Research Article
BibTex RIS Cite
Year 2024, Issue: 38, 1269 - 1282, 21.02.2024
https://doi.org/10.29000/rumelide.1440261

Abstract

References

  • İbn’ül-Mu’tez, Ebü’l-Abbâs Abdullah b. Muhammed el-Mu’tez Billah b. el-Mütevekkil b. el-Mu’tasım b. er-Reşîd el-Abbâsî,(1990). el-Bedi’ fi’l-bedi’. By.:Dâru’l-Ciyl.
  • el-Askerî, Ebû Hilâl el-Hasen b. Abdillâh b. Sehl. Kitâbü’s-sınâ’ateyn. thk. Ali Muhammed el-Bicâvî. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrahim. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
  • el-Âmilî, Bahâüddîn Muhammed b. Hüseyn b. Abdissamed. el-Keşkûl. thk.Muhammed Abdulkerim en-Nümerî. Beyrut: Dârul-Kütübi’l-İlmiyye, 1998.
  • ed-Desûkî, Muhammed b. Ahmed. Hâşiyetü’d-Desûkî alâ muhtasari’l-me’ânî. thk. Abdulhamîd Hindâvî. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
  • el-Câhız, ebû Osman Amr b. Bahr b. Mahbûb el-Kinânî, (2002). el-Beyân ve’t-tebyîn. Beyrut: Dâru ve’l-Mektebeti’l-Hilâl.
  • el-Meydânî, Abdrrahman Hasan Habenneke(1996). el-Belâgatü’l-Arabiyye. Dımaşk: Dâru’l-Kalem.
  • er-Râfii, Mustafa Sâdık b. Abdurrezzâk b. Said b. Ahmed b. Abdulkadir. Târîhu Edebi’l-Arab. B.y: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, ts.
  • ez-Zâhidî, Hâfız Senâullah, (1994). Telhîsü’l-usûl. Kuveyt: Merkezü’l-Mahtûtât ve’t-Türâs ve’l-Vesâik.
  • es-Sekkâkî, Ebû Ya’kûb SirâcüddînYûsuf b. Ebî Bekr, (1987). Miftâhu’l-Ulûm. 2. Basım Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
  • es-Saîd, Abdülmüteâl, (2005). Buğyetü’l-îzâh li-telhîsi’l-Miftâh fî ulûmi’l-belâga. By: Mektebetü’l-Âdâb, 17. Basım.
  • Abbâs, İhsân, (1983). Târîhu’n-nakdi’l-Arabî inde’l-Arab. Beyrut: Dâru’s-Sekâfe, 4. Basım.
  • Atik, Abdulaziz, (1982). İlmu’l-beyân. Beyrut: Dâru’n-Nahdati’l-Arabiyye.
  • Avnî, Hâmid. el-Menhâcü’l-vâdıh li’l-belâga. By: el-Mektebetü’l-Ezheriyye li’t-Türâs, ts.
  • el-Kurtubî, Ebû Muhammed Ali b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelüsî, (1900). Et-Takrîb li-haddi’l-mantık ve’l-medhali ileyhi bi-elfâzi’l-âmiye ve’l-emsileti’l-Fıkhiyye. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâru Mektebeti’l-Hayât.
  • el-Kazvînî, Ebü’l-Meâlî Celâlüddîn. el-Hatîb. el-Îzâh fî ulûmi’l-belâga. Beyrut: Dâru’l-Ciyl, ts.
  • el-Kûrânî, Şihâbuddîn Ahmed b. İsmail, (2008). ed-Dürerü’l-levâmi’ fî şerhi Cem’i’l-Cevâmî. Basılmamış Doktora Tezi. Medinetü’l-Münevvere: Câmiatü’l-İslâmiyye.
  • el-Merâgî, Ahmed b. Mustafa. Ulûmü’l-belâga el-Beyân el-Meânî ve’l-Bedi’. By: ts.
  • Maraşlî, Nedîm. Maraşlî, Üsâme. Tecdîdü Sıhâhi’l-Allâme el-Cevherî ve’l-mustalahâti’l-ilmiyye ve’l-fenniyye li’l-mecâmi’i ve’l-câmiâti’l-Arabiyye. By: ts.
  • Menâhicü Câmi’ati’l-Medîneti’l-Âlemiyye. el-Belâgatü’l-Meâni. By: Câmiatü’l-Medineti’l-Âlemiyye. ts.
  • El-Hâşimî, Ahmed b. İbrahim b. Mustafa. Cevâhirü’l-Belâga fi’l-Meânî ve’l-Beyân ve’l-Bedi’. thk. Yusuf es-Samîlî. Beyrut: Dâru’l-Mektebeti’l-Asriyye, ts.
  • Müeyyed-Billâh, Yahyâ b. Hamza, (2002). et-Tırâz li-esrâri’l-belâga ve ulûmi hakâiki’l-i’câz. Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye.
  • en-Nüveyrî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddin Ahmed b. Abdilvehhâb, (2002). Nihâyetü’l-ereb fî fünûni’l-edeb. Kahire: Dâru’l-Kütüb ve’l-Vesâiki’l-Kavmiyye, 1. Basım.

