Abstract
Bu çalışma, Siyawuş Murşidi’nin 2014 yılında yayınlanan Zebanê Zaza adlı kitabını inceleme ve değerlendirmeye odaklı bir çalışmadır. İncelenen bu kitapta yazar Murşidi, aynı dil ailesinden gelen iki kadim dil Farsça ve Zazacayı kelimeler (isim, fiil, zamir), günlük ifadeler ve bazı kısa cümleler üzerinden karşılaştırmıştır. Farsça ve Zazaca arasında karşılaştırmalı çalışmalar çok olmasa da son zamanlarda yapılan bazı bireysel ve akademik çalışmalar iki İrani dilin birbirine çok yakın durduğunu göstermektedir. İncelemesi yapılacak olan Zebanê Zaza (Dımili) adlı kitap bu çalışmalardan biridir. Murşidi, bu çalışmasında Farsça ve Zazacayı ‘akrabalık, organ isimleri, zaman, haftanın günleri, sayılar ve hayvan isimleri’ gibi genel kelimeler bağlamında karşılaştırmaktadır. Murşidi, eserini tercüme ve telif olarak tanımlamaktadır. Muhtemelen tercümeden kastı çalışmasına dâhil ettiği Farsça kelime ve cümlelerin Zazaca karşılıklarının verilmiş olmasıdır. Zebanê Zaza (Dımili) bütüncül ve karşılaştırmalı bir gramer çalışması olmayıp bir sözlük karşılaştırması gibi durmaktadır. Zazacayı bir dil olarak gören Murşidi, kitabın başında Zazalar ve Zazaca ile ilgili tarihi, coğrafi ve istatistiksel bilgiler verir. Bu çalışma, Zebanê Zaza isimli çalışmanın bu yönüyle artılarını ve eksikliklerini bir makale sınırlılığı içinde kitaptan seçili örnekler bağlamında benzeşen ve farklılaşan örnekler üzerinden göstermeye çalışacaktır. Çalışmada, bizim tercih ettiğimiz transkript alfabesi ile Siyawuşi’nin kullandığı transkript alfabesi tablo olarak gösterilecek ve örnek kelimeler ve cümleler bu alfabe bağlamında transkript edilecektir.
Thanks
teşekkür ederim
References
- Alanoğlu, M. (2019). Zazalar. TDV İslam Ansiklopedisi içinde (ss. 688-690). TDV Yayınları.
- Aydar, M. (2003), Zazaca-Türkçe Sözlük. Doruk.
- Ateş, E. & Aytekin, H. (2020). Küreselleşen Dünyada Çokkültürlülük ve Yabancı Dil Eğitimi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(26), 4563-4579. https://doi.org/10.26466/opus.651385.
- Buran, A. & Çak, B. Y. (2012), Türkiye’de Diller ve Etnik Gruplar. Akçağ.
- Butasım, N. (2011). Behistun Anıtında Geçen “Zazana” Kelimesine Dair Eleştirel Bir Yaklaşım, I. Uluslararası Zaza Dili Sempozyumu Bildiri Kitabı, 464-470.
- Değirmenci, N. (2017). Yeni Farsça ve Zazaca Arasındaki Ortak Sözcükler Etimolojisi [Doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Değirmenci, N. (2020). Farsça ve Zazacada /l/>/r / Ses Değişimi. Doğu Esintileri, (13), 333-345.
- Gippert, J. (1996), Zazacanın Tarihsel Gelişimi. Baiersbronn, Çev. Hasan Dursun. (10), 148-154.
- Gunduz, D. (2013), Kırmancca / Zazaca dil dersleri. Vate.
- Hayıg, R. & Werner, B. (2012). Zazaca-Türkçe Sözlük / Türkçe Zazaca Sözlük Listesi. Tij.
- Malmîsanij, M. (2015). Kurmancca İle Karşılaştırmalı Kırmancca (Zazaca) Dilbilgisi. Vate
- Murşidi, S. (2014). Zebanê Zaza. Tahran
- Oğur, S. (2014). Farsça-Zazaca-Kurmanca Mukayeseli Gramer ve Temel Sözlük, Yazılama.
- Ruhlen, M. (2012). (Çev. A. B. Ercilasun). Dilin Kökeni: Geçmişe ve Geleceğe Bakış. Dil Araştırmaları, 10(10), 167-182.
- Selcan, Z. (2011). Zaza Dili’nin Tarihi Gelişimi, I. Uluslararası Zaza Dili Sempozyumu, (13-14 Mayıs 2011), 111-142.
