Mevzu – Journal of Social Sciences

Abstract

İnsanın yazılı veya sözlü duygu ve düşüncelerini aktarması konusunda dil, büyük bir öneme sahiptir. Çünkü dil, toplumsal kimliğin oluşması, gelişmesi ve ilerlemesinde kilit bir rol oynamaktadır. Ancak dünya üzerinde birden çok dilin varlığı aynı dili konuşamayan insanların iletişim sorununu da beraberinde getirmiştir. Tam da bu noktada toplumların etkileşimi, bilgi alışverişi ve kaynaşması için çeviriye ihtiyaç vardır. Çeviri, sadece bir dilden başka bir dile aktarımla tanımlanacak basit bir kavram değildir. Çeviri toplumsal, kültürel ve sosyal açıdan milletlerin birbiriyle tanışması ve etkilenmesini de sağlamaktadır. Çeviri geçmişten günümüze farklı aşama ve tanımlamadan geçmiştir. Nitekim çeviriye dair “aktarım”, “yeniden oluşturma” ve “iletişim biçimi” gibi tanımlamalar da bunu göstermektedir. Tarih içerisinde yaşanan siyasi, sosyal ve kültürel olaylar da çevirinin seyrine yön vermiştir. Bu yüzden çeviri hakkında tekdüze bir tanım veya amaç ortaya konulamamıştır. Özellikle ilk dönemlerde çevirinin sosyal hayatın devam ettirilmesi için bir ihtiyaç görüldüğü, bir bilim hüviyetinde olmadığı söylenebilir. Ancak devlet içinde kurumsallaşmanın ve bilimsel faaliyetlere verilen önemin artması çeviriye ivme kazandırmıştır. Ancak çevirinin bilim haline gelmesi 20. Yüzyılda gerçekleşmiştir. Özellikle batılı çeviri bilimciler tarafından bu alanda çalışmalar ortaya konulmuştur. Çevirinin ve çevirmenin nasıl olması gerektiği, kaynak ve erek kültür ayrımı ve uygulanabilir çeviri stratejileri üzerinde önemle durulmuştur. Bu kitapta ise Gülfem Kurt, Necib Mahfuz’un Arapçadan Türkçeye çevrilmiş üç eserini Gideon Toury’nin erek odaklı kuramı çerçevesinde incelemiş ve çeviri stratejilerini uygulamıştır.