İslami İlimler Dergisi

Abstract

Türkiye’de din sosyolojisinin gelişimini
dört döneme ayırarak incelemek mümkündür: Başlangıç Dönemi (1908-1923),
Hazırlık Dönemi (1923-1949), Kurumsallaşma Dönemi (1949-1982) ve Gelişim Dönemi
(1982 -…). Bu sınıflamada, alanın Türkiye’deki seyrini belirleyen belli başlı
farklılaşma eksenleri göz önünde bulundurulmuştur. Bu bağlamda din
sosyolojisinin gelişimi, kurumsallaşma öncesi ve sonrası olmak üzere iki ana
döneme ayrılmıştır. Kurumsallaşma öncesi başlangıç ve hazırlık dönemlerini,
kurumsallaşma sonrası ise kurumsallaşmanın başlangıç ve gelişim dönemlerini
kapsamaktadır. Ancak bu çalışmada, kurumsallaşma öncesi dönemin özelliklerine
kısaca temas edilmiş, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin kuruluşuyla
başlayan kurumsallaşma ve sonrası dönemin özellikleri ise ayrıntılı biçimde incelenmiştir.
Böylece araştırma, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi çatısı altında din
sosyolojisi anabilim dalının gelişimine katkıda bulunan bilim insanlarının çalışmaları
ile sınırlandırılmıştır. Araştırmada, söz konusu isimlerin din sosyolojisine katkıları,
literatür taraması yoluyla elde edilen bilgilerden hareketle eserlerinde ele
aldıkları belli başlı konular, geliştirdikleri perspektifler ve yetiştirdikleri
öğretim elemanları örneğinde kronolojik ve analitik bir çerçevede ele
alınmıştır.