FİNANSAL ERİŞİMİN BELİRLEYİCİLERİ
Yıl 2018,
Cilt: 8 Sayı: 16, 295 - 308, 01.10.2018
Eda Bozkurt
,
Ali Altıner
Öz
Her kesimin dahil olduğu
kapsayıcı mali yapılar ekonomik gelişmenin sağlanmasına katkı sağlamaktadır. Öte
yandan firmalar ve hanehalklarının finansal işlemlerini artırabilmeleri için ülkedeki
finansal erişim ağının gelişmiş olması gerekmektedir. Bu sebeple çalışmada
finansal erişimin belirleyicileri araştırılmıştır. Araştırmada Türkiye ve
Avrasya Ekonomileri için 2004-2016 yılları arasında panel veri analizleri
kullanılmıştır. İlk olarak seriler arasında yatay kesit bağımlılığı olduğu tespit
edilmiştir. Daha sonra bu duruma uygun birim kök testleri uygulanmıştır. Serilerin
durağan olduğunun belirlenmesinin ardından, tesadüfi etkiler modeli kapsamında
katsayı tahminleri yapılmıştır. Analiz sonuçları finansal erişim ile
yükseköğretimde okullaşma oranı ve tasarruf oranı arasında pozitif ve anlamlı
ilişkiler olduğunu göstermiştir. Yani eğitim ve tasarruf düzeyi ne ölçüde
artarsa finansal hizmetlere erişimde o ölçüde yükselecektir.
Kaynakça
- ADENUGA, Adeniyi O. ve OMOTOSHO, Babatunde S. (2013), “Financial Depth, Financial Access, and Economic Growth in Nigeria”, Journal of Monetary and Economic Integration, vol.12, no.2, pp.120-137.
- ARORA, Rashmi Umesh (2014), “Access to Finance: An Empirical Analysis”, European Journal of Development Research, vol.26, no.5, pp.798-814.
- CLAESSENS, Stijn (2006), “Access to Financial Services: A Review of the Issues and Public Policy Objectives”, The World Bank Research Observer, vol.21, no.2, pp.207-40.
- ÇEMREK, Fatih ve BURHAN, Emine (2014) “Petrol Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Panel Veri Analizi ile İncelenmesi”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, C.6, Sy.3, ss.47-58.
- ÇETİN, Murat ve ECEVİT, Eyyup (2010), “Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, C.11, Sy.2, ss.166-182.
- FISCHER, Greg (2011), Access to Finance:A Functional Approach to Supply and Demand, Asia Research Centre, Working Paper, no.42.
- GUJARATI, Domar N. ve PORTER Dawn C. (2009), Basic Econometrics, Fifth Edition, New York, McGraw Hill Educations,
- HADRI, Kaddouri ve KUROZUMI, Eiji (2012), “A Simple Panel Stationarity Test in the Presence of Serial Correlation and a Common Factor”, Economics Letters, vol.115, no.1, pp. 31–34.
- HILL, R. Carter, GRIFFITHS, William E. ve LIM, Guay C. (2011). Principles of Econometrics, Fourth Edition, United States of America, John Wiley & Sons.
- HONOHAN, Patrick (2008), “Cross-Country Variation in Household Access to Financial Services”, Journal of Banking & Finance, vol.32, no.2008, pp.2493-2500.INOUE, Takeshi ve HAMORI, Shigeyuki (2016), “Financial Access and Economic Growth: Evidence from Sub-Saharan Africa”, Emerging Markets Finance and Trade, vol.52, no.3, pp.743-753.
- KEMPSON, Elaine ve WHYLEY, Claire (1999), Kept out or opt out? Understanding and Combating Financial Exclusion, Bristol, Policy Press.
- MERCAN, Mehmet (2014), “Feldstein-Horioka Hipotezinin AB-15 ve Türkiye Ekonomisi için Sınanması: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Yapısal Kırılmalı Dinamik Panel Veri Analizi”, Ege Akademik Bakış, C.14, Sy.2, pp.231-245.
- MEHMOOD, Sultan, (2013), Access to External Finance and Innovation: A Macroeconomic Perspective, CPB, Discussion Paper, no.218.
- PESARAN, M. Hashem (2004), General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels, , University of Cambridge, Working Paper No.0435.
- SARIGÜL, Haşmet (2014), “Kümeleme Analizi İle İllerin Bankacılık Hizmetlerine Erişim ve Kullanım Göstergelerinin Karşılaştırılması”, Bankacılar Dergisi, C.89, Sy.2014, ss.41-62.
- SARIGÜL, Haşmet (2015), “Bankacılık Hizmetlerine Erişimin Sosyo-Ekonomik Belirleyicileri Üzerine Bir Araştırma”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, C.9, Sy.1, ss.83-102.
- TITA, Anthanasius Fomum ve AZIAKPONO, Meshach Jesse (2017) The Effect of Financial Inclusion on Welfare in sub-Saharan Africa: Evidence from Disaggregated Data, Economic Research Southern Africa, Working Paper, no. 679.
- TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI (2011), Dünyada ve Türkiye’de Finansal Hizmetlere Erişim ve Finansal Eğitim, TCMB.
- VERBEEK, Marno (2004) A Guide to Modern Econometrics, John Wiley & Sons Ltd, 2.Edition, England, West Sussex.
