Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Victory in Gallipoli, Joy in Damascus: The Poems of Hayri of Crete about Gallipoli

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 44, 715 - 726, 31.12.2020
https://doi.org/10.31795/baunsobed.791310

Öz

The subject of this review is the poems written by Hayrî of Crete about Gallipoli. Being one of the volunteers participating from Kastamonu to Mücahidîn-i Mevleviyye, the poet had served there as a state chronicler in the capacity of an honorary lieutenant. Using Hayrî in his poems as his pen name, the only known work of the poet is called Mısır Yolunda İlhâmât-ı Cihâd. Three poems about the battles in Gallipoli as contained in the work by Hayrî are particularly significant. The first of such poems is in the form of a “terkib-i bent” with 7 passages. The second poem is a historic poem written in the literary form of “müseddes”. The third poem is also a historic poem and consists of 2 couplets. In this review, brief information about Mevlevi Regiment and the author is provided and then the poems written by the author on Gallipoli are discussed in further detail.

Kaynakça

  • Avcı, İ. (2019). Kastamonu’dan Şam’a: Mevlevi Alayı Gönüllülerinden Giritli Hayrî ve Manzum Seyahatnamesi. Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 24 (Bahar), 1-22.
  • Cengiz, H. E. (1986). Divan Şiirinde Musammatlar. Türk Dili, Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri), 415-416-417 (Temmuz-Ağustos-Eylül), 291-429.
  • Çakır, Ö. (2004). Türk Şiirinde Çanakkale Muharebeleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
  • Doğan, E., Tığlı, F. (2005). Sultan V. Mehmed Reşad’ın Çanakkale Gazeli ve Bu Gazele Yazılan Tahmisler. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi TDE Dergisi, 33 (33), 41-96.
  • Enginün, İ. (1987). Çanakkale Zaferinin Edebiyata Aksi. Marmara Üniversitesi Türklük Araştırmaları Dergisi, 2, 111-29.
  • Güzel, A. (2015). Yaşayanların ve Savaş Meydanlarını Görenlerin Kaleminden Çanakkale. Ankara: Keçiören Belediyesi.
  • İpekten, H. (2002). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (1994). Çanakkale Savaşı, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 2. 203-210, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kurnaz, C., Çeltik, H. (2013). Divan Şiiri Şekil Bilgisi, Ankara: Kurgan Edebiyat.
  • Kurşun, Z. (1993). Çanakkale Muharebeleri, İslam Ansiklopedisi. 205-8, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • Uzun, M. (1993). Çanakkale Muharebeleri (Edebiyat), İslam Ansiklopedisi. 208-9, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

ÇANAKKALE’DE ZAFER ŞAM’DA SEVİNÇ: GİRİTLİ HAYRÎ’NİN ÇANAKKALE ŞİİRLERİ

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 44, 715 - 726, 31.12.2020
https://doi.org/10.31795/baunsobed.791310

Öz

Bu çalışmada, Giritli Hayrî’nin Çanakkale’ye dair yazmış olduğu şiirler konu edilmiştir. Birinci Dünya Savaşı sırasında Mevleviler tarafından kurulan Mücahidîn-i Mevleviyye birliğine Kastamonu’dan katılan gönüllülerden biri olan şair, burada fahri yüzbaşı unvanıyla vakanüvis olarak görev yapmıştır. Şiirlerinde Hayrî mahlasını kullanan şairin bilinen tek eseri Mısır Yolunda İlhâmât-ı Cihâd’dır. Hayrî’nin eserde yer alan Çanakkale savaşlarına dair üç şiiri dikkati çekmektedir. Bunlardan ilki 7 bentlik bir terkib-i benttir. “Çanakkale’ye” başlıklı bu şiirde Hayrî savaş sırasında gösterilen kahramanlıklar vesilesiyle Çanakkale’yi övmüştür. İkinci şiir müseddes nazım şekliyle yazılmış bir tarih manzumesidir. Üçüncü şiir de bir tarih manzumesidir ve 2 beyitten oluşmaktadır. Çalışmada kısaca Mevlevi Alayı ve müellifin kimliği hakkında bilgi verildikten sonra şairin Çanakkale hakkında yazmış olduğu şiirler üzerinde durulmuştur.

Kaynakça

  • Avcı, İ. (2019). Kastamonu’dan Şam’a: Mevlevi Alayı Gönüllülerinden Giritli Hayrî ve Manzum Seyahatnamesi. Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 24 (Bahar), 1-22.
  • Cengiz, H. E. (1986). Divan Şiirinde Musammatlar. Türk Dili, Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri), 415-416-417 (Temmuz-Ağustos-Eylül), 291-429.
  • Çakır, Ö. (2004). Türk Şiirinde Çanakkale Muharebeleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
  • Doğan, E., Tığlı, F. (2005). Sultan V. Mehmed Reşad’ın Çanakkale Gazeli ve Bu Gazele Yazılan Tahmisler. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi TDE Dergisi, 33 (33), 41-96.
  • Enginün, İ. (1987). Çanakkale Zaferinin Edebiyata Aksi. Marmara Üniversitesi Türklük Araştırmaları Dergisi, 2, 111-29.
  • Güzel, A. (2015). Yaşayanların ve Savaş Meydanlarını Görenlerin Kaleminden Çanakkale. Ankara: Keçiören Belediyesi.
  • İpekten, H. (2002). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (1994). Çanakkale Savaşı, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 2. 203-210, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kurnaz, C., Çeltik, H. (2013). Divan Şiiri Şekil Bilgisi, Ankara: Kurgan Edebiyat.
  • Kurşun, Z. (1993). Çanakkale Muharebeleri, İslam Ansiklopedisi. 205-8, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • Uzun, M. (1993). Çanakkale Muharebeleri (Edebiyat), İslam Ansiklopedisi. 208-9, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Toplam 11 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sanat ve Edebiyat
Bölüm Dil ve Edebiyat
Yazarlar

İsmail Avcı 0000-0002-9282-1468

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2020
Gönderilme Tarihi 7 Eylül 2020
Kabul Tarihi 6 Kasım 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 23 Sayı: 44

Kaynak Göster

APA Avcı, İ. (2020). ÇANAKKALE’DE ZAFER ŞAM’DA SEVİNÇ: GİRİTLİ HAYRÎ’NİN ÇANAKKALE ŞİİRLERİ. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(44), 715-726. https://doi.org/10.31795/baunsobed.791310

BAUNSOBED