Öz
Diyalektik kavram ve yöntem olarak felsefe tarihi ve sistematiğinde önemli bir yere sahiptir. Ne var ki tarihsel süreçte çeşitli düşünürler diyalektiğe farklı anlamlar yüklemişlerdir. Bu çalışmada, özellikle Hegel ve Marx’ın düşüncelerini açımlama yöntemi olarak kullandıkları diyalektik yaklaşımlarına ilişkin karşılaştırılmalı bir çözümleme ve değerlendirme yapılmaya çalışılmaktadır. Bu amaçla, ilk olarak diyalektik kavramına yönelik etimolojik ve tarihsel kısa bir inceleme yapılmaktadır. İkinci olarak, Hegel’de bilimsel bilginin özü ve bu bilginin elde edilmesinin yöntemi olarak diyalektik kavramı üzerinde durulmaktadır. Ardından, kendini Hegel’in öğrencisi olarak gören Marx’ın diyalektik anlayışı ve yöntemine ilişkin bir irdeleme yapılmaktadır. Ve son olarak, her iki düşünürün diyalektik anlayışlarına ilişkin benzerlik ve farklılıklar çerçevesinde eleştirel bir değerlendirme ortaya konulmaya çalışılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aristoteles, Metafizik, Çev. Ahmet Arslan, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1996.
- Aristoteles, Organon V (Topikler), Çev. Ragıp Atademir, İstanbul: M.E.B. Yayınları, 1996.
- Feuerbach, Ludwig Andreas, Geleceğin Felsefesinin İlkeleri, Çev. Oğuz Özügül, İstanbul: Ara Yayıncılık, 1991.
- Fried, Johannes, “Vom Nutzen der Rhetorik und Dialektik für das Leben”, içinde Dialektik und Rhetorik im früheren und hohen Mittelalter, (Ed.) Johannes Fried, R. Oldenbourg Verlag GmbH, München, 1997, ISBN 3-486-56028-X.
- Engels, Friedrich, Doğanın Diyalektiği, Çev. Arif Gelen, Beşinci Baskı, Ankara: Sol Yayınları, 1991.
- Foster, John Bellamy, “Doğanın Diyalektiği ve Marksist Ekoloji”, içinde Yeni Yüzyılda Diyalektik, ed. Bertell Ollman, ve Tony Smith, Çev. Şükrü Alpagut, İstanbul: Yordam Kitap, 2011.
- Goerlich, Stephan, “Auf die Sachen Selbst Zurückgehen”- Berührung Zwischen Philosophischer Phänomenologie und Gestalttheoretischer Psychotherapie, Gestalt Theory, Vol. 22 (2000) No.1 (2020); http://gestalttheory.net/download; (Erişim Tarihi: 15.03. 2020).
- Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, Mantık Bilimi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları, 2004.
- Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, Tinin Görüngübilimi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları, 1986.
- Jameson, Fredric, Hegel Varyasyonları, Tinin Fenomenolojisi Üzerine, Çev. O. Bülent Doğan, İstanbul: İthaki Yayınları, 2016.
- Kant, Immanuel, Arı Usun Eleştirisi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları, 1993.
- Kranz, Walther, Antik Felsefe, Çev. Suad Y. Baydur, İstanbul: Sosyal Yayınları, 1994.
- Ludwig, Ralf, Hegel für Anfänger Phänomenologie des Geistes, dtv Verlagsgesellschaft mbH&Co. KG, München, 2015.
- Marx, Karl, Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı, Çev. Sevim Belli, Ankara: Sol Yayınları, 1993.
- Marx, Karl, Felsefenin Sefaleti, Çev. Ahmet Kardam, Ankara: Sol Yayınları, 1999.
- Marx, Karl, Kapital, Birinci Cilt, Çev. Alaattin Bilgi, Ankara: Sol Yayınları, 1993.
- Marx, Karl ve Engels, Friedrich, Alman İdeolojisi (Feuerbach), Çev. Sevim Belli, Ankara: Sol Yayınları, 1992.
- Moos V. Peter, “Rhetorik, Dialektik und ‘civilis scientia’ im Hochmittelalter”, içinde Dialektik und Rhetorik im früheren und hohen Mittelalter, Ed. Johannes Fried, R. Oldenbourg Verlag GmbH, München, 1997, ISBN 3-486-56028-X.
- Ollman, Bertell ve Smith, Tony, Yeni Yüzyılda Diyalektik, Çev. Şükrü Alpagut, İstanbul: Yordam Kitap, 2011.
- Ollman, Bertell, “Niçin Diyalektik? Niçin Şimdi?”, içinde Yeni Yüzyılda Diyalektik, ed. Bertell Ollman, ve Tony Smith, Çev. Şükrü Alpagut, İstanbul: Yordam Kitap, 2011.
- Platon, Devlet, Çev. Sabahattin Eyüboğlu & M. Ali Cimcoz, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1992.
- Störig, Hans Joachim, Dünya Felsefe Tarihi, Çev. Nilüfer Epçeli, İstanbul: Say Yayınları, 2011.
- Winter, Reiner, Was ist Dialektik?, (2014), www.reiner-winter.de; (Erişim Tarihi: 15. 04. 2014).
