Öz
Rönesans ve Reform hareketleri; Avrupa’nın siyasi, sosyal, dini ve kültürel tarihi açısından oldukça önemli gelişmelerdir. Bu hareketler, Batı’yı fiziksel, toplumsal ve fikri anlamda büyük bir değişim ve dönüşüme sevk etmiştir.
Literatürde, Rönesans ve Reform hareketlerinin sanat, edebiyat, teoloji, resim ve estetik kavramları kapsamında daha dar bir çerçevede ele alındığı görülmektedir. Yapılan araştırmalarda, bu hareketlerin daha spesifik alanlarda inceleme konusu yapıldığı, ortaya çıkardığı sonuçlar itibariyle bütüncül değerlendirmelerin yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle, bu çalışmada Rönesans ve Reform hareketlerinin dönemin siyasi, iktisadi ve içtimai gelişmelerine etkisi değerlendirilerek, Batı’da meydana gelen siyasi ve fikri değişimlere dikkat çekilmiştir. Yapılan çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden faydalanılmış, döneme ilişkin siyasal, sanatsal ve toplumsal gelişmeleri ele alan kaynaklar ağırlıklı olarak kullanılmıştır.
Rönesans ve Reform hareketlerinin birçok boyutuyla değerlendirildiği bu çalışmada, söz konusu hareketleri besleyen Haçlı Seferleri, Coğrafi Keşifler ve Hümanizm, alt başlıklarla açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada, Batı’da ortaya çıkan gelişmelerde, Doğu-Batı etkileşiminin önemli rol oynadığı sonucuna varılmıştır. Batılı tarih yazımında, Doğu’nun Batı aydınlanmasındaki rolüne yeterince yer verilmediği, bununla birlikte Batı aydınlanmasında Doğu’nun da önemli ölçüde katkı sağladığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aydın, M. (1985). Batı ve Doğu Hristiyanlığına tarihi bir bakış. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 27(1-4), 123-148.
- Baumer, F. L. V. (2010). Günah çıkarma çağı, A. Alatlı (Der.), Batıya yön veren metinler içinde Cilt 2, Kapadokya MYO Yayınları.
- Brotton, J. (2006). Rönesans. (Çev. H. Gür). Dost Kitapevi.
- Burckhardt, J. (2013). İtalya’da Rönesans kültürü. (Çev. B. S. Baykal). Okyanus Yayınları.
- Burke, P. (2000). Rönesans. (Çev. Ö. Akpınar). Babil Yayınları.
- Coşkun İ. (2003). Modernliğin kaynakları: Rönesans üzerine bir değerlendirme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(6), 45-70.
- Coşkun, C. (2019). Aydınlanma Dönemi’nin dönemin entelektüel tavrı açısından bilim kültürü tarihi içindeki yeri. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 463-478. http://dx.doi.org/10.9775/kausbed.2019.048
- Cox, V. (2020). İtalyan Rönesans’ının kısa tarihi. (Çev. C. Atay). İletişim Yayınları.
- Çetinkaya, A. B. (2017). Felsefe tarihi Antik Doğu’dan modern Batı’ya. Nobel Yayınları.
- Demirtaş, M. (2018). Reform ve aydınlanmaya doğru. S. H. Özkan (Ed.), Yeni ve Yakın Çağ Tarihi içinde (ss. 105-131). İdeal Kültür Yayıncılık.
- Erbaş, A. (2004). Hristiyanlıkta reform ve Protestanlık tarihi. İnsan Yayınları,
- Esen, S. (2017). Karşı reform hareketi ve Dominikenler. Dini Araştırmalar, 20(52), 111-130. http://dx.doi.org/10.15745/da.356884
- Gökberk, M. (2000). Felsefe tarihi. Remzi Kitabevi.
- Guenon, R. (1991). Doğu ve Batı. (Çev. F. Arslan). Ağaç Yayıncılık.
- Gutas, D. (2003). Yunan düşünce Arapça kültür; Bağdat’ta Yunanca-Arapça çeviri hareketi ve erken Abbasi toplumu. (Çev. L. Şimşek). Kitap Yayınevi.
