Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Transıtıve And Intransıtıve Verbs In Arabıc And The Methods To Transform Them

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 3, 115 - 124, 15.04.2012

Selman Yeşil

Öz

In Arabic, the verbs can be classified from various aspects. The verbs are divided into two parts in terms of possessing object; transitive and intransitive. The transitive ones are those which are not used with objects while the intransitive ones are those that are used with objects in sentence structure.

Whether any verb can be used by transitive or intransitive verbs is semai. They must be heard by the native speaker of that language. But in order to comprehend whether the verb encountered is transitive or intransitive, one should know the characteristics of both. Though transitive and intransitive verbs are different from each other, being translated by various methods they can be converted into a more functional condition.

Anahtar Kelimeler

Verbs in Arabic transitive verb intransitive verb methods of translation

Kaynakça

  • ‘Abbâs Hasan, en-Nahvu ’l-vâfî, I-IV, 4. bs., Mısır 1966.
  • el-Afğânî, Saîd b. Muhammed b. Ahmet, el-Mûcez fî kavâidi’l- ‘arabiyye, Daru’l-Fikr, Beyrut 2003.
  • el-Aşkar, Muhammed b. Suleyman b. ‘Abdillâh, Mu ’cemu ‘ulûmi’l-luğati’l- ‘arabiyye, Muessesetu’r-Risâle, Beyrut 1995.
  • el-Beydâvî, Nâsiruddîn Ebû Sa‘îd ‘Abdullâh b. ‘Omer b. Muhammed eş-Şîrâzî, Envâru ’t-tenzîl ve esrâru ’t- te’vîl, nşr. Dâru ihyâi’t-Turâsi’l-‘Arabiyyi, Beyrut 1418.
  • Bilgegil, M. Kaya, Türkçe Dil Bilgisi, Dergâh Yayınları, İstanbul ts.
  • Bolelli Nusrettin, Belagat, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 2011.
  • el-Câmî, ‘Abdurrahmân b. Ahmed, el-Fevâ’idu’z-ziyâ’iyye, İstanbul 1300/1882.
  • el-Cevherî, Ebû Nâsr, İsmail b. Hammâd, Tâcul-luga ve sihâhu ’l- ‘arabiyye, nşr. Dâru’l-Fikr, Beyrut 1998.
  • ed-Dahdâh, Antuvân, ‘Kâmûsu’l- ceyb fî lugati’n-nahvi’l-‘arabiyyi, nşr. Corc Mitrî ‘Abdulmesîh, Lübnan 1997.
  • ed-Dakr, ‘Abdulgânî, Mu ‘cemu ’n-nahv, İstanbul, ts.
  • Ebû Hayyân, Esîruddîn Muhammed b. Yûsuf b. ‘Alî el-Ceyyânî el-Endelûsî, İrtişâfu ’d-darab min lisâni’l- ‘arab, nşr. Receb ‘Osman, Muhammed; Mektebetu’l-Hancî, Kahire, 1998.
  • Ebû Zekeriyâ ibn Mu’ti abdunnasır ez-Zevvâvi, Kitâbu ’l-fusûl fi’n-nahv, thk. İsmail Demir, (basılmamış yüksek lisans tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 1996.
  • Ergin, Muharrem, Türk Dilbilgisi, İstanbul 1999.
  • el-Fîrûzâbâdî, Mecduddin Muhammed b. Ya’kûb, el-Kâmûs ’ul-muhît, Dâru İhyâi’t- Turâsi’l-‘Arabiyyî, Beyrut 1985.
  • el-Hamelâvî, Ahmed b. Muhammed, Şeza ’l- ‘arffî fenni’s-sarf, 12. bs., Beyrut 1957.
  • el-Hudarî, Muhammed b. Mustafâ b. Hasan, Hâşiyetu ’l-Hudarî ‘alâ ibn ‘Akîl, I-II, Kahire ts.
  • İbn Hişâm, Cemâluddîn ‘Abdullâh b. Yûsuf b. Ahmed b. ‘Abdillâh el-Ensârî,
  • Muğni’l-lebîb ‘an kutubi’l-e‘ârîb, I-II, nşr. Muhammed Muhyiddîn ‘Abdulhamîd, Kahire ts.
