Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

DEVLET İÇ BORÇLANMA SENETLERİ, DÖVİZ, PETROL PİYASALARININ HİSSE SENEDİ PİYASASI ÜZERİNE ORTALAMA VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ

Yıl 2019, , 443 - 462, 23.04.2019
https://doi.org/10.29029/busbed.437890

Öz

Petrol fiyatlarında, Devlet İç
Borçlanma Senetleri (DİBS) ve döviz kurlarında yaşanan değişim hisse senedi
piyasası üzerinde yarattığı etkiyi incelemek amacıyla önemli göstergeler olarak
karşımıza çıkmaktadır. Ekonomi literatüründe kısıtlı çalışmalar sonucunda
farklı yönleri ortaya konulan petrol fiyatları, döviz kurlarındaki değişimin,
DİBS ve hisse senedi piyasasının ekonomi üzerinde yarattığı etkilerden
hareketle, söz konusu değişkenlerdeki değişimlerin yaratacağı risklerin
öngörülmesi, hesaplanması ve yönetilmesi sorunu karar alıcılar tarafından
oldukça önemlidir. Petrol fiyatları, döviz kurları, DİBS ve BİST 100 arasında
fiyat ve oynaklık etkilerini ortaya koyan çalışmanın sınırlı olduğu
gözlemlenmektedir. Yayılım etkilerini ortaya koyabilmek için kullanılan
yöntemlerden biriside çok değişkenli EGARCH modelidir. Bu çalışmanın amacı
02.01.2005-31.05.2018 tarihleri arasında aylık ortalama döviz kuru, DİBS ve
petrol fiyatlarının BIST100 endeksi üzerine yayılım etkilerini ve etki
derecelerinin dolar kuru, DİBS ve petrol açısından ortaya koymaktır. Çalışma
sonucunda DİBS piyasası ile hisse senedi piyasası arasında anlamlı bir ortalama
oynaklık yayılma etkisinin olduğu ve çift yönlü bir yayılma etkisi
gözlemlenmiştir. Döviz piyasasının DİBS piyasası ve hisse senedi piyasası
üzerinde bir yayılma etkisinin mevcut olduğu fakat petrol piyasası üzerinde ise
etkisine ait anlamlı bir sonuç bulunamamıştır. Hisse senedi piyasasından döviz
piyasaları, DİBS piyasası üzerinde istatistiki olarak anlamlı oynaklık yayılma
etkisinin var olduğu fakat petrol piyasası hakkında ilişkiyi ortaya koyabilecek
bir kanıt bulunamamıştır. Çalışmada ortaya çıkan bir başka sonuç ise piyasada
yaşanan şokların yarattığı oynaklığın hisse senedi, DİBS ve döviz piyasasında
kalıcı, petrol piyasasında ise kalıcı olmadığı gözlemlenmiştir.

