Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 26, 595 - 612, 31.12.2020

Şirin Şengel Erkan Yaman

https://doi.org/10.21602/sduarte.699513

Öz

Görme engelli bireye, yaşamın her alanında fırsat eşitliğinin verilmesi ve yeterli olanakların sunulması; bağımsız ve özgürce yaşayabilmesinin temel koşuludur. Görme engelli birey, uygun koşullar ve olanaklar sağlandığı takdirde günlük yaşamının yanı sıra iş hayatını da görebilen insanlar gibi sürdürebilmekte, özgürce seyahat edebilmektedir. Braille alfabesi ile okuyabilmekte, dokunsal grafik tasarım ürünlerini kullanarak eğitim alabilmektedir. Anayasal hakkı gereği bir seçmen olarak, bağımsız oy kullanabilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı görme engelli ve seçim materyallerinin, sosyal sorumluluk kavramı çerçevesinde incelenmesidir. Tarama modeli kapsamında yapılan inceleme sonucunda Türkiye’de görme engelli seçmenlerin bağımsız oy kullanabilmeleri için yeterli düzenlemenin, tasarımın ya da uygulamanın yapılmadığı belirlenmiştir. Tasarımda sosyal sorumluluk kavramı çerçevesinde, tasarımla ilgili tüm kamu kurumlarında ve özel sektörde seçim materyaline yönelik tasarım önerileri geliştirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Görme engelli tasarım seçmen

