THE MEDIATION ROLE OF PHYSICIAN LOYALTY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN HEALTH COMMUNICATION PROBLEMS AND HEALTH CARE SYSTEM DISTRUST
Öz
In the health system, which consists of a complex structure, patients, physicians and all other health professionals have close relationships with each other. If this relationship is maintained in a healthy way, physician loyalty will increase. Otherwise, communication problems and health care system distrust will arise. The aim of this study is to determine the mediating role of physician loyalty in the relationship between health communication problems and health care system distrust. In this context, the survey method, one of the data collection techniques, was used. The questionnaires were applied to a total of 629 people over the age of 18 in Turkey. In the study, it was determined that health communication problems negatively affect physician loyalty. In addition, it was concluded that there was a positive relationship between health communication problems and health care system distrust. Finally, it was seen that the mediating role of physician loyalty is significant in the relationship between health communication problems and health care system distrust.
Anahtar Kelimeler
Physician Loyalty Health Communication Health Care System Distrust
Kaynakça
- Baron, R. M., Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research – conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51 (6), 1173-1182. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.51.6.1173
- Başol, E. (2018). Hasta ile sağlık çalışanları (doktor ve hemşire) arasındaki iletişim sorunları ve çözüm önerileri. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 4(1), 76-93. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iaaoj/issue/36744/418662
- Bozdoğan, S., (2014). Kanser hastalarının hemşirenin varlığını değerlendirmelerinin hümanistik hemşirelik kuramı bağlamında incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara.
- Dean, L. T., Moss, S. L., McCarthy, A. M., Armstrong, K. (2017). Healthcare system distrust, physician trust, and patient discordance with adjuvant breast cancer treatment recommendations. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 26(12):1745-1752. doi: 10.1158/1055-9965.
- Desmond, J., Copeland, L. (2010). Günümüz Hastasıyla İletişim. (Ç. D. Yamaç ve E. Tekin (Çev.), Ankara: Eflatun.
- Doğan, D. (2016). Türkiye’deki sağlık kurumlarında güven olgusunun oluşumu ve güvenin kurumsal itibarla ilişkisi [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi], İstanbul.
- Erdem, F., Özen, J. (2003). Niklas Luhmann’ın tanıdıklık, emin olma ve güven ayrımı, “sosyal bilimlerde güven”, Ankara, Vadi Yayınları.
- Ergül, H. (2013). Etkili bir sağlık iletişimi: Azerbaycan’da bir saha araştırması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (H. U. Journal of Education), 28(2):166-180.
- Ertong, G. (2011). Sağlık sisteminde hekim hasta ilişkisi ve güven unsuru, [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi], Ankara.
- Frankema, K. B. Costa, A. C., (2005). Understanding the trust-control nexus. International Sociology, 20(3), 259-282.
- George, D., Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
- Gu, L., Tian, B., Xin, Y. Zhang, S. Li, J. Sun, Z. (2022). Patient perception of doctor communication skills and patient trust in rural primary health care: the mediating role of health service quality. BMC Prim. Care 23, 255. https://doi.org/10.1186/s12875-022-01826-4.
- Gupta, C., Bell, S. P., (2014). Schildcrout JS, Fletcher S, Goggins KM, Kripalani S; Vanderbilt Inpatient Cohort Study (VICS). Predictors of health care system and physician distrust in hospitalized cardiac patients. J Health Commun. 19 Suppl 2(0 2):44-60. doi: 10.1080/10810730.2014.934936.
- Güven, M. & Aslan, M. (2020). Bilgi teknolojilerinin çalışanların performansına ve motivasyonuna etkisi: TRB1 bölgesindeki KOBİ’lerde bir uygulama. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (1) , 35-54 . DOI: 10.33399/biibfad.631608.
- Nal, M. (2021). Türkiye’de sağlık hizmetleri sistemine güven. BANÜ Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi. 3(1), 1-10. doi:10.46413/boneyusbad.863269.
- Özyıldız, K. H., Alkan, A. (2022). Hekim sahiplenme: bir ölçek geliştirme çalışması, Hacettepe Journal of Health Administration, 25(1): 209-232.
- Reutter, K. K., Bigatti, S. M. (2014). Religiosity and spirituality as resiliency resources: Moderation, mediation, or moderated mediation?. Journal For The Scientific Study of Religion, 53(1), 56-72. https://psycnet.apa.org/doi/10.1111/jssr.12081
- Rowe, R., Calnan, M. (2006). Trust Relations in Health Care Developing a Theoretical Framework for the “New” NHS, Journal of Health Organization and Management, 20(5), 376-396. https://doi.org/10.1108/14777260610701777
- Satiti, Y. R., Hakim, L. Rasyid, H. A. (2017). The influence of doctor's communication skill and patient characteristics on patient comprehension of caesarean section in RSIA Puri Bunda Malang. J Appl Manag. 15:213–8.
- Schenker, Y., White, D. B., Asch, D. A., Kahn, J. M. (2012). Health-care system distrust in the intensive care unit. J Crit Care. 27(1):3-10. doi: 10.1016/j.jcrc.2011.04.006.
- Şener, E., Samur, M. (2013). Sağlığı geliştirici bir unsur olarak sosyal medya: facebookta sağlık, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (4): 508-523.
- Shea, J. A., Micco, E., Dean, L. T., McMurphy, S., Armstrong, K. (2008). Development of a revised health care system distrust scale. Journal of General Internal Medicine. 23(6):727–32.
- Uludağ, A. (2011). Hastane hasta hakları kurullarının iletişim sorunu içerikli başvurulara bakışı: konya hastaneleri örneği, Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 31(3): 653-663.
- Ünal, Ö. (2016). Hasta hekim iletişiminin hastanın hekim bağlılığına ve hastane bağlılığına etkisi [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi], Sakarya.
- Unal, O., Akbolat, M., Amarat, M., (2018). The influence of patient-physician communication on physician loyalty and hospital loyalty of the patient. Pak J Med Sci. 34(4):999-1003. doi: 10.12669/pjms.344.15136.
- Whitener, E. M., Susan, E. B., Audrey Korsgaard, M., Werner, J. M. (1998). Managers as initiators of trust: an exchange relationship framework for understanding managerial trustworthy behavior¨, Academy of Management Review, Vol. XXIII, No: 3, 513-530.
- Yazıcıoğlu, Y., Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Yeşildal, M., Erişen, M. A., Kıraç, R. (2020). Sağlık sistemlerine güvensizlik: bir geçerlilik ve güvenilirlik çalışması, Usaysad Derg, 6(2):251-259.
- Yeşildal, M., Akman Dömbekci, H., Öztürk, Y. E., (2021). Sağlık iletişimi sorunları: bir ölçek geliştirme çalışması. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 5(2), 108-119.
SAĞLIK İLETİŞİMİ SORUNLARI İLE SAĞLIK SİSTEMLERİNE GÜVENSİZLİK İLİŞKİSİNDE HEKİME BAĞLILIĞIN ARACI ROLÜ
Öz
Kompleks bir yapıdan oluşan sağlık sisteminde, hasta, hekim ve diğer tüm sağlık çalışanlarının birbirleri ile yakın ilişkisi bulunmaktadır. Bu ilişkinin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi durumunda hekime bağlılık artış gösterecektir. Aksi durumda, yaşanacak iletişim sorunları ile sağlık sistemine güvensizlik ortaya çıkacaktır. Bu araştırmanın amacı, sağlık iletişimi sorunları ile sağlık sistemlerine güvensizlik arasındaki ilişkide hekime bağlılığın aracılık rolünün tespit edilmesidir. Bu kapsamda, veri toplama tekniklerinden anket yöntemi kullanılmıştır. Anketler, Türkiye’de 18 yaş üstünde olan toplam 629 kişiye uygulanmıştır. Çalışmada, sağlık iletişimi sorunlarının hekime bağlılığı negatif yönde etkilediği saptanmıştır. Bunun yanında, sağlık iletişimi sorunları ile sağlık sistemlerine güvensizlik arasında pozitif bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak, sağlık iletişimi sorunlarının sağlık sistemlerine güvensizlik ile olan ilişkisinde hekime bağlılığın aracılık rolünün anlamlı olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Hekime Bağlılık Sağlık İletişimi Sağlık Sistemlerine Güvensizlik
Kaynakça
- Baron, R. M., Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research – conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51 (6), 1173-1182. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.51.6.1173
- Başol, E. (2018). Hasta ile sağlık çalışanları (doktor ve hemşire) arasındaki iletişim sorunları ve çözüm önerileri. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 4(1), 76-93. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iaaoj/issue/36744/418662
- Bozdoğan, S., (2014). Kanser hastalarının hemşirenin varlığını değerlendirmelerinin hümanistik hemşirelik kuramı bağlamında incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara.
- Dean, L. T., Moss, S. L., McCarthy, A. M., Armstrong, K. (2017). Healthcare system distrust, physician trust, and patient discordance with adjuvant breast cancer treatment recommendations. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 26(12):1745-1752. doi: 10.1158/1055-9965.
- Desmond, J., Copeland, L. (2010). Günümüz Hastasıyla İletişim. (Ç. D. Yamaç ve E. Tekin (Çev.), Ankara: Eflatun.
- Doğan, D. (2016). Türkiye’deki sağlık kurumlarında güven olgusunun oluşumu ve güvenin kurumsal itibarla ilişkisi [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi], İstanbul.
- Erdem, F., Özen, J. (2003). Niklas Luhmann’ın tanıdıklık, emin olma ve güven ayrımı, “sosyal bilimlerde güven”, Ankara, Vadi Yayınları.