مصطلحات بلاغية في علمي المعاني والبيان

Year 2024, Issue: 38, 1269 - 1282, 21.02.2024
https://doi.org/10.29000/rumelide.1440261

Abstract

المصطلحات البلاغية لها أهمية كبيرة، ودور مهم في استقامة الكلام واختيار الكلمات التي تناسب حال المخاطب؛ حتى يصل الكلام في أبهى صورة وأجمل حلة. فالمصطلحات البلاغية ذُكرت في أمهات كتب البلاغة في علميّ المعاني والبيان، وفي هذا البحث المتواضع نقلت ما عرّفه أهل الاختصاص لكل من الفصاحة والبلاغة، وقد قدّموا الكلام على الفصاحة قبل البلاغة؛ لأن معرفة البلاغة متوقف على معرفة الفصاحة في الجملة. وبعد أن أفردت لعلم المعاني فصلاً خاصاً به، بيّنت خصوص البلاغة وعموم الفصاحة في الكلام، وأفردت لكل منهما بحثاً يتناولهما، ثم عرّفت علم المعاني وذكرت ما يندرج تحته من مسمّيات؛ كالخبر والإنشاء والوصل والفصل والإيجاز والإطناب والمساواة، وتطرّقت للبلاغة في معرفة كل نوع منها، وعرَّجت إلى تعريف علماء البلاغة لكل منها، وفي الفصل الثاني تناولت علم البيان وتعريف العلماء له، وما يندرج تحته من تشبيه تمثيل وغير تمثيل، وأقسامه من ملفوف ومفروق وتسوية وجمع، وتشبيه مفصّل ومُجمَل، وبعدها ذكرت انقسام التشبيه باعتبار أداته إلى تشبيه مُرسَل ومؤكَّد، والتشبيه الضمني، وعرَّفت الحقيقة والمجاز، والحقيقة اللغوية والعقلية، والمجاز وأقسامه، وختمت المبحث الأخير بالاستعارة وتعريفها وأقسامها؛ كالمرشحة والمجرّدة والمطلقة، والكناية ومعناها.

