Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ BORSA VE REEL SEKTÖRDE FİRMALARA ETKİSİ: GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ÜZERİNE EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ

Yıl 2018, , 509 - 526, 01.10.2018
https://doi.org/10.29029/busbed.426527

Öz

Bu
çalışmanın amacı, gelişmekte olan ülkelerde doğrudan yabancı sermaye
yatırımlarının (DYSY) reel sektörde ve borsada firmalara etkisini ölçmektir. Bu
amaçla gelişmekte olan on ülkede 2002 – 2015 dönemine ait yıllık veriler ile
panel veri analizi yapılmıştır. Panel veri analiz yöntemlerinden Westerlund
(2006) eşbütünleşme, AMG katsayı tahmincisi ve Emirmahmutoğlu-Köse nedensellik
testi kullanılmıştır. Analizler neticesinde değişkenlerin eşbütünleşik
oldukları belirlenmesine rağmen DYSY’lerin borsada firmalara pozitif etkisi
anlamlı bulunurken reel sektördeki etkisi anlamlı bulunmamıştır. Bununla
birlikte ülkelere ait etkilerin, her iki modelde de ülkeden ülkeye farklılık
gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca firmanın piyasa değerinden DYSY’ye doğru ve
DYSY’den de reel sektöre doğru nedensellik olduğu tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • ABDUL MALIK, I. ve Amjad, S. (2013) Foreign Direct Investment and Stock Market Development in Pakistan, Journal of International Trade Law and Policy, 12(3), 226-242.
  • ABRAHAM, F., Konings, J. ve Miranda, V. (2010) FDI Spillovers in the Chinese Manufacturing Sector: Evidence of Firm Heterogeneity, Economic Transition, 18(1), 143-182.
  • ACARAVCI, A., Bozkurt, C. ve Erdoğan, S. (2015) MENA Ülkelerinde Demokrasi-Ekonomik Büyüme İlişkisi, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(4), 119-129.
  • AÇIKALIN, S. (2009) Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY) ve Yurtiçi Yatırımlar Arasındaki Nedensellik İlişkisi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 1-14.
  • ADAM, A. M. ve Tweneboah, G. (2008) Foreign Direct Investment (FDI) and Stock market Development: Ghana Evidence. Munich, MPRA.
  • AITKEN, B. J. ve Harrison, A. E. (1999) Do Domestic Firms Benefit from Direct Foreign Investment? Evidence from Venezuela, American Economic Review, 89(3), 605-618.
  • ARČABIĆ, V., Globan, T. ve Raguž, I. (2013) The Relationship Between the Stock Market and Foreign Direct Investment in Croatia: Evidence from VAR and Cointegration Analysis, Financial Theory and Practice, 37(1), 109-126.
  • BEAUMONT, R. (2012). An Introduction to statistics Correlation, http://www.floppybunny.org/robin/web/virtualclassroom/stats/basics/part9.pdf (07.12.2017)
  • BLALOCK, G. ve Gertler, P. J. (2008) Welfare Gains from Foreign Direct Investment through Technology Transfer to Local Suppliers, Journal of International Economics, 74(2), 402-421.
  • BOZKURT, E., Sevinç, H. ve Çakmak, E. (2016) Orta Gelir Tuzağı: Üst Orta Gelirli Ülkeler Üzerine Panel Veri Analizi, Ege Akademik Bakış Dergisi, 16(2), 379-394.
  • BREUSCH, T. ve Pagan, A. (1980) The Lagrange Multiplier Test and Its Application to Model Specifications in Econometrics, Reviews of Economics Studies, 47, 239-253.
  • BULUT, E. ve Çoşkun, Ç. (2015) Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Yerli Yatırımlar Üzerine Etkileri: Türkiye Uygulaması, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4), 1-27.
  • DAMİJAN, J. P., Rojec, M., Majcen, B. ve Knell, M. (2013) Impact of Firm Heterogeneity on Direct and Spillover Effects of FDI: Micro-Evidence From Ten Transition Countries, Journal of Comparative Economics, 41(3), 895-922.
  • DÜZGÜN, R. (2008) Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Yurtiçi Yatırımlar Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Türkiye Örneği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 187-204.
  • EKİNCİ, A. (2011) Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme ve İstihdama Etkisi: Türkiye Uygulaması (1980‐2010), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 71‐96.
  • EMİRMAHMUTOGLU, F. ve Kose, N. (2011) Testing for Granger causality in heterogeneous mixed panels, Economic Modelling, 28, 870-876.
  • GORODNICHENKOA, Y., Svejnar, J. ve Terrell, K. (2014) When does FDI have positive spillovers? Evidence from 17 transition market economies, Journal of Comparative Economics, 42(4), 954-969.
  • GÖÇER, İ. (2013) Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Dış Ticaret Dengesi ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri, Maliye Dergisi, (165), 215-240.
