1. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
  2. Archive
  3. Volume 9, Issue 18
Year 2019, Volume 9 , Issue 18, Pages 1111 - 1142 2019-10-21

TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR
REFERENDUM AND LOCAL ELECTIONS IN MUŞ IN THE PROCESS OF TURKISH DEMOCRACY (1980-2019): IMPACTS AND CONSEQUENCES

Yunus KOÇ [1]

Abstract

Türk demokrasi tarihi yaşanmış tarihsel tecrübelerin etkisiyle gelişim göstermiştir. Bu tarihsel tecrübeler demokrasinin inişli çıkışlı bir seyir izlemesine neden olmuştur. Kimi zaman demokrasi için itici dalga, kimi zaman ise demokratik koşulları sekteye uğratan, önleyen ters dalga şeklinde karşımıza çıkmıştır. Bu bağlamda siyasi yasakların kaldırılmasına yönelik 1987 referandumu ve askeri yönetimin gölgesi altında gerçekleşmeyen seçimler demokratik dalga, 1980 askeri darbesi ve 28 Şubat e-muhtırası ters dalga olarak dikkat çekicidir. Türk demokrasi tarihinde belirleyici olan tarihsel tecrübelerin Türkiye genelindeki çıktıları ile yereldeki çıktıları arasında bezerlikler ve farklılıklar olmuştur. Bu perspektifle 1980-2019 yılları arasında referandum ve yerel seçimlerden yola çıkarak Muş ilinde demokrasi sınavı, Türkiye geneli ile karşılaştırmalı ele alınarak anlaşılmaya çalışılmıştır.

History of Turkish democracy has evolved with the influence of historical experiences. These have led to a fluctuating course of democracy. This course is sometimes seen as a wave that protects and strengthens democratic acceleration and sometimes as an inverse wave, which interferes with democratic conditions. In this context, elections for the abolition of political bans in the 1987 referendum and the elections that occurred free from the shadow of military rule are democratic waves, whereas 1980 military coup, and 28 February e-memorandum are remarkable as the inverse waves. The political process of Turkish democracy has different and similar country-wide and province-based outputs. With this perspective, regarding the local elections and referendums between the years of1980 and 2019, Mus example on democracy has been investigated in comparison with the political climate of the period and the democratization process in Turkey.

