Öz
II. Abdülhamid dönemi,
Tanzimat devrinde eğitim-öğretim alanında faaliyete geçirilmesi tasarlanan
yeniliklerin gerçekleştirildiği, açılan eğitim kurumlarının yaygınlaştırıldığı
bir devir oldu.
Dârülmuallimîn-i
Âliye’nin kurulma düşüncesi 1869 Maarif-i Umumîye Nizamnamesi’nde yer
almaktaydı. Nizamnameye göre açılması planlanan Büyük Dârülmuallimîn’de üç şube
bulunacaktı. Bu şubelerden birincisi rüşdiye okullarına, ikincisi idâdîye
okullarına ve üçüncüsü sultanîlere öğretmen yetiştirecekti.
Söz konusu devirde bazı
okullarda cari olan burs verme uygulaması Dârülmuallimîn-i Âliyede öğrenim
gören öğrenciler için de geçerliydi. Okuldaki öğrencilerin hepsi muvazzaf idi
ve burs almaktaydılar. Âliye şubesindeki öğrencilerin bursu aylık 100 kuruştu.
Okulda birçok tanınmış
öğretmenden başka devrin ünlü eğitimcisi Selim Sabit Efendi de eğitim-öğretim
kadrosunda yer almaktaydı. Bu değerli eğitimci 13 yıl Dârülmuallimînin bütün
şubelerinde Usûl-i Tedris dersi verdi. Bu dersten başka başlıca İnşa, Kavâid-i
Osmaniye, Ahlak, İlm-i Terbiye-i Etfâl derslerini de vermekteydi
II.
Abdülhamid devrinde özellikle idâdîlerin öğretmen kaynağı olan Dârülmuallimîn-i
Ali’den son on beş yılda 288 öğretmen yetişmiş ve bu genç öğretmenler Şam’dan
Trabzon’a, Üsküp’ten Erzurum’a kadar ülkenin çeşitli yerlerinde görev
almışlardı.
Kaynakça
- BOA, İMMS., Dosya No: 126, Gömlek No: 5394.
- BOA, MF.ALY., Dosya No: 13, Gömlek No: 90.
- BOA, MF.ALY., Dosya No: 13, Gömlek No: 89.
- Osmanlı Devlet Salnamesi, yıl 1296
- Salname-i Maarif-i Umumîye 1316.
- Salname-i Maarif-i Umumîye 1317.
- Salname-i Maarif-i Umumîye 1318.
- AKYÜZ, Hüseyin (1979). “Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Meselesi”, Türk Milli Eğitiminin Dünü Bugünü ve Geleceği Kurultayı, Ankara.
- ALTIN, Hamza (2009). “II. Abdülhamid ve II. Meşrutiyet Devirlerinde Öğretmen Yetiştirme Meselesi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- ALTIN, Hamza (2013). “Kilisli Rıfat’ın Hocalarından Selim Sabit Efendi ve Meslektaşlarına Öğütleri’’, I. Uluslararası Muallim Rıfat Kilis ve Çevresi Sempozyumu, 16-17 Mayıs 2013, s. 199-214, Kilis.
AN EDUCATIONAL INSTITUTION IN THE REALM OF ABDULHAMID II: DÂRÜLMUALLİMÎN-İ ÂLİYE (HIGHER EDUCATION INSTITUTION FOR TEACHER TRAINING)
Öz
In the period of Abdulhamid
II, innovations planned to be performed in the Tanzimat reform era could be
carried out, and education institutions became widespread.
The idea behind the
establishment Dârülmuallimîn-i Âliye was included in the 1869 General Education
Charter. According to the charter, there would be three branches in the planned
Great Dârülmuallimîn. The first of these branches would train teachers for
junior high schools, the second for high schools, and the third for the high
schools in foreign languages.
The scholarships, common in
some schools of the époque, was also valid for the students in Dârülmuallimin-i
Âliye. All the students in the school were regulars and were receiving
scholarships. The scholarship for the students in the school were 100 qurushes
per month.
Selim Sabit Efendi, a
renowned educator, was among the teaching staff at the school among other
renowned teachers. This valued educator taught teaching methods course in all
branches of Dârülmuallimî for 13 years. In addition, he also taught other major
courses such as Ottoman Law, Ethics, and Educational Sciences.
During the reign of
Abdülhamid II, 288 teachers graduated from the Dârülmuallimîn-i Ali, a primary
source for teachers, during the last fifteen years and these young teachers
were appointed in various parts of the country from Damascus to Trabzon and
from Skopje to Erzurum.
Kaynakça
- BOA, İMMS., Dosya No: 126, Gömlek No: 5394.
- BOA, MF.ALY., Dosya No: 13, Gömlek No: 90.
- BOA, MF.ALY., Dosya No: 13, Gömlek No: 89.
- Osmanlı Devlet Salnamesi, yıl 1296
- Salname-i Maarif-i Umumîye 1316.
- Salname-i Maarif-i Umumîye 1317.
- Salname-i Maarif-i Umumîye 1318.
- AKYÜZ, Hüseyin (1979). “Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Meselesi”, Türk Milli Eğitiminin Dünü Bugünü ve Geleceği Kurultayı, Ankara.
- ALTIN, Hamza (2009). “II. Abdülhamid ve II. Meşrutiyet Devirlerinde Öğretmen Yetiştirme Meselesi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- ALTIN, Hamza (2013). “Kilisli Rıfat’ın Hocalarından Selim Sabit Efendi ve Meslektaşlarına Öğütleri’’, I. Uluslararası Muallim Rıfat Kilis ve Çevresi Sempozyumu, 16-17 Mayıs 2013, s. 199-214, Kilis.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 |
Cited By
Evaluation of II. Abdulhamid and his Period in Terms of Political Geography
Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi
https://doi.org/10.53047/josse.1341803