- Ergül, H. (2013). Etkili bir sağlık iletişimi: Azerbaycan’da bir saha araştırması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (H. U. Journal of Education), 28(2):166-180.
- Ertong, G. (2011). Sağlık sisteminde hekim hasta ilişkisi ve güven unsuru, [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi], Ankara.
- Frankema, K. B. Costa, A. C., (2005). Understanding the trust-control nexus. International Sociology, 20(3), 259-282.
- George, D., Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
- Gu, L., Tian, B., Xin, Y. Zhang, S. Li, J. Sun, Z. (2022). Patient perception of doctor communication skills and patient trust in rural primary health care: the mediating role of health service quality. BMC Prim. Care 23, 255. https://doi.org/10.1186/s12875-022-01826-4.
- Gupta, C., Bell, S. P., (2014). Schildcrout JS, Fletcher S, Goggins KM, Kripalani S; Vanderbilt Inpatient Cohort Study (VICS). Predictors of health care system and physician distrust in hospitalized cardiac patients. J Health Commun. 19 Suppl 2(0 2):44-60. doi: 10.1080/10810730.2014.934936.
- Güven, M. & Aslan, M. (2020). Bilgi teknolojilerinin çalışanların performansına ve motivasyonuna etkisi: TRB1 bölgesindeki KOBİ’lerde bir uygulama. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (1) , 35-54 . DOI: 10.33399/biibfad.631608.
- Nal, M. (2021). Türkiye’de sağlık hizmetleri sistemine güven. BANÜ Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi. 3(1), 1-10. doi:10.46413/boneyusbad.863269.
- Özyıldız, K. H., Alkan, A. (2022). Hekim sahiplenme: bir ölçek geliştirme çalışması, Hacettepe Journal of Health Administration, 25(1): 209-232.
- Reutter, K. K., Bigatti, S. M. (2014). Religiosity and spirituality as resiliency resources: Moderation, mediation, or moderated mediation?. Journal For The Scientific Study of Religion, 53(1), 56-72. https://psycnet.apa.org/doi/10.1111/jssr.12081
- Rowe, R., Calnan, M. (2006). Trust Relations in Health Care Developing a Theoretical Framework for the “New” NHS, Journal of Health Organization and Management, 20(5), 376-396. https://doi.org/10.1108/14777260610701777
- Satiti, Y. R., Hakim, L. Rasyid, H. A. (2017). The influence of doctor's communication skill and patient characteristics on patient comprehension of caesarean section in RSIA Puri Bunda Malang. J Appl Manag. 15:213–8.
- Schenker, Y., White, D. B., Asch, D. A., Kahn, J. M. (2012). Health-care system distrust in the intensive care unit. J Crit Care. 27(1):3-10. doi: 10.1016/j.jcrc.2011.04.006.
- Şener, E., Samur, M. (2013). Sağlığı geliştirici bir unsur olarak sosyal medya: facebookta sağlık, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (4): 508-523.
- Shea, J. A., Micco, E., Dean, L. T., McMurphy, S., Armstrong, K. (2008). Development of a revised health care system distrust scale. Journal of General Internal Medicine. 23(6):727–32.
- Uludağ, A. (2011). Hastane hasta hakları kurullarının iletişim sorunu içerikli başvurulara bakışı: konya hastaneleri örneği, Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 31(3): 653-663.
- Ünal, Ö. (2016). Hasta hekim iletişiminin hastanın hekim bağlılığına ve hastane bağlılığına etkisi [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi], Sakarya.
- Unal, O., Akbolat, M., Amarat, M., (2018). The influence of patient-physician communication on physician loyalty and hospital loyalty of the patient. Pak J Med Sci. 34(4):999-1003. doi: 10.12669/pjms.344.15136.
- Whitener, E. M., Susan, E. B., Audrey Korsgaard, M., Werner, J. M. (1998). Managers as initiators of trust: an exchange relationship framework for understanding managerial trustworthy behavior¨, Academy of Management Review, Vol. XXIII, No: 3, 513-530.
- Yazıcıoğlu, Y., Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Yeşildal, M., Erişen, M. A., Kıraç, R. (2020). Sağlık sistemlerine güvensizlik: bir geçerlilik ve güvenilirlik çalışması, Usaysad Derg, 6(2):251-259.
- Yeşildal, M., Akman Dömbekci, H., Öztürk, Y. E., (2021). Sağlık iletişimi sorunları: bir ölçek geliştirme çalışması. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 5(2), 108-119.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim Sistemleri |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 27 Ekim 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Ekim 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
Cited By
HASTA-HEKİM İLETİŞİMİ İLE HEKİM SAHİPLİĞİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: EĞİTİM DÜZEYİNİN MODERATÖR ROLÜ
İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi
https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1391394
