Öz
Bu çalışmanın amacı Türk aile yapısının geçmişten günümüze gelen sağlam yapısına tekrar kavuşması, eksik yönlerinin ortaya konulması açısından çağdaş ebeveynlerin kültürel belleği merkeze almalarını amaçlamaktadır. Bunun için kültürel bellekte aile kavramı ile ilgili zengin verilere sahip Dede Korkut hikâyeleri örneklem olarak alınmıştır. 2018 yılında UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesine dâhil edilen Dede Korkut mirasının, günümüz dünyasında Türk toplumunda çağdaş ebeveynlik
algısının yeniden inşa edilmesinde ilham kaynağı olabileceği bir teklif olarak sunulacaktır. Hikâyeler kültürel bağlamda anne ve baba rollerini, aile kurma biçimlerini, aile içi ilişkileri, sahip olunması gereken değerleri, toplumsal cinsiyet eşitliğini, aileyi koruma, çocuk eğitimini vs. ihtiva etmektedir. Bu bağlamda hikâyeler, günümüz ebeveynlerine, değişen dünyada ebeveynlik algılarını oluşturmada yol gösterici olacaktır. Değişen dünya şartları ile kültürel bellekte yer alan unsurlar harmanlanarak hem millî bir kimliğe sahip hem de modern
dünyanın gereksinimlerine uygun anne baba davranış kalıpları oluşturulacaktır. Bu açıdan çalışma, ebeveynlerin günümüz davranış ve görevlerinin kaynaklarını kültürel köklerinde bulma açısından önem taşımaktadır.
Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılacaktır. Veri toplama işlemi doküman analizi tekniği ile yapılacaktır. Kaynak eser olarak 16. yüzyılda yazıya geçirildiği tahmin edilen, Oğuz Türklerinin yaşamını anlatan Dede Korkut
hikâyeleri esas alınacaktır. Bu eserde yer alan ebeveyn davranışları içerik analizi yapılarak tasnif edilecek ve çağdaş ebeveynlerin kültürel belleği oluşturan bu malzemelerden nasıl yararlanması gerektiği üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Dede Korkut Hikâyeleri kültürel bellek çağdaş ebeveynlik değişim.
Kaynakça
- ABDULLA, Kamal (1997). Gizli Dede Korkut, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- ÇETİNKAYA, Gülnaz (2015). “Dede Korkut Hikâyelerinde Benlik, Kimlik, Kişilik Üçgeninde Devletlü Oğul, Yiğit ve Eren”, Türkbilig, S. 30, 79-88.
- ÇETİNKAYA, Gülnaz (2018). “Dede Korkut Hikâyelerinde Toplumsal Cinsiyet Kabulleri Bağlamında Kadın ve Erkek Söylemleri”, 9. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, 143-152.
- DUYMAZ, Ali (2000). “Dede Korku Kitabı’nda Alpların Eğitim ve Geçiş Törenleri”, Uluslararası Dede Korkut Bilgi Şöleni, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, 97-108.
- ERGİN, Muharrem (2014). Dede Korkut Kitabı 1-2, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- GÖKYAY, Orhan Şaik (2007). Dedem Korkudun Kitabı, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- IRMAK, Yılmaz (2016). “Doğumdan Ölüme Bingöl Geçiş Dönemleri İnanç ve Uygulamaları”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.6, S.11, s.113-132
- KARABAŞ, Seyfi (1996). Dede Korkut’ta Renkler, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- ÖZDEMİR, Cafer (2014). “Dede Korkut Hikâyelerinde İdeal Türk Gençliği”, Gençlik ve Kültürel Mirasımız/Uluslararası Kongre, 173-182.
- ÖZTÜRK, Ali (1980). Çağları İçinde Türk Destanları, Ankara: Emek Matbaacılık.
Öz
The aim of this study is to reintroduce the solid structure of the Turkish
family structure from the past to the present, and aim to put the cultural memory
in the center of contemporary parents in terms of revealing the missing aspects.
For this reason, Dede Korkut stories with rich data about the concept of family
in cultural memory were taken as samples. The heritage of Dede Korkut, which
was included in UNESCO's list of the Intangible Cultural Heritage of Humanity
in 2018, will be presented as an inspiration for the rebuilding of contemporary
parenting perception in Turkish society. Stories in the cultural context of the role
of mother and father, forms of family building, family relations, values to be
possessed, gender equality, family protection, child education, etc. contains. In
this context, the stories will guide the present-day parents in constructing their
perceptions of parenting in a changing world. The changing world conditions and
the elements in the cultural memory will be blended to create parental behavior
patterns that have both a national identity and the needs of the modern world. In
this respect, the study is important in terms of finding the sources of parents'
current behavior and duties in their cultural roots.
Qualitative research method will be used in the study. Data collection will
be done by document analysis technique. Dede Korkut's stories, which are
supposed to be written in the 16th century, are based on Oguz Turks' life. Parental
behaviors in this work will be classified by content analysis and how
contemporary parents will benefit from these materials that make up cultural
memory will be emphasized.
Anahtar Kelimeler
Dede Korkut Stories cultural memory contemporary parenting change
Kaynakça
- ABDULLA, Kamal (1997). Gizli Dede Korkut, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- ÇETİNKAYA, Gülnaz (2015). “Dede Korkut Hikâyelerinde Benlik, Kimlik, Kişilik Üçgeninde Devletlü Oğul, Yiğit ve Eren”, Türkbilig, S. 30, 79-88.
- ÇETİNKAYA, Gülnaz (2018). “Dede Korkut Hikâyelerinde Toplumsal Cinsiyet Kabulleri Bağlamında Kadın ve Erkek Söylemleri”, 9. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, 143-152.
- DUYMAZ, Ali (2000). “Dede Korku Kitabı’nda Alpların Eğitim ve Geçiş Törenleri”, Uluslararası Dede Korkut Bilgi Şöleni, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, 97-108.
- ERGİN, Muharrem (2014). Dede Korkut Kitabı 1-2, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- GÖKYAY, Orhan Şaik (2007). Dedem Korkudun Kitabı, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- IRMAK, Yılmaz (2016). “Doğumdan Ölüme Bingöl Geçiş Dönemleri İnanç ve Uygulamaları”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.6, S.11, s.113-132
- KARABAŞ, Seyfi (1996). Dede Korkut’ta Renkler, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- ÖZDEMİR, Cafer (2014). “Dede Korkut Hikâyelerinde İdeal Türk Gençliği”, Gençlik ve Kültürel Mirasımız/Uluslararası Kongre, 173-182.
- ÖZTÜRK, Ali (1980). Çağları İçinde Türk Destanları, Ankara: Emek Matbaacılık.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sanat ve Edebiyat |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Ekim 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Sayı: 20 |
Cited By
An application to evaluate the imaginary place of hero figures in Turkish and Western kultures in secondary school students: The example of Dede Korkut Story
Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.31795/baunsobed.1038396
- Makale Dosyaları