References

  • İbn’ül-Mu’tez, Ebü’l-Abbâs Abdullah b. Muhammed el-Mu’tez Billah b. el-Mütevekkil b. el-Mu’tasım b. er-Reşîd el-Abbâsî,(1990). el-Bedi’ fi’l-bedi’. By.:Dâru’l-Ciyl.
  • el-Askerî, Ebû Hilâl el-Hasen b. Abdillâh b. Sehl. Kitâbü’s-sınâ’ateyn. thk. Ali Muhammed el-Bicâvî. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrahim. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
  • el-Âmilî, Bahâüddîn Muhammed b. Hüseyn b. Abdissamed. el-Keşkûl. thk.Muhammed Abdulkerim en-Nümerî. Beyrut: Dârul-Kütübi’l-İlmiyye, 1998.
  • ed-Desûkî, Muhammed b. Ahmed. Hâşiyetü’d-Desûkî alâ muhtasari’l-me’ânî. thk. Abdulhamîd Hindâvî. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
  • el-Câhız, ebû Osman Amr b. Bahr b. Mahbûb el-Kinânî, (2002). el-Beyân ve’t-tebyîn. Beyrut: Dâru ve’l-Mektebeti’l-Hilâl.
  • el-Meydânî, Abdrrahman Hasan Habenneke(1996). el-Belâgatü’l-Arabiyye. Dımaşk: Dâru’l-Kalem.
  • er-Râfii, Mustafa Sâdık b. Abdurrezzâk b. Said b. Ahmed b. Abdulkadir. Târîhu Edebi’l-Arab. B.y: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, ts.
  • ez-Zâhidî, Hâfız Senâullah, (1994). Telhîsü’l-usûl. Kuveyt: Merkezü’l-Mahtûtât ve’t-Türâs ve’l-Vesâik.
  • es-Sekkâkî, Ebû Ya’kûb SirâcüddînYûsuf b. Ebî Bekr, (1987). Miftâhu’l-Ulûm. 2. Basım Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
  • es-Saîd, Abdülmüteâl, (2005). Buğyetü’l-îzâh li-telhîsi’l-Miftâh fî ulûmi’l-belâga. By: Mektebetü’l-Âdâb, 17. Basım.
  • Abbâs, İhsân, (1983). Târîhu’n-nakdi’l-Arabî inde’l-Arab. Beyrut: Dâru’s-Sekâfe, 4. Basım.
  • Atik, Abdulaziz, (1982). İlmu’l-beyân. Beyrut: Dâru’n-Nahdati’l-Arabiyye.
  • Avnî, Hâmid. el-Menhâcü’l-vâdıh li’l-belâga. By: el-Mektebetü’l-Ezheriyye li’t-Türâs, ts.
  • el-Kurtubî, Ebû Muhammed Ali b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelüsî, (1900). Et-Takrîb li-haddi’l-mantık ve’l-medhali ileyhi bi-elfâzi’l-âmiye ve’l-emsileti’l-Fıkhiyye. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâru Mektebeti’l-Hayât.
  • el-Kazvînî, Ebü’l-Meâlî Celâlüddîn. el-Hatîb. el-Îzâh fî ulûmi’l-belâga. Beyrut: Dâru’l-Ciyl, ts.
  • el-Kûrânî, Şihâbuddîn Ahmed b. İsmail, (2008). ed-Dürerü’l-levâmi’ fî şerhi Cem’i’l-Cevâmî. Basılmamış Doktora Tezi. Medinetü’l-Münevvere: Câmiatü’l-İslâmiyye.
  • el-Merâgî, Ahmed b. Mustafa. Ulûmü’l-belâga el-Beyân el-Meânî ve’l-Bedi’. By: ts.
  • Maraşlî, Nedîm. Maraşlî, Üsâme. Tecdîdü Sıhâhi’l-Allâme el-Cevherî ve’l-mustalahâti’l-ilmiyye ve’l-fenniyye li’l-mecâmi’i ve’l-câmiâti’l-Arabiyye. By: ts.
  • Menâhicü Câmi’ati’l-Medîneti’l-Âlemiyye. el-Belâgatü’l-Meâni. By: Câmiatü’l-Medineti’l-Âlemiyye. ts.
  • El-Hâşimî, Ahmed b. İbrahim b. Mustafa. Cevâhirü’l-Belâga fi’l-Meânî ve’l-Beyân ve’l-Bedi’. thk. Yusuf es-Samîlî. Beyrut: Dâru’l-Mektebeti’l-Asriyye, ts.
  • Müeyyed-Billâh, Yahyâ b. Hamza, (2002). et-Tırâz li-esrâri’l-belâga ve ulûmi hakâiki’l-i’câz. Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye.
  • en-Nüveyrî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddin Ahmed b. Abdilvehhâb, (2002). Nihâyetü’l-ereb fî fünûni’l-edeb. Kahire: Dâru’l-Kütüb ve’l-Vesâiki’l-Kavmiyye, 1. Basım.
Year 2024, Issue: 38, 1269 - 1282, 21.02.2024
https://doi.org/10.29000/rumelide.1440261