Keywords

Demokrasi, Hibrit Yönetim, Otoriter Yönetim, Hâkim Parti

References

  • Ağaoğulları, M. A. (2014), Sokrates'ten Jakobenlere: Batı'da Siyasal Düşünceler, İstanbul, İletişim Yayınları. Ağaoğulları, M. A. ve Köker, L. (2009), Kral-Devlet ya da Ölümlü Tanrı, Ankara, İmge Kitabevi. Ağaoğulları, M. A., Çulha, Z. F., & Ergün, R. (2009), Kral-Devletten Ulus-Devlete, Ankara, İmge Kitabevi Yayinları.Ahmad, F. (2014a), Bir Kimlik Peşinde Türkiye, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Ahmad, F. ( 2014b), Modern Türkiye’nin Oluşumu, İstanbul: Kaynak Yayınları.Akın, Ş. (2016), “Darbeler ve Batı Medyası: 28 Şubat Darbesi Üzerinden Bir Analiz”, Liberal Düşünce Dergisi, S.84, ss.35-56.Akkoyunlu, F. K. (2014), “The Rise and Fall of the Hybrid Regime: Guardianship and Democracy in Iran and Turkey”, Doctoral Dissertation, The London School of Economics and Political Science (LSE).Alkan, H. (2013), Karşılaştırmalı Siyaset: Başkanlık ve Parlamenter Sistemler Işığında Yarı Başkanlık Modelleri, İstanbul, Açılım Kitap Yayınları. Altan, C. (2005), “Genel Seçimler-Yerel Seçimler İlişkisi (1983-2004)”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.3, S.12, ss.174-190.Altunoğlu, M. (2015), 2015 Seçimleri ve Türkiye’de Hâkim Parti Dönemi, İstanbul, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Yayınları.Bağce, H. E. (2015), “Türkiye’de Siyasi Partiler ve Seçimler 1946-2015”, İçinde: Türkiye’de Siyasi Partiler ve Seçim Kampanyaları: Araftaki Seçim, Ed. Edip Asaf Bekaroğlu, ss.17-60, İstanbul, Vadi Yayınları.Bora, T. (2017), Cereyanlar: Türkiye’de Siyasî İdeolojiler, İstanbul, İletişim Yayınları.Çavuşoğlu, H. (2009), “Türk Siyasal Yaşamında Doğru Yol Partisi”, Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.Coşkun, V. (2015), 7 Haziran Seçimine Doğru Halkların Demokratik Partisi (HDP), İstanbul, SETA.Dahl, R. A. (2001), Demokrasi Üstüne, Çev. Betül Kadıoğlu, Ankara, Phoenix Yayınevi.Donat, Y. (1987), Yavuz Donat'ın Vitrininden: Özal'lı yıllar, 1983-1987, Ankara, Bilgi Yayınevi.Duverger, M. (1986), Siyasal Rejimler, Çev. Teoman Tunçdoğan, İstanbul, Sosyal Yayınlar.Erten, E. (1996), Türkiye’de Temsil Anlayışı ve Milletvekillerinin Parti Değiştirmesi, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi.Ertunç, A. C. (2013), Cumhuriyetin Tarihi, İstanbul, Pınar Yayınları.Ete, H. (2009), Örgüt ile Parti Olma Geriliminde DTP, İstanbul, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Yayınları.Gilbert, L., ve Mohseni, P. (2011), “Beyond Authoritarianism: The Conceptualization of Hybrid Regimes”, Studies in Comparative International Development, 46(3), pp.270-297.Hale, W. (2014), Türkiye’de Ordu ve Siyaset, İstanbul, Alfa Yayınları.Hobbes, T. (2004), Leviathan, Çev. Semih Lim, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.Huntington, S. P. (2007), Üçüncü Dalga: 20. Yüzyıl Sonlarında Demokratlaşma, Çev. Ergun Özbudun, Ankara, Kıta Yayınları.İnönü, E. (2007), Anılar ve Düşünceler I, İstanbul, Boyut Yayınevi.Kalaycıoğlu, E. (2007), “1960 Sonrası Türk Politik Hayatına Bir Bakış: Demokrasi Neo-Patrimonyalizm ve İstikrar”, İçinde: Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, Ed. Ersin Kalaycıoğlu ve Ali Yaşar Sarıbay, ss.471-500, Bursa, Alfa Yayınları.Koç, Y. (2012), “Sosyo-Politik Parametreler Açısından Van’daki Siyasal Temsil Anlayışı: İl Merkezi Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Malatya, İnönü Üniversitesi. Koç, Y. ve Palabıyık, A. (2015). “Cemaatten Partiye, Şiddetten Siyasete: 2015 Seçimlerinde Hür Dava Partisi”, İçinde: Türkiye’de Siyasi Partiler ve Seçim Kampanyaları: Araftaki Seçim, Ed. Edip Asaf Bekaroğlu, ss.259-289, İstanbul, Vadi Yayınları.Küçükömer, İ. (2010), Batılılaşma & Düzenin Yabancılaşması, İstanbul, Profil Yayıncılık..Linz, J. J. (2012), Totaliter ve Otoriter Rejimler, Çev. Ergun Özbudun, Ankara, Liberte Yayınları.Locke, J. (2004), Hükümet Üzerine İki İnceleme, Çev. Fahri Bakırcı, Ankara, Babil Yayıncılık.Özdemir, H. (2000), Siyasal Tarih (1960-1980), İçinde: Türkiye Tarihi 4, Ed. Sina Akşin, ss.185-264, İstanbul, Cem Yayınevi.Özdemir, M. (2010), “Nitel veri analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.11, S.1, ss.323-343.