  • GÜR, N. (2014), Doğrudan Yabancı Yatırımların Yerli Şirketler Üzerine Etkileri, İstanbul: MÜSİAD Araştırma Raporları: 90.
  • HONG, J., Sun, X. ve Huang, W. (2016) Local Institutions, Foreign Direct Investment and Productivity of Domestic Firms, Review of Development Economics, 20(1), 25-38.
  • İLGÜN, M. F. (2016) Mali Sürdürülebilirlik: OECD Ülkelerine Yönelik Panel Veri Analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 69-90.
  • IM, K. S., Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (2003) Testingfor Unit Roots in Heterogeneous Panels, Journal of Econometrics, (115), 53-74.
  • JAVORCIK, B. S. (2004) Does Foreign Direct Investment Increase the Productivity of Domestic Firms? In Search of Spillovers through Backward Linkages, The American Economic Review, 94(3), 605-627.
  • KAPOOR, S. ve Sachan, R. (2015) Impact of FDI & FII on Indian Stock Markets, International Journal of Research in Finance and Marketing, 5(4), 9-17.
  • KARABİYİK, C. ve Dilber, İ. (2016) Gelir Eşitsizliği ve Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları İlişkisi: Panel Veri Analizi, Journal of Yasar University, 11(44), 316-325.
  • KOÇBULUT, Ö. ve Altıntaş, H. (2016) İkiz Açıklar ve Feldstein-Horioka Hipotezi: OECD Ülkeleri Üzerine Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Yapısal Kırılmalı Panel Eşbütünleşme Analizi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (48), 145-174.
  • KONINGS, J. (2001) The Effects of Direct Foreign Investment on Domestic Firms: Evidence from Firm Level Panel Data in Emerging Economies, Economics of Transition, 9(3), 619-633.
  • MADDALA, G. S. ve Wu, S. (1999) A Comparative Study of Unit Root Tests with Panel Data and a New Simple Test, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 6(1), 631-652.
  • MUGENDI, C. N. ve Njuru, S. G. (2016) Foreign Direct Investment Spill over’s on Domestic Firms: a Case of Kenya’s Domestic Firms, Journal of Economics and Development Studies, 4(4), 45-60.
  • OMODERO, C. O. ve Ekwe, M. (2017) Impact of Foreign Direct Investment (Fdi) On the Stock Market, Applied Finance and Accounting, 3(1), 36-48.
  • PESARAN, M. H. (2004) General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. Cambridge: University of Cambridge Working Paper.
  • PESARAN, M. H. ve Yamagata, T. (2008) Testing Slope Homogeneity in Large Panels, Journal of Econometrics, 142, 50-93.
  • PESARAN, M. H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008) A Bias-adjusted LM Test of Error Cross-section Independence, Econometrics Journal, 11, 105-127.
  • RAZA, A., Iqbal, N., Ahmed, Z., Ahmed, M. ve Ahmed, T. (2012) The Role of FDI on Stock Market Development: The Case of Pakistan, Journal of Economics and Behavioral Studies, 4(1), 26-33.
  • SAIBU, M. O. (2012) An analysis of Causal Nexus Between Foreign Direct İnvestment, Exchange Rate and Financial Market Development in Nigeria (1970 to 2009), African J. of Economic and Sustainable Development, 1(1), 95-102.
  • SHAHBAZ, M., Lean, H. H. ve Kalim, R. (2013) The Impact of Foreign Direct Investment on Stock Market Development: Evidence From Pakistan, Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 26(1), 17-32.
  • STANCIK, J. (2007) Horizontal and Vertical FDI Spillovers: Recent Evidence from the Czech Republic, Prague, CERGE-EI.
  • SULTANA, Tabassum, S. ve Pardhasaradhi, S. (2012), Impact of Flow of FDI & FII on Indian Stock Market, Finance Research, 1(3), 4-10.
  • TOPALLI, N. (2016) G20 Ülkelerinde İhracat, Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Nedensellik Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(29), 193-206.
  • UNCTAD. (2016) World Investment Report 2016, Geneva: United Nations Publication.
  • WESTERLUND, J. (2006) Testing for Panel Cointegration with Multiple Structural Breaks, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 68(1), 101–132.
  • YAMAN SONGUR, D. (2017) Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Dış Ticaret’in Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Üzerine Etkisi: Avrasya Ülkeleri Örneği, Bulletin of Economic Theory and Analysis, 2(2), 117-133.
  • ZEREN, F. ve Ergün, S. (2013) Ticari Açıklık ve Kamu Büyüklüğü İlişkisi: Panel Nedensellik Testi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 229-240.

