Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

SUPPLY SIDE FACTORS AFFECTING ENERGY EFFICIENCY IN EMERGING ECONOMIES

Yıl 2022, Sayı: 1, 16 - 31, 31.01.2022
https://doi.org/10.51551/verimlilik.810259

Öz

Purpose: Emerging economies are countries with high growth figures. They realize these figures with the energy they import. Therefore, since energy efficiency is extremely important for these countries, the effect of energy resources used in energy supply on energy efficiency has been investigated.

Methodology: In this study, the supply-side factors affecting energy efficiency for 23 emerging economies in the 1990-2018 period were investigated using the Driscoll and Kraay Resistive Estimator.

Findings: While hydro is one of the renewable energy sources that affect energy efficiency the most positive, wind, solar, etc. have been found to have the least positive effects. When analyzed as coefficients, 1% increase in hydro resource increases energy efficiency by 0.18%, while a 1% increase in wind, solar, etc. increases energy efficiency by 0.01%. Therefore, the use of renewable energy offers very important opportunities for energy efficiency in these economies.

Originality: Despite today's technologies, the efficiency/productivity experienced in oil, coal, gas, biomass, nuclear, renewable energy inputs has a very low rate of around 11%. There are no studies investigating the effects of energy sources and energy losses on energy efficiency in the literature. Therefore, the difference of this study from other studies is that the effect of energy losses on energy efficiency together with energy sources is investigated.

