Öz
Hicri II. asrın sonu ve III. asrın ortalarında yaşamış, büyük bir Arap dili âlimi olmasının yanı sıraeserlerinde, yaşadığı toplumun hemen hemen her sorununu ele almaya çalışan ve edebiyatını halka faydalı olmak amacıyla kullanan el-Câhız, içinde bulunduğu asırda öne çıkan cimrilik eğilimi ile de kendi metotları ile savaşmıştır. Yazar el-Buhalâ adlı eserinde, değişik birçok risâle, hikâye ve fıkralar ile döneminin cimrilerini anlatmaktadır. Bunu yaparken bazen bir cimriyi, bazen cimri dostuna veya akrabasına cephe alıp onu eleştiren bir başka kişiyi konuşturur. Bazen de olayları kendi ağzından okuyucularına sunar. Biz de bu makalemizde el-Buhalâ adlı eserden bir bölüm ele alıp inceledik.
Kaynakça
- Kur’an-ı Kerîm ve Meâli, DIB Yayınları, Ankara 2011.
- Bâkır Emin el-Verd, Mu‘cemu ‘Ulemâ ’i ’l-garb, Beyrut 1986. el-Câhız, Ebû ‘Osmân, el-Buhalâ’, nşr. Tâhâ el-Hâcirî, Kahire 1990.
- Danışman, Nafiz, Kelam İlmine Giriş, Ankara 1955.
- el-Hamevî, Ebû Abdullah Yâkut b. Abdullah, Mu‘cemu’l-udebâ’irşâdu’l-erîb ila ma ‘rifeti ’l-edîb, nşr. Ihsan Abbas, Beyrut 1993
- el-Hatîb el-Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b . ‘Alî, Târîhu Medîneti’s -selâm, nşr. Beşşâr Ma‘rûf, Beyrut 2001.
- Hüseyin Akyüz, “el-Câhız’ın Sünnet/Hadis Hakkındaki Görüşleri”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011, sayı: 31, ss. 231-265.
- İbn-i Hallikân, Ebu’l-‘Abbâs Şemsu’d-Dîn Ahmed b. Muhammed b. Ebî Bekr, Vefeyâtu ’l-a‘yân ve enbâu ebnâi ’z-zemân, nşr. İhsân Abbâs,
- Beyrut 1970. en-Nâs Ihsan, “el-Buhl ‘inde’l-‘Arab”Mecelletu’l- ‘Arabî, sa. 260, Kuveyt 1980.
- Ramazan Şeşen, “Câhız”, İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1993, VII, 20-24.
- Ziriklî, Hayruddîn, el-A ‘lâm kâmûsu terâcim, Beyrut 1980.
Öz
el-Cahız, who had lived between the end of second and middle of the third century, besides of being one of great Arabic language scholar, also he tried to handle almost every problem of society in his works and used his literature to be useful for society, he fought with stinginess, which was prevailing trend in the century he lived, with his own methods. The author describes stingy people of the period with many different pamphlets, stories and anecdotes in his work el-Buhalâ. While doing this, he sometimes makes the stingy to talk or sometimes makes another person who criticize the stingy to talk to his stingy friend or relative that he against. And sometimes, he presents events from his own point of view to his readers. In this article we analyzed a chapter from the work named el-Buhalâ.
Kaynakça
- Kur’an-ı Kerîm ve Meâli, DIB Yayınları, Ankara 2011.
- Bâkır Emin el-Verd, Mu‘cemu ‘Ulemâ ’i ’l-garb, Beyrut 1986. el-Câhız, Ebû ‘Osmân, el-Buhalâ’, nşr. Tâhâ el-Hâcirî, Kahire 1990.
- Danışman, Nafiz, Kelam İlmine Giriş, Ankara 1955.
- el-Hamevî, Ebû Abdullah Yâkut b. Abdullah, Mu‘cemu’l-udebâ’irşâdu’l-erîb ila ma ‘rifeti ’l-edîb, nşr. Ihsan Abbas, Beyrut 1993
- el-Hatîb el-Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b . ‘Alî, Târîhu Medîneti’s -selâm, nşr. Beşşâr Ma‘rûf, Beyrut 2001.
- Hüseyin Akyüz, “el-Câhız’ın Sünnet/Hadis Hakkındaki Görüşleri”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011, sayı: 31, ss. 231-265.
- İbn-i Hallikân, Ebu’l-‘Abbâs Şemsu’d-Dîn Ahmed b. Muhammed b. Ebî Bekr, Vefeyâtu ’l-a‘yân ve enbâu ebnâi ’z-zemân, nşr. İhsân Abbâs,
- Beyrut 1970. en-Nâs Ihsan, “el-Buhl ‘inde’l-‘Arab”Mecelletu’l- ‘Arabî, sa. 260, Kuveyt 1980.
- Ramazan Şeşen, “Câhız”, İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1993, VII, 20-24.
- Ziriklî, Hayruddîn, el-A ‘lâm kâmûsu terâcim, Beyrut 1980.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Nisan 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015Cilt: 5 Sayı: 9 |
