Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

AMİSOS’TAN BİR GRUP MEZAR BULUNTUSU UNGUENTARİUM

Yıl 2021, Sayı: 23, 141 - 160, 14.09.2021

Burcu Kaya Akın Temür

https://doi.org/10.22520/tubaked.2021.23.007
Cited By: 4

Öz

Çalışma konusunu, 1991-2015 yılları arasında Amisos kentinin nekropol alanı içerisinde ve nekropol alanı dışında yürütülen kurtarma kazıları sırasında farklı mezar tiplerinden in-situ halde bulunmuş toplamda 29 adet pişmiş toprak unguentarium oluşturmaktadır. Bu kaplar temelde, içeriğinde parfüm, krem, yağ ve çeşitli kozmetik maddeleri muhafaza etmek amacıyla kullanılmıştır. Antik Çağ’da çoğunluğu nekropol alanlarında ele geçen bu kaplar, nekropol dışında da birçok alanda karşımıza çıkmaktadır. Örneğin halkın ortak kullanım alanlarında, tapınak alanlarında bulunduğu bilinmektedir. Temelde ilk nerede ve ne amaçla üretildikleri konusuna litaratürde henüz net bir açıklama getirilememiştir. Fakat hemen hemen tüm bölgelerde rastladığımız bu buluntular bazen bilindik tipolojisinden farklı olarak karşımıza çıkmaktadır ki bu da bize bu tür kapların ortak bir atölyeden değil de halkın yaşadığı yerde bulunan yerel atölyeler aracılığıyla halka kazandırılmış olabileceğini düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Karadeniz Samsun Amisos Samsun Müzesi Unguentarium

Teşekkür

Çalışmaya konu olan unguentariumlar Samsun Müze Müdürlüğü’nün 02/03/2020 tarih ve E.193986 sayılı izni gerçekleştirilmiştir. Gerekli çalışma iznini veren başta Müze Müdürlüğü’ne ve tüm müze çalışanlarına en içten teşekkürlerimi sunarım