Kaynakça

  • Akal, M. (2015). “A VARX Modelling of Energy Intensity Interactions between China, the United States, Japan and EU”, OPEC Energy Review, 39(1), 103-124.
  • Apergis, N. ve Payne, J.E. (2011). “A Dynamic Panel Study of Economic Development and the Electricity Consumption-Growth Nexus”, Energy Economics, 33(5), 770-781.
  • Arabul, H. (1999). “Türkiye’ de Elektrik Enerjisi Dağıtımında Yatırım Fırsatları”, Enerji Dünyası, 25, Ankara.
  • Bahar, O. (2005). “Türkiye’de Enerji Sektörü Üzerine Bir Değerlendirme” Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 35-59.
  • Bai, J. ve Ng, S. (2010). “Panel Unit Root Tests with Cross-Section Dependence: A Further Investigation”, Econometric Theory, 1088-1114.
  • Balitskiy, S., Bilan, Y., Strielkowski, W. ve Štreimikienė, D. (2016). “Energy Efficiency and Natural Gas Consumption in the Context of Economic Development in the European Union”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 55, 156-168.
  • Baltagi, B.H. ve Wu, P.X. (1999). “Unequally Spaced Panel Data Regressions with AR(1) Disturbances”, Econometric Theory, 15(6), 814-823.
  • Beaumont, R. (2012). “An Introduction to Statistics Correlation”, http://www.floppybunny.org/ robin/web/virtuaLNCRassroom/stats/basics/part9.pdf, (Erişim Tarihi: 07.10.2019).
  • Bhargava, A., Franzini, L. ve Narendranathan, W. (1982). “Serial Correlation and the Fixed Effects Model”, Review of Economic Studies, 49(4), 533-549.
  • Breusch, T.S. ve Pagan A.R. (1980). “The Lagrange Multiplier Test and Its Applications to Model Specification in Econometrics”, Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
  • Çemrek, F. ve Burhan, E. (2014). “Petrol Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Panel Veri Analizi İle İncelenmesi: Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye Örneği”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(3), 47-58.
  • Chen, Y.E., Fu, Q., Zhao, X., Yuan, X. ve Chang, C.P. (2019). “International Sanctions’ Impact on Energy Efficiency in Target States”, Economic Modelling, 82, 21-34.
  • Chi, D.A., Moreno, D. ve Navarro, J. (2018). “Impact of Perforated Solar Screens on Daylight Availability and Low Energy Use in Offices”, Advances in Building Energy Research, 1-25.
  • Ciarreta, A. ve Zarraga, A. (2010). “Economic Growth-Electricity Consumption Causality in 12 European Countries: A Dynamic Panel Data Approach”, Energy Policy, 38(7), 3790-3796.
  • Fisher-Vanden, K., Jefferson, G.H., Liu, H. ve Tao, Q. (2004). “What is Driving China’s Decline in Energy Intensity?, Resource and Energy Economics, 26(1), 77-97.
  • Göçer, İ., Mercan, M. ve Hotunluoğlu, H. (2012). “Seçilmiş OECD Ülkelerinde Cari İşlemler Açığının Sürdürülebilirliği: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Çoklu Yapısal Kırılmalı Panel Veri Analizi”, Maliye Dergisi, 163, 449-467.
  • Hepaktan, C.E. ve Çınar, S. (2011). “OECD Ülkeleri Vergi Sistemi Esnekliğinin Panel Eşbütünleşme Testleri ile Analizi”, Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 133-153.
  • Hoechle, D. (2007). “Robust Standard Errors for Panel Regressions with Cross-Sectional Dependence”, The Stata Journal, 7(3), 281-312.
  • IMF, (2015). “World Economic Outlook”, https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/02/pdf/text.pdf, (Erişim Tarihi: 07.10.2019).
  • Im, K.S., Pesaran, M.H. ve Shin, Y. (2003). “Testing for unit roots in heterogeneous panels”, Journal of Econometrics, 115(1), 53-74.
  • İnci, C. (2014). “Finansal Yönetim Kararlarının Firmanın Karlılığı ve Piyasa Değeri Üzerindeki Etkileri: BIST’deki Sanayi Şirketleri Üzerine Bir Panel Veri Uygulaması”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • International Energy Agency, (2020). “Data and Statistics”, http://www.iea.org, (Erişim Tarihi: 07.10.2019). İslatince, H., ve Haydaroğlu, C. (2009). “Türk İmalat Sanayinde Enerji Verimliliği ve Yoğunluğunun Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24.
  • Karabat, S. ve Aydın, B. (2018). “İyi Tarım Uygulamalarının Mandarin Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliği ve Ekonomik Analiz Üzerine Etkisi: İzmir İli Örneği”, Toprak Su Dergisi, 7(1), 1-10.
  • Kasap, Y., Şensöğüt, C. ve Ören, Ö. (2020). “Efficiency Change of Coal Used for Energy Production in Turkey”, Resources Policy, 65, 101577.
  • Kılınç, E.C. (2021). “Ekolojik Ayak İzi-Enerji Ar-Ge Harcamaları İlişkisi: OECD Ülkeleri Örneği”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 527-541.
  • Miguez, J.L., Lopez-Gonzalez, L.M., Porteiro, J., Paz, C., Granada, E. ve Moran, J.C. (2006). “Contribution of Renewable Energy Sources to Electricity Production in Galicia (Spain)”, Energy Sources, 28(11), 995-1012.
  • Naimoglu, M. ve Mustafa, A. (2021). “Yükselen Ekonomilerde Enerji Etkinliğini Talep Yanlı Etkileyen Faktörler”, Sosyoekonomi, 29(49), 455-481.
  • Özkara, Y. (2015). “Türkiye İmalat Sanayinin 2003-2012 Dönemi Enerji Verimliliği ve Çevresel Performansı”. Patterson, M.G. (1996). “What is Energy Efficiency? Concepts, Indicators and Methodological Issues”, Energy Policy, 24(5), 377-390.
  • Paul, S. ve Bhattacharya, R.N. (2004). “Hindistan'da Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Çelişkili Sonuçlar Üzerine Bir Not”, Enerji Ekonomisi, 26(6), 977-983.
  • Pesaran, H. (2004). “General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels”, University of Cambridge. Cambridge Working Papers in Economics, 435, 1-38.
  • Pesaran, M.H. (2007). “A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross‐Section Dependence”, Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
  • Pesaran, M.H., Ullah A. ve Yamagata, T. (2008). “A Bias‐Adjusted LM Test of Error Cross‐Section Independence”, The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.
  • Robertson, B., Bekker, J. ve Buckham, B. (2020). “Renewable Integration for Remote Communities: Comparative Allowable Cost Analyses for Hydro, Solar and Wave Energy”, Applied Energy, 264, 114677.
  • Sağlam, Ü. (2017). “Assessment of the Productive Efficiency of Large Wind Farms in the United States: An Application of Two-Stage Data Envelopment Analysis”, Energy Conversion and Management, 153, 188-214.
  • Sahabi, A.M. (2019). “Finansal Perfrormans Ölçütlerinin Firma Değeri Üzerindeki Etkisi: Borsa İstanbul’da bir Araştırma”, Yayımlanmış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Sargan, J.D. ve Bhargava A. (1983). “Testing Residuals from Least Squares Regression for Being Generated by the Gaussian Random Walk”, Econometrica: Journal of the Econometric.Society, 51(1), 153-174.
  • Stock, J.H. (1999). “A Class of Tests for Integration and Cointegration, Cointegration, Causality and Forecasting”, A Festschrift in Honour of Clive WJ Granger, 137-167.
  • Sun, F., Zhao, X., Chen, X., Fu, L. ve Liu, L. (2019). “New Configurations of District Heating System Based on Natural Gas and Deep Geothermal Energy for Higher Energy Efficiency in Northern China”, Applied Thermal Engineering, 151, 439-450.
  • Uğur, B. (2021). “Petrol Fiyatlarının Cari Işlemler Üzerindeki Etkisi: Türkiye ve Hindistan Ekonomilerinin Karşılaştırılması”, Uluborlu Mesleki Bilimler Dergisi, 4(2), 68-80.
  • Wu, N., Li, Z. ve Qu, T. (2017). “Energy Efficiency Optimization in Scheduling Crude Oil Operations of Refinery Based on Linear Programming”, Journal of Cleaner Production, 166, 49-57.
  • Xie, W., Sheng, P. ve Guo, X. (2015). “Coal, Oil, or Clean Energy: Which Contributes Most to the Low Energy Efficiency in China?”, Utilities Policy, 35, 67-71.

