Araştırma Makalesi
The Effect of Environment Oriented Science Activities on Secondary School Students’ Mental Models Related to Garbage, Waste and Recycling
Öz
The research aimed to identify mental models related to garbage, waste and recycling and to determine the development of students’ mental models following environment-oriented science activities. One-Group Pretest–Posttest experimental design, which is one of the quantitative research methods, was used for the purpose of the research. 14 seventh grade students participated in the research and the research data were collected using open-ended questions. Mental models have been identified by determining the visual and verbal reasoning levels of students on garbage, waste and recycling topics using the developed rubrics. It was determined that the environment-oriented science activities contributed to the development of students’ mental models as well as their visual and verbal reasoning about garbage, waste and recycling. Based on the results obtained, teaching activities aiming to improve the knowledge levels of students studying at different grades on garbage, waste and recycling have been suggested. It was further suggested, at the end of the research, to include more environment-oriented activities in the curriculum of all courses other than science.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksan, Z. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma için atıkların geri dönüşümü konusunda eğitimi ve farkındalık oluşturulması [Doktora tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Anadolu Ajansı (2023). https://www.aa.com.tr/tr/yesilhat/yesil-sozluk/dunya-limit-asim-gunu/1820868
- Bozdemir Yüzbaşıoğlu, H., & Sarıkaya, R. (2019). Mikroskobik canlılar konusunda model tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin zihinsel model gelişimine etkisi. Kalem Internatıonal Journal of Educatıon and Human Scıences, 9(2), 357-384. https://doi.org/10.23863/kalem.2019.131
- Bozdemir Yüzbaşıoğlu, H. (2020). Environmental issues and critical perspectives mentioned at public service announcements which are prepared by primary school pre-service teachers. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7(4), 143-159.
- Bruntland, G. (1987). Our common future: the world commission on environment and development. Oxford University Press.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. (25. bs.) Pegem Akademi.
- Çamurcu, H. (2005). Dünya nüfus artışı ve getirdiği sorunlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(13), 87-105.
- Çelik, Z. (2011). İlköğretim müfredatında ambalaj atıklarının geri dönüşümü eğitiminin yeri ve ilköğretim kurumlarındaki geri dönüşüm uygulamalarının araştırılması (İstanbul İl Örneği) [Yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Çelikyay, H. H. (2021). Türkiye’de çevre politikaları: kalkınma planları üzerinden bir inceleme. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(15), 185-205. https://doi.org/10.25204/iktisad.839408
- Çimen, O., & Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 25(1), 63-74.
- Demir, Y., & Atasoy, E. (2021). Ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilir kalkınmaya yönelik algılarının incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(3), 1688-1702. https://doi.org/10.24315/tred.878404
- Doğan, Z. (2020). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinde evsel atıklar ve geri dönüşüm konusunda bilimsel karikatürler kullanılarak farkındalık oluşturulması [Yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Efe, H. A., Yücel, S., & Efe, R. (2020). Belgesel çekme etkinliğinin fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma için çevreye yönelik tutumları üzerindeki etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 436-454. https://doi.org/10.33711/yyuefd.692958
- Ewert, A., Place, G., & Sibthorp, J. (2005). Early-life outdoor experiences and an individual's environmental attitudes. Leisure Sciences, 27(3), 225-239. https://doi.org/10.1080/01490400590930853
- Fraenkel R.J. & Wallen E.N. (2006). How to Design and Evaluate Research in Education. McGraw-Hill.
- Gilbert, S. W. (2011). Models-based science teaching: Understanding and using mental models. Virginia: NSTA Press.
- Gil-Garcia, J. R., Pardo, T., A., & Nam, T. (2015). What makes a city smart? Identifying core components and proposing an integrative and comprehensive conceptualization. Information Policy 20(1), 61–87. https://doi.org/10.3233/IP-150354
- Hanke, U. (2008). Realizing model-based instruction: The model of model-based instruction. In D. Ifenthaler, P. Pirnay Dummer ve J. M. Spector (Eds.), Understanding models for learning and instruction, (pp.175-186). Springer Science+Business Media, LLC.
- Hansmann R., Bernasconi, P., Smieszek, T., Loukopoulos, P., & Scholz R. (2006). Justifications and self-organization as determinants of recycling behavior: the case of used batteries. Resources, Conservation and Recycling, 47(2), 133-159. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2005.10.006
- Harman, G., & Çelikler, D. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının geri dönüşüm kavramı hakkındaki farkındalıkları. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 331- 353. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455855
- Horton, C. (2007). Student alternative conceptions in chemistry. California Journal of Science Education, 7(2), 18-38.