- Turgut, H. (2005). Zazaca-Türkçe Sözlük. Tij.
- Varol, M. (2015). Zazaca Yazılan Eserlere Dair Bir Bibliyografya (1899-2014). Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi, 1(1), 39-54.
WORD SIMILARITIES AND DIFFERENCES BETWEEN PERSIAN AND ZAZA IN THE CONTEXT OF THE BOOK ZEBANÊ ZAZA (DIMILİ)
Abstract
This study focuses on Siyawuş Murşidi's book Zebanê Zaza, published in 2014, in terms of analysis and evaluation. In this book, author Murşidi compared Persian and Zazaki, two ancient languages from the same language family, through words (nouns, verbs, pronouns), daily expressions and some short sentences. Although there are not many comparative studies between Persian and Zazaki, some recent individual and academic studies show that the two Iranian languages are very close to each other. The book that will be reviewed, Zebanê Zaza (Dımili), is one of these works. In this study, Murşidi compares Persian and Zazaki in the context of general words such as 'kinship, organ names, time, days of the week, numbers and animal names'. Murşidi defines his work as translation and copyright. What he probably means by translation is that he gave Zazaki equivalents of the Persian words and sentences he included in his work. Zebanê Zaza (Dımili) is not a holistic and comparative grammar study, but looks like a dictionary comparison. Murşidi, who sees Zazaki as a language, gives historical, geographical and statistical information about Zazas and Zazaki at the beginning of the book. This review article will try to show the advantages and shortcomings of the work called Zebanê Zaza, within the limits of an article, through similar and different examples in the context of selected examples from the book. In the study, the transcript alphabet we prefer and the transcript alphabet used by Siyawushi will be shown as a table, and sample words and sentences will be transcribed in the context of this alphabet.
References
- Alanoğlu, M. (2019). Zazalar. TDV İslam Ansiklopedisi içinde (ss. 688-690). TDV Yayınları.
- Aydar, M. (2003), Zazaca-Türkçe Sözlük. Doruk.
- Ateş, E. & Aytekin, H. (2020). Küreselleşen Dünyada Çokkültürlülük ve Yabancı Dil Eğitimi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(26), 4563-4579. https://doi.org/10.26466/opus.651385.
- Buran, A. & Çak, B. Y. (2012), Türkiye’de Diller ve Etnik Gruplar. Akçağ.
- Butasım, N. (2011). Behistun Anıtında Geçen “Zazana” Kelimesine Dair Eleştirel Bir Yaklaşım, I. Uluslararası Zaza Dili Sempozyumu Bildiri Kitabı, 464-470.
- Değirmenci, N. (2017). Yeni Farsça ve Zazaca Arasındaki Ortak Sözcükler Etimolojisi [Doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Değirmenci, N. (2020). Farsça ve Zazacada /l/>/r / Ses Değişimi. Doğu Esintileri, (13), 333-345.
- Gippert, J. (1996), Zazacanın Tarihsel Gelişimi. Baiersbronn, Çev. Hasan Dursun. (10), 148-154.
- Gunduz, D. (2013), Kırmancca / Zazaca dil dersleri. Vate.
- Hayıg, R. & Werner, B. (2012). Zazaca-Türkçe Sözlük / Türkçe Zazaca Sözlük Listesi. Tij.
- Malmîsanij, M. (2015). Kurmancca İle Karşılaştırmalı Kırmancca (Zazaca) Dilbilgisi. Vate
- Murşidi, S. (2014). Zebanê Zaza. Tahran
- Oğur, S. (2014). Farsça-Zazaca-Kurmanca Mukayeseli Gramer ve Temel Sözlük, Yazılama.
- Ruhlen, M. (2012). (Çev. A. B. Ercilasun). Dilin Kökeni: Geçmişe ve Geleceğe Bakış. Dil Araştırmaları, 10(10), 167-182.
- Selcan, Z. (2011). Zaza Dili’nin Tarihi Gelişimi, I. Uluslararası Zaza Dili Sempozyumu, (13-14 Mayıs 2011), 111-142.
- Turgut, H. (2005). Zazaca-Türkçe Sözlük. Tij.
- Varol, M. (2015). Zazaca Yazılan Eserlere Dair Bir Bibliyografya (1899-2014). Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi, 1(1), 39-54.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Persian Language, Literature and Culture |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | October 27, 2024 |
| Publication Date | October 30, 2024 |
| Submission Date | May 16, 2024 |
| Acceptance Date | October 14, 2024 |
| Published in Issue | Year 2024Issue: 28 |
- Article Files
