Öz
İçinde yaşadığımız neoliberal toplum sürekli değişim gösteren ve her geçen gün geçmişle bağını biraz daha fazla koparan bir nitelik arz etmektedir. Toplumsal sistemin üyeleri, sürekli değişim gösteren ve bu değişim temelinde ortaya çıkan belirsizlikler ve risklerle dolu bir yaşamda ayakta kalmaya çalışmaktadır. Bireyin karşı karşıya kaldığı zorluklara yönelik çözümler ve bunların üstesinden gelmesine yönelik pratikler hiç kuşku yok ki günümüz toplumunda giderek artan ölçüde kolektif niteliğini kaybetmektedir. Bireysel düzlemde ve kişinin kendiyle bir muhasebe içerisine girmesine, kendisine dönmesine ve içsel dünyasında çözümler bulmasına dönük zorlamalar içermektedir. Bu çalışma tam da bu noktada bireylerin çalışma hayatında karşı karşıya kaldıkları sorunları bireysel düzlemde çözmeye dönük olarak yöneldikleri temel bir yaklaşım olan “istihdam edilebilirlik” kavramına ışık tutmaktadır. Bu anlamda çalışmanın amacı, Foucault’nun kavram setinden hareketle neoliberal toplumda insanların bireyselleştirilmesinde etkili olan kipliklerden, özneleştirme stratejilerinden biri olduğu savunulan istihdam edilebilirlik kavramının analizinin yapılmasıdır.
Anahtar Kelimeler
İstihdam Edilebilirlik Öznellik Neoliberal Akılsallık Biyo-politika Girişimci Birey Employability Subjectivity Neoliberal Rationality Biopolitics Entrepreneurial Individual
Kaynakça
- Akay, A. (2016). Michel Foucault’da İktidar ve Direnme Odakları. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
- Baştürk, E. (2012). Michel Foucault’da Liberalizm Eleştirisi: İktidar, Yönetimsellik Ve Güvenlik. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 65-78. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/803757
- Bauman, Z. (2020). Akışkan Modernite. (Sinan Okan Çavuş, Çev.), İstanbul: Can Yayınları.
- Bauman, Z., & David L. (2018). Akışkan Gözetim. (Elçin Yılmaz, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Beck, U. (2011). Risk Toplumu Başka Bir Modernliğe Doğru.(B. Doğan, Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları.
- Berardi, F. B. (2012). Ruh İşbaşında. (F. Genç, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Bidet, J. (2016). Foucault’yu Marx’la Okumak, (Zehra Cunillere, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Brown, W. (2017). Halkın Çözülüşü. (Barış Engin Aksoy, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Butler, J. (2020). Bedenler ve İktidar, Tekrar, Cogito, 70-71, 258-274.
- Cederström, C., & Spicer, A. (2017). Sağlık Hastalığı, Güncel Bir Sendrom. (Erdem Gökyaran, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Chul-Han, B. (2015). Yorgunluk Toplumu. (Samet Yalçın, Çev.), İstanbul: Açılımkitap.
- Chul-Han, B. (2018). Şeffaflık Toplumu. (Haluk Barışcan, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Chul-Han, B. (2019). Psikopolitika: Neoliberalizm ve Yeni İktidar Teknikleri. (Haluk Barışcan, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Chul-Han, B. (2020). İktidar Nedir. (Mustafa Özdemir, Çev.), İstanbul: İnsan Yayınları.
- Clarke, M. (2008). Understanding And Managing Employability in Changing Career Contexts. Journal of European Industrial Training, 32(4), 258–284. https://doi.org/10.1108/03090590810871379
- Cogito Dergi, (2020). Michel Foucault. Sayı:70-71, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Coşkun, B. (2019). Neoliberal İktidar ve Özne. İstanbul: Notabene Yayınları.
- Dardot, P., & Laval, C. (2018). Dünyanın Yeni Aklı, Neoliberal Toplum Üzerine Deneme. (Işık Ergüden, Çev.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Deleuze, G. (2019). Foucault. (Ayşegül Baran, Çev.), İstanbul: Norgunk Yayıncılık.