Kaynakça

  • Kaynakça
  • Benuğur, Ş. (2014). Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi Uluslararası E-Dergi Cilt:4 Sayı:2 Ekim 2014. DOI Number: http://dx.doi.org/10.12973/jesr.2014.42.12, Erişim tarihi: 08.09.2019.
  • İnternet Kaynakları
  • Bursaport (2011). http://www.bursaport.com/haber/guncel/genc-mucitlerden-gorme-engellilere-oy-pusulasi-5377.html. Erişim Tarihi: 06.05.2015. http://siteresources.worldbank.org/TURKEYINTURKISHEXTN/Resources/455687-1328710754698/YoneticiOzeti.pdf, Erişim tarihi: 08.09.2019.
  • Elections in Tunisia (2014). http://www.ifes.org/~/media/Files/Publications/White%20PaperReport/2014/2014IFES_Tunisia_November_First_Round_President_Election., Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • Elections Canada (2015). http://www.elections.ca/content.aspx?section=vot&dir=faq&document=faqvoting&lang=e. Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • Emorut, F. (2014). ‘Plans to use Braille ballot papers in 2016 polls’. http://www.newvision.co.ug/news/659029-plans-to-use-braille-ballot-papers-in-2016-polls.html. Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • GOV.UK, 2015. https://www.gov.uk/voting-in-the-uk/polling-stations, Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • Küçükyağcı, N. (2014). http://www.igb.gov.tr/Kutuphane/ENGELL%C4%B0LER%C4%B0N%20OY%20KULLANMA%20SORUNU.pdf., Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • MEB (1991). Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Okulları İçin Kabartma Yazı Kılavuzu.http://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/yayimlar/ozelegitim/blair/blair.pdf., Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Milliyet (2015). http://www.milliyet.com.tr/ozel-haber-gorme-engelliler-de-gostermeden-eskisehir-yerelhaber-605900/. Erişim Tarihi: 31.05.2015.,Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • National Federation of The Blind Jernigan İnstitute, 2015. https://nfb.org/images/nfb/documents/word/hava08_blind_voters_guide.doc., Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Onikinci Cumhurbaşkanı Seçimi, 2014. http://www.ysk.gov.tr/ysk/content/conn/YSKUCM/path/Contribution%20Folders/HaberDosya/CB-Genel-2014.xlsx.,Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Oy verme şablonu (2011). Oy verme şablonu. http://www.oyvermesablonu.blogspot.com.tr/. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Panyaarvudh, J. (2013) ‘No voting irregularities will be tolerated here’. http://www.nationmultimedia.com/politics/No-voting-irregularities-will-be-tolerated-here-30215524.html, Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Seperi, Y. (2010). ‘Election Governor of Riau Islands, Indonesia’. http://www.demotix.com/photo/339494/election-governor-riau-islands-indonesia. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Türk Anayasa Hukuku Sitesi, 2015. http://www.anayasa.gen.tr/298sk.htm., Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The Federal Returning Officer (2013). http://www.bundeswahlleiter.de/en/bundestagswahlen/BTW_BUND_13/ergebnisse/bundesergebnisse/index.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The Times of İndia, 2014. http://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/Easy-voting-Braille-signs-on-EVMs-for-blind-people/articleshow/43278340.cms. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The Jakartapost (2009). KPU prepares ballots for blind voters. http://www.thejakartapost.com/news/2009/03/18/kpu-prepares-ballots-blind-voters.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The National Archives, 2012. http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20121015000000/http://www.direct.gov.uk/en/DisabledPeople/Everydaylifeandaccess/Everydayaccess/DG_4018637. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • TURGED (2014). Türkiye görme engelliler derneği. http://www.turged.org.tr/index1.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Görsel Kaynaklar
  • Görsel 1. Braille alfabe şeması.http://www.alfabe.gen.tr/images/gorme-engelliler-alfabesi.gif, Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Görsel 2. Görme engelli birey için Braille kullanımı. https://www.verifiedvoting.org/wp-content/uploads/2014/08/KIGGUNDUbraille-300x144.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 3. Braille yazısı kullanılan pul.http://bigthink.com/design-for-good/braille-inspired-design-for-the-blind, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 4. Braille yazısı kullanılan etiket. http://www.brandwaygroup.com/2012/06/eyup-sabri-tuncerden-ornek-isbirligi.html, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 5. Dokunsal grafik. http://www.pathstoliteracy.org/promising-practices-transcribing-early-literacy-textbooks., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 6. Braille yazısı kullanılan para. http://www.davidairey.com/banknotes-for-the-visually-impaired.Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 7. Braille yazısı kullanılmış seçmen kâğıdı. http://www.memco.net/brlbal2a.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 8. Braille yazısı kullanılmış oy pusulası. http://globalaccessibilitynews.com/files/2014/04/Braille-Ballot-1024x630.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 9. Amerikan seçimlerinin %90’nda kullanılan elektronik oy verme makinası. http://en.wikipedia.org/wiki/Electronic_voting#/media/File:Desi_accuvote-tsx_vvpat.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 10 ve 11. Endonezya’da seçimlerde Braille yazısı kullanılan oy pusulası. http://static1.demotix.com/sites/default/files/imagecache/a_scale_large/300-5/photos /1274876003-election-governor-of-riau-islands indonesia_339445.jpg. http://www.thejakartapost.com/news/2009/03/18/kpu-prepares-ballots-blind-voters.html., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 12. 2013 Alman Federal Seçimlerinde Kullanılan Braille Oy Pusulası. http://www.nationmultimedia.com/new/2013/09/24/politics/images/30215524-01_big.gif, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 13. Tunus Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nde kullanılan Braille oy pusulası. https://pbs.twimg.com/media/B2waVbkIEAM7Oqz.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 14. Osman Paksoy ve Berk Sözdinletir. http://www.bursaport.com/resimler/10000/11213_3.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 15. ve 16. Suntadan yapılmış oy pusulası şablonu ve oy pusulası. http://1.bp.blogspot.com/3IiFnsxgPgA/Tb8Gag3VvkI/AAAAAAAAAAg/w4LyvLSM7zs/s748/01.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 17. Braille yazılı siyasi parti sırasını gösteren liste. http://1.bp.blogspot.com/-3IiFnsxgPgA/Tb8Gag3VvkI/AAAAAAAAAAg/w4LyvLSM7zs/s748/01.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 18. Braille Teknik tarafından üretilen cihaz. http://imgz.star.com.tr/imgsdisk/2015/02/05/050220151315112622633_2.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 19. Engellilik durumu beyan formu. http://www.ysk.gov.tr/ysk/Anasayfa.html., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 20. Görme engelli bir seçmenin seçmen bilgi kâğıdı (Sahibinin izni ile kullanılmıştır).2015

A Revıew of Selection Materials Designed for Visually Impaired Voters

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 26, 595 - 612, 31.12.2020

Şirin Şengel Erkan Yaman

https://doi.org/10.21602/sduarte.699513

Öz

Giving the visually impaired individual equal opportunity in all areas of life and presenting adequate opportunities; it is the basic condition for living life independently and freely. If appropriate conditions and facilities are provided, the visually impaired individual can live like people who can see his daily life as well as his work life and travel freely. He can read books in Braille alphabet and receive training using tactile graphic design products. As a voter by constitutional right, he can vote independently. The main purpose of the study is to examine visually impaired voters and election materials within the framework of the concept of social responsibility. As a result of the examination carried out within the scope of the screening model, it was determined that not enough arrangements, designs or applications were made for visually impaired voters in Turkey to vote independently. In this context, within the framework of the concept of social responsibility in design, design proposals for selection material can be developed in all public institutions related to design and in the private sector.

