Abstract
Osmanlı
tarihiyle ilgili merak edilen konuların başında harem ve orada bulunan hanım
sultanların yaşam şekilleri gelir. Birtakım batılı yazarlar haremi görmedikleri
halde, görmüş gibi bilgi vermişlerdir. Her ne kadar batılı yazarlar tarafından
yapılan bazı tasvirler gerçekleri yansıtmasa da, hareme girmeyi başaran Lady
Montague gibi bazı elçi hanımları veya Pedro de Urdemalas gibi hekimlerin hanım
sultanlar hakkında sağlıklı bilgiler verdikleri söylenebilir.
Bu çalışmada
hanım sultanların gündelik yaşamları hakkında kısa bilgi verdikten sonra, XVII.
yüzyılın sonlarında ve XVIII. yüzyılın başlarında yaşamış üç hanım sultanın
ziynet eşyası hakkında tereke kayıtlarına dayanılarak ayrıntılı bilgi verilecektir.
Bunlar da, Sultan
İbrahim'in eşi Muazzez Sultan, IV. Murad'ın torunu
Fatma Hanım Sultan ve III. Ahmed'in kızı
Ümmügülsüm Sultan'dır.
Her üç hanım sultana ait terekelerde bol
miktarda işlenmiş altın ve gümüş takı eşyası bulunmaktadır. Elmas, yakut,
zümrüt ve la‘l gibi kıymetli taşların çokluğu da dikkati çeker. Bu taşlar
işlenerek bilezik, kemer, küpe, sorguç ve sair takılara süs yapılmıştır. Ayrıca
kaydedilen ziynet eşyasının ağırlığı ve değeri de tespite çalışılmıştır.
Keywords
Ziynet eşyası Altın Gümüş Kıymetli Taşlar Muazzez Sultan Fatma Hanım Sultan Ümmügülsüm Sultan
References
- Kaynakça: Başbakanlık Osmanlı Arşivi, TS. MA. d / 2214.Başbakanlık Osmanlı Arşivi, TS. MA. d / 2271.
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi, TS. MA. d / 7704.
- İREPOĞLU, Gül, “Osmanlı İmparatorluğunun Görkemi Osmanlı Mücevheri”, Çağlar Boyunca Takı ve Mücevher, sy.17, İstanbul 2000.
- KÜPELİ, Özer, “IV. Murad’ın Torunu Fatma Hanım Sultan’ın Muhallefatı”, Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi, sy.II/2, s. 163-175, İzmir 2016.
- Lady Montague, Şark Mektupları, trc. Ahmet Refik, yay. haz. Dursun Gürlek, İstanbul 1998.
- Ogier Ghhiselin de Busbeck, Türkiye’yi Böyle Gördüm, haz. Aysel Kurutluoğlu, Tercüman 1001 Temel eser no: 31, (baskı yeri ve yılı yok).
- PAMUK, Şevket, Osmanlı İmparatorluğu’nda Paranın Tarihi, İstanbul 1999.
- Pedro de Urdemalas, Kanunî Devrinde İstanbul, çev. Fuat Carım, İstanbul 1964.
- Salamon Schweigger, Sultanlar Kentine Yolculuk 1578-1581, çev. S. Türkis Noyan, İstanbul 2004.
- SANCAR, Aslı, Osmanlı Kadını Efsane ve Gerçek, İzmir 2010.
- SEVENGİL, Refik Ahmed, İstanbul Nasıl Eğleniyordu, basım yeri ve tarihi yok.
- Şemseddin Sâmi, Kamûs-ı Türkî, İstanbul 2015.
Abstract
At the beginning of the subjects
that are wondered in Ottoman history, the harem and the life styles of the lady
sultans comes.Some western writers gave information about as if they had seen
it, even if they did not see the harem.Although some of the descriptions made
by Western writers have’t reflected the facts, some ambassador’s wives, such as
Lady Montague, or physicians such as Pedro de Urdemalas have givencorrect
information about the lady sultans.
After giving brief information on
the general lives of the lady sultans, detailed information will be given that
based on the records of the terraces about the ornament of the three lady
sultans who lived in the late 18th
century in the early 17th century.The unknown jewelries have been tried to be
determined by using the heritage records of
Muazzez Sultan, the wife of Sultan Ibrahim, IV. Murad's grandson, Fatma
Hanım Sultan and III. Ahmed's daughter, Ümmügülsüm Sultan. Each of the three
lady sultans’s heritage has a lot of processed gold and silver jewelery.The
precence of diamonds, rubies, emeralds and precious stones such as la'l have
been attracting attention.. By processing,these precious stones are used
on bracelets, belts, earrings, crests
and other ornaments. In addition, the weight and value of the jeweleries have
been tried to be recorded
References
- Kaynakça: Başbakanlık Osmanlı Arşivi, TS. MA. d / 2214.Başbakanlık Osmanlı Arşivi, TS. MA. d / 2271.
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi, TS. MA. d / 7704.
- İREPOĞLU, Gül, “Osmanlı İmparatorluğunun Görkemi Osmanlı Mücevheri”, Çağlar Boyunca Takı ve Mücevher, sy.17, İstanbul 2000.
- KÜPELİ, Özer, “IV. Murad’ın Torunu Fatma Hanım Sultan’ın Muhallefatı”, Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi, sy.II/2, s. 163-175, İzmir 2016.
- Lady Montague, Şark Mektupları, trc. Ahmet Refik, yay. haz. Dursun Gürlek, İstanbul 1998.
- Ogier Ghhiselin de Busbeck, Türkiye’yi Böyle Gördüm, haz. Aysel Kurutluoğlu, Tercüman 1001 Temel eser no: 31, (baskı yeri ve yılı yok).
- PAMUK, Şevket, Osmanlı İmparatorluğu’nda Paranın Tarihi, İstanbul 1999.
- Pedro de Urdemalas, Kanunî Devrinde İstanbul, çev. Fuat Carım, İstanbul 1964.
- Salamon Schweigger, Sultanlar Kentine Yolculuk 1578-1581, çev. S. Türkis Noyan, İstanbul 2004.
- SANCAR, Aslı, Osmanlı Kadını Efsane ve Gerçek, İzmir 2010.
- SEVENGİL, Refik Ahmed, İstanbul Nasıl Eğleniyordu, basım yeri ve tarihi yok.
- Şemseddin Sâmi, Kamûs-ı Türkî, İstanbul 2015.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | April 22, 2018 |
| Published in Issue | Year 2018Volume: 8 Issue: 15 |
Cited By
Hâce Nevfidan Başkadınefendi ve Muhallefâtı
Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi
Evren GÖKÇE
https://doi.org/10.24186/vakanuvis.880412
