Mantık
bilimi şüphesiz soyut bir bilimdir, fakat onun maddeden soyutlanan kavramlar
üzerine akıl tarafından yargı ve çıkarım formlarıyla inşa edilen bir bilim
olduğu da açıktır. Akıl yasalarıyla kurulan formel kalıpların içeriğini olgular
doldurduğu için mantık, aklın yasalarına bakan yönüyle formel, maddeye/olgusal
dünyaya bakan yönüyle de içeriksel mantık bölümlerine ayrılmaktadır. Bu
bağlamda Yücel ve Ağaoğlu da mantık bilimini sûrî
mantık ve tatbîkî mantık
şeklinde iki kısma ayırmaktadırlar. Sûrî
mantık bölümünde büyük ölçüde
klasik mantığın gerek sistematik gerekse içerik yönüne bağlı kalarak formel
mantık konularını analiz etmekte, ancak Tatbîkî
mantık bölümünde daha çok modern metodoloji, bilim felsefesi ve bilim
tarihi disiplinlerinden edindikleri geniş birikimle bir uygulamalı mantık
yazımı çabasına girişmektedirler. Bu çaba, yüzyıllar boyunca hem doğu ve hem de
batı düşüncesinde derinlemesine işlenen klasik mantığın, sonraki yüzyıllarda
daha çok formel tarafına ağırlık verildiği dikkate alındığında bize göre son
derece önemli ve büyük bir çabadır. Çünkü Yücel ve Ağaoğlu’nun Sûrî ve Tatbikî
Mantık başlığı altında kaleme aldıkları mantık metinleri, dipte yatmakta olan “Mantık
modern bilimlerin nasıl metodu olabilir?” sorusu ve sorununa ilişkin bir
arayışın neticesi olarak şekillenmiştir.
The science of logic is undoubtedly an abstract science, but it is clear
that it is a science built on the concepts abstracted from matter by the forms
of judgment and inference by reason. As the facts fill the content of formal
patterns established by the laws of reason, logic is divided into formal logic
with regard to the laws of reason, and contextual logic with regard to the
matter/phenomenal world. In this context, Yücel and Ağaoğlu divide the science
of logic into two parts as formal and applied logic. In the section of formal
logic, they analyze the formal logic issues in terms of both systematic and content
aspects of classical logic while in the section of applied logic, they attempt
to write an applied logic with a large accumulation of knowledge from the
disciplines of modern methodology, philosophy of science and history of
science. This effort is a very important and great effort for us, considering
that the classical logic, which has been studied in depth in both eastern and
western thought for centuries, has been given more emphasis on the formal side
in the following centuries. Because the texts logic written by Yücel and
Ağaoğlu under the title of Formal and Applied Logic has been shaped as a result of a search for the question and problem
of how logic can be the method of modern sciences.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Mantık |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |