Son yıllarda, Türkiye'de finansal sistemin genişlemesiyle birlikte, İslami bankalar (katılım bankaları) kilit ekonomik aktörler olarak ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu bankaların ekonomik büyüme üzerindeki etkisine ilişkin çalışmalar incelendiğinde, araştırmanın geleneksel finansal kurumlar üzerine yapılan ampirik çalışmalara kıyasla oldukça sınırlı olduğu ortaya çıkmaktadır. Mevcut literatürdeki bu boşluklar, İslami bankaların Türkiye ekonomisine katkısının kapsamlı bir şekilde anlaşılmasını da bir hayli zorlaştırmaktadır. Bu araştırma, İslami bankaların ekonomik büyüme üzerindeki sürdürülebilir etkisini ampirik olarak analiz ederek bu boşlukları gidermeyi amaçlamaktadır. Çalışma, 2005Q4'ten 2022Q1'e kadar uzanan üç aylık zaman serisi verilerini kullanan ekonometrik analizlere dayanmaktadır. Serinin durağanlığı çeşitli birim kök testleri kullanılarak değerlendirilmiş ve uzun vadeli eşbütünleşme analizi ARDL Sınır Testi metoduyla gerçekleştirilmiştir. Ek olarak Toda-Yamamoto nedensellik testi, ele alınan değişkenler arasındaki nedensel bağı belirlemek için uygulanmıştır. Çalışmada GSYH, ekonomik büyümeyi temsil etmek için bağımlı değişken olarak seçilmiştir. Bağımsız değişkenler, İslami bankalar tarafından kullandırılan fonları (krediler), toplanan fonları ve toplam aktifleri içermektedir. Sabit sermaye yatırımlarını temsil eden gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise kontrol değişkeni olarak kullanılmıştır. ARDL Sınır Testi sonuçlarında, toplanan fonların ve gayrisafi sabit sermaye oluşumunun ekonomik büyüme üzerinde belirgin bir şekilde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu, ancak kullandırılan fonların ve toplam aktiflerin ise ekonomik büyüme üzerindeki etkilerinin negatif ve anlamlı olduğu gözlemlenmiştir. Toda-Yamamoto nedensellik testinde ise kullandırılan ve toplanan fonların GSYH üzerinde tek taraflı bir nedensellik bağı olduğu, buna karşın toplam aktifler ve gayrisafi sabit sermaye oluşumu ile GSYH arasında çift yönlü bir nedensellik bağının bulunduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, özellikle fon tahsisi, sektör seçimi ve mevcut ekonomik koşullar açısından İslami bankacılığın ekonomik büyüme üzerindeki etkisini anlamanın önemini açıkça ortaya koymaktadır.
In recent years, with the expansion of the financial system in Turkey, Islamic banks (participation banks) have come to the fore as key economic actors. A review of studies on the impact of these banks on economic growth reveals that the research is quite limited compared to empirical studies on conventional financial institutions. These gaps in the existing literature make it very difficult to comprehensively understand the contribution of Islamic banks to the Turkish economy. This study aims to address these gaps by empirically analysing the sustainable impact of Islamic banks on economic growth. The study is based on econometric analyses using quarterly time series data from 2005Q4 to 2022Q1. The stationarity of the series is assessed using various unit root tests and the long-run cointegration analysis is performed using the ARDL bounds test method. In addition, Toda-Yamamoto causality test is applied to determine the causal link between the variables considered. In the study, GDP is chosen as the dependent variable to represent economic growth. The independent variables include funds disbursed by Islamic banks (loans), funds collected and total assets. Gross fixed capital formation, which represents fixed capital investments, is used as a control variable. The results of the ARDL Frontier Test indicate that funds collected and gross fixed capital formation have a significantly positive and significant effect on economic growth, whereas the effects of funds lent and total assets on economic growth are negative and significant. The Toda-Yamamoto causality test reveals that there is a unilateral causality link between funds disbursed and funds collected on GDP, whereas there is a bidirectional causality link between total assets and gross fixed capital formation and GDP. These results clearly demonstrate the importance of understanding the impact of Islamic banking on economic growth, especially in terms of fund allocation, sector selection and current economic conditions.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Islamic Economy, Growth, Monetary-Banking |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Early Pub Date | October 27, 2024 |
Publication Date | October 30, 2024 |
Submission Date | July 24, 2024 |
Acceptance Date | September 27, 2024 |
Published in Issue | Year 2024Issue: 28 |