Öz
İthal ikameci politikaların terkedilip, yerine ihracata dayalı büyüme politikaların benimsenmesiyle beraber dünya hızla küreselleşmeye başlamış ve dış ticaret yoğunluğu artmıştır. Artan dış ticaret beraberinde rekabeti getirmiş ve dolayısıyla ihracata konu olan malların katma değeri de önem kazanmaya başlamıştır. Yaşanan bu gelişmeler karşısında ekonomik büyümede katma değeri yüksek olan yüksek teknolojili ürünler ihraç etmenin önemi ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada 1995-2018 dönemi için AB’ye üye olan 11 geçiş ekonomisinde yüksek teknolojili ürün ihracatı, brüt sabit sermaye oluşumu ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki panel veri analizi ile test edilmiştir. Analiz sonucunda, değişkenler arasında eş-bütünleşme ilişkisi olduğu görülmüştür. Yapılan AMG eş-bütünleşme tahmincisi yardımıyla yüksek teknolojili ürün ihracatı ve brüt sabit sermaye oluşumunun ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı Ekonomik Büyüme Dış Ticaret İhracata Dayalı Büyüme Geçiş Ekonomileri Panel Veri Analizi
Kaynakça
- Altun, İ., ve Tabakoğlu, A. (2020). Uluslararası firmaların kriz dönemi tasarruf stratejilerinin incelenmesi. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi, 3(1), 1-26.
- Breusch, T. S. and Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 44(1), 239-253.
- Canbay, Ş. (2020). Investigating the effect of Turkey's high-tech exports on the economic growth using the structural break ARDL bounds testing. Electronic Journal of Social Sciences, 19(74), 865-878.
- Çapik, E. ve Durgun Kaygısız, A. (2018). Ar-Ge harcamaları ve yüksek teknolojili ürün ihracatının büyümeye etkisi: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4), 301-314.
- Çınar, S. (2010). OECD ülkelerinde kişi başına GSYİH durağan mı? Panel veri analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(2), 591-601.
- Falk, M. (2009). High-tech exports and economic growth in industrialized countries. Applied Economics Letters, 16(10), 1025-1028.
- Gengenbach, C., Urbain, J. P., & Westerlund, J. (2016). Error correction testing in panels with common stochastic trends. Journal of Applied Econometrics, 31(6), 982-1004.
- Göçer, İ., Mercan, M., & Hotunluoğlu, H. (2012). Seçilmiş OECD ülkelerinde cari işlemler açığının sürdürülebilirliği: Yatay kesit bağımlılığı altında çoklu yapısal kırılmalı panel veri analizi. Maliye dergisi, 163, 449-470.
- Kabaklarlı, E., Duran, M. S., & Üçler, Y. T. (2017). The determinants of high-technology exports: A panel data approach for selected OECD Countries. In DIEM: Dubrovnik International Economic Meeting (Vol. 3, No. 1, pp. 888-900). October, 2017 / Sveučilište u Dubrovniku.
- Karasaç, F., & Sağın, A. (2018). Kamu ve özel kesim Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojili malların ihracatına etkisi: Avrupa ekonomileri analizi. Journal of European Theoretical and Applied Studies, 6(1), 11-25.
- Kaya, İ.T. & Abay, M.Ç. (2020). Türkiye ile Avrupa Birliği üyesi 10 ekonominin Arge-Büyüme ilişkisi: Panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 81-95.
- Mercan, M. (2014). Feldstein-Horioka hipotezinin AB-15 ve Türkiye ekonomisi için sınanması: yatay kesit bağımlılığı altında yapısal kırılmalı dinamik panel veri analizi. Ege Akademik Bakış, 14(2), 231-245.
- Noyan Yalman, İ. (2019). Yüksek teknolojili ürün ihracatı, doğrudan yabancı sermaye yatırımları, enerji tüketimi ve karbon emisyonunun ekonomik büyüme ile ilişkisi: BRİCS-T ülkeleri örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 128-149.
- Palley, T.I. (2012). The rise and fall of export-led growth. Investigación Económica, 71(280), 141-161.
- Pesaran, M.H. (2004) General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics No. 0435, Faculty of Economics, University of Cambridge.
- Pesaran, M.H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of applied econometrics, 22(2), 265-312.
- Pesaran, M.H. (2015). Testing weak cross-sectional dependence in large panels. Econometric reviews, 34(6-10), 1089-1117.
- Pesaran, M.H., Ullah, A., & Yamagata, T. (2008). A bias‐adjusted LM test of error cross‐section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.
- Sahin, B. E. (2019). Impact of high technology export on economic growth: An analysis on Turkey. Journal of Business Economics and Finance, 8(3), 165-172.