  • ______Şerhu Katri’n-nedâ ve belli’s-sadâ, nşr. Muhammed Muhyiddîn ‘Abdulhamîd, ys. ts.
  • ______Şerhu Şuzûri’z-zeheb, nşr. Emîl Bedî’ Ya‘kûb, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1992.
  • İbn Manzûr, Cemâluddîn Ebu’l-Fadl Muhammed b. Mukerrem, Lisânu’l-‘arab, I-XVin, nşr. Emîn Muhammed ‘Abdulvahhâb-Muhammed es-Sâdık el-‘Ubeydî, Beyrut 1416/1996.
  • İbnu’n-Nâzim, Ebû ‘Abddillâh Bedru’d-dîn Muhammed, Şerhu Elfiyeti İbn Malik, Daru’l-cîl, Beyrut 1992.
  • İbn ‘Usfûr, Ebu’l-Hasan ‘Alî b. Mu’min el-İşbîlî, el-Mumti‘u’l-kebîr fi’t-tasrîf, nşr. Fahruddîn Kabâve, Beyrut 1996.
  • Emîl Bedî‘ Ya‘kûb, Mevsû ‘atu ’n-nahv ve’s-sarf ve’l-i‘râb, 2. bs., Beyrut, 1991.
  • ______’Kamusu ’l-Mustalahati’l-Luğaviyye ve ’l-Edebiyye, Daru’l-İlm li’l- Melâyîn, Beyrut 1987.
  • Korkmaz Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri, TDK, Ankara 2003.
  • Mahmûd el-Hasan, Kadâyâ ’l-luzûmi ve ’t-ta ’addî fi’n-nahvi ve ’s-sarfi ve ’d-delâle, nşr. Daru’l-Kiyvan, Dimeşk 2011.
  • el-Meylânî, Muhammed b. ‘Abdirrahîm, Şerhu’l-Muğnî, İstanbul, 1970.
  • el-Muberred, Ebu’l-‘Abbâs Muhammed b. Yezîd, el-Muktadab, nşr, Muhammed ‘Abdulhâlik ‘Udayme, Lecnet’u İhyâi’t-Turâsi’l-İslâmî, Kahire 1994.
  • Muhaysin, Muhammed Sâlim, Tasrîfu ’l-ef’âli ve’l-esmâ’, Dâru’l-Kutubi’l-‘Arabiyyi, Beyrut 1987.
  • Püsküllüoğlu, Ali, Arkadaş Türkçe Sözlük, Arkadaş Yayınevi, Ankara 2004.
  • Radiyyuddîn, Muhammed b. Hasan el-Esterâbâdî, Şerhu’l-Kâfiye, I-II, İstanbul, 1310/1892.
  • es-Sabbân, Muhammed b. ‘Alî, Hâşiyetu ’s-Sabbân ‘alâ Şerhi’l-Eşmûnî ‘alâ Elfiyyeti İbn Mâlik, I-IV, el- Mektebetu’t-Tevfîkiyye, thk. Taha ‘Abdurrahman Saîd, Kahire ts.
  • Sevinç, R. Resul, Arapçada Cümle Yapısı, Ensâr Neşriyat, İstanbul 2007.
  • Sîbeveyh, Ebû Bişr ‘Amr b. ‘Osmân b. Kanber, el-Kitâb, nşr. ‘Abdusselâm Muhammed Hârûn, Mektebetu’l- Hancî, Kahire 1988.
  • es-Suyûtî, ‘Abdurrahmân Celâluddîn, Hem’ul-hevâmi’ şerhu Cem’i’l-cevamî’, nşr. Muhammed Bedruddin en-Nesai, Menşuratu’r-Rıza, Kum 2000.
  • eş-Şâman, Mas‘ad b. Suveylim, Kavâ‘idu’l-luğâtî’t-türkiyye, ‘Abdulmelik Üniversitesi Yayınları, Riyad 1994.
  • eş-Şelevbîn, Ebû ‘Amr b. Muhammed b. ‘Omer el-Ezdî, Şerhu ’lMukaddimeti’l-cezûliyyeti’l-kebîr, nşr. Turkî b. Sehv b. Nezzâl, 2. bs. Beyrut, 1414/1994.
  • et-Taftâzânî, Sa‘duddîn Mes‘ûd b. ‘Omer, Şerhu Sa ’diddîn alâ Tasrîfi’z-Zencanî, ys. ts. Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, Ankara, 1998.
  • ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kâsim Mahmûd b. ‘Omer, el-Keşşâf ‘an hakâ ’iki’t-tenzîl ve ‘uyûni’l-ekâvîl fîvucûhi’t- te’vîl, I-IV,Beyrut.

ARAPÇADA LÂZIM VE MÜTEADDÎ FİİLLER VE BUNLARI BİRBİRİNE ÇEVİRME YOLLARI

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 3, 115 - 124, 15.04.2012

Selman Yeşil

Öz

Arapçada fiiller çeşitli açılardan tasnif edilebilir. Fiiller nesne alıp almamasıaçısından lâzım (geçişsiz) ve müteaddî (geçişli) diye iki kısma ayrılır. Lâzım fiil; mef’ûlün bih (nesne) almayan, müteaddî fiil ise mef’ûlün bih alan fiildir.

