Öz
Milli bayram olgusu, toplumların
ortak sevinçlerini, değerlerini ortaya koyan başat kavramlardandır. Osmanlı’dan
Cumhuriyet’e geçiş sürecinde İyd-i Milli dışında bir ulusal bayramın
kutlanmaması sorunsal bir açıklama getirilmesine neden olmuştur. Özellikle
Osmanlı Devleti gibi birçok-ulusu bünyesinde barındıran bir imparatorluğun,
ayakta kalmasını sağlamanın yollarından biri ya milli bayramlar, ya dinsel ortak
özne, ya da ortak bir geçmişe sahip olmaktır. Ancak bu üç realite de Osmanlı
toplumu için uzak kavramlardı. Milli Mücadele sonrası devletin yapılanma ve
inşa sürecinde uluslaşma aşmasını somutlaştırmak, rejimin benimsetilmesini
sağlamak amacıyla milli bayramların araçsallaştırılmasına dikkat edildi. Meclisin
açıldığı 23 Nisan, günü Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak, Osmanlı’dan
kalan İdman Bayramı, Atatürk’ün Samsun’a çıktığı 19 Mayıs ile birleştirilerek
19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, saltanatın kaldırılıp
Cumhuriyet’in ilan edildiği tarih olan 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı ve
nihayetinde Yunanlıların yenilgiye uğradığı 30 Ağustos Zafer Bayramı olarak
kutlanması kararı alındı. Bu ulusal bayramların kutlanma süreci bu çalışmada Urfa
örneğinde ele alındı. Ayrıca Urfa’nın düşman işgalinden kurtulduğu tarih olan
11 Nisan mahalli bayram kutlamaları da bu çalışmanın ana omurgasını
oluşturmaktadır. Çalışma, bayramların resmi olarak kutlanmasının miladı olan
1935 yılından başlar 1950 yılına kadar ki süreci içermektedir. Bu süreçler
içerisinde Urfa’da yaşanan bayram coşkuları yerel gazetelere yansıdığı şekilde
verilmeye çalışıldı.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Kaynakça
- Resmi Yayınlar Meclisi Mebusan Zabıt Ceridesi TBMM ZC
- Gazeteler Akgün, Işık, Urfa Postası, Urfada Milli Gazetede, Yeni Işık, Yenilik, Eserler Alkan, M. Ö. (2011). 23 Nisan'ın Gayri Resmi Tarihi. Toplumsal Tarih, 52-62.Alkan, M. Ö. (2011). Osmanlı İdman Bayramı’ndan Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı. Toplumsal Tarih , 30-42.Beşikçi, M. (2012). The Ottoman Mobilization of Manpower in the First World War. Leiden&Boston: Brill.Bolat, B. S. (2007). Milli Bayram Olgusu ve Türkiye'de Yapılan Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları. Ankara: Basılmış Doktora Tezi.Bora, T. (2017). Cereyanlar, Türkiye'de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları.Gündüz, M. (2010). Osmanlı mirası Cumhuriyet'in İnşası: Modernleşme, Eğitim, Kültür ve Aydınlar. İstanbul: Lotus Yayınevi.Hunt, L. A. (1984). Politics, Culture, and Class in the French Revolution. London: University Of California Press.Mahmut, K. (1985). Divan-ı Lügat’it- Türk. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.Neşriyatı, U. H. (1936). 11 Nisan Urfa Kurtuluşu 1920. Urfa: Urfa İlbaylık Basımevi.Oğuzkan, F. (1997). S. Selim Tercan Yaşamı ve Hizmetleri . Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.Özçelik, İ. (2003). Milli Mücadele'de Güney Cephesi Urfa. Ankara: Atatürk Araştırma Merkez.Uzun, H. (2010). Milletin İradesiyle Oluşan Bir Bayram: Atatürk’ü Anma 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı Kutlanışı. Karadeniz Araştırmaları, 109-125.Üstel, F. (2011). Makbul Vatandaş'ın Peşinde: II. Meşrutiyet'ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi. İstanbul: İletişim Yayınları .Yamak, S. (2008). Meşrutiyetin Bayramı: 10 Temmuz Îd-İ Millisi. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 323-342.Yazğan, K. (1935). Urfa Halkevi, Bir Yıllık İş Sayımı. Ankara: Ulusal Urfa V. Matbaası.Yıldırım, Y. (2016). Urfa Halkevi 1934-1951. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
ACCORDING TO LOCAL MEDIA, CELEBRATIONS OF LOCAL AND NATIONAL HOLIDAYS IN URFA BETWEEN THE YEARS 1935-1950
Öz
National holiday as a
phenomenon is one of the principle concepts that manifest the shared joys and
values of societies. During the transition period from the Ottomans to the
Republic, having celebrated no national holiday apart from the “Iyd-i Milli”
forged some problems. One of the ways to help ensure the survival of a
multi-national empire like the Ottomans are either holidays or religious themes
or having a common history. However, these three realities were vague concepts
for the Ottoman society.
