Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Asymmetric Relationship between ISE Food and Beverage Index and the Exchange Rate: Non-Linear ARDL Approach

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 561 - 579, 29.08.2022
https://doi.org/10.33399/biibfad.1053657

Öz

In this study, the asymmetric relationship between the ISE Food and Beverage Index and Turkey's exchange rate was examined using monthly data for the period 2005:M1-2021:M10. In this context, the effect of the industrial production index and the exchange rate on the ISE Food and Beverage Index was analyzed with the non-linear ARDL approach. According to the boundary test analysis, a non-linear cointegration relationship was found between the variables. According to the long-term findings, the effect of the increases in the exchange rate on the ISE Food and Beverage Index is lower than the effect of the decreases in the exchange rate on the ISE Food and Beverage Index. In other words, any decrease in the exchange rate affects the ISE Food and Beverage Index more. Therefore, it has been concluded that the Food and Beverage sector index is influenced by fluctuations in the exchange rate. In addition, according to the results of the Wald test, an asymmetrical relationship was determined between the exchange rate and the ISE Food and Beverage Index in the short and long term.

Kaynakça

  • Acar Boyacıoğlu, M., & Çürük, D. (2016). Döviz kuru değişimlerinin hisse senedi getirisine etkisi: Borsa İstanbul 100 endeksi üzerine bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 70, 143-159.
  • Akel, V., & Gazel, S. (2014). Döviz kurları ile BİST sanayi endeksi arasındaki eşbütünleşme ilişkisi: bir ardl sınır testi yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 23-41.
  • Ayvaz, Ö. (2006). Döviz kuru ve hisse senetleri fiyatları arasındaki nedensellik ilişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 1-14.
  • Bahmani-Oskooee, M., & Sohrabian, A. (1992). Stock prices and the effective exchange rate of the dollar. Applied Economics, 24(4), 459-464.
  • Belen, M., & Karamelikli, H. (2016). Türkiye’de hisse senedi getirileri ile döviz kuru arasındaki ilişkinin incelenmesi: ardl yaklaşımı. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45(1), 34-42.
  • Benli, Y. K. (2015). Döviz kuru ile Borsa İstanbul 100 ve sektör endeksleri arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 4(12), 55-72.
  • Coşkun, Y., & Ümit, A. Ö. (2016). Türkiye’de hisse senedi ile döviz, mevduat, altın, konut piyasaları arasındaki eşbütünleşme ilişkilerinin analizi. Business and Economics Research Journal. 7(1), 47-69.
  • Çukur, S., & Topuz, Y. V. (2005). Döviz kuru riski: İMKB tekstil sektörü üzerine ampirik bir çalışma. İMKB Dergisi, 8(30), 19-32.
  • Eyüboğlu, S., & Eyüboğlu, K. (2018). Borsa İstanbul sektör endeksleri ile döviz kurları arasındaki ilişkilerin incelenmesi: ardl modeli. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 8-28.
  • Kapusuzoğlu, A., & İbicioğlu, M. (2010). Döviz kuru ile hisse senedi fiyatları arasındaki ilişkinin analizi: Türkiye uygulaması. Muhasebe Bilimi Dünyası, 12(4), 135-153.
  • Kasman, S. (2003). The relationship between exchange rates and stock prices: a causality analysis. Dokuz Eylul University Journal of Social Science Institution, 5(2), 70-79.
  • Koutmos, G., & Martin, A. D. (2003). Asymmetric exchange rate exposure: theory and evidence. Journal of International Money and Finance, 22(3), 365-383.
  • Obben, J., Pech, A., & Shakur, S. (2006). Analysis of the relationship between the share market performance and exchange rates in New Zealand: A cointegrating VAR approach. New Zealand Economic Papers, 40(2), 147- 180.
  • Pekkaya, M., & Bayramoğlu, M. F. (2008). Pay senedi fiyatları ve döviz kuru arasındaki nedensellik ilişkisi: YTL/USD, İMKB100 ve S&P500 üzerine bir uygulama. MUFAD Journal, 38, 163-176.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289–326.
  • Shin, Y., Byungchul Y., & Matthew, G. N. (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ardl framework. Festschrift in Honor of Peter Schmidt, 281–314.
  • Şahin, S., & Alaybeyoğlu, T. (2018). Gıda ve enerji fiyatları ile bist pay endeksleri arasındaki nedensellik ilişkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 914-926.