- Gün, D. (2014). Bilimsel gelişmenin temelindeki Doğu-Batı etkileşimi. Memleket Siyaset Yönetim, 9(22), 263-293.
- Güriz, A., & Ersöz, G. (1968). Avrupa’da reform hareketi ve mülkiyet sorunu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(1). 237-271.
- Hazard, P. (1999). Batı düşüncesindeki büyük değişme. (Çev. E. Güngör). Ötüken Yayınları.
- Huff, T. E. (2010). Modern bilimin doğuşu ve yükselişi: İslâm Dünyası, Çin ve Batı. (Çev. İ. Kalaycıoğlu). Epos Yayınları.
- Hunke, S. (2008). Batı’yı aydınlatan Doğu güneşi. (Çev. I. Soner), Kaynak Yayınları. Bilimin Türk-İslam Kaynakları-5,
- Kennedy, P. (1991). Büyük güçlerin yükseliş ve çöküşleri. (Çev. B. Karanakçı). İş Bankası Yayınları.
- Kılıç, Ü. (2018). Rönesans ve Avrupa’nın uyanışı. S. H. Özkan (Ed.), Yeni ve Yakın Çağ tarihi içinde (ss. 79-104). İdeal Kültür Yayıncılık.
- Kılıçbay, M. A. (1999). Fakir akrabaların talihi, Doğu-Batı, 1(2), (Şubat-Mart Nisan)
- Kishlansky, M. A. (2009). Batı’nın kaynakları. (Çev. K. Atalar). Açılımkitap.
- Kona, G. G. (2005). Batı’da aydınlanma Doğu’da Batılılaşma. Okumuş Adam Yayınları.
- Koray, M. (2005). Avrupa toplum modeli. İmge Kitabevi.
- Közleme, A. O. (2019). Evrensel bir değişim süreci olarak Batı Medeniyeti veya modernleşme. Turkish Studies Social Sciences, 14(3), 825-847. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.22750
- Le Goff, J. (1994). Ortaçağda entelektüeller. (Çev. M. A. Kılıçbay). Ayrıntı Yayınları.
- Lipson, L. (2000). Uygarlığın ahlaki bunalımları. (Çev. J. Ç. Yeşiltaş). İş Bankası Yayınları.
- Nauert, G. C. (2011). Avrupa’da hümanizma ve Rönesans kültürü. (Çev. B. Tırnakçı). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Okuyan, S. (2011). Doğu kültürünün Batıda yansımaları. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi, 2, 99-122.
- Ökten, K. H. (2000). Hristiyanlıkta inancın yenilenmesi. Ceren Yayımcılık.
- Ökten, S. (2022). Modern Batı medeniyeti üzerine bir deneme. Lale, 5, 104-109.
- Perry, M. (2001). Western civilization: A brief history. Houghton Mifflin Company.
- Santillana de. G. (2020). Seçme metinlerle Rönesans filozofları. (Çev. İ. Yıldız ve A. Gelmez). Dipnot Yayınları.
- Simith, P. (2001). Rönesans ve Reform Çağı bir sosyal arka plan çalışması. (Çev. S. Çağlayan). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Skinner, Q. (2014). Modern siyasal düşüncenin temelleri. (Çev. E. Buğlalılar ve B. Yıldırım). Phoenix Yayınları.
- Şenşekerci. E. (2005). Avrupa’da ışıklar yüzyılı ve siyasetin özerkleşmesi. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 4, 9 - 26.
- Tekeli, S. (1975). Modern bilimin doğuşunda Bizans’ın etkisi. Kalite Matbaası.
- Uluerler, S. (2018). Coğrafi keşifler ve Avrupa’nın yayılması, S. H. Özkan (Ed), Yeni ve Yakın Çağ tarihi içinde (ss. 45-78). İdeal Kültür Yayıncılık.
- Waardenburg, J. (2007). Reform. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (34. Cilt). Türkiye Diyanet Vakfı.
- Weber, A. (1998). Felsefe tarihi. (Çev. H. V. Eralp). Sosyal Yayınları.
