Türkiye’de Sanal Para Değerinin Belirleyicileri: Bitcoin Üzerine Bir Uygulama

Yusuf Çolak; Ali Rıza Sandalcılar

doi:10.34086/rteusbe.663920

Research Article

Determinants of Virtual Currency Values in Turkey: An Application on Bitcoin

Year 2019, Volume: 5 Issue: 10, 205 - 232, 31.12.2019

Yusuf Çolak Ali Rıza Sandalcılar

https://doi.org/10.34086/rteusbe.663920

Cited By: 6

Abstract

In the study, selected by a number of financial variables in Turkey (USD, EURO, POUND, SDR, BİST 100, Republic gold, money supply M1 and M2) have examined the relationship between virtual currency Bitcoin. In this context, monthly data for 2013-2019 period were used. As a result of the analyses, the first differences of the variables were found to be stationary, while the existence of a long-term cointegration between Bitcoin and other financial variables was determined. The Granger Causality test, which investigates causality between variables, showed that there is a 5% significance level from SDR and USD to BTC and a 10% significance level from Euro and BIST 100 to BTC in the equation where Bitcoin is a dependent variable.

Keywords

Virtual Money, Cryptology, Bitcoin, Cointegration, Causality

References

Akleylek, S., Yıldırım, H. M., & Tok, Z. Y. (2011). Kriptoloji ve Uygulama Alanları; Açık Anahtar Altyapısı ve Kayıtlı Elektronik Postalar. Popüler Bilim Dergisi(168), 1-27.
Ali, R., Barrdear, J., & Southgate, J. (2014). The Economics Of Digital Currencies. Bank of England Quarterly Bulletin, 54(3), 276-286.
Balcısoy, E. (2017). Yüksek Performanslı Bitcoin Madenciliği İçin SHA 256 Özet Algoritmasnın En İyilenmesi (Yüksek Lisans Tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez Merkezi adresinden edinilmiştir. Ankara.
Ball, L. (2012). Money, Banking And Financial Markets. London: Worth Publisher.
Berentsen, A., & Schär, F. (2018). A Short Introduction to the World of Cryptocurrencies. Washington: Federal Reserve Bank Publishing.
Böhme, R., Christin, N., Edelman, B., & Moore, T. (2015). Bitcoin: Economics, Technology, and Governance. Journal of Economic Perspectives, 29(2), 2013-238.
Bustillos, M. (2013, 4 1). New Yorker Ekonomi Bülteni. The Bitcoin Boom: https://www.newyorker.com/tech/annals-of-technology/the-bitcoin-boom adresinden alındı
Coinmarketcap Cryptocurrency Market. (2019, 08 26). www.coinmarketcap.com adresinden alındı
Dadda, L., & Machetti, M. (2004). The Design of a High Speed ASIC Unit for the Hash Function SHA-256. Paris: Design, Automation and Test in Europe Conference and Exhibition.
Dai, W. (1998). B-Money. http://www.weidai.com/bmoney.txt adresinden alındı
Dickey, D., & Fuller, W. (1979). Distribution Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Journal Of American Statistical Association, 74(366), 427-461. Doğan, B., & Can, M. (2016). Küreselleşmenin Büyümeye Etkisi: Güney Kore Örnekleminde Eşbütünleşme Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 197-220.
Dooley, J. (2013). A Brief History Of Cryptology And Cryptographic Algorithms. İllinois: Springer Publishing.
Dourado, E., & Brito, J. (2014). Cyrptocurrency. The New Palgrave Dictionary Of Economics, 12-23.
Farell, R. (2015). An Analysis of the Cryptocurrency Industry. Penn Libraries, University Of Pensylvania, 4(5), 1-23. 08 20, 2019 tarihinde http://repository.upenn.edu/wharton_research_scholars/130 adresinden alındı
Filipova, N. (2015). Blokchain – An Opportunity For Developing New Bussiness Models. Tsenov Academy of Economics , 75-92.
Franco, P. (2015). Understanding Bitcoin; Cryptography, Engineering and Economics. Cornwall, UK: Wiley Publishing.
Granger, C. (1969). Investigating Causal Relations By Economic Models And Cross Spectral Models. Econometrica(37), 424-438.