Özpolat, A. (2016), “Türk Siyasetinde Reklam Gerçeği: Cem Uzan Örneği”, Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.Palabıyık, A. (2018), Kürtler Sol ve Sekülerleşme: HDP Üzerine Eleştirel Düşünceler, İstanbul, Pınar Yayınları.Rousseau, J. J. (2010), Toplum Sözleşmesi, Çev. Vedat Günyol, İstanbul, İş Bankası Yayınları.Sarıbay, A. Y. (2001), Türkiye’de Demokrasi ve Politik Partiler, İstanbul, Alfa Yayınları.Sartori, G. (1971), Demokrasi Kuramı, Çev. Deniz Baykal, Ankara, Siyasi İlimler Türk Derneği. Selçuk, S. (1987), Temsili Ve Katılımcı Demokrasinin Kökeni, İstanbul, Çağdaş Yayınları.Schumpeter J. A. (2007), Kapitalizm, Sosyalizm Demokrasi, Çev. Hasan İlhan, Ankara, Alter Yayıncılık.Tanör, B. (2000), “Siyasal Tarih (1980-1983)”, İçinde: Türkiye Tarihi 5, Ed. Bülent Tanör ve Korkut Boratav, ss.23-158, İstanbul, Cem Yayınevi.Tanör, B. (2007), Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları. TBMM (2012), Meclis Araştırma Komisyonu Raporu, D.24, Y.Y.3, C.1, S.376, Kasım.Tekdemir, Ö. (2016), “Radikal Plüralist Demokratik Parti Olarak HDP’nin “Başka Türkiye” Önerisi: Hasım Politikası, Agonizm ve Popülizm”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C.7, ss.1211-1240.Turgut, H. (1986), 12 Eylül Partileri, İstanbul, ABC Yayınları.TÜİK (1984), Mahalli İdareler Seçimi Sonuçları: 1984, Ankara, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Aralık.TÜİK (1989), Mahalli İdareler Seçimi Sonuçları: 1989, Ankara, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Aralık.TÜİK (2008), Halk Oylaması Sonuçları: 2007, 1988, 1987,1982, 1961, Ankara, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Mayıs.Watts, N. F. (2014), Sandıkla Meydan Okumak: Türkiye’de Kürtlerin Siyasi Yolculuğu, Çev. Bilgesu Sümer, İstanbul, İletişim Yayınları.Yavaşgel, E. (2014), Temsilde Adalet ve Siyasal İstikrar Açsından Seçim Sistemleri, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.Yiğit, H. H. (2018), “1980-2000 Yılları Arasında Türkiye’de Gerçekleşen Genel Seçim Sonuçları Üzerine Mekânsal Bir Analiz”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, C.9, S.22, ss.117-137.Yüzbaşıoğlu, N. (1996), “Türkiye'de Uygulanan Seçim Sistemleri ve Bunlara İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Nasıl Bir Seçim Sistemi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 55(1-2), ss.103-150.Elektronik KaynaklarDTP Kapatıldı BDP Açıldı (2009), https://www.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/MECLIS%20BULTENI/2469_2009_0000_0158_0000/0008.pdf, Erişim tarihi: 30 Aralık 2018.Resmi Gazete (2011), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/07/20110709-7.htm, Erişim tarihi: 30 Aralık 2018.Siyasi Partiler Kanunu (1983), http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18027.pdf, Erişim tarihi: 23 Aralık 2018.Seçim Kanunu (1983), http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18076.pdf, Erişim tarihi: 23 Aralık 2018.TUİK (2018a), https://biruni.tuik.gov.tr/secimdagitimapp/secim.zul, Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018.TUİK (2018b), https://biruni.tuik.gov.tr/secimdagitimapp/yerel.zul, Erişim tarihi: 29 Ağustos 2018.TUİK (2018c), http://www.tuik.gov.tr/VeriTabanlari.do?vt_id=34&ust_id=110, Erişim tarihi: 12 Aralık 2018.YSK (1983-2007), http://www.ysk.gov.tr/tr/1983-2007-yillari-arasi-milletvekili-genel-secimleri/3008, Erişim tarihi: 29 Ağustos 2018.YSK (1984), http://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/1984Mahalli-Tuik.pdf, Erişim tarihi: 29 Ağustos 2018.YSK (1989), http://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/1989Mahalli-Tuik.pdf, Erişim tarihi: 29 Ağustos 2018.YSK(1994),http://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/Mahalli/1994/BelediyeBaskanligi/Pdf, Erişim tarihi: 29 Ağustos 2018.YSK(1999),http://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/Mahalli/1999/BelediyeBaskanligi/Pdf, Erişim tarihi: 29 Ağustos 2018.YSK(2004),http://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/Mahalli/2004/BelediyeBaskanligi/Pdf, Erişim tarihi: 29 Ağustos 2018.YSK(2007),http://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/2007Referandum/KesinSonuclar/mus.pdf, Erişim tarihi: 06 Eylül 2018.YSK (2017), http://www.ysk.gov.tr/tr/16-nisan-2017-anayasa-degisikligi-halkoylamasi/5002, Erişim tarihi: 06 Eylül 2018. YSK Kararı (1983), http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18221_1.pdf, Erişim tarihi: 23 Aralık 2018.YSK (2019), http://www.ysk.gov.tr/tr/31-mart-2019-mahalli-i%CC%87dareler-secimi/77916, Erişim tarihi: 27 Nisan 2019.