- West, D. (1998). Kıta Avrupa’sı felsefesine giriş. (Çev. A. Cevizci). Paradigma Yayınları.
- Yıldırım, M. (2020). Rönesans ve Reformasyon. Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 8(1), 184-210.
Öz
The Renaissance and Reformation movements are very important developments in the political, social, religious and cultural history of Europe. These movements led the West to a great physical, social and intellectual change and transformation.
In the literature, it is seen that the Renaissance and Reform movements are dealt with in a narrower framework within the concepts of art, literature, theology, painting and aesthetics. It is understood that these movements have been analyzed in more specific areas and that holistic evaluations have not been made in terms of their results. For this reason, this study evaluates the impact of the Renaissance and Reformation movements on the political, economic and social developments of the period and draws attention to the political and intellectual changes that occurred in the West. In this study, qualitative research methods were utilized and sources dealing with the political, artistic and social developments of the period were used predominantly.
In this study, in which the Renaissance and Reformation movements are evaluated in many dimensions, the Crusades, Geographical Discoveries and Humanism, which fed these movements, are tried to be explained with sub-headings. The study concludes that East-West interaction played an important role in the developments in the West. In Western historiography, the role of the East in the enlightenment of the West is not sufficiently emphasized; however, it has been observed that the East also contributed significantly to the enlightenment of the West.
Anahtar Kelimeler
Renaissance Reformation Geographical Discoveries Enlightenment Humanism
Kaynakça
- Aydın, M. (1985). Batı ve Doğu Hristiyanlığına tarihi bir bakış. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 27(1-4), 123-148.
- Baumer, F. L. V. (2010). Günah çıkarma çağı, A. Alatlı (Der.), Batıya yön veren metinler içinde Cilt 2, Kapadokya MYO Yayınları.
- Brotton, J. (2006). Rönesans. (Çev. H. Gür). Dost Kitapevi.
- Burckhardt, J. (2013). İtalya’da Rönesans kültürü. (Çev. B. S. Baykal). Okyanus Yayınları.
- Burke, P. (2000). Rönesans. (Çev. Ö. Akpınar). Babil Yayınları.
- Coşkun İ. (2003). Modernliğin kaynakları: Rönesans üzerine bir değerlendirme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(6), 45-70.
- Coşkun, C. (2019). Aydınlanma Dönemi’nin dönemin entelektüel tavrı açısından bilim kültürü tarihi içindeki yeri. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 463-478. http://dx.doi.org/10.9775/kausbed.2019.048
- Cox, V. (2020). İtalyan Rönesans’ının kısa tarihi. (Çev. C. Atay). İletişim Yayınları.
- Çetinkaya, A. B. (2017). Felsefe tarihi Antik Doğu’dan modern Batı’ya. Nobel Yayınları.
- Demirtaş, M. (2018). Reform ve aydınlanmaya doğru. S. H. Özkan (Ed.), Yeni ve Yakın Çağ Tarihi içinde (ss. 105-131). İdeal Kültür Yayıncılık.
- Erbaş, A. (2004). Hristiyanlıkta reform ve Protestanlık tarihi. İnsan Yayınları,
- Esen, S. (2017). Karşı reform hareketi ve Dominikenler. Dini Araştırmalar, 20(52), 111-130. http://dx.doi.org/10.15745/da.356884
- Gökberk, M. (2000). Felsefe tarihi. Remzi Kitabevi.
- Guenon, R. (1991). Doğu ve Batı. (Çev. F. Arslan). Ağaç Yayıncılık.
- Gutas, D. (2003). Yunan düşünce Arapça kültür; Bağdat’ta Yunanca-Arapça çeviri hareketi ve erken Abbasi toplumu. (Çev. L. Şimşek). Kitap Yayınevi.
- Gün, D. (2014). Bilimsel gelişmenin temelindeki Doğu-Batı etkileşimi. Memleket Siyaset Yönetim, 9(22), 263-293.
- Güriz, A., & Ersöz, G. (1968). Avrupa’da reform hareketi ve mülkiyet sorunu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(1). 237-271.