- Kıvrak, A. H., & Uyanık, G. (2020). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin çevre kirliliğine yönelik zihinsel modellerinin belirlenmesi. Eğitim ve Teknoloji, 2(1), 1-15.
- Kızılboğa, R., & Batal, S. (2012). Türkiye’de çevre sorunlarının çözümünde yerel yönetimlerin rolü ve önemi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 191-212.
- Kurnaz, M. A. (2011). Enerji konusunda model tabanlı öğrenme yaklaşımına göre tasarlanan öğrenme ortamlarının zihinsel model gelişimine etkisi [PhD Thesis]. Karadeniz Technical University.
- Moseley, C, Desjean-Perrotta, B. & Utley, J. (2010). The draw an environment test rubric (DAET-R): Exploring pre-service teachers’ mental models of the environment. Environmental Education Research, 16(2), 189-208. https://doi.org/10.1080/13504620903548674
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. California: Sage Publications.
- Ministry of National Education [MoNE] (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8.Sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
- Ministry of Environment and Urbanization. (2020). Türkiye çevre sorunları ve öncelikleri değerlendirme raporu. Bee Content & Communication. https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/tu-rk-yecevresorunlariveoncel-kler-_2020-20210401124420.pdf
- O'Connor, J. (1989). Uneven and combined development and ecological crisis: A theoretical introduction. Race & Class, 30(3), 1-11. https://doi.org/10.1177/030639688903000302
- Onur, A., Çağlar, A., & Salman, M. (2016). 5 yaş okulöncesi çocuklarda atık kâğıtların değerlendirilmesi ve çevre bilincinin kazandırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2457-2468.
- Önen, F., (2005). İlköğretimde basınç konusunda öğrencilerin sahip olduğu kavram yanılgılarının yapılandırmacı yaklaşımla giderilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Özdemir, O. (2010). Doğa deneyimine dayalı çevre eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin çevrelerine yönelik algı ve davranışlarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 125- 138.
- Palabıyık, H. & Altunbaş, D. (2004). Kentsel katı atıklar ve yönetimi, İçince M.C.Marin & U. Yıldırım (Eds), Çevre Sorunlarına çağdaş yaklaşımlar–ekolojik, ekonomik, politik ve yönetsel perspektifler, (ss. 103-124) Beta Yayınları.
- Sander, E.O., Jelemenska, P., & Kattmann, U. (2006). Towards a better understanding of ecology. Journal of Biology Education, 40, 119-123. https://doi.org/10.1080/00219266.2006.9656028
- Schultz, P.W., Oskamp, S., & Mainieri T. (1995). Who recycles and when a review of personal and situational factors. Journal of Environmental Psychology, 15(2), 105-121. https://doi.org/10.1016/0272-4944(95)90019-5
- Spiegelman, H., & Sheehan, B. (2004). The future of waste. Biocycle, 45(1), 59.
- Stern, M. J., Powell, R. B., & Ardoin, N. M. (2008). What difference does it make? Assessing outcomes from participation in a Residential Environmental Education program. The Journal of Environmental Education, 39(4), 31-43. https://doi.org/10.3200/JOEE.39.4.31-43
- Taff, A., Aziz, A., Haron, S.R., Rashid, N.M., & Yasim, M.M. (2010). Residential outdoor education and environmental attitudes: An examination in a Malaysian University. Journal of Outdoor Recreation, Education, and Leadership, 2(3), 198-216.
- Tibben-Lembke, R. S. (2004). Strategic use of the secondary market for retail consumer goods. California Management Review, 46(2), 90-104. https://doi.org/10.2307/411662
- Tversky, B., (1993). Cognitive maps, cognitive collages, and spatial mental models. In A. U. Frank and I. Campari (Eds.), Spatial information theory: A theoretical basis for GIS, Springer-Verlag.
- Uyanık, G. (2017). İlkokul öğrencilerinin çevre kirliliğine ilişkin görüşleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1574-1600.
- Uyanık, G. (2022). Examination of pre-service primary teachers’ sensitivity towards recycling: a longitudinal research. International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 13(49), 863- 874. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess.3144
- Wright, Y. (2011). Relating recycling: demographics, attitudes, knowledge and recycling behavior among UC Berkeley Students. UC Berkeley Student Recyling, 1-17.
- Yaşaroğlu, C., & Akdağ M. (2013). İlköğretim birinci kademe (ilkokul) öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 50-65.
- Yüzbaşıoğlu, M. K., & Kurnaz, M. A. (2020). Ses hakkında öğrenci zihinsel modellerinin belirlenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 4(3), 254-275. https://doi.org/10.34056/aujef.687236
- Yüzbaşıoğlu, M. K., & Kurnaz, M. A. (2021). Pre-service teachers’ caring about sustainable development goals for Turkey and for the World and their competence in associating the goals with the learning outcomes in the curriculum. Research in Pedagogy, 11(2), 451-467. https://doi.org/10.5937/IstrPed2102451Y
Yıl 2023,
Cilt: 6 Sayı: Education Special Issue, 313 - 338, 25.09.2023
Öz
Kaynakça
- Aksan, Z. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma için atıkların geri dönüşümü konusunda eğitimi ve farkındalık oluşturulması [Doktora tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Anadolu Ajansı (2023). https://www.aa.com.tr/tr/yesilhat/yesil-sozluk/dunya-limit-asim-gunu/1820868
- Bozdemir Yüzbaşıoğlu, H., & Sarıkaya, R. (2019). Mikroskobik canlılar konusunda model tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin zihinsel model gelişimine etkisi. Kalem Internatıonal Journal of Educatıon and Human Scıences, 9(2), 357-384. https://doi.org/10.23863/kalem.2019.131
- Bozdemir Yüzbaşıoğlu, H. (2020). Environmental issues and critical perspectives mentioned at public service announcements which are prepared by primary school pre-service teachers. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7(4), 143-159.
- Bruntland, G. (1987). Our common future: the world commission on environment and development. Oxford University Press.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. (25. bs.) Pegem Akademi.
- Çamurcu, H. (2005). Dünya nüfus artışı ve getirdiği sorunlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(13), 87-105.
- Çelik, Z. (2011). İlköğretim müfredatında ambalaj atıklarının geri dönüşümü eğitiminin yeri ve ilköğretim kurumlarındaki geri dönüşüm uygulamalarının araştırılması (İstanbul İl Örneği) [Yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Çelikyay, H. H. (2021). Türkiye’de çevre politikaları: kalkınma planları üzerinden bir inceleme. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(15), 185-205. https://doi.org/10.25204/iktisad.839408
- Çimen, O., & Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 25(1), 63-74.
- Demir, Y., & Atasoy, E. (2021). Ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilir kalkınmaya yönelik algılarının incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(3), 1688-1702. https://doi.org/10.24315/tred.878404
- Doğan, Z. (2020). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinde evsel atıklar ve geri dönüşüm konusunda bilimsel karikatürler kullanılarak farkındalık oluşturulması [Yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Efe, H. A., Yücel, S., & Efe, R. (2020). Belgesel çekme etkinliğinin fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma için çevreye yönelik tutumları üzerindeki etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 436-454. https://doi.org/10.33711/yyuefd.692958
- Ewert, A., Place, G., & Sibthorp, J. (2005). Early-life outdoor experiences and an individual's environmental attitudes. Leisure Sciences, 27(3), 225-239. https://doi.org/10.1080/01490400590930853
- Fraenkel R.J. & Wallen E.N. (2006). How to Design and Evaluate Research in Education. McGraw-Hill.
- Gilbert, S. W. (2011). Models-based science teaching: Understanding and using mental models. Virginia: NSTA Press.
- Gil-Garcia, J. R., Pardo, T., A., & Nam, T. (2015). What makes a city smart? Identifying core components and proposing an integrative and comprehensive conceptualization. Information Policy 20(1), 61–87. https://doi.org/10.3233/IP-150354
- Hanke, U. (2008). Realizing model-based instruction: The model of model-based instruction. In D. Ifenthaler, P. Pirnay Dummer ve J. M. Spector (Eds.), Understanding models for learning and instruction, (pp.175-186). Springer Science+Business Media, LLC.
- Hansmann R., Bernasconi, P., Smieszek, T., Loukopoulos, P., & Scholz R. (2006). Justifications and self-organization as determinants of recycling behavior: the case of used batteries. Resources, Conservation and Recycling, 47(2), 133-159. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2005.10.006
- Harman, G., & Çelikler, D. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının geri dönüşüm kavramı hakkındaki farkındalıkları. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 331- 353. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455855
- Horton, C. (2007). Student alternative conceptions in chemistry. California Journal of Science Education, 7(2), 18-38.
- Kıvrak, A. H., & Uyanık, G. (2020). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin çevre kirliliğine yönelik zihinsel modellerinin belirlenmesi. Eğitim ve Teknoloji, 2(1), 1-15.
- Kızılboğa, R., & Batal, S. (2012). Türkiye’de çevre sorunlarının çözümünde yerel yönetimlerin rolü ve önemi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 191-212.
- Kurnaz, M. A. (2011). Enerji konusunda model tabanlı öğrenme yaklaşımına göre tasarlanan öğrenme ortamlarının zihinsel model gelişimine etkisi [PhD Thesis]. Karadeniz Technical University.