- Foucault, M. (2007). İktidarın Gözü (Seçme Yazılar 4). (Işık Ergüden, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2011). Entelektüelin Siyasi İşlevi. (I. Ergüden, O. Akınhay, F. Keskin, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2012). Cinselliğin Tarihi. ( Hülya Uğur Tanrıöver, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2015). Büyük Kapatılma ( Seçme Yazılar 3). (Işık Ergüden, Ferda Keskin, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2018). Toplumu Savunmak Gerekir. (Şehsuvar Aktaş, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Foucault, M. ( 2019a). Hapishanenin Doğuşu. (Mehmet Ali Kılıçbay Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2019b). Biyopolitikanın Doğuşu. (Alican Tayla, Çev.), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Foucault, M. (2019c). Güvenlik, Toprak, Nüfus. (Ferhat Taylan, Çev.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Foucault, M. (2019d). Özne ve İktidar (Seçme Yazılar 2). (Işık Ergüden, Osman Akınhay, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Gambetti, Z. (2020). Foucault’dan Agamben’e Olağanüstü Halin Sıradanlığına Dair Bir Yanıt Denemesi. Cogito, 70-71, 21-38.
- Keskin, Ferda (2019). “Özne ve İktidar”, Özne ve İktidar Seçme Yazılar 2. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Koloş, U. (2016). Foucault, İktidar ve Hukuk, Modern Hukukun Soybilimi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Koyuncu, U. (2016). Foucault'nun Siyaset Felsefesinde Biyopolitikanın Doğuşu, Onur Kartal (ed.), Biyopolitika, İstanbul: Notabene Yayınları, 21-60.
- Lemke, Thomas (2014). Biyopolitika. (Utku Özmakas, Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
- Özmakas, U. (2020). Foucault: İktidardan Biyoiktidara. Cogito, 70-71, 53-81.
- Read, J. (2020). Homo Economicus’un Bir Soykütüğü: Neoliberalizm ve Öznelliğin Üretimi. Cogito, 70-71, 82-95.
- Salecl, R. (2016). Seçme İkilemi. (Barış Engin Aksoy, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Sanders J., & De Grip A. (2004). Training, Task Flexibility And The Employability Of Low-Skilled Workers. International Journal of Manpower 25(1): 73-89. https://doi.org/10.1108/01437720410525009
- Uluğer, M. Ç. (2018). Etik Bir Özneleşme Politikası: Foucault’da İktidar İlişkileri Bağlamında Deleuze ve Guattari’nin Arzu Mikropolitikası, (Doktora Tezi) Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Urhan, Veli (2013). Michel Foucault ve Düşünce Sistemleri Tarihi. İstanbul: Say Yayınları.
From Being Managed to Self-Management: Employability as the Production of Subjectivity in Neoliberal Society
Öz
The neoliberal society that we live in poses a characteristic of constantly changing and breaking its ties with the past more and more every day. Members of the social system are trying to survive in a life that is constantly changing and full of uncertainties and risks that arise on the basis of this change. There is no doubt that the solutions to the difficulties faced by the individual and the practices to overcome them are losing their collective characteristic to an increasing extent in today's society. It includes compulsions for the individual to enter an accounting with himself, to return to himself and to find solutions in his inner world. At this point, this study sheds light on the concept of "employability", which is a basic approach towards solving the problems that individuals face in working life on an individual level. In this sense, the aim of the study is to analyze the concept of employability, which is argued to be one of the modalities and subjectivation strategies that are effective in the individualization of people in the neoliberal society, based on Foucault's concept set.
Anahtar Kelimeler
Employability Subjectivity Neoliberal Rationality Biopolitics Entrepreneurial Individual
Kaynakça
- Akay, A. (2016). Michel Foucault’da İktidar ve Direnme Odakları. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
- Baştürk, E. (2012). Michel Foucault’da Liberalizm Eleştirisi: İktidar, Yönetimsellik Ve Güvenlik. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 65-78. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/803757
- Bauman, Z. (2020). Akışkan Modernite. (Sinan Okan Çavuş, Çev.), İstanbul: Can Yayınları.
- Bauman, Z., & David L. (2018). Akışkan Gözetim. (Elçin Yılmaz, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Beck, U. (2011). Risk Toplumu Başka Bir Modernliğe Doğru.(B. Doğan, Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları.
- Berardi, F. B. (2012). Ruh İşbaşında. (F. Genç, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Bidet, J. (2016). Foucault’yu Marx’la Okumak, (Zehra Cunillere, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Brown, W. (2017). Halkın Çözülüşü. (Barış Engin Aksoy, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Butler, J. (2020). Bedenler ve İktidar, Tekrar, Cogito, 70-71, 258-274.