Kaynakça

  • Arouri, M. E. H., Jouini, J. & Nguyen, D. (2012). On the Impacts of Oil Price Fluctuations on European Equity Markets: Volatility Spillover and Hedging Effectiveness, Energy Economics, 34, 611–617.
  • Bali, T., & Zhou, H. (2016). Risk, Uncertainty, and Expected Returns. J. Financ. Quant. Anal, 51(3), 707-735.
  • Beer, F., & Hebeın, F. (. (2008). An Assessment of the Stock Market and Exchange Rate Dynamics inIndustrialized and Emerging Markets. International Business&Economics Research Journal, 7(8), 59-70.
  • Berke, B. (2012). Döviz Kuru ve İMKB100 Endeksi İlişkisi: Yeni Bir Test. Maliye Dergisi, 243-57.
  • Bernanke, B. ( 2006). Energy and the Economy. Remarks before the Economic Club of Chicago.
  • Bollerslev, T., Engle, R., & Wooldridge, J. (1988). A Capital Asset Pricing Model with Time-Varying Covariances. The Journal of Political Economy, 96, 116-131.
  • Brandt, M. W., & Diebold, F. X. (2006). A No-Arbitrage Approach to RangeBased Estimation of Return Covariances and Correlations. Journal of Business, 79, 61–73.
  • Brandt, M. W., & Jones, C. S. (October 2006). Volatility Forecasting With Range-Based EGARCH Models. Journal of Business & Economic Statistics, 24(4), 47-486.
  • Branson, W. H. (1983). A Model of Exchange-rate Determination with Policy Reaction: Evidence from Monthly Data. Working Paper.
  • Ceylan, S. Ş. (2015). Hisse Senedi Fiyatları Ve Döviz Kuru İlişkisi. The Journal of Academic Social Science Studies, 399-408.
  • Chong, Y. Y. (2004). Investment Risk Management. Wiley Finance,.
  • Çiçek, M. (. (2010). Türkiye'de Faiz, Döviz ve Borsa: Fiyat ve Oynaklik Yayilma Etkileri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(2), 1-28.
  • Du, L., He, Y. (2015). Extreme Risk Spillovers Between Crude Oil And Stock Markets. Energy Econ. 51, 455–465.
  • Fama, Eugene F. (1965), The Behaviour of Stock-Market Prices, The Journal of Business, 38(1), 34-105.
  • Doğru, B., & Recepoğlu, M. (2013). Türkiye’de Hisse Senedi Fiyatları ve Döviz Kuru Arasında Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Eş Bütünleşme İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi EYİ 2013 Özel Sayısı, 17-34.
  • Dornbusch, R., & Fisher, S. (1980). Exchange Rate and the Current Account. American Economic Review, 960-971.
  • Engle, R., Ng, V. K., & Rothschild, M. (1993). Measuring and Testing the Impact of News on Volatility,. The Journal of Finance, 48, 1749-177.
  • Erdem, C., Arslan, C. K., & Erdem, M. S. (2005). Effects of Macroeconomics Cariables on Istanbul Stock Exchange Indexes. Applied Financial Economics, 987-994.
  • Erdem, C., K., A. C., & Erdem, M. S. (2005). Effects of Macroeconomic Cariables on İstanbul.
  • Gay, R. D. (2008). Effect of Macroeconomic Variables On Stock Market Returns For Four Emerging Economies: Brazil, Russia, India and China. International Business and Economics Research Journal, 7(3), 1-8.
  • Güler, S., & Nalın, H. T. (2013). Petrol Fiyatlarının İMKB Endeksleri Üzerindeki Etkisi. AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi., 9(2), 79-97.
  • Mandelbrot, Benoit B. (1963), The Variation of Certain Speculative Prices, The Journal of Business, 36, 394-419.
  • Öztürk, K. (2010). Döviz Kuru Oynaklığı ve Döviz Kuru Oynaklığının Faiz Oranı Oynaklığı ile Olan İlişkisi: Türkiye Örneği. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankaı Piyasalar Genel Müdürlüğü Ankara.
  • Park, J., & Ratti, R. A. (2008). Oil Price Shocks and Stock Markets in The US and 13 European Countries. Energy economics, 2587-2608., 30(5), 2587-2608.
  • Yoon, O. J., & Kang, K. H. (2007). Volatility Spillovers in Korean Financial Markets,. Bank of Korea Economic Papers, 88-106.

THE MEAN AND VOLATILITY SPREADING EFFECTS OF GOVERNMENT DEBT BILLS, FOREIGN EXCHANGE, OIL MARKETS ON THE STOCK MARKET

Yıl 2019, , 443 - 462, 23.04.2019
https://doi.org/10.29029/busbed.437890

Öz

Changes
in oil prices, government domestic debt securities and foreign exchange rates are
anticipated as important indicators in order to examine the impact on the stock
market. Predicting, calculating and managing the risks of changes in these variables
are very important by the decision makers by considering the oil prices, the changes
in exchange rates, the effects of the government securities and the stock
market on the economy. It is observed that the rare limited studies on the effects
of price and volatility between oil prices, exchange rates, Government Debt Bills(DIBS)
and BİST 100. One of the methods used to reveal the diffusion effects is the
EGARCH model, which is multivariate. The aim of this study is to investigate the
effect of monthly average exchange rate, DIBS, and oil prices on the BIST100
index between 02.01.2005 and 31.05.2018, and to show the effect of the exchange
rates on dollar exchange rate, DIBS and oil. As a result of the study, there was
a significant mean volatility spread effect between the government securities
market and the stock market and a bi-directional spreading effect was observed.
There is a spread effect on the foreign exchange market on the government securities
market and on the stock market but there is no significant effect on the oil
market. There was no statistically significant effect of the volatility spread
on the exchange market from the stock market, the government securities market,
but there was no evidence to suggest the relation about the oil market. Another
consequence of the study is that the volatility created by the shocks experienced
in the market is permanent in the stock market, the government securities market
and the foreign exchange market, but it’s not permanent in the oil market.