BIST Gıda ve İçecek Endeksi ile Döviz Kuru Arasındaki Asimetrik İlişki Doğrusal Olmayan ARDL Yaklaşımı

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 561 - 579, 29.08.2022
https://doi.org/10.33399/biibfad.1053657

Öz

Bu çalışmada 2005:M1-2021:M10 dönemine ait aylık veriler kullanılarak Türkiye’de BIST Gıda ve İçecek Endeksi ile döviz kuru arasındaki asimetrik ilişki incelenmiştir. Bu kapsamda sanayi üretim endeksi ile döviz kurunun BIST Gıda ve İçecek Endeksi üzerindeki etkisi doğrusal olmayan ARDL yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Yapılan sınır testi analizine göre, değişkenler arasında doğrusal olmayan eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Elde edilen uzun dönem bulgularına göre, döviz kurunda meydana gelen artışların BIST Gıda ve İçecek Endeksi’nde meydana getirmiş olduğu etki, döviz kurunda meydana gelen azalışların BIST Gıda ve İçecek Endeksi üzerindeki etkisinden daha düşük çıkmıştır. Yani döviz kurunda meydana gelen herhangi bir azalma, BIST Gıda ve İçecek Endeksi’ni daha fazla etkilemektedir. Dolayısıyla, Gıda ve İçecek sektör endeksinin döviz kurundaki dalgalanmaların etkisi altında olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, yapılan Wald testi sonucuna gore, hem kısa hem de uzun dönemde döviz kuru ile BIST Gıda ve İçecek Endeksi arasında asimetrik bir ilişki tespit edilmiştir. 

Kaynakça

  • Acar Boyacıoğlu, M., & Çürük, D. (2016). Döviz kuru değişimlerinin hisse senedi getirisine etkisi: Borsa İstanbul 100 endeksi üzerine bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 70, 143-159.
  • Akel, V., & Gazel, S. (2014). Döviz kurları ile BİST sanayi endeksi arasındaki eşbütünleşme ilişkisi: bir ardl sınır testi yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 23-41.
  • Ayvaz, Ö. (2006). Döviz kuru ve hisse senetleri fiyatları arasındaki nedensellik ilişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 1-14.
  • Bahmani-Oskooee, M., & Sohrabian, A. (1992). Stock prices and the effective exchange rate of the dollar. Applied Economics, 24(4), 459-464.
  • Belen, M., & Karamelikli, H. (2016). Türkiye’de hisse senedi getirileri ile döviz kuru arasındaki ilişkinin incelenmesi: ardl yaklaşımı. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45(1), 34-42.
  • Benli, Y. K. (2015). Döviz kuru ile Borsa İstanbul 100 ve sektör endeksleri arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 4(12), 55-72.
  • Coşkun, Y., & Ümit, A. Ö. (2016). Türkiye’de hisse senedi ile döviz, mevduat, altın, konut piyasaları arasındaki eşbütünleşme ilişkilerinin analizi. Business and Economics Research Journal. 7(1), 47-69.
  • Çukur, S., & Topuz, Y. V. (2005). Döviz kuru riski: İMKB tekstil sektörü üzerine ampirik bir çalışma. İMKB Dergisi, 8(30), 19-32.
  • Eyüboğlu, S., & Eyüboğlu, K. (2018). Borsa İstanbul sektör endeksleri ile döviz kurları arasındaki ilişkilerin incelenmesi: ardl modeli. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 8-28.
  • Kapusuzoğlu, A., & İbicioğlu, M. (2010). Döviz kuru ile hisse senedi fiyatları arasındaki ilişkinin analizi: Türkiye uygulaması. Muhasebe Bilimi Dünyası, 12(4), 135-153.
  • Kasman, S. (2003). The relationship between exchange rates and stock prices: a causality analysis. Dokuz Eylul University Journal of Social Science Institution, 5(2), 70-79.
  • Koutmos, G., & Martin, A. D. (2003). Asymmetric exchange rate exposure: theory and evidence. Journal of International Money and Finance, 22(3), 365-383.
  • Obben, J., Pech, A., & Shakur, S. (2006). Analysis of the relationship between the share market performance and exchange rates in New Zealand: A cointegrating VAR approach. New Zealand Economic Papers, 40(2), 147- 180.
  • Pekkaya, M., & Bayramoğlu, M. F. (2008). Pay senedi fiyatları ve döviz kuru arasındaki nedensellik ilişkisi: YTL/USD, İMKB100 ve S&P500 üzerine bir uygulama. MUFAD Journal, 38, 163-176.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289–326.
  • Shin, Y., Byungchul Y., & Matthew, G. N. (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ardl framework. Festschrift in Honor of Peter Schmidt, 281–314.
  • Şahin, S., & Alaybeyoğlu, T. (2018). Gıda ve enerji fiyatları ile bist pay endeksleri arasındaki nedensellik ilişkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 914-926.
Toplam 17 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Yunus Yılmaz 0000-0002-6142-2923

Erken Görünüm Tarihi 29 Ağustos 2022
Yayımlanma Tarihi 29 Ağustos 2022
Gönderilme Tarihi 5 Ocak 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 6 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Yılmaz, Y. (2022). BIST Gıda ve İçecek Endeksi ile Döviz Kuru Arasındaki Asimetrik İlişki Doğrusal Olmayan ARDL Yaklaşımı. Bingöl Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 561-579. https://doi.org/10.33399/biibfad.1053657


Creative Commons Lisansı