Research Article
BibTex RIS Cite

İbn Kuteybe ve Müberred Üzerinde el-Câhız Etkisi -Belagat İlmi Açısından-

Year 2018, Volume: 4 Issue: 1, 157 - 168, 01.06.2018

Semira Karuko

Abstract

Arap Dili açısından Belağat ilminin yeri ve önemi gayet açıktır. Dolayısıyla

bu ilmin kurucu ve önde gelen isimleri de ehemmiyyet kesbetmektedir.

Biz bu çalışmamızda belağat ilminin inşasında ilklerden olan İ􀇚bn Kuteybe

ve el-Müberred üzerinde el-Cahız’ın etkisini araştırdık; bu etkiyi örnekler

üzerinden delillendirmeye çalıştık. Nitekim birçok âlim gibi bu iki ismin

de belağat ilminin kurucusu kabul edilen el-Câhız’dan etkilenmeleri, onun

izlerini taşımaları kaçınılmaz bir olgudur.

Keywords

İ􀇚bn Kuteybe Müberred el-Câhiz Belagat

References

  • Abdulmuttalip Arpa, İbnKuteybe’nin Belâgat İlminin Teşekkülüne Katkıları – Te’vilü’l-Müşkili’l-Kuran Çerçevesinde- Şırnak Ü􀇆 niversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011/ I yıl:2, Cilt: II, sayı 3.
  • AhmedAbdu’l-Bâkî􀆸,min A’lâmi ‘Ulemâ’i-l-‘Arabfi’l-Karni’s-sâlisi’l-Hicrî, Dirâsatu’l-‘Arabiyye, Beyrût, 1990.
  • Brockelmann, Carl, Geschicte der arabisshenLitteratur, Leyden, 1937- 1949.
  • Durmuş, İsmail, “Muberred” mad.,D.İ.A., İstanbul, 2006.
  • el-‘Askalânî, İbn Hacer, Tezhîbu’t-Tezhîb, Dârus-Sadr, Beyrût, tsz.
  • el-Câhız, Ebû ‘Osmân ‘Amr b. Bahr, el-Beyân ve’t-Tebyîn, (Thk. M. ‘AbdusselamHarûn), Matbaatu’l-Hancî, Mısır, 1975.
  • el-Hudârî, Muhammed Bek, MuhâdaratuTarihi’l-Umemı’l-İslâmiyye, (ed-Düvelü’l-Abbasiyye), Kahire, 1980.
  • el-Kıftî􀆸, İnbâhu’r-Ruvât ‘alâ Enbâi’n-Nuhât, thk. Muhammed Ebû’l-Fal İ􀇚brâhî􀆸m, Dâru’l-Fikri’l-‘Arâbî􀆸, Mısır, 1955.
  • Elmalılı, M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kuran Dili, Eser neşriyat, İstanbul, 1971.
  • el-Müberred, Ebû’l-‘Abbâs Muhammed b. Yezî􀆸d b. ‘Abdulekber el-Ezdî􀆸, el-Kâmil fi’l-luğave’l-edeb, Matbaatu’l-İ􀇚stikâme, 1951. __________, Risâletun fi’l-belâğa, (Thk. Ramadân ‘Abduttevvâb, Matbaatu Câmiati ‘Ayniş-şems), Kâhire, 1965.
  • Hatîb el-Bağdâdî􀆸, TarihuBağdâd, Bağdat, tsz.
  • Hüseyin Yazıcı, “İ􀇚bnKuteybe”, DİA, XX.
  • İbn Haldun, Mukaddime, LecnetuBeyân’i-l ‘Arabî, 1968.
  • İbnKuteybe, EbûMuhammed Abdullâh b. Müslim, eş-Şi‘rve’ş-şu‘arâ’, (thk. Müfîd Kamâha Nu‘aymZerzûr), Beyrut, 19885. __________,Te’vilumüşkil’il-Ùur’ân,(Thk. es-Seyyid Ahmed Sakr) Beyrut, 1981. __________,‘Uyûnu’l-Ahbâr, Kâhire, 1925.
  • İbnuNedîm, el-Fihrist, Beyrut.tsz.
  • İnu’l-Anbârî, Nüzhetu’l-elibbâ fî tabakâti’l-üdebâ, Bağdat, 1979.
  • Kazım Hatit, Ma’aİbnKuteybefi’l-Akideti’l-İslâmiyye, Beyrut, 1990.
  • Kazvinî, Celâluddîn Muhammed b. ‘Abdurrahmân el-Hatîb, el-İzah fî ‘ulûmi’l- belâğa, (Thk. Muhammmed ‘Abdulmü’minHafâcî􀆸), Beyrut, 1980.
  • Muhammed Rıvâned-Dâya, A’lâm’ul-Edebi’l-‘Abbâsî,Muessesetu’r-Risâle, Beyrût, 1987.
  • Mustafa Kurt, İbn Kuteybe ve Tefsir anlayışı, İstanbul, M.Ü􀇆 .İ􀇚.F.V.Y., 1996. Şevkı Dayf, el-Belâğatu Tatavvurun ve Târihun, Daru’l-Me‘ârif, Kâhire, 1962.