- Sahin, B. E. (2019). Impact of high technology export on economic growth: An analysis on Turkey. Journal of Business Economics and Finance, 8(3), 165-172.
- Saray, M.O. & Hark, R. (2015). OECD ülkelerinin ileri-teknoloji ürünlerindeki rekabet güçlerinin değerlendirilmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 347-372.
- Sarıdoğan, H. Ö. (2019). Yüksek teknoloji ihracatı, bilişim hizmetleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye ve AB ülkeleri için bir panel veri analizi. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 19-30
- Satrovic, E. (2018). Economic output and high-technology export: panel causality analysis. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(3), 55-63
- Şahin, L. & Şahin, D.K. (2021). The relationship between high-tech export and economic growth: A panel data approach for Selected Countries. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 20(1), 22-31.
- Şeker, A. & Özcan, S. (2019). Yüksek teknolojili ürün ihracatı ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(3), 865-884
- Telatar, O.M., Değer, M. K. & Doğanay, M. A. (2016). Teknoloji yoğunluklu ürün ihracatının ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye örneği (1996: Q1-2015: Q3). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(4), 921-934.
- Usman, M. (2017). Impact of high-tech exports on economic growth: Empirical evidence from Pakistan. Journal on Innovation and Sustainability, 8(1), 91-105.
- Wabiga, P. & Nakijoba, S. (2018). High technology exports, gross capital formation and economic growth in Uganda: A vector auto regressive approach. International Journal of Business and Economics Research, 7(6), 191-202.
- Yaman, H. & Sungur, O. (2020). İleri teknoloji ihracatı ve büyüme ilişkisi: OECD ülkelerine yönelik ekonometrik bir analiz. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 63-80.
- Yang, F. (2017). The positive influence of high-tech product export on economic growth in Liaoning province. Journal of Simulation, 5(4), 7-9.
- Yavuz, G. & Uysal, Ö. (2020). Yüksek teknolojili ürün ihracatını etkileyen faktörlerin analizi: OECD Örneği. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 4(1), 205-220.
- Yerdelen Tatoğlu, F. (2017). Panel Zaman Serileri Analizi. Beta Yayıncılık, İstanbul.
- Yıldız, Ü. (2017). BRICS ülkeleri ve Türkiye’de yüksek teknoloji ihracatı ve ekonomik büyüme ilişkisinin panel veri analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(53), 26-34.
- Yoo, S.H. (2008). High-technology exports and economic output: an empirical investigation. Applied Economics Letters, 15(7), 523-525.
Öz
With the abandonment of import-substitution policies and the adoption of export-based growth policies, the world started to globalize rapidly and the intensity of foreign trade increased. Increasing foreign trade brought competition along with it, and therefore the added value of the goods subject to export started to gain importance. In the face of these developments, the importance of exporting high technology products with high added value in economic growth has emerged. In this study, the relationship between high technology product exports, gross fixed capital formation and economic growth in 11 transition economies that are members of the EU for the period 1995-2018 was tested with panel data analysis. As a result of the analysis, it was seen that there is a co-integration relationship between variables. With the help of the AMG co-integration estimator, it was concluded that the export of high technology products and gross fixed capital formation positively affect economic growth.
Anahtar Kelimeler
High technology product exports economic growth foreign trade export-led growth transition economies panel data analysis
Kaynakça
- Altun, İ., ve Tabakoğlu, A. (2020). Uluslararası firmaların kriz dönemi tasarruf stratejilerinin incelenmesi. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi, 3(1), 1-26.
- Breusch, T. S. and Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 44(1), 239-253.
- Canbay, Ş. (2020). Investigating the effect of Turkey's high-tech exports on the economic growth using the structural break ARDL bounds testing. Electronic Journal of Social Sciences, 19(74), 865-878.
- Çapik, E. ve Durgun Kaygısız, A. (2018). Ar-Ge harcamaları ve yüksek teknolojili ürün ihracatının büyümeye etkisi: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4), 301-314.
- Çınar, S. (2010). OECD ülkelerinde kişi başına GSYİH durağan mı? Panel veri analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(2), 591-601.
- Falk, M. (2009). High-tech exports and economic growth in industrialized countries. Applied Economics Letters, 16(10), 1025-1028.
- Gengenbach, C., Urbain, J. P., & Westerlund, J. (2016). Error correction testing in panels with common stochastic trends. Journal of Applied Econometrics, 31(6), 982-1004.
- Göçer, İ., Mercan, M., & Hotunluoğlu, H. (2012). Seçilmiş OECD ülkelerinde cari işlemler açığının sürdürülebilirliği: Yatay kesit bağımlılığı altında çoklu yapısal kırılmalı panel veri analizi. Maliye dergisi, 163, 449-470.