During the restructuring
of the state after post-National Struggle, particular importance was attached
to national holidays as a means to make the nationalization process concrete
and to ensure the adoption of the regime. It was decided to celebrate April
23rd, the day of the Assembly’s inauguration, as the “National Sovereignty and
Kids Holiday”; May 19th, the day when Atatürk arrived Samsun, combined with the
“Sport Holiday” that was inherited from the Ottomans, as the “Commemoration of
Atatürk, Youth and Sport Holiday”; October 29th, the date when the Sultanate
was abolished and the Republic was proclaimed, as the “Republic Holiday”;
finally August 30th, when the Greeks were defeated, as the “Victory Holiday”.
This work encompasses the process from 1935, the milestone of officially
celebrating the holidays, to 1950. The holiday excitements experienced in this
process in Urfa is presented as reflected in the local newspapers.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Kaynakça
- Resmi Yayınlar Meclisi Mebusan Zabıt Ceridesi TBMM ZC
- Gazeteler Akgün, Işık, Urfa Postası, Urfada Milli Gazetede, Yeni Işık, Yenilik, Eserler Alkan, M. Ö. (2011). 23 Nisan'ın Gayri Resmi Tarihi. Toplumsal Tarih, 52-62.Alkan, M. Ö. (2011). Osmanlı İdman Bayramı’ndan Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı. Toplumsal Tarih , 30-42.Beşikçi, M. (2012). The Ottoman Mobilization of Manpower in the First World War. Leiden&Boston: Brill.Bolat, B. S. (2007). Milli Bayram Olgusu ve Türkiye'de Yapılan Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları. Ankara: Basılmış Doktora Tezi.Bora, T. (2017). Cereyanlar, Türkiye'de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları.Gündüz, M. (2010). Osmanlı mirası Cumhuriyet'in İnşası: Modernleşme, Eğitim, Kültür ve Aydınlar. İstanbul: Lotus Yayınevi.Hunt, L. A. (1984). Politics, Culture, and Class in the French Revolution. London: University Of California Press.Mahmut, K. (1985). Divan-ı Lügat’it- Türk. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.Neşriyatı, U. H. (1936). 11 Nisan Urfa Kurtuluşu 1920. Urfa: Urfa İlbaylık Basımevi.Oğuzkan, F. (1997). S. Selim Tercan Yaşamı ve Hizmetleri . Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.Özçelik, İ. (2003). Milli Mücadele'de Güney Cephesi Urfa. Ankara: Atatürk Araştırma Merkez.Uzun, H. (2010). Milletin İradesiyle Oluşan Bir Bayram: Atatürk’ü Anma 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı Kutlanışı. Karadeniz Araştırmaları, 109-125.Üstel, F. (2011). Makbul Vatandaş'ın Peşinde: II. Meşrutiyet'ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi. İstanbul: İletişim Yayınları .Yamak, S. (2008). Meşrutiyetin Bayramı: 10 Temmuz Îd-İ Millisi. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 323-342.Yazğan, K. (1935). Urfa Halkevi, Bir Yıllık İş Sayımı. Ankara: Ulusal Urfa V. Matbaası.Yıldırım, Y. (2016). Urfa Halkevi 1934-1951. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 8 Sayı: 16 |
Cited By
Ortak Kimlik Hafızasının Oluşturulma Sürecinde Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları: Gümüşhane Örneği (1933-1940)
Gaziantep University Journal of Social Sciences
https://doi.org/10.21547/jss.1356597
Çok Partili Dönemde Siyasi Parti Liderlerinin Urfa Ziyaretleri (1948-1960)
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.53568/yyusbed.1325032