Kaynakça

  • AKÇAY, T., 2013. “Olba’da Şeytan Deresi Vadisi’ndeki Kaya Kült Alanında Bulunan Unguentariae”, Olba Kazısı Yayınları S. 3 İstanbul, ss. 9-29.
  • AKKAYA, M., 1993. Amisos Antik Kenti Kurtarma Kazısı, III. Müze Kurtarma Kazıları Semineri, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
  • ANDERSON-STOJANOVIĆ, V. R., 1987. “The Chronology and Function of Ceramic Unguentaria”, AJA Vol. 91, No. 1, ss. 105-122.
  • ANDERSON-STOJANOVIĆ, Virginia R., 1992. Stobi, The Hellenistic and Roman Pottery, Princeton University Press.
  • ARGUN, S., 2009. Smyrna Unguentarium Buluntuları (2007-2014), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İzmir.
  • AYDIN, Z., 2000. Çanakkale Müzesi’nde Bulunan Troas Bölgesi Unguentariumları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Erzurum.
  • AYDIN-TAVUKÇU, Z., 2006. Parion Nekropolü 2005 Yılı Buluntuları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Erzurum.
  • BALDIRAN, A., 1990. Stratonikeia Nekropol Buluntuları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Konya.
  • BALDIRAN, A., 1999. “Stratonikeia’dan Unguentarium’lar”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi S. 4, ss. 335-356.
  • BERLIN, A., 1997. Tell Anafa II: The Hellenistic and Roman Pottery: The Plain Wares, Ann Arbor, Michigan.
  • BÜYÜKYÖRÜK, Ferhan. ve CİHAN T., 1999-2000. “1998-1999 Yılı Antalya Doğu Nekropolü Kurtarma Kazıları” Adalya S. 4, ss. 115-171.
  • CAMILLI, A., 1999. Ampullae, Balsamari Ceramici Di Etá Ellenistica e Romana, Roma.
  • CİVELEK, A., 2006. “Stratonikeia-Akdağ Nekropolis’inden Bir Mezar”, Anatolia 30, ss. 47-64.
  • CİVELEK, A., 2012. “Mezar Stelleri Üzerindeki Unguentariumlar Üzerine Gözlemler”, Arkeoloji ve Sanat Dergisi S. 141, ss. 77-90.
  • DÜNDAR, E., 2008. Patara Unguentariumları, Ege Yayınları, İstanbul.
  • DÜNDAR, E ve AKYOL A. A., 2017. “Unguentarium Production at Patara and a New Unguentarium Form: Archaeological and Archaeometric İnterpretation”, Adalya 20, ss. 157-179.
  • EDWARS, G. R., 1975. “Corinthian Hellenistic Pottery”, American School of Classical Studies at Athens, Corint Vol. 7 No. 3, ss. 1-254.
  • EROL, Ayşe ve TAMER D., 2018. “Fatsa/Cıngırt Kayası 2012-2014 Sezonu Kazılarından Ele Geçen Unguentariumlar”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 39, ss. 267-292.
  • GASSNER, V., 1997. Das Südtor der Tatraganos-Agora: Keramik und Kleifunde, XIII1/1, Viyana.
  • GAUCKLER, P., 1915. Nécropolés Puniques de Carthage 1–2, Paris.
  • GÜRLER, B., 1994. Metropolis’in Hellenistik Dönem Seramiği, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi) İzmir.
  • GWIAZDA, Mariusz., 2013-2014. “Les Miscellanea de la Collection du pere Jean Mècèrian” Melanges de l’Universitè Saint-Joseph, Vol. LXV, ss. 445-485.
  • HAYES, J. W., 1991. The Hellenistic and Roman Pottery, Paphos III, Nicosia.
  • HELLSTRÖM, P., 1965. Labraunda II: Pottery of Classical and Later Date, Terracotta Lamps and Glass, Lund.
  • JOVANOVIĆ, J., 2014. Hellenistic Ware From Salona-Unguentaria, Miscellanea Historiae Antiquitatis, Proceedings of the First Croatian-Hungarian Phd Conference on Ancient History, Budabest-Debrecen.
  • KÖRSULU, H., 2011. “Nagidos Unguentariumları”, TÜBA-AR/14, ss. 69-86.
  • KHAIRY, N. I., 1980. “Natatean Piriform Unguentaria”, BASOR 240, ss. 85-91.
  • LAFLI, E., 2003. Studien Zu Hellenistischen, Kaiserzeitlichen und Spätantikfrühbyzantinischen Tonunguentarien aus Klikien und Psidien (Süd Türkei), Der Forschungsstand und Eine Auswahl von Fundobjekten aus den Örtlichen Museen, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Köln.