Anahtar Kelimeler

Visually Impaired Design Voter

Kaynakça

  • Kaynakça
  • Benuğur, Ş. (2014). Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi Uluslararası E-Dergi Cilt:4 Sayı:2 Ekim 2014. DOI Number: http://dx.doi.org/10.12973/jesr.2014.42.12, Erişim tarihi: 08.09.2019.
  • İnternet Kaynakları
  • Bursaport (2011). http://www.bursaport.com/haber/guncel/genc-mucitlerden-gorme-engellilere-oy-pusulasi-5377.html. Erişim Tarihi: 06.05.2015. http://siteresources.worldbank.org/TURKEYINTURKISHEXTN/Resources/455687-1328710754698/YoneticiOzeti.pdf, Erişim tarihi: 08.09.2019.
  • Elections in Tunisia (2014). http://www.ifes.org/~/media/Files/Publications/White%20PaperReport/2014/2014IFES_Tunisia_November_First_Round_President_Election., Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • Elections Canada (2015). http://www.elections.ca/content.aspx?section=vot&dir=faq&document=faqvoting&lang=e. Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • Emorut, F. (2014). ‘Plans to use Braille ballot papers in 2016 polls’. http://www.newvision.co.ug/news/659029-plans-to-use-braille-ballot-papers-in-2016-polls.html. Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • GOV.UK, 2015. https://www.gov.uk/voting-in-the-uk/polling-stations, Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • Küçükyağcı, N. (2014). http://www.igb.gov.tr/Kutuphane/ENGELL%C4%B0LER%C4%B0N%20OY%20KULLANMA%20SORUNU.pdf., Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • MEB (1991). Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Okulları İçin Kabartma Yazı Kılavuzu.http://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/yayimlar/ozelegitim/blair/blair.pdf., Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Milliyet (2015). http://www.milliyet.com.tr/ozel-haber-gorme-engelliler-de-gostermeden-eskisehir-yerelhaber-605900/. Erişim Tarihi: 31.05.2015.,Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • National Federation of The Blind Jernigan İnstitute, 2015. https://nfb.org/images/nfb/documents/word/hava08_blind_voters_guide.doc., Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Onikinci Cumhurbaşkanı Seçimi, 2014. http://www.ysk.gov.tr/ysk/content/conn/YSKUCM/path/Contribution%20Folders/HaberDosya/CB-Genel-2014.xlsx.,Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Oy verme şablonu (2011). Oy verme şablonu. http://www.oyvermesablonu.blogspot.com.tr/. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Panyaarvudh, J. (2013) ‘No voting irregularities will be tolerated here’. http://www.nationmultimedia.com/politics/No-voting-irregularities-will-be-tolerated-here-30215524.html, Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Seperi, Y. (2010). ‘Election Governor of Riau Islands, Indonesia’. http://www.demotix.com/photo/339494/election-governor-riau-islands-indonesia. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Türk Anayasa Hukuku Sitesi, 2015. http://www.anayasa.gen.tr/298sk.htm., Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The Federal Returning Officer (2013). http://www.bundeswahlleiter.de/en/bundestagswahlen/BTW_BUND_13/ergebnisse/bundesergebnisse/index.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The Times of İndia, 2014. http://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/Easy-voting-Braille-signs-on-EVMs-for-blind-people/articleshow/43278340.cms. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The Jakartapost (2009). KPU prepares ballots for blind voters. http://www.thejakartapost.com/news/2009/03/18/kpu-prepares-ballots-blind-voters.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The National Archives, 2012. http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20121015000000/http://www.direct.gov.uk/en/DisabledPeople/Everydaylifeandaccess/Everydayaccess/DG_4018637. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • TURGED (2014). Türkiye görme engelliler derneği. http://www.turged.org.tr/index1.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Görsel Kaynaklar
  • Görsel 1. Braille alfabe şeması.http://www.alfabe.gen.tr/images/gorme-engelliler-alfabesi.gif, Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Görsel 2. Görme engelli birey için Braille kullanımı. https://www.verifiedvoting.org/wp-content/uploads/2014/08/KIGGUNDUbraille-300x144.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 3. Braille yazısı kullanılan pul.http://bigthink.com/design-for-good/braille-inspired-design-for-the-blind, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 4. Braille yazısı kullanılan etiket. http://www.brandwaygroup.com/2012/06/eyup-sabri-tuncerden-ornek-isbirligi.html, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 5. Dokunsal grafik. http://www.pathstoliteracy.org/promising-practices-transcribing-early-literacy-textbooks., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 6. Braille yazısı kullanılan para. http://www.davidairey.com/banknotes-for-the-visually-impaired.Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 7. Braille yazısı kullanılmış seçmen kâğıdı. http://www.memco.net/brlbal2a.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 8. Braille yazısı kullanılmış oy pusulası. http://globalaccessibilitynews.com/files/2014/04/Braille-Ballot-1024x630.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 9. Amerikan seçimlerinin %90’nda kullanılan elektronik oy verme makinası. http://en.wikipedia.org/wiki/Electronic_voting#/media/File:Desi_accuvote-tsx_vvpat.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 10 ve 11. Endonezya’da seçimlerde Braille yazısı kullanılan oy pusulası. http://static1.demotix.com/sites/default/files/imagecache/a_scale_large/300-5/photos /1274876003-election-governor-of-riau-islands indonesia_339445.jpg. http://www.thejakartapost.com/news/2009/03/18/kpu-prepares-ballots-blind-voters.html., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 12. 2013 Alman Federal Seçimlerinde Kullanılan Braille Oy Pusulası. http://www.nationmultimedia.com/new/2013/09/24/politics/images/30215524-01_big.gif, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 13. Tunus Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nde kullanılan Braille oy pusulası. https://pbs.twimg.com/media/B2waVbkIEAM7Oqz.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 14. Osman Paksoy ve Berk Sözdinletir. http://www.bursaport.com/resimler/10000/11213_3.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 15. ve 16. Suntadan yapılmış oy pusulası şablonu ve oy pusulası. http://1.bp.blogspot.com/3IiFnsxgPgA/Tb8Gag3VvkI/AAAAAAAAAAg/w4LyvLSM7zs/s748/01.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 17. Braille yazılı siyasi parti sırasını gösteren liste. http://1.bp.blogspot.com/-3IiFnsxgPgA/Tb8Gag3VvkI/AAAAAAAAAAg/w4LyvLSM7zs/s748/01.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 18. Braille Teknik tarafından üretilen cihaz. http://imgz.star.com.tr/imgsdisk/2015/02/05/050220151315112622633_2.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 19. Engellilik durumu beyan formu. http://www.ysk.gov.tr/ysk/Anasayfa.html., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 20. Görme engelli bir seçmenin seçmen bilgi kâğıdı (Sahibinin izni ile kullanılmıştır).2015
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Derleme Makale
Yazarlar