Bir fiilin lâzım veya müteaddî olması semâidir. Bu dilin kullanıcılarından duymak gerekir. Ancak gördüğümüz bir fiilin lazım veya müteaddî olduğunu bilmek için bu her iki kısmın özelliklerini bilmemiz gerekmektedir. Lâzım ve müteaddî fiiller birbirinden ayrı olmalarına rağmen çeşitli yollarla dönüştürülerek daha işlevsel bir hale getirilebilirler.

Anahtar Kelimeler

Arapçada fiil müteaddî fiil lâzım fiil dönüştürme yolları

Kaynakça

  • ‘Abbâs Hasan, en-Nahvu ’l-vâfî, I-IV, 4. bs., Mısır 1966.
  • el-Afğânî, Saîd b. Muhammed b. Ahmet, el-Mûcez fî kavâidi’l- ‘arabiyye, Daru’l-Fikr, Beyrut 2003.
  • el-Aşkar, Muhammed b. Suleyman b. ‘Abdillâh, Mu ’cemu ‘ulûmi’l-luğati’l- ‘arabiyye, Muessesetu’r-Risâle, Beyrut 1995.
  • el-Beydâvî, Nâsiruddîn Ebû Sa‘îd ‘Abdullâh b. ‘Omer b. Muhammed eş-Şîrâzî, Envâru ’t-tenzîl ve esrâru ’t- te’vîl, nşr. Dâru ihyâi’t-Turâsi’l-‘Arabiyyi, Beyrut 1418.
  • Bilgegil, M. Kaya, Türkçe Dil Bilgisi, Dergâh Yayınları, İstanbul ts.
  • Bolelli Nusrettin, Belagat, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 2011.
  • el-Câmî, ‘Abdurrahmân b. Ahmed, el-Fevâ’idu’z-ziyâ’iyye, İstanbul 1300/1882.
  • el-Cevherî, Ebû Nâsr, İsmail b. Hammâd, Tâcul-luga ve sihâhu ’l- ‘arabiyye, nşr. Dâru’l-Fikr, Beyrut 1998.
  • ed-Dahdâh, Antuvân, ‘Kâmûsu’l- ceyb fî lugati’n-nahvi’l-‘arabiyyi, nşr. Corc Mitrî ‘Abdulmesîh, Lübnan 1997.
  • ed-Dakr, ‘Abdulgânî, Mu ‘cemu ’n-nahv, İstanbul, ts.
  • Ebû Hayyân, Esîruddîn Muhammed b. Yûsuf b. ‘Alî el-Ceyyânî el-Endelûsî, İrtişâfu ’d-darab min lisâni’l- ‘arab, nşr. Receb ‘Osman, Muhammed; Mektebetu’l-Hancî, Kahire, 1998.
  • Ebû Zekeriyâ ibn Mu’ti abdunnasır ez-Zevvâvi, Kitâbu ’l-fusûl fi’n-nahv, thk. İsmail Demir, (basılmamış yüksek lisans tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 1996.
  • Ergin, Muharrem, Türk Dilbilgisi, İstanbul 1999.
  • el-Fîrûzâbâdî, Mecduddin Muhammed b. Ya’kûb, el-Kâmûs ’ul-muhît, Dâru İhyâi’t- Turâsi’l-‘Arabiyyî, Beyrut 1985.
  • el-Hamelâvî, Ahmed b. Muhammed, Şeza ’l- ‘arffî fenni’s-sarf, 12. bs., Beyrut 1957.
  • el-Hudarî, Muhammed b. Mustafâ b. Hasan, Hâşiyetu ’l-Hudarî ‘alâ ibn ‘Akîl, I-II, Kahire ts.
  • İbn Hişâm, Cemâluddîn ‘Abdullâh b. Yûsuf b. Ahmed b. ‘Abdillâh el-Ensârî,
  • Muğni’l-lebîb ‘an kutubi’l-e‘ârîb, I-II, nşr. Muhammed Muhyiddîn ‘Abdulhamîd, Kahire ts.
  • ______Şerhu Katri’n-nedâ ve belli’s-sadâ, nşr. Muhammed Muhyiddîn ‘Abdulhamîd, ys. ts.
  • ______Şerhu Şuzûri’z-zeheb, nşr. Emîl Bedî’ Ya‘kûb, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1992.
  • İbn Manzûr, Cemâluddîn Ebu’l-Fadl Muhammed b. Mukerrem, Lisânu’l-‘arab, I-XVin, nşr. Emîn Muhammed ‘Abdulvahhâb-Muhammed es-Sâdık el-‘Ubeydî, Beyrut 1416/1996.
  • İbnu’n-Nâzim, Ebû ‘Abddillâh Bedru’d-dîn Muhammed, Şerhu Elfiyeti İbn Malik, Daru’l-cîl, Beyrut 1992.
  • İbn ‘Usfûr, Ebu’l-Hasan ‘Alî b. Mu’min el-İşbîlî, el-Mumti‘u’l-kebîr fi’t-tasrîf, nşr. Fahruddîn Kabâve, Beyrut 1996.
  • Emîl Bedî‘ Ya‘kûb, Mevsû ‘atu ’n-nahv ve’s-sarf ve’l-i‘râb, 2. bs., Beyrut, 1991.
  • ______’Kamusu ’l-Mustalahati’l-Luğaviyye ve ’l-Edebiyye, Daru’l-İlm li’l- Melâyîn, Beyrut 1987.
  • Korkmaz Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri, TDK, Ankara 2003.
  • Mahmûd el-Hasan, Kadâyâ ’l-luzûmi ve ’t-ta ’addî fi’n-nahvi ve ’s-sarfi ve ’d-delâle, nşr. Daru’l-Kiyvan, Dimeşk 2011.
  • el-Meylânî, Muhammed b. ‘Abdirrahîm, Şerhu’l-Muğnî, İstanbul, 1970.
  • el-Muberred, Ebu’l-‘Abbâs Muhammed b. Yezîd, el-Muktadab, nşr, Muhammed ‘Abdulhâlik ‘Udayme, Lecnet’u İhyâi’t-Turâsi’l-İslâmî, Kahire 1994.
  • Muhaysin, Muhammed Sâlim, Tasrîfu ’l-ef’âli ve’l-esmâ’, Dâru’l-Kutubi’l-‘Arabiyyi, Beyrut 1987.
  • Püsküllüoğlu, Ali, Arkadaş Türkçe Sözlük, Arkadaş Yayınevi, Ankara 2004.
  • Radiyyuddîn, Muhammed b. Hasan el-Esterâbâdî, Şerhu’l-Kâfiye, I-II, İstanbul, 1310/1892.
  • es-Sabbân, Muhammed b. ‘Alî, Hâşiyetu ’s-Sabbân ‘alâ Şerhi’l-Eşmûnî ‘alâ Elfiyyeti İbn Mâlik, I-IV, el- Mektebetu’t-Tevfîkiyye, thk. Taha ‘Abdurrahman Saîd, Kahire ts.
  • Sevinç, R. Resul, Arapçada Cümle Yapısı, Ensâr Neşriyat, İstanbul 2007.
  • Sîbeveyh, Ebû Bişr ‘Amr b. ‘Osmân b. Kanber, el-Kitâb, nşr. ‘Abdusselâm Muhammed Hârûn, Mektebetu’l- Hancî, Kahire 1988.
  • es-Suyûtî, ‘Abdurrahmân Celâluddîn, Hem’ul-hevâmi’ şerhu Cem’i’l-cevamî’, nşr. Muhammed Bedruddin en-Nesai, Menşuratu’r-Rıza, Kum 2000.
  • eş-Şâman, Mas‘ad b. Suveylim, Kavâ‘idu’l-luğâtî’t-türkiyye, ‘Abdulmelik Üniversitesi Yayınları, Riyad 1994.
  • eş-Şelevbîn, Ebû ‘Amr b. Muhammed b. ‘Omer el-Ezdî, Şerhu ’lMukaddimeti’l-cezûliyyeti’l-kebîr, nşr. Turkî b. Sehv b. Nezzâl, 2. bs. Beyrut, 1414/1994.
  • et-Taftâzânî, Sa‘duddîn Mes‘ûd b. ‘Omer, Şerhu Sa ’diddîn alâ Tasrîfi’z-Zencanî, ys. ts. Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, Ankara, 1998.
  • ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kâsim Mahmûd b. ‘Omer, el-Keşşâf ‘an hakâ ’iki’t-tenzîl ve ‘uyûni’l-ekâvîl fîvucûhi’t- te’vîl, I-IV,Beyrut.
Toplam 40 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Selman Yeşil

Yayımlanma Tarihi 15 Nisan 2012
Yayımlandığı Sayı Yıl 2012Cilt: 2 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Yeşil, S. (2012). ARAPÇADA LÂZIM VE MÜTEADDÎ FİİLLER VE BUNLARI BİRBİRİNE ÇEVİRME YOLLARI. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 115-124.
 Kapak Resmi İndir
Creative Commons Lisansı