- Kabaklarlı, E., Duran, M. S., & Üçler, Y. T. (2017). The determinants of high-technology exports: A panel data approach for selected OECD Countries. In DIEM: Dubrovnik International Economic Meeting (Vol. 3, No. 1, pp. 888-900). October, 2017 / Sveučilište u Dubrovniku.
- Karasaç, F., & Sağın, A. (2018). Kamu ve özel kesim Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojili malların ihracatına etkisi: Avrupa ekonomileri analizi. Journal of European Theoretical and Applied Studies, 6(1), 11-25.
- Kaya, İ.T. & Abay, M.Ç. (2020). Türkiye ile Avrupa Birliği üyesi 10 ekonominin Arge-Büyüme ilişkisi: Panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 81-95.
- Mercan, M. (2014). Feldstein-Horioka hipotezinin AB-15 ve Türkiye ekonomisi için sınanması: yatay kesit bağımlılığı altında yapısal kırılmalı dinamik panel veri analizi. Ege Akademik Bakış, 14(2), 231-245.
- Noyan Yalman, İ. (2019). Yüksek teknolojili ürün ihracatı, doğrudan yabancı sermaye yatırımları, enerji tüketimi ve karbon emisyonunun ekonomik büyüme ile ilişkisi: BRİCS-T ülkeleri örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 128-149.
- Palley, T.I. (2012). The rise and fall of export-led growth. Investigación Económica, 71(280), 141-161.
- Pesaran, M.H. (2004) General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics No. 0435, Faculty of Economics, University of Cambridge.
- Pesaran, M.H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of applied econometrics, 22(2), 265-312.
- Pesaran, M.H. (2015). Testing weak cross-sectional dependence in large panels. Econometric reviews, 34(6-10), 1089-1117.
- Pesaran, M.H., Ullah, A., & Yamagata, T. (2008). A bias‐adjusted LM test of error cross‐section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.
- Sahin, B. E. (2019). Impact of high technology export on economic growth: An analysis on Turkey. Journal of Business Economics and Finance, 8(3), 165-172.
- Sahin, B. E. (2019). Impact of high technology export on economic growth: An analysis on Turkey. Journal of Business Economics and Finance, 8(3), 165-172.
- Saray, M.O. & Hark, R. (2015). OECD ülkelerinin ileri-teknoloji ürünlerindeki rekabet güçlerinin değerlendirilmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 347-372.
- Sarıdoğan, H. Ö. (2019). Yüksek teknoloji ihracatı, bilişim hizmetleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye ve AB ülkeleri için bir panel veri analizi. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 19-30
- Satrovic, E. (2018). Economic output and high-technology export: panel causality analysis. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(3), 55-63
- Şahin, L. & Şahin, D.K. (2021). The relationship between high-tech export and economic growth: A panel data approach for Selected Countries. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 20(1), 22-31.
- Şeker, A. & Özcan, S. (2019). Yüksek teknolojili ürün ihracatı ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(3), 865-884
- Telatar, O.M., Değer, M. K. & Doğanay, M. A. (2016). Teknoloji yoğunluklu ürün ihracatının ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye örneği (1996: Q1-2015: Q3). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(4), 921-934.
- Usman, M. (2017). Impact of high-tech exports on economic growth: Empirical evidence from Pakistan. Journal on Innovation and Sustainability, 8(1), 91-105.
- Wabiga, P. & Nakijoba, S. (2018). High technology exports, gross capital formation and economic growth in Uganda: A vector auto regressive approach. International Journal of Business and Economics Research, 7(6), 191-202.
- Yaman, H. & Sungur, O. (2020). İleri teknoloji ihracatı ve büyüme ilişkisi: OECD ülkelerine yönelik ekonometrik bir analiz. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 63-80.
- Yang, F. (2017). The positive influence of high-tech product export on economic growth in Liaoning province. Journal of Simulation, 5(4), 7-9.
- Yavuz, G. & Uysal, Ö. (2020). Yüksek teknolojili ürün ihracatını etkileyen faktörlerin analizi: OECD Örneği. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 4(1), 205-220.
- Yerdelen Tatoğlu, F. (2017). Panel Zaman Serileri Analizi. Beta Yayıncılık, İstanbul.
- Yıldız, Ü. (2017). BRICS ülkeleri ve Türkiye’de yüksek teknoloji ihracatı ve ekonomik büyüme ilişkisinin panel veri analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(53), 26-34.
- Yoo, S.H. (2008). High-technology exports and economic output: an empirical investigation. Applied Economics Letters, 15(7), 523-525.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ekonomi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 20 Aralık 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 20 Şubat 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 5 Sayı: 2 |