Şirin Şengel 0000-0002-3506-7518

Erkan Yaman Bu kişi benim 0000-0003-2595-8103

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2020
Gönderilme Tarihi 6 Mart 2020
Kabul Tarihi 13 Aralık 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 13 Sayı: 26

Kaynak Göster

APA Şengel, Ş., & Yaman, E. (2020). Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi. Art-E Sanat Dergisi, 13(26), 595-612. https://doi.org/10.21602/sduarte.699513
AMA Şengel Ş, Yaman E. Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi. Art-e. Aralık 2020;13(26):595-612. doi:10.21602/sduarte.699513
Chicago Şengel, Şirin, ve Erkan Yaman. “Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi”. Art-E Sanat Dergisi 13, sy. 26 (Aralık 2020): 595-612. https://doi.org/10.21602/sduarte.699513.
EndNote Şengel Ş, Yaman E (01 Aralık 2020) Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi. Art-e Sanat Dergisi 13 26 595–612.
IEEE Ş. Şengel ve E. Yaman, “Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi”, Art-e, c. 13, sy. 26, ss. 595–612, 2020, doi: 10.21602/sduarte.699513.
ISNAD Şengel, Şirin - Yaman, Erkan. “Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi”. Art-e Sanat Dergisi 13/26 (Aralık 2020), 595-612. https://doi.org/10.21602/sduarte.699513.
JAMA Şengel Ş, Yaman E. Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi. Art-e. 2020;13:595–612.
MLA Şengel, Şirin ve Erkan Yaman. “Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi”. Art-E Sanat Dergisi, c. 13, sy. 26, 2020, ss. 595-12, doi:10.21602/sduarte.699513.
Vancouver Şengel Ş, Yaman E. Görme Engelli Seçmenler İçin Tasarlanmış Seçim Gereçlerinin İncelenmesi. Art-e. 2020;13(26):595-612.
 Kapak Resmi İndir
Art-e 12/1/2011 yılından sonraki sayıları tam metin olarak, 12/1/2008 yılından sonraki sayıları ise indeks olarak EBSCO'da Art Source isimli veri tabanında yer almaktadır.