-
Traverten; kalsiyumbikarbonat Ca(HCO3) içeren soğuk ve sıcak su
kaynakları tarafından çökeltilen karbonatlı oluşumlardır. Türkiye’de zengin
olan traverten yatakları bulunmaktadır. Daha çok endüstriyel alanda, kireç ve
çimento imalında, yapıtaşı, hediyelik eşya yapımında hammadde olarak
kullanılır, suların çıktığı alanın jeolojik, jeomorfolojik, hidrografik ve biyolojik
şartlarına bağlı olarak teras, sırt, kanal, koni, baca, köprü gibi morfolojik
yapılar oluşturarak depolanırlar. Traverten birikim şekilleri olarak
nitelendirebileceğimiz bu hidrojeomorfolojik yapılar, ender bulunan tabi
oluşumlardır. Denizli-Pamukkale, Ağrı-Diyadin, Erzincan-Otlukbeli Gölü,
Erzurum-Hölenk, Van-Başkale, Hadim-Aksazak, Hadim-Yerköprü, Sındırgı-
Hisaralan, Cihanbeyli-Bolluk Gölü, Bolu-Akkale, Sivas-Sıcakçermik gibi birçok
yerde birer doğa harikası olan bu traverten birikim şekilleri bulunmaktadır.
Maalesef, Pamukkale travertenleri haricindeki alanlar koruma statüsüne sahip
değildir. Doğal ve beşeri kökenli tehditlerle karşı karşıyadır ve zarar
görmektedir. Bu nedenle, Türkiye’deki traverten alanları detaylı olarak etüt
edilmeli, morfolojik olarak estetik görünüme sahip, ekolojik ve turistik değeri
olan alanların koruma altına alınması sağlanmalıdır.
Bu yazıda, Türkiye’deki başlıca traverten sahaları ele alınmış, tahrip
şekilleri, sorunları ve korunmasına yönelik yapılması gereken çalışmalar
belirtilmiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | September 27, 2013 |
Published in Issue | Year 2011 Issue: 23 |