- YERDELEN TATOĞLU, Ferda (2013a), İleri Panel Veri Analizi: Stata Uygulamalı, 2. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
- YERDELEN TATOĞLU, Ferda (2013b). Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı, 2. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
- YORULMAZ, Recep (2013), “Construction of a Regional Financial Inclusion Index in Turkey”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, C.7, Sy.1, ss.79-101.
FINANCIAL ACCESS DETERMINANTS
Yıl 2018,
Cilt: 8 Sayı: 16, 295 - 308, 01.10.2018
Eda Bozkurt
,
Ali Altıner
Öz
The inclusive financial
structures of each segment is to contribute to economic development. On the
other hand, the financial access network in the country needs to be developed
in order to increase the financial transactions of firms and households. For
this reason, determinants of financial access in the study have been sought.
Between the years 2004-2016 panel data analysis for research in Turkey and
Eurasian Economies are used. First, it was determined that there was cross
section dependency between the series. Then appropriate unit root tests were
applied to this situation. Coefficient estimates made under the random effects
model, after determining that the series were stationary. The results of the
analysis show that there is a positive and significant relationship between
financial access and the schooling in higher education rate and saving rate. In
other words, the level of education and savings shall increase in the extent of
access to financial services.
Kaynakça
- ADENUGA, Adeniyi O. ve OMOTOSHO, Babatunde S. (2013), “Financial Depth, Financial Access, and Economic Growth in Nigeria”, Journal of Monetary and Economic Integration, vol.12, no.2, pp.120-137.
- ARORA, Rashmi Umesh (2014), “Access to Finance: An Empirical Analysis”, European Journal of Development Research, vol.26, no.5, pp.798-814.
- CLAESSENS, Stijn (2006), “Access to Financial Services: A Review of the Issues and Public Policy Objectives”, The World Bank Research Observer, vol.21, no.2, pp.207-40.
- ÇEMREK, Fatih ve BURHAN, Emine (2014) “Petrol Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Panel Veri Analizi ile İncelenmesi”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, C.6, Sy.3, ss.47-58.
- ÇETİN, Murat ve ECEVİT, Eyyup (2010), “Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, C.11, Sy.2, ss.166-182.
- FISCHER, Greg (2011), Access to Finance:A Functional Approach to Supply and Demand, Asia Research Centre, Working Paper, no.42.
- GUJARATI, Domar N. ve PORTER Dawn C. (2009), Basic Econometrics, Fifth Edition, New York, McGraw Hill Educations,
- HADRI, Kaddouri ve KUROZUMI, Eiji (2012), “A Simple Panel Stationarity Test in the Presence of Serial Correlation and a Common Factor”, Economics Letters, vol.115, no.1, pp. 31–34.
- HILL, R. Carter, GRIFFITHS, William E. ve LIM, Guay C. (2011). Principles of Econometrics, Fourth Edition, United States of America, John Wiley & Sons.
- HONOHAN, Patrick (2008), “Cross-Country Variation in Household Access to Financial Services”, Journal of Banking & Finance, vol.32, no.2008, pp.2493-2500.INOUE, Takeshi ve HAMORI, Shigeyuki (2016), “Financial Access and Economic Growth: Evidence from Sub-Saharan Africa”, Emerging Markets Finance and Trade, vol.52, no.3, pp.743-753.
- KEMPSON, Elaine ve WHYLEY, Claire (1999), Kept out or opt out? Understanding and Combating Financial Exclusion, Bristol, Policy Press.
- MERCAN, Mehmet (2014), “Feldstein-Horioka Hipotezinin AB-15 ve Türkiye Ekonomisi için Sınanması: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Yapısal Kırılmalı Dinamik Panel Veri Analizi”, Ege Akademik Bakış, C.14, Sy.2, pp.231-245.
- MEHMOOD, Sultan, (2013), Access to External Finance and Innovation: A Macroeconomic Perspective, CPB, Discussion Paper, no.218.
- PESARAN, M. Hashem (2004), General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels, , University of Cambridge, Working Paper No.0435.
- SARIGÜL, Haşmet (2014), “Kümeleme Analizi İle İllerin Bankacılık Hizmetlerine Erişim ve Kullanım Göstergelerinin Karşılaştırılması”, Bankacılar Dergisi, C.89, Sy.2014, ss.41-62.
- SARIGÜL, Haşmet (2015), “Bankacılık Hizmetlerine Erişimin Sosyo-Ekonomik Belirleyicileri Üzerine Bir Araştırma”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, C.9, Sy.1, ss.83-102.
- TITA, Anthanasius Fomum ve AZIAKPONO, Meshach Jesse (2017) The Effect of Financial Inclusion on Welfare in sub-Saharan Africa: Evidence from Disaggregated Data, Economic Research Southern Africa, Working Paper, no. 679.
- TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI (2011), Dünyada ve Türkiye’de Finansal Hizmetlere Erişim ve Finansal Eğitim, TCMB.
- VERBEEK, Marno (2004) A Guide to Modern Econometrics, John Wiley & Sons Ltd, 2.Edition, England, West Sussex.
- YERDELEN TATOĞLU, Ferda (2013a), İleri Panel Veri Analizi: Stata Uygulamalı, 2. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
- YERDELEN TATOĞLU, Ferda (2013b). Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı, 2. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
- YORULMAZ, Recep (2013), “Construction of a Regional Financial Inclusion Index in Turkey”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, C.7, Sy.1, ss.79-101.