- Hazard, P. (1999). Batı düşüncesindeki büyük değişme. (Çev. E. Güngör). Ötüken Yayınları.
- Huff, T. E. (2010). Modern bilimin doğuşu ve yükselişi: İslâm Dünyası, Çin ve Batı. (Çev. İ. Kalaycıoğlu). Epos Yayınları.
- Hunke, S. (2008). Batı’yı aydınlatan Doğu güneşi. (Çev. I. Soner), Kaynak Yayınları. Bilimin Türk-İslam Kaynakları-5,
- Kennedy, P. (1991). Büyük güçlerin yükseliş ve çöküşleri. (Çev. B. Karanakçı). İş Bankası Yayınları.
- Kılıç, Ü. (2018). Rönesans ve Avrupa’nın uyanışı. S. H. Özkan (Ed.), Yeni ve Yakın Çağ tarihi içinde (ss. 79-104). İdeal Kültür Yayıncılık.
- Kılıçbay, M. A. (1999). Fakir akrabaların talihi, Doğu-Batı, 1(2), (Şubat-Mart Nisan)
- Kishlansky, M. A. (2009). Batı’nın kaynakları. (Çev. K. Atalar). Açılımkitap.
- Kona, G. G. (2005). Batı’da aydınlanma Doğu’da Batılılaşma. Okumuş Adam Yayınları.
- Koray, M. (2005). Avrupa toplum modeli. İmge Kitabevi.
- Közleme, A. O. (2019). Evrensel bir değişim süreci olarak Batı Medeniyeti veya modernleşme. Turkish Studies Social Sciences, 14(3), 825-847. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.22750
- Le Goff, J. (1994). Ortaçağda entelektüeller. (Çev. M. A. Kılıçbay). Ayrıntı Yayınları.
- Lipson, L. (2000). Uygarlığın ahlaki bunalımları. (Çev. J. Ç. Yeşiltaş). İş Bankası Yayınları.
- Nauert, G. C. (2011). Avrupa’da hümanizma ve Rönesans kültürü. (Çev. B. Tırnakçı). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Okuyan, S. (2011). Doğu kültürünün Batıda yansımaları. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi, 2, 99-122.
- Ökten, K. H. (2000). Hristiyanlıkta inancın yenilenmesi. Ceren Yayımcılık.
- Ökten, S. (2022). Modern Batı medeniyeti üzerine bir deneme. Lale, 5, 104-109.
- Perry, M. (2001). Western civilization: A brief history. Houghton Mifflin Company.
- Santillana de. G. (2020). Seçme metinlerle Rönesans filozofları. (Çev. İ. Yıldız ve A. Gelmez). Dipnot Yayınları.
- Simith, P. (2001). Rönesans ve Reform Çağı bir sosyal arka plan çalışması. (Çev. S. Çağlayan). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Skinner, Q. (2014). Modern siyasal düşüncenin temelleri. (Çev. E. Buğlalılar ve B. Yıldırım). Phoenix Yayınları.
- Şenşekerci. E. (2005). Avrupa’da ışıklar yüzyılı ve siyasetin özerkleşmesi. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 4, 9 - 26.
- Tekeli, S. (1975). Modern bilimin doğuşunda Bizans’ın etkisi. Kalite Matbaası.
- Uluerler, S. (2018). Coğrafi keşifler ve Avrupa’nın yayılması, S. H. Özkan (Ed), Yeni ve Yakın Çağ tarihi içinde (ss. 45-78). İdeal Kültür Yayıncılık.
- Waardenburg, J. (2007). Reform. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (34. Cilt). Türkiye Diyanet Vakfı.
- Weber, A. (1998). Felsefe tarihi. (Çev. H. V. Eralp). Sosyal Yayınları.
- West, D. (1998). Kıta Avrupa’sı felsefesine giriş. (Çev. A. Cevizci). Paradigma Yayınları.
- Yıldırım, M. (2020). Rönesans ve Reformasyon. Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 8(1), 184-210.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Siyasi Tarih (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 27 Ekim 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ekim 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Temmuz 2024 |
| Kabul Tarihi | 7 Ekim 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |
