Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

CUMHURİYET DÖNEMİNDE TOPLUMCU GERÇEKÇİ ŞİİRİN SERÜVENİ

Yıl 2017, , 267 - 282, 04.11.2017
https://doi.org/10.29029/busbed.335707

Öz

Kaynağını Marksizm’den alan toplumcu gerçekçi
sanat anlayışının ana konusunu insan, toplum ve onun üretim ilişkileri
oluşturur. Rusya’da ortaya çıkan ve Marksizm’in öğretilerinden beslenen bu
sanat anlayışı; Türk edebiyatını da özellikle Cumhuriyet döneminin ilk
yıllarında etkilemeye başlar. Cumhuriyet döneminde yazılan şiir, roman, hikâye,
tiyatro vb. edebi türlerde etkisini gösteren bu anlayışın özellikle Türk
şiirinde önemli etkiler bıraktığı görülmektedir.



Cumhuriyet döneminin başında filizlenen
toplumcu gerçekçi şiir, günümüze kadar çeşitli şekillerde devam etmektedir. Nazım Hikmet’le başlatılan bu şiir
anlayışı, özellikle 1940’larla birlikte daha geniş bir şair kadrosu tarafından
savunulur. “40 Kuşağı” olarak adlandırılan bu şairlerin önemli kısmı Nazım
Hikmet’in var ettiği şiir anlayışından esinlenmiş veya beslenmişlerdir. Bu
sanat anlayışının öncüsü Nazım Hikmet olmakla beraber, onun çizgisinde bir şiir
anlayışı oluşturan Ercüment Behzat Lav,
İlhami Bekir Tez, Attilâ İlhan, Rıfat Ilgaz, Ahmed Arif, A. Kadir, Enver Gökçe,
Ömer Faruk Toprak, Niyazi Akıncıoğlu, Cahit Irgat
gibi sanatçılar bu kuşak
içerisinde ön plana çıkan şairler olarak toplumcu şiire yön vermişlerdir.

Kaynakça

  • ALİYE, Z. (1964). “40’lı Yıllarda Türk Şiiri ve Niyazi Akıncıoğlu”. Türk Dili Dergisi, C. 25, Sayı:148. AYDOĞDU, Y. (2016). “Ahmed Arif’in Şiirlerinde Geleneğin ve Diyarbakır’ın İzleri”. Uluslararası Diyarbakır Semp. (2-5 Kasım 2016), Basılmış Bildiri Özeti, Diyarbakır. BAYDAR, O. – HİLMİ, H. (2002). Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce (Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi). İstanbul: Cilt: 1, İletişim Yayınları. BEZİRCİ&ÖZER, A.&K. (2002). Dünden Bugüne Türk Şiiri (Cilt-4). İstanbul: Evrensel Basım-Yayın. CANBERK, E. (1980), “İlk ‘Serbest Nazım’ Şairlerimizden İlhami Bekir Tez’in Yarım Yüzyılı Aşan Yazarlık Serüveni”, Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı 1980, İstanbul: Kardeşler Matbaası. CENGİZ, M. (2000), Toplumcu Gerçekçi Şiir. İstanbul: Tümzamanlar yayıncılık. CENGİZ, M. (2005). Türk Şiirine Eleştirel Bir Bakış. İstanbul: Babil Yayınları. ÇELİK, Y. (2007). Şubat Yolcusu, Attilâ İlhan’ın Şiiri. Ankara: Akçağ Yayınları. DURBAŞ, R. (1997), Mektup Var İlhami Bekir’den. İstanbul: Piya Kitaplığı. ENGİNÜN, İ. (2005), Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı. İstanbul: Dergâh Yayınları.

SOCIETY REALITY IN THE REPUBLICAN PERIOD TURKISH LITERATURE (1923-1950)

Yıl 2017, , 267 - 282, 04.11.2017
https://doi.org/10.29029/busbed.335707

Öz

The main theme of the socialist realistic artistic understanding that takes its source from Marxism is the relation among man, society and its production. This artistic understanding emerged in Russia and fed from the teachings of Marxism; Turkish literature begins to be affected especially in the first years of the Republican period in some aspects such as poetry, novel, story, theatre, etc. written during the Republican period. It is seen that this understanding which is influential in literary genres leaves important influences especially on Turkish poetry. The socialist realistic poetry that emerged at the beginning of the Republic eracontinues in diverse forms. This understanding of poetry started with Nazım Hikmet, especially with the 1940s, is defended by a wider poet cadre. The important part of these poets, called “the 40th generation”, were inspired or nourished by the poetry concept of Nazim Hikmet. Artists such as Ercüment Behzat Lav, İlhami Bekir Tez, Attilâ İlhan, Rıfat Ilgaz, Ahmed Arif, A. Kadir, Enver Gökçe, Omer Faruk Toprak, Niyazi Akıncıoğlu, Cahit Irgat who have formed a poetical understanding on this line along with Nazım Hikmet being the pioneer of this art concept gave socialist poetry as a leading poet in this generation.

Kaynakça

  • ALİYE, Z. (1964). “40’lı Yıllarda Türk Şiiri ve Niyazi Akıncıoğlu”. Türk Dili Dergisi, C. 25, Sayı:148. AYDOĞDU, Y. (2016). “Ahmed Arif’in Şiirlerinde Geleneğin ve Diyarbakır’ın İzleri”. Uluslararası Diyarbakır Semp. (2-5 Kasım 2016), Basılmış Bildiri Özeti, Diyarbakır. BAYDAR, O. – HİLMİ, H. (2002). Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce (Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi). İstanbul: Cilt: 1, İletişim Yayınları. BEZİRCİ&ÖZER, A.&K. (2002). Dünden Bugüne Türk Şiiri (Cilt-4). İstanbul: Evrensel Basım-Yayın. CANBERK, E. (1980), “İlk ‘Serbest Nazım’ Şairlerimizden İlhami Bekir Tez’in Yarım Yüzyılı Aşan Yazarlık Serüveni”, Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı 1980, İstanbul: Kardeşler Matbaası. CENGİZ, M. (2000), Toplumcu Gerçekçi Şiir. İstanbul: Tümzamanlar yayıncılık. CENGİZ, M. (2005). Türk Şiirine Eleştirel Bir Bakış. İstanbul: Babil Yayınları. ÇELİK, Y. (2007). Şubat Yolcusu, Attilâ İlhan’ın Şiiri. Ankara: Akçağ Yayınları. DURBAŞ, R. (1997), Mektup Var İlhami Bekir’den. İstanbul: Piya Kitaplığı. ENGİNÜN, İ. (2005), Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Konular Dilbilim, Sanat ve Edebiyat
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Yusuf Aydoğdu

Yayımlanma Tarihi 4 Kasım 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017

Kaynak Göster

APA Aydoğdu, Y. (2017). CUMHURİYET DÖNEMİNDE TOPLUMCU GERÇEKÇİ ŞİİRİN SERÜVENİ. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 267-282. https://doi.org/10.29029/busbed.335707