Kaynakça

  • Arouri, M. E. H., Jouini, J. & Nguyen, D. (2012). On the Impacts of Oil Price Fluctuations on European Equity Markets: Volatility Spillover and Hedging Effectiveness, Energy Economics, 34, 611–617.
  • Bali, T., & Zhou, H. (2016). Risk, Uncertainty, and Expected Returns. J. Financ. Quant. Anal, 51(3), 707-735.
  • Beer, F., & Hebeın, F. (. (2008). An Assessment of the Stock Market and Exchange Rate Dynamics inIndustrialized and Emerging Markets. International Business&Economics Research Journal, 7(8), 59-70.
  • Berke, B. (2012). Döviz Kuru ve İMKB100 Endeksi İlişkisi: Yeni Bir Test. Maliye Dergisi, 243-57.
  • Bernanke, B. ( 2006). Energy and the Economy. Remarks before the Economic Club of Chicago.
  • Bollerslev, T., Engle, R., & Wooldridge, J. (1988). A Capital Asset Pricing Model with Time-Varying Covariances. The Journal of Political Economy, 96, 116-131.
  • Brandt, M. W., & Diebold, F. X. (2006). A No-Arbitrage Approach to RangeBased Estimation of Return Covariances and Correlations. Journal of Business, 79, 61–73.
  • Brandt, M. W., & Jones, C. S. (October 2006). Volatility Forecasting With Range-Based EGARCH Models. Journal of Business & Economic Statistics, 24(4), 47-486.
  • Branson, W. H. (1983). A Model of Exchange-rate Determination with Policy Reaction: Evidence from Monthly Data. Working Paper.
  • Ceylan, S. Ş. (2015). Hisse Senedi Fiyatları Ve Döviz Kuru İlişkisi. The Journal of Academic Social Science Studies, 399-408.
  • Chong, Y. Y. (2004). Investment Risk Management. Wiley Finance,.
  • Çiçek, M. (. (2010). Türkiye'de Faiz, Döviz ve Borsa: Fiyat ve Oynaklik Yayilma Etkileri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(2), 1-28.
  • Du, L., He, Y. (2015). Extreme Risk Spillovers Between Crude Oil And Stock Markets. Energy Econ. 51, 455–465.
  • Fama, Eugene F. (1965), The Behaviour of Stock-Market Prices, The Journal of Business, 38(1), 34-105.
  • Doğru, B., & Recepoğlu, M. (2013). Türkiye’de Hisse Senedi Fiyatları ve Döviz Kuru Arasında Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Eş Bütünleşme İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi EYİ 2013 Özel Sayısı, 17-34.
  • Dornbusch, R., & Fisher, S. (1980). Exchange Rate and the Current Account. American Economic Review, 960-971.
  • Engle, R., Ng, V. K., & Rothschild, M. (1993). Measuring and Testing the Impact of News on Volatility,. The Journal of Finance, 48, 1749-177.
  • Erdem, C., Arslan, C. K., & Erdem, M. S. (2005). Effects of Macroeconomics Cariables on Istanbul Stock Exchange Indexes. Applied Financial Economics, 987-994.
  • Erdem, C., K., A. C., & Erdem, M. S. (2005). Effects of Macroeconomic Cariables on İstanbul.
  • Gay, R. D. (2008). Effect of Macroeconomic Variables On Stock Market Returns For Four Emerging Economies: Brazil, Russia, India and China. International Business and Economics Research Journal, 7(3), 1-8.
  • Güler, S., & Nalın, H. T. (2013). Petrol Fiyatlarının İMKB Endeksleri Üzerindeki Etkisi. AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi., 9(2), 79-97.
  • Mandelbrot, Benoit B. (1963), The Variation of Certain Speculative Prices, The Journal of Business, 36, 394-419.
  • Öztürk, K. (2010). Döviz Kuru Oynaklığı ve Döviz Kuru Oynaklığının Faiz Oranı Oynaklığı ile Olan İlişkisi: Türkiye Örneği. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankaı Piyasalar Genel Müdürlüğü Ankara.
  • Park, J., & Ratti, R. A. (2008). Oil Price Shocks and Stock Markets in The US and 13 European Countries. Energy economics, 2587-2608., 30(5), 2587-2608.
  • Yoon, O. J., & Kang, K. H. (2007). Volatility Spillovers in Korean Financial Markets,. Bank of Korea Economic Papers, 88-106.
Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ekonomi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Serdar Kuzu 0000-0001-8178-8749

Yayımlanma Tarihi 23 Nisan 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019

Kaynak Göster

APA Kuzu, S. (2019). DEVLET İÇ BORÇLANMA SENETLERİ, DÖVİZ, PETROL PİYASALARININ HİSSE SENEDİ PİYASASI ÜZERİNE ORTALAMA VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 443-462. https://doi.org/10.29029/busbed.437890