  • MERT, İ. H. ve REYHAN Ş. vd., 2018. “Prusa ad Olympum’dan (Bursa) Bir Oda Mezar”, International Jaournal of Social Inquiry, S. 11, ss. 203-254.
  • Munsell, Color., 2000. Munsell Soil-Color Charts With Genuine Munsell Color Chips, Grand Rapids.
  • OKUMAK, M., 2005. Hierapolis Kuzey Nekropolü (159D Nolu Tümülüs) Anıt Mezar ve Buluntuları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Denizli.
  • ÖZDEMİR, E., 2019. Kazı Buluntuları Işığında Nif Dağı Kırsal Kesim Hellenistik Dönem Keramikleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Denizli.
  • PEMBERTON, E. G., 1985. Ten Hellenistic Graves in Ancient Corinth, Hesperia Vol. 54, No. 3, ss. 271-307.
  • ROTROFF, S. I., 1984. The Origins and Chronology of Hellenistic Gray Unguentaria, AJA 88, ss. 234-264.
  • ROTROFF, S. I. and Oliver A., 2003. The Hellenistic Pottery From Sardis: The Finds Throuh 1994, London.
  • ROTROFF, S. I., 2006. Hellenistic Pottery: The Plain Wares, The Athenian Agora Vol. 33, ss. 137-157.
  • SAMIOUI, C., 2004. Hellenistic Graves in Abdera, Klozomenai, Teos and Abdera: Metropoleis and Colony, Proceedings of the International Symposium held at the Archaeological Museum of Abdera, Thessaloniki.
  • SARAÇOĞLU, A., 2011. “Hellenistic and Roman Unguentaria From the Nekropolis of Tralleis”, Anatolia 37, ss. 1-42.
  • SARAÇOĞLU, A. ve ÇEKİLMEZ M., 2011. “Tralleis Batı Nekropolis ve Konut Alanı Hellenistik Dönem Seramiği”, Colloquium Anatolicum X, ss. 219-249.
  • SPARKES, B. A.- TALCOTT L. vd., 1970. Black and Plain Ware of the Sixth, Fifth and Fourth Centuries B.C., Athenian Agora Vol. XII, New Jersey, ss. 1-382.
  • SÜZER, H., 2019. Hellenistik ve Roma Dönemi Sinop Unguentariumları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
  • ŞENYURT, S. Y., 2006. Yüceören Doğu Kilikya’da Bir Hellenistik Roma Nekropolü, Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı Projesi Arkeolojik Kurtarma Kazıları Yayınları:1, Ankara.
  • ŞENYURT, S. Y. ve Yorulmaz L., 2020. “Kurul Kalesi Pişmiş Toprak Unguentariumları”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19(3), ss. 606-628.
  • ŞİMŞEK, C., 2011. Laodikeia Nekropolü (2004-2010 Yılları), Laodikeia Çalışmaları 1.2, Ege Yayınları, İstanbul.
  • ŞİMŞEK, M., 2013. Kibyra Yeraltı Oda Mezarları: Mimari ve Tipoloji, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta.
  • TEKOCAK M., vd., 2015. Akşehir Nasreddin Hoca Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde Bulunan Bir Grup Pişmiş Toprak Vazo, Ege Yayınları, İstanbul.
  • TEMÜR, A., 2018. “Arkeolojik Devirlerde Tekkeköy”, Tekkeköy Tarihi - Dünden Bugüne: Antik Dönem, Mehmet Yavuz Erler, Akın Temür ve Davut Yiğitpaşa (Eds.), Gece Kitaplığı, C. 1, ss. 59-78.
  • TULUK, G. G., 1999. “Die Unguentarien İm Museum von İzmir, Anatolia Antiqua” VII, ss. 127-166.
  • THOMPSON, H. A., 1934. “Two Centuries of Hellenistic Pottery”, AJA, Hesperia Vol. 3, ss. 311-480.
  • TURAN, D., 2006. Menekşe Çatağı Hellenistik Dönem Seramiği, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Tekirdağ.
  • ÜNAN, S., 2010. Samsun ve Çevresi Mezar Tipleri ve Ölü Gömme Adetleri (MÖ. III. Bin – MS. IV. YY), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kütahya.
  • YILDIZ, V., 2016. Akhisar Arkeoloji Müzesi’nde Bulunan Unguentariumlar, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi C. 14, S. 1, ss. 1-24.
  • ZOROĞLU, L., 2019. “Kelenderis Mezar Buluntuları”, Anadolu Araştırmaları S. 22, ss. 455-469.

