Borsa İstanbul’ da Yer Alan Perakende Ticaret Firmalarının Copras Yöntemiyle Finansal Performanslarının Ölçümü
Öz
Araştırmada, Borsa İstanbul (BIST)’da yer alan seçili beş perakende ticaret firmasının 2014-2019 yılları arasındaki finansal performansları değerlendirilmiştir. Alternatiflerin seçiminde, on adet finansal oran, kriter olarak baz alınmıştır. Şirketlerin finansal performansını ölçme yöntemi olarak COPRAS çok kriterli karar verme yöntemi kullanılmıştır. Verilerden elde edilen sonuçlara göre perakende ticaret sektöründe faaliyette buluna bu işletmeler altı yıllık dönem içerisinde değişen bir performans göstermişlerdir.
COPRAS yöntemi ile ulaşılan finansal performans analizleri sonucunda, 2014-2019 yılları arasında sıralamada en yüksek ortalama performansa sahip perakende ticaret firması Adese Alışveriş Merkezleri Ticaret A.Ş. olmuştur. Bu altı yıllık dönemde finansal performans sıralamasında birincilik alamayan tek firma Bizim Toptan Satış Mağazaları A.Ş.’dir. Aynı periyot boyunca Carrefoursa Carrefour Sabancı Ticaret A.Ş. ve Bim Birleşik Mağazalar A.Ş. iki kez, Migros Ticaret A.Ş. ise bir kez finansal performans sıralamasında en yüksek puana sahip olmuştur.
Anahtar Kelimeler
BIST COPRAS Metodu Çok Kriterli Karar Verme Finansal Performans Perakende Ticaret Sektörü
Kaynakça
- Albayrak, Ö. K. (2019). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Çok Faktörlü Karar Verme Tekniklerinden Bulanık Entropi Temelli COPRAS ve MULTIMOORA Teknikleri İle Bölgesel Bazda Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı, Erzurum.
- Çelik, K. (2017). Karayolu Yük Taşımacılığı İçin Ağır Ticari Araç Sektöründeki Çekici Araç Seçimi Problemine Yönelik COPRAS-G Yöntemi İle Karar Verme. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Erzurum.
- Eren, H. (2016). PROMETHEE, MOORA VE COPRAS Yöntemleri İle Oran Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi: Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Isparta.
- Fouladgar, M., Chamzini, A. Y., Lasgari, A., Zavadskas, E. K. ve Turskis, Z. (2011). Maintenance Strategy Selection Using AHP and COPRAS Under Fuzzy Environment. International Journal of Strategic Property Management, 16(1): 85–104.
- Goswami, S. S. ve Mitra, S. (2019). Selection The Best Mobile Model by Applying AHP-COPRAS and AHP-ARAS Decision Making Methodology. International Journal of Data and Network Science 4(2020): 27–42.
- Pancholi, N., ve Bhatt, M. G. (2016). Multicriteria FMECA Based Decision-Making for Aluminium Wire Process Rolling Mill through COPRAS-G. Journal of Quality and Reliability Engineering, Volume 2016.
- Rezaeiniya, N., Zolfani, H. S., ve Zavadskas, E. K. (2012). Greenhouse Locating Based On ANP-COPRAS-G Methods An Empirical Study Based On Iran. International Journal of Strategic Property Management, 2012 Volume 16(2): 188–200.
- Sarıçalı, G. (2018). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden Kemıra-M ve COPRAS Yöntemlerinin Mermer İşletmesinde Makine Seçim Sürecine Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Sayısal Yöntemler Programı, Denizli.
- Şahin, C. (2019). Ülkelerin Endüstri 4.0 Düzeylerinin COPRAS Yöntemi İle Analizi: G-20 Ülkeleri ve Türkiye. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Bartın.
- Yalçın, Y. (2020). BİST İletişim Endeksine Kayıtlı Şirketlerin Finansal Performanslarının TOPSIS, MOORA-ORAN VE COPRAS Yöntemleri İle Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Finansal Piyasalar ve Yatırım Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
- Yıldırım, B. F. (2016). Fuzzy ve Grey COPRAS Yöntemleri İle Çok Kriterli Karar Verme Uygulaması. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Sayısal Yöntemler Bilim Dalı, İstanbul.
- Zavadskas, E. K. ve Kaklauskas, A. (1994). The New Method Of Multicriteria Complex Proportional Assessment Of Projects. Vilnius Gediminas Technical University, Lithuania.
- Zolfani, H. S., Rezaeiniya, N., Aghdaie, M. H. ve Zavadskas, E. K. (2012). Quality Control Manager Selection Based on AHP-COPRAS-G Methods: A Case in Iran. Ekonomska istraživanja 25(1).
- Kamu Aydınlatma Platformu. (25.05.2020). Erişim adresi https://www.kap.org.tr/tr/
- TDK. (21.11.2021). Erişim adresi https://www.sozluk.gov.tr
Measuring The Financial Performance of Retail Trading Companies in Borsa Istanbul by The Copras Method
Öz
Araştırmada, Borsa İstanbul (BIST)’da yer alan seçili beş perakende ticaret firmasının 2014-2019 yılları arasındaki finansal performansları değerlendirilmiştir. Alternatiflerin seçiminde, on adet finansal oran, kriter olarak baz alınmıştır. Şirketlerin finansal performansını ölçme yöntemi olarak COPRAS çok kriterli karar verme yöntemi kullanılmıştır. Verilerden elde edilen sonuçlara göre perakende ticaret sektöründe faaliyette buluna bu işletmeler altı yıllık dönem içerisinde değişen bir performans göstermişlerdir.
COPRAS yöntemi ile ulaşılan finansal performans analizleri sonucunda, 2014-2019 yılları arasında sıralamada en yüksek ortalama performansa sahip perakende ticaret firması Adese Alışveriş Merkezleri Ticaret A.Ş. olmuştur. Bu altı yıllık dönemde finansal performans sıralamasında birincilik alamayan tek firma Bizim Toptan Satış Mağazaları A.Ş.’ dir. Aynı periyot boyunca Carrefoursa Carrefour Sabancı Ticaret A.Ş. ve Bim Birleşik Mağazalar A.Ş. iki kez, Migros Ticaret A.Ş. ise bir kez finansal performans sıralamasında en yüksek puana sahip olmuştur.
Anahtar Kelimeler
BIST COPRAS Method Multi Criteria Decision Making Financial Performance Retail Trade Sector
Kaynakça
- Albayrak, Ö. K. (2019). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Çok Faktörlü Karar Verme Tekniklerinden Bulanık Entropi Temelli COPRAS ve MULTIMOORA Teknikleri İle Bölgesel Bazda Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı, Erzurum.
- Çelik, K. (2017). Karayolu Yük Taşımacılığı İçin Ağır Ticari Araç Sektöründeki Çekici Araç Seçimi Problemine Yönelik COPRAS-G Yöntemi İle Karar Verme. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Erzurum.
- Eren, H. (2016). PROMETHEE, MOORA VE COPRAS Yöntemleri İle Oran Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi: Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Isparta.
- Fouladgar, M., Chamzini, A. Y., Lasgari, A., Zavadskas, E. K. ve Turskis, Z. (2011). Maintenance Strategy Selection Using AHP and COPRAS Under Fuzzy Environment. International Journal of Strategic Property Management, 16(1): 85–104.
- Goswami, S. S. ve Mitra, S. (2019). Selection The Best Mobile Model by Applying AHP-COPRAS and AHP-ARAS Decision Making Methodology. International Journal of Data and Network Science 4(2020): 27–42.
- Pancholi, N., ve Bhatt, M. G. (2016). Multicriteria FMECA Based Decision-Making for Aluminium Wire Process Rolling Mill through COPRAS-G. Journal of Quality and Reliability Engineering, Volume 2016.
- Rezaeiniya, N., Zolfani, H. S., ve Zavadskas, E. K. (2012). Greenhouse Locating Based On ANP-COPRAS-G Methods An Empirical Study Based On Iran. International Journal of Strategic Property Management, 2012 Volume 16(2): 188–200.
- Sarıçalı, G. (2018). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden Kemıra-M ve COPRAS Yöntemlerinin Mermer İşletmesinde Makine Seçim Sürecine Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Sayısal Yöntemler Programı, Denizli.
- Şahin, C. (2019). Ülkelerin Endüstri 4.0 Düzeylerinin COPRAS Yöntemi İle Analizi: G-20 Ülkeleri ve Türkiye. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Bartın.
- Yalçın, Y. (2020). BİST İletişim Endeksine Kayıtlı Şirketlerin Finansal Performanslarının TOPSIS, MOORA-ORAN VE COPRAS Yöntemleri İle Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Finansal Piyasalar ve Yatırım Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
- Yıldırım, B. F. (2016). Fuzzy ve Grey COPRAS Yöntemleri İle Çok Kriterli Karar Verme Uygulaması. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Sayısal Yöntemler Bilim Dalı, İstanbul.
- Zavadskas, E. K. ve Kaklauskas, A. (1994). The New Method Of Multicriteria Complex Proportional Assessment Of Projects. Vilnius Gediminas Technical University, Lithuania.
- Zolfani, H. S., Rezaeiniya, N., Aghdaie, M. H. ve Zavadskas, E. K. (2012). Quality Control Manager Selection Based on AHP-COPRAS-G Methods: A Case in Iran. Ekonomska istraživanja 25(1).
- Kamu Aydınlatma Platformu. (25.05.2020). Erişim adresi https://www.kap.org.tr/tr/
- TDK. (21.11.2021). Erişim adresi https://www.sozluk.gov.tr
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İşletme |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 24 Kasım 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 7 Sayı: 1 |
Cited By
Profitability Analysis of Markets Traded on Borsa Istanbul
İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.15869/itobiad.1311806
Covid-19 Pandemisinin Borsa İstanbul (BIST) Perakende Ticaret Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performanslarına Etkisi
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1364531
Dergiye gönderilen tüm makaleler, değerlendirme sürecinden önce intihal programıyla kontrol edilmektedir.
Yayınlanan tüm makalelere DOI numarası verilmektedir.
JOMELIPS
Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC
BY-NC- SA 4.0) altında çalışmaktadır.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/