- Moseley, C, Desjean-Perrotta, B. & Utley, J. (2010). The draw an environment test rubric (DAET-R): Exploring pre-service teachers’ mental models of the environment. Environmental Education Research, 16(2), 189-208. https://doi.org/10.1080/13504620903548674
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. California: Sage Publications.
- Ministry of National Education [MoNE] (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8.Sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
- Ministry of Environment and Urbanization. (2020). Türkiye çevre sorunları ve öncelikleri değerlendirme raporu. Bee Content & Communication. https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/tu-rk-yecevresorunlariveoncel-kler-_2020-20210401124420.pdf
- O'Connor, J. (1989). Uneven and combined development and ecological crisis: A theoretical introduction. Race & Class, 30(3), 1-11. https://doi.org/10.1177/030639688903000302
- Onur, A., Çağlar, A., & Salman, M. (2016). 5 yaş okulöncesi çocuklarda atık kâğıtların değerlendirilmesi ve çevre bilincinin kazandırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2457-2468.
- Önen, F., (2005). İlköğretimde basınç konusunda öğrencilerin sahip olduğu kavram yanılgılarının yapılandırmacı yaklaşımla giderilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Özdemir, O. (2010). Doğa deneyimine dayalı çevre eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin çevrelerine yönelik algı ve davranışlarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 125- 138.
- Palabıyık, H. & Altunbaş, D. (2004). Kentsel katı atıklar ve yönetimi, İçince M.C.Marin & U. Yıldırım (Eds), Çevre Sorunlarına çağdaş yaklaşımlar–ekolojik, ekonomik, politik ve yönetsel perspektifler, (ss. 103-124) Beta Yayınları.
- Sander, E.O., Jelemenska, P., & Kattmann, U. (2006). Towards a better understanding of ecology. Journal of Biology Education, 40, 119-123. https://doi.org/10.1080/00219266.2006.9656028
- Schultz, P.W., Oskamp, S., & Mainieri T. (1995). Who recycles and when a review of personal and situational factors. Journal of Environmental Psychology, 15(2), 105-121. https://doi.org/10.1016/0272-4944(95)90019-5
- Spiegelman, H., & Sheehan, B. (2004). The future of waste. Biocycle, 45(1), 59.
- Stern, M. J., Powell, R. B., & Ardoin, N. M. (2008). What difference does it make? Assessing outcomes from participation in a Residential Environmental Education program. The Journal of Environmental Education, 39(4), 31-43. https://doi.org/10.3200/JOEE.39.4.31-43
- Taff, A., Aziz, A., Haron, S.R., Rashid, N.M., & Yasim, M.M. (2010). Residential outdoor education and environmental attitudes: An examination in a Malaysian University. Journal of Outdoor Recreation, Education, and Leadership, 2(3), 198-216.
- Tibben-Lembke, R. S. (2004). Strategic use of the secondary market for retail consumer goods. California Management Review, 46(2), 90-104. https://doi.org/10.2307/411662
- Tversky, B., (1993). Cognitive maps, cognitive collages, and spatial mental models. In A. U. Frank and I. Campari (Eds.), Spatial information theory: A theoretical basis for GIS, Springer-Verlag.
- Uyanık, G. (2017). İlkokul öğrencilerinin çevre kirliliğine ilişkin görüşleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1574-1600.
- Uyanık, G. (2022). Examination of pre-service primary teachers’ sensitivity towards recycling: a longitudinal research. International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 13(49), 863- 874. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess.3144
- Wright, Y. (2011). Relating recycling: demographics, attitudes, knowledge and recycling behavior among UC Berkeley Students. UC Berkeley Student Recyling, 1-17.
- Yaşaroğlu, C., & Akdağ M. (2013). İlköğretim birinci kademe (ilkokul) öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 50-65.
- Yüzbaşıoğlu, M. K., & Kurnaz, M. A. (2020). Ses hakkında öğrenci zihinsel modellerinin belirlenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 4(3), 254-275. https://doi.org/10.34056/aujef.687236
- Yüzbaşıoğlu, M. K., & Kurnaz, M. A. (2021). Pre-service teachers’ caring about sustainable development goals for Turkey and for the World and their competence in associating the goals with the learning outcomes in the curriculum. Research in Pedagogy, 11(2), 451-467. https://doi.org/10.5937/IstrPed2102451Y
Toplam 46 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Sosyal ve Beşeri Bilimler Eğitimi (Ekonomi, İşletme ve Yönetim Hariç) |
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Eylül 2023 |
| Kabul Tarihi | 23 Eylül 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: Education Special Issue |