FIND A GROUP OF TOMBS FROM AMISOS UNGUENTARIUM

Yıl 2021, Sayı: 23, 141 - 160, 14.09.2021

Burcu Kaya Akın Temür

https://doi.org/10.22520/tubaked.2021.23.007
Cited By: 4

Öz

Kaynakça

  • AKÇAY, T., 2013. “Olba’da Şeytan Deresi Vadisi’ndeki Kaya Kült Alanında Bulunan Unguentariae”, Olba Kazısı Yayınları S. 3 İstanbul, ss. 9-29.
  • AKKAYA, M., 1993. Amisos Antik Kenti Kurtarma Kazısı, III. Müze Kurtarma Kazıları Semineri, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
  • ANDERSON-STOJANOVIĆ, V. R., 1987. “The Chronology and Function of Ceramic Unguentaria”, AJA Vol. 91, No. 1, ss. 105-122.
  • ANDERSON-STOJANOVIĆ, Virginia R., 1992. Stobi, The Hellenistic and Roman Pottery, Princeton University Press.
  • ARGUN, S., 2009. Smyrna Unguentarium Buluntuları (2007-2014), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İzmir.
  • AYDIN, Z., 2000. Çanakkale Müzesi’nde Bulunan Troas Bölgesi Unguentariumları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Erzurum.
  • AYDIN-TAVUKÇU, Z., 2006. Parion Nekropolü 2005 Yılı Buluntuları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Erzurum.
  • BALDIRAN, A., 1990. Stratonikeia Nekropol Buluntuları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Konya.
  • BALDIRAN, A., 1999. “Stratonikeia’dan Unguentarium’lar”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi S. 4, ss. 335-356.
  • BERLIN, A., 1997. Tell Anafa II: The Hellenistic and Roman Pottery: The Plain Wares, Ann Arbor, Michigan.
  • BÜYÜKYÖRÜK, Ferhan. ve CİHAN T., 1999-2000. “1998-1999 Yılı Antalya Doğu Nekropolü Kurtarma Kazıları” Adalya S. 4, ss. 115-171.
  • CAMILLI, A., 1999. Ampullae, Balsamari Ceramici Di Etá Ellenistica e Romana, Roma.
  • CİVELEK, A., 2006. “Stratonikeia-Akdağ Nekropolis’inden Bir Mezar”, Anatolia 30, ss. 47-64.
  • CİVELEK, A., 2012. “Mezar Stelleri Üzerindeki Unguentariumlar Üzerine Gözlemler”, Arkeoloji ve Sanat Dergisi S. 141, ss. 77-90.
  • DÜNDAR, E., 2008. Patara Unguentariumları, Ege Yayınları, İstanbul.
  • DÜNDAR, E ve AKYOL A. A., 2017. “Unguentarium Production at Patara and a New Unguentarium Form: Archaeological and Archaeometric İnterpretation”, Adalya 20, ss. 157-179.
  • EDWARS, G. R., 1975. “Corinthian Hellenistic Pottery”, American School of Classical Studies at Athens, Corint Vol. 7 No. 3, ss. 1-254.
  • EROL, Ayşe ve TAMER D., 2018. “Fatsa/Cıngırt Kayası 2012-2014 Sezonu Kazılarından Ele Geçen Unguentariumlar”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 39, ss. 267-292.
  • GASSNER, V., 1997. Das Südtor der Tatraganos-Agora: Keramik und Kleifunde, XIII1/1, Viyana.
  • GAUCKLER, P., 1915. Nécropolés Puniques de Carthage 1–2, Paris.
  • GÜRLER, B., 1994. Metropolis’in Hellenistik Dönem Seramiği, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi) İzmir.
  • GWIAZDA, Mariusz., 2013-2014. “Les Miscellanea de la Collection du pere Jean Mècèrian” Melanges de l’Universitè Saint-Joseph, Vol. LXV, ss. 445-485.
  • HAYES, J. W., 1991. The Hellenistic and Roman Pottery, Paphos III, Nicosia.
  • HELLSTRÖM, P., 1965. Labraunda II: Pottery of Classical and Later Date, Terracotta Lamps and Glass, Lund.
  • JOVANOVIĆ, J., 2014. Hellenistic Ware From Salona-Unguentaria, Miscellanea Historiae Antiquitatis, Proceedings of the First Croatian-Hungarian Phd Conference on Ancient History, Budabest-Debrecen.
  • KÖRSULU, H., 2011. “Nagidos Unguentariumları”, TÜBA-AR/14, ss. 69-86.
  • KHAIRY, N. I., 1980. “Natatean Piriform Unguentaria”, BASOR 240, ss. 85-91.
  • LAFLI, E., 2003. Studien Zu Hellenistischen, Kaiserzeitlichen und Spätantikfrühbyzantinischen Tonunguentarien aus Klikien und Psidien (Süd Türkei), Der Forschungsstand und Eine Auswahl von Fundobjekten aus den Örtlichen Museen, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Köln.
  • MERT, İ. H. ve REYHAN Ş. vd., 2018. “Prusa ad Olympum’dan (Bursa) Bir Oda Mezar”, International Jaournal of Social Inquiry, S. 11, ss. 203-254.
  • Munsell, Color., 2000. Munsell Soil-Color Charts With Genuine Munsell Color Chips, Grand Rapids.
  • OKUMAK, M., 2005. Hierapolis Kuzey Nekropolü (159D Nolu Tümülüs) Anıt Mezar ve Buluntuları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Denizli.
  • ÖZDEMİR, E., 2019. Kazı Buluntuları Işığında Nif Dağı Kırsal Kesim Hellenistik Dönem Keramikleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Denizli.
  • PEMBERTON, E. G., 1985. Ten Hellenistic Graves in Ancient Corinth, Hesperia Vol. 54, No. 3, ss. 271-307.
  • ROTROFF, S. I., 1984. The Origins and Chronology of Hellenistic Gray Unguentaria, AJA 88, ss. 234-264.
  • ROTROFF, S. I. and Oliver A., 2003. The Hellenistic Pottery From Sardis: The Finds Throuh 1994, London.
  • ROTROFF, S. I., 2006. Hellenistic Pottery: The Plain Wares, The Athenian Agora Vol. 33, ss. 137-157.
  • SAMIOUI, C., 2004. Hellenistic Graves in Abdera, Klozomenai, Teos and Abdera: Metropoleis and Colony, Proceedings of the International Symposium held at the Archaeological Museum of Abdera, Thessaloniki.
  • SARAÇOĞLU, A., 2011. “Hellenistic and Roman Unguentaria From the Nekropolis of Tralleis”, Anatolia 37, ss. 1-42.
  • SARAÇOĞLU, A. ve ÇEKİLMEZ M., 2011. “Tralleis Batı Nekropolis ve Konut Alanı Hellenistik Dönem Seramiği”, Colloquium Anatolicum X, ss. 219-249.
  • SPARKES, B. A.- TALCOTT L. vd., 1970. Black and Plain Ware of the Sixth, Fifth and Fourth Centuries B.C., Athenian Agora Vol. XII, New Jersey, ss. 1-382.
  • SÜZER, H., 2019. Hellenistik ve Roma Dönemi Sinop Unguentariumları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
  • ŞENYURT, S. Y., 2006. Yüceören Doğu Kilikya’da Bir Hellenistik Roma Nekropolü, Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı Projesi Arkeolojik Kurtarma Kazıları Yayınları:1, Ankara.
  • ŞENYURT, S. Y. ve Yorulmaz L., 2020. “Kurul Kalesi Pişmiş Toprak Unguentariumları”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19(3), ss. 606-628.
  • ŞİMŞEK, C., 2011. Laodikeia Nekropolü (2004-2010 Yılları), Laodikeia Çalışmaları 1.2, Ege Yayınları, İstanbul.
  • ŞİMŞEK, M., 2013. Kibyra Yeraltı Oda Mezarları: Mimari ve Tipoloji, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta.
  • TEKOCAK M., vd., 2015. Akşehir Nasreddin Hoca Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde Bulunan Bir Grup Pişmiş Toprak Vazo, Ege Yayınları, İstanbul.
  • TEMÜR, A., 2018. “Arkeolojik Devirlerde Tekkeköy”, Tekkeköy Tarihi - Dünden Bugüne: Antik Dönem, Mehmet Yavuz Erler, Akın Temür ve Davut Yiğitpaşa (Eds.), Gece Kitaplığı, C. 1, ss. 59-78.
  • TULUK, G. G., 1999. “Die Unguentarien İm Museum von İzmir, Anatolia Antiqua” VII, ss. 127-166.
  • THOMPSON, H. A., 1934. “Two Centuries of Hellenistic Pottery”, AJA, Hesperia Vol. 3, ss. 311-480.
  • TURAN, D., 2006. Menekşe Çatağı Hellenistik Dönem Seramiği, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Tekirdağ.
  • ÜNAN, S., 2010. Samsun ve Çevresi Mezar Tipleri ve Ölü Gömme Adetleri (MÖ. III. Bin – MS. IV. YY), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kütahya.
  • YILDIZ, V., 2016. Akhisar Arkeoloji Müzesi’nde Bulunan Unguentariumlar, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi C. 14, S. 1, ss. 1-24.
  • ZOROĞLU, L., 2019. “Kelenderis Mezar Buluntuları”, Anadolu Araştırmaları S. 22, ss. 455-469.
Toplam 53 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Kültürel çalışmalar
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Burcu Kaya 0000-0003-3374-2492

Akın Temür 0000-0001-9777-5256

Yayımlanma Tarihi 14 Eylül 2021
Gönderilme Tarihi 18 Mart 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 23

Kaynak Göster

APA Kaya, B., & Temür, A. (2021). AMİSOS’TAN BİR GRUP MEZAR BULUNTUSU UNGUENTARİUM. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi(23), 141-160. https://doi.org/10.22520/tubaked.2021.23.007

Cited By

Tokat Müzesi Cam Örneklerinden Bir Grup; Unguentariumlar
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.47948/efad.1400488
Diyarbakır Arkeoloji Müzesi’nden Bir Grup Pişmiş Toprak Unguentarium
Seramik Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.55061/srmka.1192091
SAMSUN MÜZESİ’NDE BULUNAN HELLENİSTİK VE ROMA DÖNEMİ UNGUENTARİUMLARI
Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.31765/karen.1159762
Glass Works from the Neapolis Necropolis
ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD)
https://doi.org/10.48146/odusobiad.1119450
 Kapak Resmi İndir

Bu sistemin içeriği ve TÜBA-KED'de yayınlanan tüm makaleler "Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0" altında lisanslanmıştır.

by-nc-nd.png