THE IMPACT OF FOREIGN DIRECT INVESTMENT ON THE FIRMS IN STOCK EXCHANGE AND THE REAL SECTOR: COINTEGRATION AND CAUSALITY ANALYSIS ON DEVELOPING COUNTRIES

Yıl 2018, , 509 - 526, 01.10.2018
https://doi.org/10.29029/busbed.426527

Öz

The
aim of this study is to measure the impact of direct foreign investment (FDI)
on the firms in real sector and the stock exchange in developing countries. For
this reason, panel data analysis was carried out with annual data for the
period of 2002 - 2015 in the ten developing countries. Among the panel data
analysis methods, Westerlund (2006) cointegration, AMG coefficient estimator
and Emirmahmutoğlu-Köse causality test is used. As a result of the analyzes, despite
the fact that the determinants of the variables are cointegrated, it was found
that the positive effect of the FDI on the stock exchange was significant but
the effect on the real sector was not. In addition to this, it has been
determined that the effects of countries differ from country to country in both
models. It has also been determined that there is causality from the market
value of the firm towards FDI and from FDI towards real sector.

Kaynakça

  • ABDUL MALIK, I. ve Amjad, S. (2013) Foreign Direct Investment and Stock Market Development in Pakistan, Journal of International Trade Law and Policy, 12(3), 226-242.
  • ABRAHAM, F., Konings, J. ve Miranda, V. (2010) FDI Spillovers in the Chinese Manufacturing Sector: Evidence of Firm Heterogeneity, Economic Transition, 18(1), 143-182.
  • ACARAVCI, A., Bozkurt, C. ve Erdoğan, S. (2015) MENA Ülkelerinde Demokrasi-Ekonomik Büyüme İlişkisi, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(4), 119-129.
  • AÇIKALIN, S. (2009) Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY) ve Yurtiçi Yatırımlar Arasındaki Nedensellik İlişkisi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 1-14.
  • ADAM, A. M. ve Tweneboah, G. (2008) Foreign Direct Investment (FDI) and Stock market Development: Ghana Evidence. Munich, MPRA.
  • AITKEN, B. J. ve Harrison, A. E. (1999) Do Domestic Firms Benefit from Direct Foreign Investment? Evidence from Venezuela, American Economic Review, 89(3), 605-618.
  • ARČABIĆ, V., Globan, T. ve Raguž, I. (2013) The Relationship Between the Stock Market and Foreign Direct Investment in Croatia: Evidence from VAR and Cointegration Analysis, Financial Theory and Practice, 37(1), 109-126.
  • BEAUMONT, R. (2012). An Introduction to statistics Correlation, http://www.floppybunny.org/robin/web/virtualclassroom/stats/basics/part9.pdf (07.12.2017)
  • BLALOCK, G. ve Gertler, P. J. (2008) Welfare Gains from Foreign Direct Investment through Technology Transfer to Local Suppliers, Journal of International Economics, 74(2), 402-421.
  • BOZKURT, E., Sevinç, H. ve Çakmak, E. (2016) Orta Gelir Tuzağı: Üst Orta Gelirli Ülkeler Üzerine Panel Veri Analizi, Ege Akademik Bakış Dergisi, 16(2), 379-394.
  • BREUSCH, T. ve Pagan, A. (1980) The Lagrange Multiplier Test and Its Application to Model Specifications in Econometrics, Reviews of Economics Studies, 47, 239-253.
  • BULUT, E. ve Çoşkun, Ç. (2015) Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Yerli Yatırımlar Üzerine Etkileri: Türkiye Uygulaması, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4), 1-27.
  • DAMİJAN, J. P., Rojec, M., Majcen, B. ve Knell, M. (2013) Impact of Firm Heterogeneity on Direct and Spillover Effects of FDI: Micro-Evidence From Ten Transition Countries, Journal of Comparative Economics, 41(3), 895-922.
  • DÜZGÜN, R. (2008) Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Yurtiçi Yatırımlar Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Türkiye Örneği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 187-204.
  • EKİNCİ, A. (2011) Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme ve İstihdama Etkisi: Türkiye Uygulaması (1980‐2010), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 71‐96.
  • EMİRMAHMUTOGLU, F. ve Kose, N. (2011) Testing for Granger causality in heterogeneous mixed panels, Economic Modelling, 28, 870-876.
  • GORODNICHENKOA, Y., Svejnar, J. ve Terrell, K. (2014) When does FDI have positive spillovers? Evidence from 17 transition market economies, Journal of Comparative Economics, 42(4), 954-969.
  • GÖÇER, İ. (2013) Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Dış Ticaret Dengesi ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri, Maliye Dergisi, (165), 215-240.
  • GÜR, N. (2014), Doğrudan Yabancı Yatırımların Yerli Şirketler Üzerine Etkileri, İstanbul: MÜSİAD Araştırma Raporları: 90.
  • HONG, J., Sun, X. ve Huang, W. (2016) Local Institutions, Foreign Direct Investment and Productivity of Domestic Firms, Review of Development Economics, 20(1), 25-38.