Details

Primary Language tr
Subjects Political Science
Journal Section Articles
Authors

Orcid: 0000-0001-9453-2910
Author: Yunus KOÇ (Primary Author)
Institution: MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ, İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ, SİYASET BİLİMİ VE KAMU YÖNETİMİ BÖLÜMÜ
Country: Turkey
Dates

Publication Date : October 21, 2019

Cite

Bibtex @research article { busbed560335, journal = {Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi}, issn = {1309-6672}, eissn = {2618-6322}, address = {Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü 12100, Merkez Bingöl}, publisher = {Bingol University}, year = {2019}, volume = {9}, pages = {1111 - 1142}, doi = {10.29029/busbed.560335}, title = {TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR}, key = {cite}, author = {Koç, Yunus} }
APA Koç, Y . (2019). TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR . Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 9 (18) , 1111-1142 . DOI: 10.29029/busbed.560335
MLA Koç, Y . "TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR" . Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9 (2019 ): 1111-1142 <http://busbed.bingol.edu.tr/en/pub/issue/49585/560335>
Chicago Koç, Y . "TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR". Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9 (2019 ): 1111-1142
RIS TY - JOUR T1 - TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR AU - Yunus Koç Y1 - 2019 PY - 2019 N1 - doi: 10.29029/busbed.560335 DO - 10.29029/busbed.560335 T2 - Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi JF - Journal JO - JOR SP - 1111 EP - 1142 VL - 9 IS - 18 SN - 1309-6672-2618-6322 M3 - doi: 10.29029/busbed.560335 UR - https://doi.org/10.29029/busbed.560335 Y2 - 2019 ER -
EndNote %0 Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR %A Yunus Koç %T TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR %D 2019 %J Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi %P 1309-6672-2618-6322 %V 9 %N 18 %R doi: 10.29029/busbed.560335 %U 10.29029/busbed.560335
ISNAD Koç, Yunus . "TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR". Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9 / 18 (October 2019): 1111-1142 . https://doi.org/10.29029/busbed.560335
AMA Koç Y . TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 9(18): 1111-1142.
Vancouver Koç Y . TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 9(18): 1111-1142.
IEEE Y. Koç , "TÜRK DEMOKRASİ SÜRECİNDE MUŞ’TA REFERANDUM VE YEREL SEÇİMLER (1980-2019): ETKİLER VE SONUÇLAR", Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol. 9, no. 18, pp. 1111-1142, Oct. 2019, doi:10.29029/busbed.560335
Authors of the Article
Yunus KOÇ [1]
Submit Article
Archive
Editorial Board
Contact
TR Dizin
TR Dizin
Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.