Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Serahsî’ye Göre İcmâ’nın Meşruiyeti

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 13, 237 - 258, 30.04.2017
https://doi.org/10.29029/busbed.310598

Öz

İcmâ, Hz. Muhammed (s.a.v.)’ın vefatından sonraki bir zamanda, onun ümmetinin dini bir konuda fikir birliği etmeleri anlamına gelir. İcmâ, fıkıh usûlündeki klasik dörtlü tasnifte üçüncü sırada yer alır. İcmâ, sarîh ve sükûtî olarak ikiye ayrılır ve oluşması halinde sarîh icmâın katîlik taşıdığı kabul edilir. Bununla birlikte, özellikle fürû eserlerinde kendisine atıfta bulunulan icmâ ile neyin kastedildiği net değildir. Çalışmamızda icmâın meşruiyetine dair getirilen delilleri Kur’ân-ı Kerim açısından değerlendirmeye çalışacağız.

Kaynakça

  • Kur’ân-ı Kerîm ve mealleri.
  • Ahmed, B. Hanbel. (trs.). Müsned. y.y.. Daru’l-fikr.
  • Âmidî, Muhammed b. Sâlim. (1968). el-İhkâm. Kahire.
  • Aybakan, Bilal. (2003). Fıkıh İlminin Oluşum Sürecinde İcmâ. İstanbul. İz Yayıncılık.
  • Basrî, Ebu’l-Huseyn. (1964). el-Mu’temed. tahkik: Muhammed Hamidullah. Dımaşk.
  • Buhârî, Muhammed b. İsmail. (1400). el-Câmiu’s-Sahîh. Kahire.
  • Buhârî, Abdülaziz Ahmed. (1991). Keşfü’l-esrâr. Beyrut.
  • Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Ali. (1985). el-Fusûl fi’l-usûl. Kuveyt.
  • Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Ali. (1993) el-İcmâ’. thk. Züheyr Şefîk Kebbi. Beyrut.
  • Çetin, Mehmet. (2007). Fıkıh Usûlündeki Delillerin Dayandırıldığı Hadislerin Tahrîci ve Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kayseri.
  • Debûsî, Kâdı Ebû Zeyd Ubeydullah b. Ömer. (2001). Takvîmü’l-edille fî usûli’l-fıkh. thk. Halil Muhyiddin el-Meys. Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye. Beyrût.
  • Dönmez, İbrahim Kafi. (2000). İcmâ. DİA. XXI. İstanbul.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî. (trs.). Sünen-ü Ebî Dâvûd. tahkik: Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd. y.y.. Dâru’l-fikr.
  • Fahreddin, Er-Râzî; Muhammed, b. Ömer. (1997). el-Mahsûl fî ilm-i usûli’l-fıkh. Beyrut.
