhu’l-Usûl” DİA, Ankara, XL, 454-458.Öztuna, Y. (1994). Büyük Osmanlı Tarihi, İstanbul.Serin, R. (1987). Türk tarihinde ve Türk Kültüründe Tokat Sempozyumu, Haz. S. Hayri Bolay ve dğ., AnkaraTopuzoğlu, T. (1997), “Haşiye”, DİA, İstanbul, XVI, 419-422.Uzunçarşılı, İ. (1995), Büyük Osmanlı Tarihi, b.y.Zirikli, H. (1998). el-A'lâm: Kamusu teracim li-eşheri'r-rical ve'n-nisa-i mine’l-Arabi ve’l müstağribin ve’l-müsteşirikin, Daru’l-ilmü’l-melayîn, Beyrut: 1998.
There are 1 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Hilal Özay 0000-0001-6412-4430

Publication Date December 28, 2018
Submission Date October 30, 2018
Published in Issue Year 2018 Volume: 18 Issue: 2

Cite

APA Özay, H. (2018). Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 18(2), 1134-1151. https://doi.org/10.30627/cuilah.476241
AMA Özay H. Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). December 2018;18(2):1134-1151. doi:10.30627/cuilah.476241
Chicago Özay, Hilal. “Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı Ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 18, no. 2 (December 2018): 1134-51. https://doi.org/10.30627/cuilah.476241.
EndNote Özay H (December 1, 2018) Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 18 2 1134–1151.
IEEE H. Özay, “Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), vol. 18, no. 2, pp. 1134–1151, 2018, doi: 10.30627/cuilah.476241.
ISNAD Özay, Hilal. “Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı Ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 18/2 (December 2018), 1134-1151. https://doi.org/10.30627/cuilah.476241.
JAMA Özay H. Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). 2018;18:1134–1151.
MLA Özay, Hilal. “Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı Ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), vol. 18, no. 2, 2018, pp. 1134-51, doi:10.30627/cuilah.476241.
Vancouver Özay H. Tokatlı El-Kazâbâdî’nin Hayatı ve Haşiyetü’l-Usûl Adlı Yazma Eserinin Tanıtılması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). 2018;18(2):1134-51.

Correspondence Address
Cukurova University, Faculty of Theology, Balcali Campus, 01330, Saricam/Adana.