Grembowski, T., & Lien , R. (2002). Comparative analysis of the hardware implementations of hash functions SHA-1 and SHA-512. Sao Paolo: International Conference on Information Security Press.
Gujarati, D. N. (1999). Econometric Models, Techniques and Applications. London: Prentice Hall Publishing.
Gültekin, Y. (2017). Kripto Para Birimleri Ve Yatırım Arcı Olarak Kullanımları: Tarihsel Volatilitileri Bağlamında Bir Değerlendirme (Yüksek Lisans Tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez Merkezi adresinden edinilmiştir. Samsun.
Güven, V., & Şahinöz, E. (2018). Blokzincir, Kripto Paralar ve Bitcoin. İstanbul: Kronik Kitap Yayınları.
Houben, R., & Snyers, A. (2018). Cryptocurrencies and blockchain. Antwerp: Policy Department for Economic, Scientific and Quality of Life Policies European Parliament.
Hubbard, G. (2002). Money, The Financial System And Economy. Boston: Addison Wesley Publishing.
IMF. (2019). İnternational Monetary Found: 10.08.2019 tarihinde www.imf.org/Data/Reports adresinden alındı
IMF. (2019). Özel Çekme Hakları (SDR). Washington: Uluslararası Para Fonu Dış İlişkiler Bölümü. https://www.imf.org/external/np/exr/facts/tur/sdrt.pdf adresinden alındı
İçellioğlu, Ş. C., & Öztürk, M. E. (2018). Bitcoin ile Seçili Döviz Kurları Arasındaki İlişkinin Araştırılması: 2013-2017 Dönemi için Johansen Testi ve Granger Nedensellik Testi. Maliye ve Finans Yazıları, 51-70.
Mishkin, F. (2015). Money, Banking And Financial Markets. London: Pearson Education Publishing.
Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. www.bitcoin.org adresinden alındı
Nakamura , K., & Matsutani, H. (2017). An Based Hardware Caching for Blockchain. Bochum: FPGA Publishing.
Narayanan, A., Bonneau, J., Felten, E., & Miller, A. (2016). Bitcoin and Cryptocurrency Technologies. Princeton: Princeton University Press.
Öçal, T. (1990). Para Teorisi. Ankara: Gazi Üniversitesi İİBF Yayınları.
Parker, L. (2017). Brave New Coin. 19.08.2019 tarihinde https://bravenewcoin.com/insights/bitcoin-spam-attack-stressed-network adresinden alınmıştır. adresinden alındı
Sandalcılar, A. R. (2012). Türkiye'de Kağıt Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındakiİlişki: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(1-15).
Swan, M., & De Filippi, P. (2017). Toward A Philosophy Of Blockchain. Metaphilosophy Dergisi, 48(3), 603-619.
Tapscott, D. (2016). Blockchain Revolution: How the Technology Behind Bitcoin is Changing Money, Business and the World. Massachusetts: Portfolio & Penguin Publishing.
Tarı, R. (2012). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları
Tarı, R. (2012). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
TÜBİTAK.(2019). TÜBİTAK Web Sitesi: https://blokzincir.bilgem.tubitak.gov.tr/blok-zincir.html adresinden alındı
Varian, H. (2013). Business Standard: 22.08.2019 tarihinde https://www.business-standard.com/article/finance/not-particularly-optimistic-about-bitcoin-s-future-hal-varian-113121601025_1.html adresinden alınmıştır. adresinden alındı
Vlasov, A. (2017). The Evolution of E-Money. European Research Studies, 20(1), 215-224.
Yalta, Y. (2011). Para Teorisi ve Politikası Ders Notları. İstanbul, Türkiye: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları.
Yerlikaya, T., & Buluş, E. (2006). Kripto Algoritmalarının Gelişimi ve Önemi. Denizli: TMMOB Yayınları.
Yücel, F., & Ata, Y. (2003). Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Testleri Altında İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 1-13.
Zyskind , G., Nathan, O., & Pentland, A. (2015). Decentralizing Privacy: Using Blockchain to Protect Personal Data. Boston: IEEE CS Security and Privacy Workshops.