  • İLGÜN, M. F. (2016) Mali Sürdürülebilirlik: OECD Ülkelerine Yönelik Panel Veri Analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 69-90.
  • IM, K. S., Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (2003) Testingfor Unit Roots in Heterogeneous Panels, Journal of Econometrics, (115), 53-74.
  • JAVORCIK, B. S. (2004) Does Foreign Direct Investment Increase the Productivity of Domestic Firms? In Search of Spillovers through Backward Linkages, The American Economic Review, 94(3), 605-627.
  • KAPOOR, S. ve Sachan, R. (2015) Impact of FDI & FII on Indian Stock Markets, International Journal of Research in Finance and Marketing, 5(4), 9-17.
  • KARABİYİK, C. ve Dilber, İ. (2016) Gelir Eşitsizliği ve Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları İlişkisi: Panel Veri Analizi, Journal of Yasar University, 11(44), 316-325.
  • KOÇBULUT, Ö. ve Altıntaş, H. (2016) İkiz Açıklar ve Feldstein-Horioka Hipotezi: OECD Ülkeleri Üzerine Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Yapısal Kırılmalı Panel Eşbütünleşme Analizi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (48), 145-174.
  • KONINGS, J. (2001) The Effects of Direct Foreign Investment on Domestic Firms: Evidence from Firm Level Panel Data in Emerging Economies, Economics of Transition, 9(3), 619-633.
  • MADDALA, G. S. ve Wu, S. (1999) A Comparative Study of Unit Root Tests with Panel Data and a New Simple Test, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 6(1), 631-652.
  • MUGENDI, C. N. ve Njuru, S. G. (2016) Foreign Direct Investment Spill over’s on Domestic Firms: a Case of Kenya’s Domestic Firms, Journal of Economics and Development Studies, 4(4), 45-60.
  • OMODERO, C. O. ve Ekwe, M. (2017) Impact of Foreign Direct Investment (Fdi) On the Stock Market, Applied Finance and Accounting, 3(1), 36-48.
  • PESARAN, M. H. (2004) General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. Cambridge: University of Cambridge Working Paper.
  • PESARAN, M. H. ve Yamagata, T. (2008) Testing Slope Homogeneity in Large Panels, Journal of Econometrics, 142, 50-93.
  • PESARAN, M. H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008) A Bias-adjusted LM Test of Error Cross-section Independence, Econometrics Journal, 11, 105-127.
  • RAZA, A., Iqbal, N., Ahmed, Z., Ahmed, M. ve Ahmed, T. (2012) The Role of FDI on Stock Market Development: The Case of Pakistan, Journal of Economics and Behavioral Studies, 4(1), 26-33.
  • SAIBU, M. O. (2012) An analysis of Causal Nexus Between Foreign Direct İnvestment, Exchange Rate and Financial Market Development in Nigeria (1970 to 2009), African J. of Economic and Sustainable Development, 1(1), 95-102.
  • SHAHBAZ, M., Lean, H. H. ve Kalim, R. (2013) The Impact of Foreign Direct Investment on Stock Market Development: Evidence From Pakistan, Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 26(1), 17-32.
  • STANCIK, J. (2007) Horizontal and Vertical FDI Spillovers: Recent Evidence from the Czech Republic, Prague, CERGE-EI.
  • SULTANA, Tabassum, S. ve Pardhasaradhi, S. (2012), Impact of Flow of FDI & FII on Indian Stock Market, Finance Research, 1(3), 4-10.
  • TOPALLI, N. (2016) G20 Ülkelerinde İhracat, Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Nedensellik Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(29), 193-206.
  • UNCTAD. (2016) World Investment Report 2016, Geneva: United Nations Publication.
  • WESTERLUND, J. (2006) Testing for Panel Cointegration with Multiple Structural Breaks, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 68(1), 101–132.
  • YAMAN SONGUR, D. (2017) Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Dış Ticaret’in Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Üzerine Etkisi: Avrasya Ülkeleri Örneği, Bulletin of Economic Theory and Analysis, 2(2), 117-133.
  • ZEREN, F. ve Ergün, S. (2013) Ticari Açıklık ve Kamu Büyüklüğü İlişkisi: Panel Nedensellik Testi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 229-240.
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İşletme
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Müslüm Polat 0000-0003-1198-4693

Yayımlanma Tarihi 1 Ekim 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018

Kaynak Göster

APA Polat, M. (2018). DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ BORSA VE REEL SEKTÖRDE FİRMALARA ETKİSİ: GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ÜZERİNE EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 509-526. https://doi.org/10.29029/busbed.426527

Cited By






Investigation the Effects of Consumer Confidince on Capital Markets in MIST Countries
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1000267