Öz
Süreç
felsefesinde irade kavramı en önemli kavramlardan biridir. İrade, insan aklının
beraberinde iş gördüğü, ancak yeri geldiğinde başlı başına belirleyici olan bir
yetidir de. Antik Yunandan günümüze kadarki felsefe insanın en önemli
özelliğinin iradi varlık olmasına bağlayarak, insanın varoluşun bir değer ve
anlam kazanmasının iradesiyle mümkün olduğuna dikkat çekmiştir. Süreç felsefesi
insanı bir yetkinlik kazanmaya ve kemale doğru ilerleyen bir süreç/süreç içinde
varlık olarak görmektedir. İnsanın özgür varlık olmasını sağlayan en önemli
yeti iradedir. Süreç felsefesi, iradenin insanlığı ontolojik açıdan oldukça
önemli krizlere yol açmış olduğuna dikkat çekmektedir. İşte süreç felsefesi
irade kavramına dikkat çekmekle birlikte bu meselenin nasıl aşılabileceğine
ilişkin değerli noktalara temas etmektedir. Çalışmamızda süreç felsefesinin bu
bağlamda irade kavramına verdiği önemi ortaya koymakla birlikte iradenin
temellendiği noktaları nasıl belirlemekte olduğunu araştırmaya çalışacağız.
Kaynakça
- Andrew C. Bjelland. “Bergson’s Dualism in ‘Time and Free Will”, (1974), Process Studies, V. 4, N. 2, Summer.83-1206
- Albayrak, M (2001, İbn Sina ve Whitehead Açısından Tanrı-Âlem İlişkisi ve Kötülük Problemi, Fakülte Yayınevi, Isparta.
- Aydın, M. S. (1991), Tanrı-Ahlak İlişkisi, Türkiye Diyanet Vakfı, Ankara.
- Aydın, M. S (2000a), Alemden Allah’a, Ufuk Kitapları, İstanbul.
- Aydın, M. S (2000b), İslam Felsefesi Yazıları, Ufuk Kitapları, İstanbul.
- Bergson, H. (1986), Ahlak ile Dinin iki Kaynağı, ( çev. Mehmet Karasan) Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi, İstanbul.
- Davıs R. S. “Whitehead’s Moral Philosophy”, (1973), Process Studies, V. 3, N, 2. Summer. pp. 75-90
- Grıffın D., R. (1992), At All Funders of Constructive Postmodern Philosophy: Perice, James; Bergson, Whitehead and Hartshorne, Albany: State University Press of New York.
- Gökalp N. “Thomas Aquinas ve İrade Kavramı”, (2001), Felsefe Dünyası 34. Sayı, ss. 26-29
- Gökalp N. “İradede Duygunun Etkisine Genel Bir Bakış”, (2002), Felsefe Dünyası. Sayı 2,ss. 37-44
- Menta, T. “Claire Palmer’s Environmental Ethics and Process Thinking: A Hartshornean Response”, (2004), Process Stduies, V. 33, N. 1, Spring –Summer. s. 27
- İkbal, M. (1995), İslâm Felsefesine Bir Katkı, (Çev.Cevdet Nazlı), İnsan Yayınları, İstanbul.
- Lewıs, S. Ford. “On the Origin of Process Theizm”, (2003), Process Studies, V.32, N. 2, Fall-Winter. pp. 290-291
- Whıtehead, A. N. (1967 a), Adventure of Ideas, The Free Press, New York, 1967.
- Whıtehead, A. N. (1938), Modes of Thought , New York: Macmillan, The Free Press, New York, 1938.
- Whıtehead, A. N. (1967 b), Process and Reality, Edited by David Ray Griffin, The Free Press, New York.
Öz
In the process philosophy,
the concept will is one of the most important concepts. Will is an authority
that works with the human mind but also decisive when it appears by itself.
Ancient Greek philosophy attaches the most important characteristic of human
beings to being a pious existence, accordingly, it is possible for human beings
to have a value and meaning with the will of man. Process philosophy sees the
human being as an entity in a process / process that proceeds toward gaining
competence and maturity. The most important power that enables man to be a free
being is the will-power. The process philosophy points out that the human
intellect has given rise to very important crises from the ontological point of
view. Here, while drawing attention to the concept of process philosophy of
will, it is invaluable to address how this problem can be overcome. In this
study, it is aimed to reveal how the process philosophy approaches to the
notion of will in this context, and how to determine the points on which it is
based.
Kaynakça
- Andrew C. Bjelland. “Bergson’s Dualism in ‘Time and Free Will”, (1974), Process Studies, V. 4, N. 2, Summer.83-1206
- Albayrak, M (2001, İbn Sina ve Whitehead Açısından Tanrı-Âlem İlişkisi ve Kötülük Problemi, Fakülte Yayınevi, Isparta.
- Aydın, M. S. (1991), Tanrı-Ahlak İlişkisi, Türkiye Diyanet Vakfı, Ankara.
- Aydın, M. S (2000a), Alemden Allah’a, Ufuk Kitapları, İstanbul.
- Aydın, M. S (2000b), İslam Felsefesi Yazıları, Ufuk Kitapları, İstanbul.
- Bergson, H. (1986), Ahlak ile Dinin iki Kaynağı, ( çev. Mehmet Karasan) Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi, İstanbul.
- Davıs R. S. “Whitehead’s Moral Philosophy”, (1973), Process Studies, V. 3, N, 2. Summer. pp. 75-90
- Grıffın D., R. (1992), At All Funders of Constructive Postmodern Philosophy: Perice, James; Bergson, Whitehead and Hartshorne, Albany: State University Press of New York.
- Gökalp N. “Thomas Aquinas ve İrade Kavramı”, (2001), Felsefe Dünyası 34. Sayı, ss. 26-29
- Gökalp N. “İradede Duygunun Etkisine Genel Bir Bakış”, (2002), Felsefe Dünyası. Sayı 2,ss. 37-44
- Menta, T. “Claire Palmer’s Environmental Ethics and Process Thinking: A Hartshornean Response”, (2004), Process Stduies, V. 33, N. 1, Spring –Summer. s. 27
- İkbal, M. (1995), İslâm Felsefesine Bir Katkı, (Çev.Cevdet Nazlı), İnsan Yayınları, İstanbul.
- Lewıs, S. Ford. “On the Origin of Process Theizm”, (2003), Process Studies, V.32, N. 2, Fall-Winter. pp. 290-291
- Whıtehead, A. N. (1967 a), Adventure of Ideas, The Free Press, New York, 1967.
- Whıtehead, A. N. (1938), Modes of Thought , New York: Macmillan, The Free Press, New York, 1938.
- Whıtehead, A. N. (1967 b), Process and Reality, Edited by David Ray Griffin, The Free Press, New York.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Felsefe |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 8 Sayı: 16 |