Türkiye’de Sanal Para Değerinin Belirleyicileri: Bitcoin Üzerine Bir Uygulama

Year 2019, Volume: 5 Issue: 10, 205 - 232, 31.12.2019

Yusuf Çolak Ali Rıza Sandalcılar

https://doi.org/10.34086/rteusbe.663920

Cited By: 6

Abstract

Çalışmada Türkiye’deki seçili bir takım finansal değişkenlerle (USD, EURO, POUND, SDR, BİST 100, Cumhuriyet Altını, M1 ve M2 para arzları) sanal para birimi Bitcoin (BTC) arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu kapsamda 2013-2019 dönemine ait aylık veriler kullanılmıştır. Analizler sonucunda değişkenlerin birinci farklarının durağan olduğu tespit edilmiş, diğer taraftan Bitcoin ile diğer finansal değişkenler arasında uzun dönemli bir eşbütünleşmenin varlığı belirlenmiştir. Değişkenler arasında nedenselliğin araştırıldığı Granger Nedensellik testi ile de Bitcoin’in bağımlı değişken olduğu denklemde SDR ve USD ‘den BTC’ye doğru %5 anlamlılık düzeyinde; Euro ve BIST 100 değişkeninden BTC’ye doğru ise %10 anlamlılık seviyesinde bir nedenselliğin varlığı tespit edilmiştir.