  • Gazâlî, Muhammed b. Muhammed. (1993). el-Müstesfâ. tashih: Muhammed Abdüsselâm Abdüssâfî. Beyrut. (Ayrıca el-Mustesfa / İslâm Hukukunda Deliller ve Yorum Metodolojisi. (çev. Yunus Apaydın). Rey Yayıncılık. Kayseri. 1994.).
  • Gazâlî, Muhammed b. Muhammed. (trs.). el-Menhûl. tahkik: Muhammed Hasan Heyto. Dımaşk. Dâru’l-fikr.
  • İbn Hazm, Ebû Muhammed, b. Ali b. Ahmed b. Saîd ez-Zahiri. (1981). en-Nübez fî usûli’l-fıkh. Kahire.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvînî. (trs.). Sünen-ü İbn Mâce. Kâhire.
  • İbnü’l Münzir, İbrahim en-Nisâbûrî. (1982). el-İcmâ. Riyad.
  • Kâsânî, Alâuddin Ebû Bekr b. Mesûd. (1982). Bedâi’u’s-sanâi’ fî tertîbi’ş-şerâi’. Dâru’l-kütübi’larabî. Beyrût.
  • Komisyon. Osmanlı Aile Hukuku Kararnamesi.
  • Malik, B. Enes, Ebû Abdillah. (trs.). el-Muvatta’. Kahire.
  • Sa’dî, ebû Ceyb. (1984). Mevsû’at’ül-icmâ fi’l-fıkhi’l-İslâmî. Dâr’ul-fikr. Dimaş.
  • Serahsî, Ebû Bekr Şemsü’l-eimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl. (1984) (ö.483/1090). Usûlü’s- Serahsî. İstanbul.
  • Şa’ban, Zekiyüddin. (1990). İslam Hukuk İlminin Esasları. (Trc. İbrahim Kafi Dönmez). Ankara.
  • Şâfiî, Muhammed b. İdris. (1980). Ahkâmü’l-Kur’ân. Beyrut.
  • Şâfiî, Muhammed b. İdris. (1405). Cimâ’u’l-‘ılm. Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye. Beyrut.
  • Şâfiî, Muhammed b. İdris. (trs.). er-Risâle. thk. Ahmed Muhammed Şâkir. el-Mektebetü’l-ılmiyye. Beyrût.
  • Şevkânî, Ali b. Muhammed. (2006). İrşâdü’l-fühûl. tahkik: Şaban Muhammed İsmail. Kahire.
  • Taftâzânî, Ömer b. Abdullah. (trs.). et-Telvîh. Beyrut.
  • Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsa b. Sevre (trs.). el-Câmi’u’s-sahîh Sünenü’t-Tirmizî. Beyrût.
  • Yavuz, Y. Vehbi. (2004). İcma’ın Hakikati ve İslâm Teşri’indeki Önemi. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Sayı: 3. Konya.
  • Zerkeşi, Bedreddin Muhammed b. Bahadır. (1992). Bahrü’l-muhît fî usûli’l-fıkh. Kuveyt.
  • Zeyda, Abdülkerim. (1994). el-Vecîz fî usûli’l-fıkh. Ürdün.