YÜKSELEN EKONOMİLERDE ENERJİ ETKİNLİĞİNİ ARZ YANLI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yıl 2022, Sayı: 1, 16 - 31, 31.01.2022
https://doi.org/10.51551/verimlilik.810259

Öz

Amaç: Yükselen ekonomiler yüksek büyüme rakamlarına sahip ülkelerdir. Bu rakamları ise ithal ettiği enerjiyle gerçekleştirirler. Dolayısıyla bu ülkeler için enerji etkinliği son derece önemli olduğundan enerji arzı yapılırken kullanılan enerji kaynaklarının enerji etkinliği üzerindeki etkisi araştırılmak istenmiştir.

Yöntem: Bu çalışmada Driscoll ve Kraay Dirençli Tahmincisi kullanılarak 1990-2018 döneminde 23 yükselen ekonomi için enerji etkinliğini arz yanlı etkileyen faktörler araştırılmıştır.

Bulgular: Enerji etkinliğini en fazla olumlu etkileyen yenilenebilir enerji kaynaklarından hidro iken en az olumlu etkileyen ise yine yenilenebilir enerji kaynaklarından rüzgâr, güneş vd. kullanımı bulunmuştur. Katsayılar olarak incelendiğinde hidro kaynağında meydana gelen %1’lik artış enerji etkinliğini %0,18 artırmakta iken rüzgâr, güneş vd. kullanımında meydana gelen %1’lik artış enerji etkinliğini %0,01 oranında artırmaktadır. Dolayısıyla yenilenebilir enerji kullanımı bu ekonomilerde enerji etkinliği için çok önemli fırsatlar sunmaktadır.

Özgünlük: Günümüz teknolojilerine rağmen petrol, kömür, gaz, biokütle, nükleer, yenilenebilir enerji girdilerinde yaşanan etkinlik/verimlilik %11 civarında oldukça düşük bir orana sahiptir. Literatürde enerji kaynaklarının ve enerji kayıplarının enerji etkinliği üzerindeki etkisini araştıran çalışmalara rastlanmamıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın diğer çalışmalardan farkı enerji kaynakları ile beraber enerji kayıplarının enerji etkinliği üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır.