Abstract

References

  • İbn’ül-Mu’tez, Ebü’l-Abbâs Abdullah b. Muhammed el-Mu’tez Billah b. el-Mütevekkil b. el-Mu’tasım b. er-Reşîd el-Abbâsî,(1990). el-Bedi’ fi’l-bedi’. By.:Dâru’l-Ciyl.
  • el-Askerî, Ebû Hilâl el-Hasen b. Abdillâh b. Sehl. Kitâbü’s-sınâ’ateyn. thk. Ali Muhammed el-Bicâvî. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrahim. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
  • el-Âmilî, Bahâüddîn Muhammed b. Hüseyn b. Abdissamed. el-Keşkûl. thk.Muhammed Abdulkerim en-Nümerî. Beyrut: Dârul-Kütübi’l-İlmiyye, 1998.
  • ed-Desûkî, Muhammed b. Ahmed. Hâşiyetü’d-Desûkî alâ muhtasari’l-me’ânî. thk. Abdulhamîd Hindâvî. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, ts.
  • el-Câhız, ebû Osman Amr b. Bahr b. Mahbûb el-Kinânî, (2002). el-Beyân ve’t-tebyîn. Beyrut: Dâru ve’l-Mektebeti’l-Hilâl.
  • el-Meydânî, Abdrrahman Hasan Habenneke(1996). el-Belâgatü’l-Arabiyye. Dımaşk: Dâru’l-Kalem.
  • er-Râfii, Mustafa Sâdık b. Abdurrezzâk b. Said b. Ahmed b. Abdulkadir. Târîhu Edebi’l-Arab. B.y: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, ts.
  • ez-Zâhidî, Hâfız Senâullah, (1994). Telhîsü’l-usûl. Kuveyt: Merkezü’l-Mahtûtât ve’t-Türâs ve’l-Vesâik.
  • es-Sekkâkî, Ebû Ya’kûb SirâcüddînYûsuf b. Ebî Bekr, (1987). Miftâhu’l-Ulûm. 2. Basım Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
  • es-Saîd, Abdülmüteâl, (2005). Buğyetü’l-îzâh li-telhîsi’l-Miftâh fî ulûmi’l-belâga. By: Mektebetü’l-Âdâb, 17. Basım.
  • Abbâs, İhsân, (1983). Târîhu’n-nakdi’l-Arabî inde’l-Arab. Beyrut: Dâru’s-Sekâfe, 4. Basım.
  • Atik, Abdulaziz, (1982). İlmu’l-beyân. Beyrut: Dâru’n-Nahdati’l-Arabiyye.
  • Avnî, Hâmid. el-Menhâcü’l-vâdıh li’l-belâga. By: el-Mektebetü’l-Ezheriyye li’t-Türâs, ts.
  • el-Kurtubî, Ebû Muhammed Ali b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelüsî, (1900). Et-Takrîb li-haddi’l-mantık ve’l-medhali ileyhi bi-elfâzi’l-âmiye ve’l-emsileti’l-Fıkhiyye. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâru Mektebeti’l-Hayât.
  • el-Kazvînî, Ebü’l-Meâlî Celâlüddîn. el-Hatîb. el-Îzâh fî ulûmi’l-belâga. Beyrut: Dâru’l-Ciyl, ts.
  • el-Kûrânî, Şihâbuddîn Ahmed b. İsmail, (2008). ed-Dürerü’l-levâmi’ fî şerhi Cem’i’l-Cevâmî. Basılmamış Doktora Tezi. Medinetü’l-Münevvere: Câmiatü’l-İslâmiyye.
  • el-Merâgî, Ahmed b. Mustafa. Ulûmü’l-belâga el-Beyân el-Meânî ve’l-Bedi’. By: ts.
  • Maraşlî, Nedîm. Maraşlî, Üsâme. Tecdîdü Sıhâhi’l-Allâme el-Cevherî ve’l-mustalahâti’l-ilmiyye ve’l-fenniyye li’l-mecâmi’i ve’l-câmiâti’l-Arabiyye. By: ts.
  • Menâhicü Câmi’ati’l-Medîneti’l-Âlemiyye. el-Belâgatü’l-Meâni. By: Câmiatü’l-Medineti’l-Âlemiyye. ts.
  • El-Hâşimî, Ahmed b. İbrahim b. Mustafa. Cevâhirü’l-Belâga fi’l-Meânî ve’l-Beyân ve’l-Bedi’. thk. Yusuf es-Samîlî. Beyrut: Dâru’l-Mektebeti’l-Asriyye, ts.
  • Müeyyed-Billâh, Yahyâ b. Hamza, (2002). et-Tırâz li-esrâri’l-belâga ve ulûmi hakâiki’l-i’câz. Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye.
  • en-Nüveyrî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddin Ahmed b. Abdilvehhâb, (2002). Nihâyetü’l-ereb fî fünûni’l-edeb. Kahire: Dâru’l-Kütüb ve’l-Vesâiki’l-Kavmiyye, 1. Basım.
There are 22 citations in total.

Details

Primary Language Arabic
Subjects Arabic Language, Literature and Culture
Journal Section World languages and litertures
Authors

Selman Mollayahya 0000-0001-5359-6088

Publication Date February 21, 2024
Submission Date December 21, 2023
Acceptance Date February 20, 2024
Published in Issue Year 2024 Issue: 38

Cite

APA Mollayahya, S. (2024). مصطلحات بلاغية في علمي المعاني والبيان. RumeliDE Dil Ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi(38), 1269-1282. https://doi.org/10.29000/rumelide.1440261

RumeliDE Journal of Language and Literature Studies is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).