Keywords

Sanal Para, Kriptoloji, Bitcoin, Eşbütünleşme, Nedensellik

References

Akleylek, S., Yıldırım, H. M., & Tok, Z. Y. (2011). Kriptoloji ve Uygulama Alanları; Açık Anahtar Altyapısı ve Kayıtlı Elektronik Postalar. Popüler Bilim Dergisi(168), 1-27.
Ali, R., Barrdear, J., & Southgate, J. (2014). The Economics Of Digital Currencies. Bank of England Quarterly Bulletin, 54(3), 276-286.
Balcısoy, E. (2017). Yüksek Performanslı Bitcoin Madenciliği İçin SHA 256 Özet Algoritmasnın En İyilenmesi (Yüksek Lisans Tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez Merkezi adresinden edinilmiştir. Ankara.
Ball, L. (2012). Money, Banking And Financial Markets. London: Worth Publisher.
Berentsen, A., & Schär, F. (2018). A Short Introduction to the World of Cryptocurrencies. Washington: Federal Reserve Bank Publishing.
Böhme, R., Christin, N., Edelman, B., & Moore, T. (2015). Bitcoin: Economics, Technology, and Governance. Journal of Economic Perspectives, 29(2), 2013-238.
Bustillos, M. (2013, 4 1). New Yorker Ekonomi Bülteni. The Bitcoin Boom: https://www.newyorker.com/tech/annals-of-technology/the-bitcoin-boom adresinden alındı
Coinmarketcap Cryptocurrency Market. (2019, 08 26). www.coinmarketcap.com adresinden alındı
Dadda, L., & Machetti, M. (2004). The Design of a High Speed ASIC Unit for the Hash Function SHA-256. Paris: Design, Automation and Test in Europe Conference and Exhibition.
Dai, W. (1998). B-Money. http://www.weidai.com/bmoney.txt adresinden alındı
Dickey, D., & Fuller, W. (1979). Distribution Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Journal Of American Statistical Association, 74(366), 427-461. Doğan, B., & Can, M. (2016). Küreselleşmenin Büyümeye Etkisi: Güney Kore Örnekleminde Eşbütünleşme Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 197-220.
Dooley, J. (2013). A Brief History Of Cryptology And Cryptographic Algorithms. İllinois: Springer Publishing.
Dourado, E., & Brito, J. (2014). Cyrptocurrency. The New Palgrave Dictionary Of Economics, 12-23.
Farell, R. (2015). An Analysis of the Cryptocurrency Industry. Penn Libraries, University Of Pensylvania, 4(5), 1-23. 08 20, 2019 tarihinde http://repository.upenn.edu/wharton_research_scholars/130 adresinden alındı
Filipova, N. (2015). Blokchain – An Opportunity For Developing New Bussiness Models. Tsenov Academy of Economics , 75-92.
Franco, P. (2015). Understanding Bitcoin; Cryptography, Engineering and Economics. Cornwall, UK: Wiley Publishing.
Granger, C. (1969). Investigating Causal Relations By Economic Models And Cross Spectral Models. Econometrica(37), 424-438.
Grembowski, T., & Lien , R. (2002). Comparative analysis of the hardware implementations of hash functions SHA-1 and SHA-512. Sao Paolo: International Conference on Information Security Press.
Gujarati, D. N. (1999). Econometric Models, Techniques and Applications. London: Prentice Hall Publishing.
Gültekin, Y. (2017). Kripto Para Birimleri Ve Yatırım Arcı Olarak Kullanımları: Tarihsel Volatilitileri Bağlamında Bir Değerlendirme (Yüksek Lisans Tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez Merkezi adresinden edinilmiştir. Samsun.
Güven, V., & Şahinöz, E. (2018). Blokzincir, Kripto Paralar ve Bitcoin. İstanbul: Kronik Kitap Yayınları.
Houben, R., & Snyers, A. (2018). Cryptocurrencies and blockchain. Antwerp: Policy Department for Economic, Scientific and Quality of Life Policies European Parliament.
Hubbard, G. (2002). Money, The Financial System And Economy. Boston: Addison Wesley Publishing.
IMF. (2019). İnternational Monetary Found: 10.08.2019 tarihinde www.imf.org/Data/Reports adresinden alındı
IMF. (2019). Özel Çekme Hakları (SDR). Washington: Uluslararası Para Fonu Dış İlişkiler Bölümü. https://www.imf.org/external/np/exr/facts/tur/sdrt.pdf adresinden alındı
İçellioğlu, Ş. C., & Öztürk, M. E. (2018). Bitcoin ile Seçili Döviz Kurları Arasındaki İlişkinin Araştırılması: 2013-2017 Dönemi için Johansen Testi ve Granger Nedensellik Testi. Maliye ve Finans Yazıları, 51-70.
Mishkin, F. (2015). Money, Banking And Financial Markets. London: Pearson Education Publishing.
Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. www.bitcoin.org adresinden alındı
Nakamura , K., & Matsutani, H. (2017). An Based Hardware Caching for Blockchain. Bochum: FPGA Publishing.
Narayanan, A., Bonneau, J., Felten, E., & Miller, A. (2016). Bitcoin and Cryptocurrency Technologies. Princeton: Princeton University Press.
Öçal, T. (1990). Para Teorisi. Ankara: Gazi Üniversitesi İİBF Yayınları.
Parker, L. (2017). Brave New Coin. 19.08.2019 tarihinde https://bravenewcoin.com/insights/bitcoin-spam-attack-stressed-network adresinden alınmıştır. adresinden alındı
Sandalcılar, A. R. (2012). Türkiye'de Kağıt Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındakiİlişki: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(1-15).
Swan, M., & De Filippi, P. (2017). Toward A Philosophy Of Blockchain. Metaphilosophy Dergisi, 48(3), 603-619.
Tapscott, D. (2016). Blockchain Revolution: How the Technology Behind Bitcoin is Changing Money, Business and the World. Massachusetts: Portfolio & Penguin Publishing.
Tarı, R. (2012). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları
Tarı, R. (2012). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
TÜBİTAK.(2019). TÜBİTAK Web Sitesi: https://blokzincir.bilgem.tubitak.gov.tr/blok-zincir.html adresinden alındı
Varian, H. (2013). Business Standard: 22.08.2019 tarihinde https://www.business-standard.com/article/finance/not-particularly-optimistic-about-bitcoin-s-future-hal-varian-113121601025_1.html adresinden alınmıştır. adresinden alındı
Vlasov, A. (2017). The Evolution of E-Money. European Research Studies, 20(1), 215-224.
Yalta, Y. (2011). Para Teorisi ve Politikası Ders Notları. İstanbul, Türkiye: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları.
Yerlikaya, T., & Buluş, E. (2006). Kripto Algoritmalarının Gelişimi ve Önemi. Denizli: TMMOB Yayınları.
Yücel, F., & Ata, Y. (2003). Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Testleri Altında İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 1-13.
Zyskind , G., Nathan, O., & Pentland, A. (2015). Decentralizing Privacy: Using Blockchain to Protect Personal Data. Boston: IEEE CS Security and Privacy Workshops.

There are 44 citations in total.

Details

Primary Language	Turkish
Journal Section	Research Articles
Authors	Yusuf Çolak 0000-0001-8004-6233 Ali Rıza Sandalcılar 0000-0002-9185-6968
Publication Date	December 31, 2019
Submission Date	December 23, 2019
Acceptance Date	December 27, 2019
Published in Issue	Year 2019 Volume: 5 Issue: 10

Cite

ISNAD	Çolak, Yusuf - Sandalcılar, Ali Rıza. “Türkiye’de Sanal Para Değerinin Belirleyicileri: Bitcoin Üzerine Bir Uygulama”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 5/10 (December 2019), 205-232. https://doi.org/10.34086/rteusbe.663920.