Kaynakça

  • Akal, M. (2015). “A VARX Modelling of Energy Intensity Interactions between China, the United States, Japan and EU”, OPEC Energy Review, 39(1), 103-124.
  • Apergis, N. ve Payne, J.E. (2011). “A Dynamic Panel Study of Economic Development and the Electricity Consumption-Growth Nexus”, Energy Economics, 33(5), 770-781.
  • Arabul, H. (1999). “Türkiye’ de Elektrik Enerjisi Dağıtımında Yatırım Fırsatları”, Enerji Dünyası, 25, Ankara.
  • Bahar, O. (2005). “Türkiye’de Enerji Sektörü Üzerine Bir Değerlendirme” Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 35-59.
  • Bai, J. ve Ng, S. (2010). “Panel Unit Root Tests with Cross-Section Dependence: A Further Investigation”, Econometric Theory, 1088-1114.
  • Balitskiy, S., Bilan, Y., Strielkowski, W. ve Štreimikienė, D. (2016). “Energy Efficiency and Natural Gas Consumption in the Context of Economic Development in the European Union”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 55, 156-168.
  • Baltagi, B.H. ve Wu, P.X. (1999). “Unequally Spaced Panel Data Regressions with AR(1) Disturbances”, Econometric Theory, 15(6), 814-823.
  • Beaumont, R. (2012). “An Introduction to Statistics Correlation”, http://www.floppybunny.org/ robin/web/virtuaLNCRassroom/stats/basics/part9.pdf, (Erişim Tarihi: 07.10.2019).
  • Bhargava, A., Franzini, L. ve Narendranathan, W. (1982). “Serial Correlation and the Fixed Effects Model”, Review of Economic Studies, 49(4), 533-549.
  • Breusch, T.S. ve Pagan A.R. (1980). “The Lagrange Multiplier Test and Its Applications to Model Specification in Econometrics”, Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
  • Çemrek, F. ve Burhan, E. (2014). “Petrol Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Panel Veri Analizi İle İncelenmesi: Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye Örneği”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(3), 47-58.
  • Chen, Y.E., Fu, Q., Zhao, X., Yuan, X. ve Chang, C.P. (2019). “International Sanctions’ Impact on Energy Efficiency in Target States”, Economic Modelling, 82, 21-34.
  • Chi, D.A., Moreno, D. ve Navarro, J. (2018). “Impact of Perforated Solar Screens on Daylight Availability and Low Energy Use in Offices”, Advances in Building Energy Research, 1-25.
  • Ciarreta, A. ve Zarraga, A. (2010). “Economic Growth-Electricity Consumption Causality in 12 European Countries: A Dynamic Panel Data Approach”, Energy Policy, 38(7), 3790-3796.
  • Fisher-Vanden, K., Jefferson, G.H., Liu, H. ve Tao, Q. (2004). “What is Driving China’s Decline in Energy Intensity?, Resource and Energy Economics, 26(1), 77-97.
  • Göçer, İ., Mercan, M. ve Hotunluoğlu, H. (2012). “Seçilmiş OECD Ülkelerinde Cari İşlemler Açığının Sürdürülebilirliği: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Çoklu Yapısal Kırılmalı Panel Veri Analizi”, Maliye Dergisi, 163, 449-467.
  • Hepaktan, C.E. ve Çınar, S. (2011). “OECD Ülkeleri Vergi Sistemi Esnekliğinin Panel Eşbütünleşme Testleri ile Analizi”, Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 133-153.
  • Hoechle, D. (2007). “Robust Standard Errors for Panel Regressions with Cross-Sectional Dependence”, The Stata Journal, 7(3), 281-312.
  • IMF, (2015). “World Economic Outlook”, https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/02/pdf/text.pdf, (Erişim Tarihi: 07.10.2019).
  • Im, K.S., Pesaran, M.H. ve Shin, Y. (2003). “Testing for unit roots in heterogeneous panels”, Journal of Econometrics, 115(1), 53-74.
  • İnci, C. (2014). “Finansal Yönetim Kararlarının Firmanın Karlılığı ve Piyasa Değeri Üzerindeki Etkileri: BIST’deki Sanayi Şirketleri Üzerine Bir Panel Veri Uygulaması”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • International Energy Agency, (2020). “Data and Statistics”, http://www.iea.org, (Erişim Tarihi: 07.10.2019). İslatince, H., ve Haydaroğlu, C. (2009). “Türk İmalat Sanayinde Enerji Verimliliği ve Yoğunluğunun Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24.
  • Karabat, S. ve Aydın, B. (2018). “İyi Tarım Uygulamalarının Mandarin Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliği ve Ekonomik Analiz Üzerine Etkisi: İzmir İli Örneği”, Toprak Su Dergisi, 7(1), 1-10.