- Cederström, C., & Spicer, A. (2017). Sağlık Hastalığı, Güncel Bir Sendrom. (Erdem Gökyaran, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Chul-Han, B. (2015). Yorgunluk Toplumu. (Samet Yalçın, Çev.), İstanbul: Açılımkitap.
- Chul-Han, B. (2018). Şeffaflık Toplumu. (Haluk Barışcan, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Chul-Han, B. (2019). Psikopolitika: Neoliberalizm ve Yeni İktidar Teknikleri. (Haluk Barışcan, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Chul-Han, B. (2020). İktidar Nedir. (Mustafa Özdemir, Çev.), İstanbul: İnsan Yayınları.
- Clarke, M. (2008). Understanding And Managing Employability in Changing Career Contexts. Journal of European Industrial Training, 32(4), 258–284. https://doi.org/10.1108/03090590810871379
- Cogito Dergi, (2020). Michel Foucault. Sayı:70-71, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Coşkun, B. (2019). Neoliberal İktidar ve Özne. İstanbul: Notabene Yayınları.
- Dardot, P., & Laval, C. (2018). Dünyanın Yeni Aklı, Neoliberal Toplum Üzerine Deneme. (Işık Ergüden, Çev.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Deleuze, G. (2019). Foucault. (Ayşegül Baran, Çev.), İstanbul: Norgunk Yayıncılık.
- Foucault, M. (2007). İktidarın Gözü (Seçme Yazılar 4). (Işık Ergüden, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2011). Entelektüelin Siyasi İşlevi. (I. Ergüden, O. Akınhay, F. Keskin, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2012). Cinselliğin Tarihi. ( Hülya Uğur Tanrıöver, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2015). Büyük Kapatılma ( Seçme Yazılar 3). (Işık Ergüden, Ferda Keskin, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2018). Toplumu Savunmak Gerekir. (Şehsuvar Aktaş, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Foucault, M. ( 2019a). Hapishanenin Doğuşu. (Mehmet Ali Kılıçbay Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2019b). Biyopolitikanın Doğuşu. (Alican Tayla, Çev.), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Foucault, M. (2019c). Güvenlik, Toprak, Nüfus. (Ferhat Taylan, Çev.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Foucault, M. (2019d). Özne ve İktidar (Seçme Yazılar 2). (Işık Ergüden, Osman Akınhay, Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Gambetti, Z. (2020). Foucault’dan Agamben’e Olağanüstü Halin Sıradanlığına Dair Bir Yanıt Denemesi. Cogito, 70-71, 21-38.
- Keskin, Ferda (2019). “Özne ve İktidar”, Özne ve İktidar Seçme Yazılar 2. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Koloş, U. (2016). Foucault, İktidar ve Hukuk, Modern Hukukun Soybilimi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Koyuncu, U. (2016). Foucault'nun Siyaset Felsefesinde Biyopolitikanın Doğuşu, Onur Kartal (ed.), Biyopolitika, İstanbul: Notabene Yayınları, 21-60.
- Lemke, Thomas (2014). Biyopolitika. (Utku Özmakas, Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
- Özmakas, U. (2020). Foucault: İktidardan Biyoiktidara. Cogito, 70-71, 53-81.
- Read, J. (2020). Homo Economicus’un Bir Soykütüğü: Neoliberalizm ve Öznelliğin Üretimi. Cogito, 70-71, 82-95.
- Salecl, R. (2016). Seçme İkilemi. (Barış Engin Aksoy, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
- Sanders J., & De Grip A. (2004). Training, Task Flexibility And The Employability Of Low-Skilled Workers. International Journal of Manpower 25(1): 73-89. https://doi.org/10.1108/01437720410525009
- Uluğer, M. Ç. (2018). Etik Bir Özneleşme Politikası: Foucault’da İktidar İlişkileri Bağlamında Deleuze ve Guattari’nin Arzu Mikropolitikası, (Doktora Tezi) Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Urhan, Veli (2013). Michel Foucault ve Düşünce Sistemleri Tarihi. İstanbul: Say Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Çalışma Ekonomisi |
| Bölüm | Ana Bölüm |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 4 Eylül 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 18 Eylül 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 25 Sayı: 2 |
