Examining Effect Of Barter System On Financial Success Of Enterprises With Ratıo Analysis: An Application In BIST
Öz
Usage of barter fınance system in our country have showed increase, but have not become widespread yet. However, it can be told that impending expansionary period of barter system whose offered/promised benefits theoretically more than any other finance system in the world of commerce.
It is stated that barter system provide more benefit than any other finance systems in economies where cash cycle, liquidity and profitability are insufficient; activities and investments are leveraged and crisis are experienced. In this reseach, level of correspondence of barter finance system’s theoretical benefits are aimed to be determined. Hence, changes in liquidity, operation and profitability ratios both in pre- barter andpost-parter period on the financial tables of two companies operand in BIST and determined as analyzable were bilaterally examined. In consequence of analysis, benefits of barter finance model such as “it contributes to increase of profits”, “it reinforces liquidity” and “it accelerates transformation of receivables and stocks to cash ” have not detected in the analysed textile company; and the only benefit of “it reinforces liquidity” has detected in the analysed construction company. The company operate in construction sector have experienced a good level of improvement in liqudity ratios and a partial level of improvement in activity ratios, as well as decrease in profitability ratios. Examining financial tables of textile company through the instrument of liquidity, activity and profitability ratios, instead of increases, decreases have been observed after barter finance system.
Findings derived as a result of this super-partial analysis was in the direction of that financial benefits which barter systems promise remain a theory and do not take effect in practise.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKGÜÇ, Ö. (1998), Finansal Yönetim, Avcıol Basım Yayın, Yenilenmiş 7. Baskı
- AKAR, İ. ve Türkcan, B. (2005), “Barter Nedir? Barter İşlemlerinin Vergilendirilmesi ve Muhasebeleştirilmesi” Vergici ve Muhasebeci İle Diyalog, Sayı 207.
- AKKUŞ, B. (2008), Paraya Hükmetmenin Sırrı Finans Yönetim, Kum Saati Yayınları, İstanbul.
- ARZOVA, S. Burak (2001), “Barter İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:54.
- BİLİR, B. (2010), “Kriz Dönemleri İçin Bir Fırsat: Mikrodan Makroya Barter Sistemi”, İzmir Ticaret Odası, 2010 Nisan-Ekonomi (www.izto.org.tr) Erişim Tarihi: 17.04.2012
- BLOOM, Robert, John Solotko. “Barter Trade in the US” Accounting History, Vol. 9, Issn.1,May 2004.
- CENGİZ, F. Üngüren E. ve Cengiz, E. (2011), “Konaklama İşletmelerinin Pazarlama Departmanı Yöneticilerinin Barter Sisteminin Pazarlama Fonksiyonuna Etkisine İlişkin Tutumlarını Ölçmeye Yönelik Bir Uygulama”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Year:3, Number: 6.
- ÇIMAT, A. ve Avcı, M. (2002 ), “ Türkiye’de Barter Siteminin Hukuki Dayanağı ve Muhasebeleştirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:60, Yıl:12, Temmuz-Eylül, ss.152-164.
- DEMİR, M. (2009), “Van İlindeki KOBİ’lerin Barter Sistemine Yönelik İlgi Düzeyleri”, Finans Politik&Ekonomik Yorumlar Dergisi, Cilt:46, Sayı:528.
- ERKAN, M. (2000), “Yeni Bir Finansman Aracı Olarak Barter’ın Diğer Finansman Teknikleri İle Karşılaştırılması”, Active Bankacılık ve Finans Dergisi, ss.1-8 Nisan- Mayıs 2000
- HATUNOĞLU, Z. ve Bilginer, M. (2000), “Vergi ve Muhasebe Uygulamaları Açısından Barter”, Barter Ekonomi Dergisi, Sayı:8.
- KAİKATİ, Jack G.. “The Reincarnation of Barter Trade as a Marketing Tool ” Journal of Marketing, Vol. 40, Issn. 2, April 1996.
- KIRLIOĞLU, H., Akaytay, A. ve Aydın Bağdat (2005), “Bir Alternatif Finansman Modeli: Barter İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi”, Journal of Qaqaz University, Spring 2005, No:15, Bakü, Azerbaycan.
- KUTLU, Hüseyin ve Güner, Mehmet (2006), “Barter İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:75.
- KÜPÇÜK, A. (2003), Bir Finansman Aracı Olarak Barter Sistemi ve Muhasebeleştirilmesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi SBE.
- MARVASTİ, Akbar and David Smyth, Barter’s Role in the Money-Income Relationship, Pacific Economic Review, Oct 2006, Vol: 11, 395-408. (http://search.ebscohost.com 2009)
- NOGUERA, J and Linz, S. Barter, credit and welfare, Economics of Transition, Dec 2006, Vol: 14. (http:// search.ebscohost.com 2009).
- ODUNCUOĞLU, F. (2007), “Konaklama İşletmelerinde Barter Sistemi Uygulamasının Pazarlama Fonksiyonuna Etkisinin Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir, 2007.
- ÖZKAN, A. (2002), “Barter İşlemleri ve Muhasebe Uygulamaları” Erciyes Üniversitesi, İ.İ.B.F Dergisi, Sayı:18.
- POLAT, D. (2002), Bir Finasman Tekniği Olarak Barter Sistemi, İşleyişi ve Türkiye’deki Barter Uygulamaları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- POYRAZ, E., Engin, K. ve Bulut, Z. A. (2006), “Konaklama İşletmelerinin Çağdaş Finans Tekniklerinden Yararlana İmkanları (Güney Ege-Akdeniz Örneği)”, Mevzuat Dergisi, Yıl: 9, Sayı:99.
- ŞİMŞEK, M. S. (2004), Parasız Ticaret Barter, Türk Barter Yayınları, İstanbul.
- TEKŞEN, Ö. (2006), Barter İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi ve Vergilendirilmesinin Yeni Finansal Tekniklerle Karşılaştırılarak İncelenmesi: Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi, İşletme Bölümü, Doktora Tezi, Temmuz 2006.
- TÜM, K. (2008), “Barter Sistemi ve Muhasebe Uygulamaları”, Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:12, Sayı:1
- UZAY, Ş. ve Küçük, E. (2001), “Leasing, Factoring ve Barter Finansman Tekniklerinden KOBİ’lerin Yararlanma Düzeylerinin Araştırılması: Kayseri Uygulaması”, I. Orta Anadolu Kongresi “KOBİ’lerin Finansman ve Pazarlama Sorunları”, Nevşehir.
- www.kobitek.com, 17.04.2012 tarihi itibariyle.
- www.anadolubarter.com, 17.06.2012 tarihi itibariyle.
- www.nate.org 2009, 17.06.2012 tarihi itibariyle.
- www.barterexchange.com 2009, 20.06.2012 tarihi itibariyle.
BARTER SİSTEMİNİN İŞLETMELERİN FİNANSAL BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİSİNİN ORAN ANALİZİYLE İNCELENMESİ: BIST’TE UYGULAMA
Öz
Ülkemizde barter finansman sisteminin kullanımı son yıllarda artış kaydetmiş; ancak henüz yaygınlaşamamıştır. Bununla birlikte teorik anlamda sunduğu/vaat ettiği faydalar, diğer finansman sistemlerine göre daha fazla olan barter sisteminin ticaret dünyasında yaygınlaşacağı dönemin uzak olmadığı söylenebilir.
Nakit dönüşümünün, likiditenin ve kârlılığın yetersiz olduğu; daha çok borçlanarak faaliyetlerin veya yatırımların yürütüldüğü; para kullanımının daraldığı ve krizlerin yaşandığı ekonomilerde, barter finansman sisteminin diğer finansman sistemlerine nazaran daha fazla fayda sağlayacağı ifade edilmektedir. Bu araştırma ile barter finansman sisteminin teoride yer alan faydalarının uygulamada hangi düzeyde karşılık bulduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun için BIST’ te işlem gören ve analize uygunluğu belirlenen iki işletmenin finansal tabloları üzerinde likidite, faaliyet ve kârlılık oranlarındaki değişimler hem barter öncesi hem de barter sonrası olmak üzere iki yönden olarak incelenmiştir. Analiz sonucunda, barter finansman modelinin “kârların artışına katkı sağlar”; “likiditeyi güçlendirir” ve “alacak ve stokların nakde dönüşümünü hızlandırır” şeklinde ifade edilen faydaları analiz edilen tekstil işletmesinde görülememiş; inşaat işletmesinde ise sadece “likiditeyi güçlendirir” yönündeki faydası görülebilmiştir. İnşaat sektöründe faaliyet gösteren işletmenin likidite oranlarında iyi düzeyde; faaliyet oranlarında kısmi düzeyde bir iyileşme kaydedilirken, kârlılık oranlarında ise azalmalar yaşanmıştır. Tekstil işletmesine ait mali tablolar likidite, faaliyet ve kârlılık oranları yardımıyla incelendiğinde barter finansman sistemine geçildikten sonra oranlarda bir artış değil düşüşler meydana geldiği gözlemlenmiştir.
Bu çok kısmi analiz sonucunda elde edilen bulgular, barter finansman sisteminin vaat ettiği finansal faydaların teorikte kaldığı ve henüz uygulamada etkisini gösteremediği yönünde olmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKGÜÇ, Ö. (1998), Finansal Yönetim, Avcıol Basım Yayın, Yenilenmiş 7. Baskı
- AKAR, İ. ve Türkcan, B. (2005), “Barter Nedir? Barter İşlemlerinin Vergilendirilmesi ve Muhasebeleştirilmesi” Vergici ve Muhasebeci İle Diyalog, Sayı 207.
- AKKUŞ, B. (2008), Paraya Hükmetmenin Sırrı Finans Yönetim, Kum Saati Yayınları, İstanbul.
- ARZOVA, S. Burak (2001), “Barter İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:54.
- BİLİR, B. (2010), “Kriz Dönemleri İçin Bir Fırsat: Mikrodan Makroya Barter Sistemi”, İzmir Ticaret Odası, 2010 Nisan-Ekonomi (www.izto.org.tr) Erişim Tarihi: 17.04.2012
- BLOOM, Robert, John Solotko. “Barter Trade in the US” Accounting History, Vol. 9, Issn.1,May 2004.
- CENGİZ, F. Üngüren E. ve Cengiz, E. (2011), “Konaklama İşletmelerinin Pazarlama Departmanı Yöneticilerinin Barter Sisteminin Pazarlama Fonksiyonuna Etkisine İlişkin Tutumlarını Ölçmeye Yönelik Bir Uygulama”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Year:3, Number: 6.
- ÇIMAT, A. ve Avcı, M. (2002 ), “ Türkiye’de Barter Siteminin Hukuki Dayanağı ve Muhasebeleştirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:60, Yıl:12, Temmuz-Eylül, ss.152-164.
- DEMİR, M. (2009), “Van İlindeki KOBİ’lerin Barter Sistemine Yönelik İlgi Düzeyleri”, Finans Politik&Ekonomik Yorumlar Dergisi, Cilt:46, Sayı:528.
- ERKAN, M. (2000), “Yeni Bir Finansman Aracı Olarak Barter’ın Diğer Finansman Teknikleri İle Karşılaştırılması”, Active Bankacılık ve Finans Dergisi, ss.1-8 Nisan- Mayıs 2000
- HATUNOĞLU, Z. ve Bilginer, M. (2000), “Vergi ve Muhasebe Uygulamaları Açısından Barter”, Barter Ekonomi Dergisi, Sayı:8.
- KAİKATİ, Jack G.. “The Reincarnation of Barter Trade as a Marketing Tool ” Journal of Marketing, Vol. 40, Issn. 2, April 1996.
- KIRLIOĞLU, H., Akaytay, A. ve Aydın Bağdat (2005), “Bir Alternatif Finansman Modeli: Barter İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi”, Journal of Qaqaz University, Spring 2005, No:15, Bakü, Azerbaycan.
- KUTLU, Hüseyin ve Güner, Mehmet (2006), “Barter İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:75.
- KÜPÇÜK, A. (2003), Bir Finansman Aracı Olarak Barter Sistemi ve Muhasebeleştirilmesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi SBE.
- MARVASTİ, Akbar and David Smyth, Barter’s Role in the Money-Income Relationship, Pacific Economic Review, Oct 2006, Vol: 11, 395-408. (http://search.ebscohost.com 2009)
- NOGUERA, J and Linz, S. Barter, credit and welfare, Economics of Transition, Dec 2006, Vol: 14. (http:// search.ebscohost.com 2009).
- ODUNCUOĞLU, F. (2007), “Konaklama İşletmelerinde Barter Sistemi Uygulamasının Pazarlama Fonksiyonuna Etkisinin Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir, 2007.
- ÖZKAN, A. (2002), “Barter İşlemleri ve Muhasebe Uygulamaları” Erciyes Üniversitesi, İ.İ.B.F Dergisi, Sayı:18.
- POLAT, D. (2002), Bir Finasman Tekniği Olarak Barter Sistemi, İşleyişi ve Türkiye’deki Barter Uygulamaları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- POYRAZ, E., Engin, K. ve Bulut, Z. A. (2006), “Konaklama İşletmelerinin Çağdaş Finans Tekniklerinden Yararlana İmkanları (Güney Ege-Akdeniz Örneği)”, Mevzuat Dergisi, Yıl: 9, Sayı:99.
- ŞİMŞEK, M. S. (2004), Parasız Ticaret Barter, Türk Barter Yayınları, İstanbul.
- TEKŞEN, Ö. (2006), Barter İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi ve Vergilendirilmesinin Yeni Finansal Tekniklerle Karşılaştırılarak İncelenmesi: Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi, İşletme Bölümü, Doktora Tezi, Temmuz 2006.
- TÜM, K. (2008), “Barter Sistemi ve Muhasebe Uygulamaları”, Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:12, Sayı:1
- UZAY, Ş. ve Küçük, E. (2001), “Leasing, Factoring ve Barter Finansman Tekniklerinden KOBİ’lerin Yararlanma Düzeylerinin Araştırılması: Kayseri Uygulaması”, I. Orta Anadolu Kongresi “KOBİ’lerin Finansman ve Pazarlama Sorunları”, Nevşehir.
- www.kobitek.com, 17.04.2012 tarihi itibariyle.
- www.anadolubarter.com, 17.06.2012 tarihi itibariyle.
- www.nate.org 2009, 17.06.2012 tarihi itibariyle.
- www.barterexchange.com 2009, 20.06.2012 tarihi itibariyle.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Ekim 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014Cilt: 4 Sayı: 8 |