  • Kasap, Y., Şensöğüt, C. ve Ören, Ö. (2020). “Efficiency Change of Coal Used for Energy Production in Turkey”, Resources Policy, 65, 101577.
  • Kılınç, E.C. (2021). “Ekolojik Ayak İzi-Enerji Ar-Ge Harcamaları İlişkisi: OECD Ülkeleri Örneği”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 527-541.
  • Miguez, J.L., Lopez-Gonzalez, L.M., Porteiro, J., Paz, C., Granada, E. ve Moran, J.C. (2006). “Contribution of Renewable Energy Sources to Electricity Production in Galicia (Spain)”, Energy Sources, 28(11), 995-1012.
  • Naimoglu, M. ve Mustafa, A. (2021). “Yükselen Ekonomilerde Enerji Etkinliğini Talep Yanlı Etkileyen Faktörler”, Sosyoekonomi, 29(49), 455-481.
  • Özkara, Y. (2015). “Türkiye İmalat Sanayinin 2003-2012 Dönemi Enerji Verimliliği ve Çevresel Performansı”. Patterson, M.G. (1996). “What is Energy Efficiency? Concepts, Indicators and Methodological Issues”, Energy Policy, 24(5), 377-390.
  • Paul, S. ve Bhattacharya, R.N. (2004). “Hindistan'da Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Çelişkili Sonuçlar Üzerine Bir Not”, Enerji Ekonomisi, 26(6), 977-983.
  • Pesaran, H. (2004). “General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels”, University of Cambridge. Cambridge Working Papers in Economics, 435, 1-38.
  • Pesaran, M.H. (2007). “A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross‐Section Dependence”, Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
  • Pesaran, M.H., Ullah A. ve Yamagata, T. (2008). “A Bias‐Adjusted LM Test of Error Cross‐Section Independence”, The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.
  • Robertson, B., Bekker, J. ve Buckham, B. (2020). “Renewable Integration for Remote Communities: Comparative Allowable Cost Analyses for Hydro, Solar and Wave Energy”, Applied Energy, 264, 114677.
  • Sağlam, Ü. (2017). “Assessment of the Productive Efficiency of Large Wind Farms in the United States: An Application of Two-Stage Data Envelopment Analysis”, Energy Conversion and Management, 153, 188-214.
  • Sahabi, A.M. (2019). “Finansal Perfrormans Ölçütlerinin Firma Değeri Üzerindeki Etkisi: Borsa İstanbul’da bir Araştırma”, Yayımlanmış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Sargan, J.D. ve Bhargava A. (1983). “Testing Residuals from Least Squares Regression for Being Generated by the Gaussian Random Walk”, Econometrica: Journal of the Econometric.Society, 51(1), 153-174.
  • Stock, J.H. (1999). “A Class of Tests for Integration and Cointegration, Cointegration, Causality and Forecasting”, A Festschrift in Honour of Clive WJ Granger, 137-167.
  • Sun, F., Zhao, X., Chen, X., Fu, L. ve Liu, L. (2019). “New Configurations of District Heating System Based on Natural Gas and Deep Geothermal Energy for Higher Energy Efficiency in Northern China”, Applied Thermal Engineering, 151, 439-450.
  • Uğur, B. (2021). “Petrol Fiyatlarının Cari Işlemler Üzerindeki Etkisi: Türkiye ve Hindistan Ekonomilerinin Karşılaştırılması”, Uluborlu Mesleki Bilimler Dergisi, 4(2), 68-80.
  • Wu, N., Li, Z. ve Qu, T. (2017). “Energy Efficiency Optimization in Scheduling Crude Oil Operations of Refinery Based on Linear Programming”, Journal of Cleaner Production, 166, 49-57.
  • Xie, W., Sheng, P. ve Guo, X. (2015). “Coal, Oil, or Clean Energy: Which Contributes Most to the Low Energy Efficiency in China?”, Utilities Policy, 35, 67-71.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mustafa Naımoglu 0000-0001-9684-159X

Mustafa Akal 0000-0002-0504-100X

Yayımlanma Tarihi 31 Ocak 2022
Gönderilme Tarihi 13 Ekim 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Naımoglu, M., & Akal, M. (2022). YÜKSELEN EKONOMİLERDE ENERJİ ETKİNLİĞİNİ ARZ YANLI ETKİLEYEN FAKTÖRLER. Verimlilik Dergisi(1), 16-31. https://doi.org/10.51551/verimlilik.810259

                                                                                                          23139       23140           29293

22408  Verimlilik Dergisi Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır.