Karadeniz Araştırmaları

Öz

Bosna-Hersek, Yugoslavya'nın parçalanması sürecine paralel olarak, sahip olduğu etno-kültürel ve dinsel çeşitliliğe referansla kanlı bir iç savaşa sahne olmuştur. İç savaşı sona erdiren Dayton Antlaşması ise kimlik tabanlı toplumsal farklılıkları yönetimsel an- lamda meşrulaştıran bir siyasal görünüm yaratmıştır. Dayton'un yarattığı devlet aygıtı, toplumsal kimliklere içkin olan an- laşmazlıkları birbirinden ayrı yönetimsel birimler içerisine sıkıştırmış ve toplumsal/etnik kimlik odaklı yabancılaşmanın sü- reklilik arz etmesine neden olmuştur. Bu gerçeklik, federal (merkezi) hükümetin ülke içerisindeki federe entiteler ve kanton- lar gibi alt seviye yönetimsel birimler nezdinde siyasal bir meşrui- yete haiz olmasının önünde ciddi bir engel oluşturmaktadır. Başarısız devlet yaklaşımı, kendi toprakları üzerinde tek meşru otorite olma iddiasını yitirmiş, ekonomik ve siyasal istikrarsızlık içerisinde ve geniş çaplı yolsuzluk ile ciddi güvenlik problemleri yaşayan ülkeler için kullanılan bir tanımlamadır. Bosna-Hersek'in siyasal görünümünü analiz ettiğimizde, başarısız devlet yak- laşımının öngördüğü problemlerin büyük bir bölümüne rastlamaktayız. Bu bakımdan, Bosna-Hersek'in, başarısız devlet yaklaşımı içerisinde değerlendirilen “zayıf ya da çöküş sürecinde olan devlet” anlayışı bağlamında ele alınabileceğini söyleyebiliriz.