Legitimacy of Consensus (Ijma) According to Al-Sarakhsi

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 13, 237 - 258, 30.04.2017
https://doi.org/10.29029/busbed.310598

Öz

The word “Ijma” means the consensus of prophet Muhammad’s followers upon a religious matter after his death. Ijma is located on the third level out of four in classical methods of fiqh. Ijma is divided in two parts as “sareeh” and “suquti”. Sareeh Ijma is accepted as absolute. In addition to that inside the works of fürû, Ijma does not seem to be obvious. In this work, it will be tried to assess the proofs of Ijma within the perspective of Holy Quran.

Kaynakça

  • Kur’ân-ı Kerîm ve mealleri.
  • Ahmed, B. Hanbel. (trs.). Müsned. y.y.. Daru’l-fikr.
  • Âmidî, Muhammed b. Sâlim. (1968). el-İhkâm. Kahire.
  • Aybakan, Bilal. (2003). Fıkıh İlminin Oluşum Sürecinde İcmâ. İstanbul. İz Yayıncılık.
  • Basrî, Ebu’l-Huseyn. (1964). el-Mu’temed. tahkik: Muhammed Hamidullah. Dımaşk.
  • Buhârî, Muhammed b. İsmail. (1400). el-Câmiu’s-Sahîh. Kahire.
  • Buhârî, Abdülaziz Ahmed. (1991). Keşfü’l-esrâr. Beyrut.
  • Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Ali. (1985). el-Fusûl fi’l-usûl. Kuveyt.
  • Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Ali. (1993) el-İcmâ’. thk. Züheyr Şefîk Kebbi. Beyrut.
  • Çetin, Mehmet. (2007). Fıkıh Usûlündeki Delillerin Dayandırıldığı Hadislerin Tahrîci ve Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kayseri.
  • Debûsî, Kâdı Ebû Zeyd Ubeydullah b. Ömer. (2001). Takvîmü’l-edille fî usûli’l-fıkh. thk. Halil Muhyiddin el-Meys. Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye. Beyrût.
  • Dönmez, İbrahim Kafi. (2000). İcmâ. DİA. XXI. İstanbul.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî. (trs.). Sünen-ü Ebî Dâvûd. tahkik: Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd. y.y.. Dâru’l-fikr.
  • Fahreddin, Er-Râzî; Muhammed, b. Ömer. (1997). el-Mahsûl fî ilm-i usûli’l-fıkh. Beyrut.
  • Gazâlî, Muhammed b. Muhammed. (1993). el-Müstesfâ. tashih: Muhammed Abdüsselâm Abdüssâfî. Beyrut. (Ayrıca el-Mustesfa / İslâm Hukukunda Deliller ve Yorum Metodolojisi. (çev. Yunus Apaydın). Rey Yayıncılık. Kayseri. 1994.).
  • Gazâlî, Muhammed b. Muhammed. (trs.). el-Menhûl. tahkik: Muhammed Hasan Heyto. Dımaşk. Dâru’l-fikr.
  • İbn Hazm, Ebû Muhammed, b. Ali b. Ahmed b. Saîd ez-Zahiri. (1981). en-Nübez fî usûli’l-fıkh. Kahire.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvînî. (trs.). Sünen-ü İbn Mâce. Kâhire.
  • İbnü’l Münzir, İbrahim en-Nisâbûrî. (1982). el-İcmâ. Riyad.
  • Kâsânî, Alâuddin Ebû Bekr b. Mesûd. (1982). Bedâi’u’s-sanâi’ fî tertîbi’ş-şerâi’. Dâru’l-kütübi’larabî. Beyrût.
  • Komisyon. Osmanlı Aile Hukuku Kararnamesi.
  • Malik, B. Enes, Ebû Abdillah. (trs.). el-Muvatta’. Kahire.
  • Sa’dî, ebû Ceyb. (1984). Mevsû’at’ül-icmâ fi’l-fıkhi’l-İslâmî. Dâr’ul-fikr. Dimaş.
  • Serahsî, Ebû Bekr Şemsü’l-eimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl. (1984) (ö.483/1090). Usûlü’s- Serahsî. İstanbul.
  • Şa’ban, Zekiyüddin. (1990). İslam Hukuk İlminin Esasları. (Trc. İbrahim Kafi Dönmez). Ankara.
  • Şâfiî, Muhammed b. İdris. (1980). Ahkâmü’l-Kur’ân. Beyrut.
  • Şâfiî, Muhammed b. İdris. (1405). Cimâ’u’l-‘ılm. Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye. Beyrut.
  • Şâfiî, Muhammed b. İdris. (trs.). er-Risâle. thk. Ahmed Muhammed Şâkir. el-Mektebetü’l-ılmiyye. Beyrût.
  • Şevkânî, Ali b. Muhammed. (2006). İrşâdü’l-fühûl. tahkik: Şaban Muhammed İsmail. Kahire.
  • Taftâzânî, Ömer b. Abdullah. (trs.). et-Telvîh. Beyrut.
  • Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsa b. Sevre (trs.). el-Câmi’u’s-sahîh Sünenü’t-Tirmizî. Beyrût.
  • Yavuz, Y. Vehbi. (2004). İcma’ın Hakikati ve İslâm Teşri’indeki Önemi. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Sayı: 3. Konya.
  • Zerkeşi, Bedreddin Muhammed b. Bahadır. (1992). Bahrü’l-muhît fî usûli’l-fıkh. Kuveyt.
  • Zeyda, Abdülkerim. (1994). el-Vecîz fî usûli’l-fıkh. Ürdün.
Toplam 34 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Konular Din Araştırmaları
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Fatih Orum

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017Cilt: 7 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA Orum, F. (2017). Serahsî’ye Göre İcmâ’nın Meşruiyeti. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), 237-258. https://doi.org/10.29029/busbed.310598