Year 2018, Volume: 4 Issue: 1, 157 - 168, 01.06.2018

Semira Karuko

Abstract

In terms of Arabic language, the place and measure of belağat province is

very clear. For this reason, the leading names of this founder and province

are also very important. In this study, we have examined the influence of

Al-Jahiz’s first cognitive knowledge on Ibn Qutayba be and al-Mubarrad;

we tried to prove with these effective examples. Indeed, like many scientists,

these two names are influenced by Al-Jahiz, who is regarded as the

founder of the knowledge, and the traces are inevitable.

Keywords

Ibn Kuteybe Mubarrad Al-Jahiz Belagat

References

  • Abdulmuttalip Arpa, İbnKuteybe’nin Belâgat İlminin Teşekkülüne Katkıları – Te’vilü’l-Müşkili’l-Kuran Çerçevesinde- Şırnak Ü􀇆 niversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011/ I yıl:2, Cilt: II, sayı 3.
  • AhmedAbdu’l-Bâkî􀆸,min A’lâmi ‘Ulemâ’i-l-‘Arabfi’l-Karni’s-sâlisi’l-Hicrî, Dirâsatu’l-‘Arabiyye, Beyrût, 1990.
  • Brockelmann, Carl, Geschicte der arabisshenLitteratur, Leyden, 1937- 1949.
  • Durmuş, İsmail, “Muberred” mad.,D.İ.A., İstanbul, 2006.
  • el-‘Askalânî, İbn Hacer, Tezhîbu’t-Tezhîb, Dârus-Sadr, Beyrût, tsz.
  • el-Câhız, Ebû ‘Osmân ‘Amr b. Bahr, el-Beyân ve’t-Tebyîn, (Thk. M. ‘AbdusselamHarûn), Matbaatu’l-Hancî, Mısır, 1975.
  • el-Hudârî, Muhammed Bek, MuhâdaratuTarihi’l-Umemı’l-İslâmiyye, (ed-Düvelü’l-Abbasiyye), Kahire, 1980.
  • el-Kıftî􀆸, İnbâhu’r-Ruvât ‘alâ Enbâi’n-Nuhât, thk. Muhammed Ebû’l-Fal İ􀇚brâhî􀆸m, Dâru’l-Fikri’l-‘Arâbî􀆸, Mısır, 1955.
  • Elmalılı, M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kuran Dili, Eser neşriyat, İstanbul, 1971.
  • el-Müberred, Ebû’l-‘Abbâs Muhammed b. Yezî􀆸d b. ‘Abdulekber el-Ezdî􀆸, el-Kâmil fi’l-luğave’l-edeb, Matbaatu’l-İ􀇚stikâme, 1951. __________, Risâletun fi’l-belâğa, (Thk. Ramadân ‘Abduttevvâb, Matbaatu Câmiati ‘Ayniş-şems), Kâhire, 1965.
  • Hatîb el-Bağdâdî􀆸, TarihuBağdâd, Bağdat, tsz.
  • Hüseyin Yazıcı, “İ􀇚bnKuteybe”, DİA, XX.
  • İbn Haldun, Mukaddime, LecnetuBeyân’i-l ‘Arabî, 1968.
  • İbnKuteybe, EbûMuhammed Abdullâh b. Müslim, eş-Şi‘rve’ş-şu‘arâ’, (thk. Müfîd Kamâha Nu‘aymZerzûr), Beyrut, 19885. __________,Te’vilumüşkil’il-Ùur’ân,(Thk. es-Seyyid Ahmed Sakr) Beyrut, 1981. __________,‘Uyûnu’l-Ahbâr, Kâhire, 1925.
  • İbnuNedîm, el-Fihrist, Beyrut.tsz.
  • İnu’l-Anbârî, Nüzhetu’l-elibbâ fî tabakâti’l-üdebâ, Bağdat, 1979.
  • Kazım Hatit, Ma’aİbnKuteybefi’l-Akideti’l-İslâmiyye, Beyrut, 1990.
  • Kazvinî, Celâluddîn Muhammed b. ‘Abdurrahmân el-Hatîb, el-İzah fî ‘ulûmi’l- belâğa, (Thk. Muhammmed ‘Abdulmü’minHafâcî􀆸), Beyrut, 1980.
  • Muhammed Rıvâned-Dâya, A’lâm’ul-Edebi’l-‘Abbâsî,Muessesetu’r-Risâle, Beyrût, 1987.
  • Mustafa Kurt, İbn Kuteybe ve Tefsir anlayışı, İstanbul, M.Ü􀇆 .İ􀇚.F.V.Y., 1996. Şevkı Dayf, el-Belâğatu Tatavvurun ve Târihun, Daru’l-Me‘ârif, Kâhire, 1962.
There are 20 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Semira Karuko

Publication Date June 1, 2018
Submission Date March 8, 2018
Acceptance Date April 23, 2018
Published in Issue Year 2018 Volume: 4 Issue: 1

Cite

ISNAD Karuko, Semira. “İbn Kuteybe Ve Müberred Üzerinde El-Câhız Etkisi -Belagat İlmi Açısından-”. Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi 4/1 (June 2018), 157-168.
 Download Cover Image