Öz
Dialectics as a concept and method occupies an important place in the history and systematics of philosophy. However, in the historical process, various thinkers have ascribed different meanings to dialectics. This study attempts to conduct a comparative analysis and evaluation of the approaches of Hegel and Marx to dialectics, which they use as a method of explaining their thoughts. For this, firstly, we conduct a brief etymological and historical analysis of the concept of dialectics. Secondly, we emphasize the concept of dialectics as the essence of scientific knowledge and the method of obtaining this knowledge from Hegel. Then we explore the dialectical understanding and method of Marx, who sees himself as a disciple of Hegel. And, finally, we are trying to give a critical assessment within the framework of the similarities and differences in the dialectical understanding of both thinkers.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aristoteles, Metafizik, Çev. Ahmet Arslan, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1996.
- Aristoteles, Organon V (Topikler), Çev. Ragıp Atademir, İstanbul: M.E.B. Yayınları, 1996.
- Feuerbach, Ludwig Andreas, Geleceğin Felsefesinin İlkeleri, Çev. Oğuz Özügül, İstanbul: Ara Yayıncılık, 1991.
- Fried, Johannes, “Vom Nutzen der Rhetorik und Dialektik für das Leben”, içinde Dialektik und Rhetorik im früheren und hohen Mittelalter, (Ed.) Johannes Fried, R. Oldenbourg Verlag GmbH, München, 1997, ISBN 3-486-56028-X.
- Engels, Friedrich, Doğanın Diyalektiği, Çev. Arif Gelen, Beşinci Baskı, Ankara: Sol Yayınları, 1991.
- Foster, John Bellamy, “Doğanın Diyalektiği ve Marksist Ekoloji”, içinde Yeni Yüzyılda Diyalektik, ed. Bertell Ollman, ve Tony Smith, Çev. Şükrü Alpagut, İstanbul: Yordam Kitap, 2011.
- Goerlich, Stephan, “Auf die Sachen Selbst Zurückgehen”- Berührung Zwischen Philosophischer Phänomenologie und Gestalttheoretischer Psychotherapie, Gestalt Theory, Vol. 22 (2000) No.1 (2020); http://gestalttheory.net/download; (Erişim Tarihi: 15.03. 2020).
- Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, Mantık Bilimi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları, 2004.
- Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, Tinin Görüngübilimi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları, 1986.
- Jameson, Fredric, Hegel Varyasyonları, Tinin Fenomenolojisi Üzerine, Çev. O. Bülent Doğan, İstanbul: İthaki Yayınları, 2016.
- Kant, Immanuel, Arı Usun Eleştirisi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları, 1993.
- Kranz, Walther, Antik Felsefe, Çev. Suad Y. Baydur, İstanbul: Sosyal Yayınları, 1994.
- Ludwig, Ralf, Hegel für Anfänger Phänomenologie des Geistes, dtv Verlagsgesellschaft mbH&Co. KG, München, 2015.
- Marx, Karl, Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı, Çev. Sevim Belli, Ankara: Sol Yayınları, 1993.
- Marx, Karl, Felsefenin Sefaleti, Çev. Ahmet Kardam, Ankara: Sol Yayınları, 1999.
- Marx, Karl, Kapital, Birinci Cilt, Çev. Alaattin Bilgi, Ankara: Sol Yayınları, 1993.
- Marx, Karl ve Engels, Friedrich, Alman İdeolojisi (Feuerbach), Çev. Sevim Belli, Ankara: Sol Yayınları, 1992.
- Moos V. Peter, “Rhetorik, Dialektik und ‘civilis scientia’ im Hochmittelalter”, içinde Dialektik und Rhetorik im früheren und hohen Mittelalter, Ed. Johannes Fried, R. Oldenbourg Verlag GmbH, München, 1997, ISBN 3-486-56028-X.
- Ollman, Bertell ve Smith, Tony, Yeni Yüzyılda Diyalektik, Çev. Şükrü Alpagut, İstanbul: Yordam Kitap, 2011.
- Ollman, Bertell, “Niçin Diyalektik? Niçin Şimdi?”, içinde Yeni Yüzyılda Diyalektik, ed. Bertell Ollman, ve Tony Smith, Çev. Şükrü Alpagut, İstanbul: Yordam Kitap, 2011.
- Platon, Devlet, Çev. Sabahattin Eyüboğlu & M. Ali Cimcoz, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1992.
- Störig, Hans Joachim, Dünya Felsefe Tarihi, Çev. Nilüfer Epçeli, İstanbul: Say Yayınları, 2011.
- Winter, Reiner, Was ist Dialektik?, (2014), www.reiner-winter.de; (Erişim Tarihi: 15. 04. 2014).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 9 Aralık 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 27 Eylül 2021 |
| Kabul Tarihi | 25 Kasım 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Sayı: 32 |
- Makale Dosyaları
Dergimiz 2024 yılından itibaren ikisi olağan biri dosya konulu özel sayı olmak üzere 3 sayı olarak, Mayıs (olağan sayı) Eylül (özel sayı) ve Aralık (olağan sayı) aylarında yayınlanacaktır.
Hem özel sayımız hem de Aralık ayındaki olağan sayımız için makale kabulü 15 Mart'ta başlayacaktır.
Özel sayımızda yalnızca dosya kapsamında yer alan makalelere yer verilecektir. Makalenizi gönderirken hangi sayıda değerlendirilmesini istediğinizi bir notla bildirmeniz karışıklıkları önleyecektir.
İlginiz için teşekkür ederiz.