Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

PARTİ İÇİ DEMOKRATİK SEÇİM DEĞERLENDİRMESİ; CUMHURİYET HALK PARTİSİ MUŞ İL İDARE KURULU 1949 YILI KONGRESİ

Yıl 2024, Sayı: 27, 336 - 344, 30.04.2024
https://doi.org/10.29029/busbed.1391546

Öz

Türkiye’de CHP’nin iktidarda olduğu yıllar parti merkez kurulunun, hem toplumu hem de taşra teşkilatlarını raporlar ile Ankara’dan sıkı takip ettiği bir dönemdir. Bu dönemde yapılan il kongreleri, il ve ilçe temsilcilerinin seçilmesi CHP Genel Merkezinin raporlarında, üzerinde önemle durduğu bir konu olarak görülmüştür. Yaklaşan 1950 genel seçimleri nedeniyle CHP parti içi seçimlere önem vermiş ve bu durum 1949 yılı il kongrelerine de yansımıştır. Ülke genelinde CHP, parti kongrelerini tüm illerde tüzük esasına uygun olarak yapmayı vurgulamıştır. Muş İl İdare Kurulu toplantıları, parti içi seçimlerin tüzük esası ile bölge müfettişi kararlarının çatıştığı kongre toplantıları olmuştur. Bu çalışmada CHP Muş Bölgesi Müfettişi olarak görev yapan Cemal Karamuğla tarafından hazırlanan 1949 yılı raporu ışığında Muş il kongresine dair bilgiler sunulmaktadır. Müfettişlerin 1949 yılı Muş İl İdare Kurulu seçimlerine yönelik tutum ve raporları, halkın seçimlere serbest katılımı ile buna müdahalenin çatışması şeklinde sonuçlanmıştır. Bu bağlamda çalışmada amaçlanan, 22 Kasım 1949 tarihinde yapılan, CHP Muş İl İdare Kurulu toplantı tutanakları ile Varto İlçe İdare Kurulu toplantı tutanaklarına geçmiş bulunan tüzük kuralları çerçevesinde halkın serbest seçimleri incelenecektir.

Kaynakça

  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.1.2.3.4.5.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.7.8.9.10.11.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.13.14.15.16.17.18.19.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.25.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.26.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.39.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.56.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.57.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.58.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.59.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.61.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.62.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.63.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.64.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.65.
  • BCA; 490-1-0-0-179-713-3-9.6.
  • BCA; 490-1-0-0-179-713-3-9.7.
  • BCA; 490-1-0-0-179-713-3-9.12.
  • Ahmad F. (2019). Bir Kimlik Peşinde Türkiye. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Akekmekçi T., & Pervan M. (2011). Doğu Anadolu ve Cumhuriyet Bürokrasisi (1939-1951). Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Börklüoğlu L. (2017). Osmanlı İmparatorluğu’ndan Günümüze Türkiye’de Siyaset: Değişim Dinamikleri, Aktörler ve Gelişmeler. M. Zincirkıran (Ed.), Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı içinde (ss. 101-160). Dora Yayınları.
  • C.H.P. Program ve Tüzüğü, 1947.
  • Cumhuriyet, 17 Kasım 1947.
  • Cumhuriyet, 18 Kanunuevvel 1931.
  • Cumhuriyet, 18 Kasım 1947.
  • Çağlayan E. (2014). Cumhuriyet’in Diyarbakır’da Kimlik İnşası (1923-1950). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Çağlayan E. (2019). Cumhuriyet’in Doğu’su: Devlet, Parti, Toplum. İstanbul: Pınar Yayınları.
  • Çeçen A. (2018). Atatürk’ün Kültür Kurumu Halkevleri. İstanbul: Tarihçi Kitabevi Yayınları.
  • Koçak C. (2016). Tek Parti Cumhuriyet ve Şefler. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Turan M.(2011). CHP’nin Doğuda Teşkilatlanması (1923-1950). İstanbul: Libra Yayınları.
  • Uyar H. (2012). Tek parti dönemi ve cumhuriyet halk partisi. İstanbul: Boyut Yayınları.
  • Yalçın D., Akbıyık Y., Özkaya Y. (2011). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi II. Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
  • Zürcher E. J. (2019). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.

ASSESSMENT OF INTRA-PARTY DEMOCRATİC ELECTİONS; THE 1949 CONGRESS OF THE REPUBLİCAN PEOPLE'S PARTY MUŞ PROVİNCİAL ADMİNİSTRATİVE BOARD

Yıl 2024, Sayı: 27, 336 - 344, 30.04.2024
https://doi.org/10.29029/busbed.1391546

Öz

Single-party years in Turkey were a period during which the central committee of the CHP closely monitored both society and local organizations through reports from Ankara. The provincial congresses held during this period, as well as the selection of provincial and district representatives, were reflected in the reports to which the CHP Headquarters attached great importance. Due to the upcoming multi-party general elections, the CHP placed emphasis on internal party elections, and this was reflected in the 1949 provincial congresses. Throughout the country, the CHP emphasized conducting party congresses in all provinces in accordance with the regulations. The meetings of the Muş Provincial Administrative Board became congresses where internal party elections conflicted with the decisions of the regional inspectors, according to the regulations. This paper presents information about the Muş provincial congress based on the 1949 report prepared by Cemal Karamuğla, who serves as the Inspector of the CHP Muş Region. The attitudes and reports of the inspectors regarding the 1949 Muş Provincial Administrative Board elections resulted in a conflict between the free participation of the people in the elections and the intervention in them.
In this study, the meeting of the CHP Muş Provincial Administrative Board and the Varto District Administrative Board, held on November 22, 1949, will be examined within the framework of the regulations recorded in the meeting minutes to analyze the free elections of the people.

Kaynakça

  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.1.2.3.4.5.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.7.8.9.10.11.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.13.14.15.16.17.18.19.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.25.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.26.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.39.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.56.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.57.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.58.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.59.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.61.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.62.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.63.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.64.
  • BCA; 490-01-0-0-179-713-2.65.
  • BCA; 490-1-0-0-179-713-3-9.6.
  • BCA; 490-1-0-0-179-713-3-9.7.
  • BCA; 490-1-0-0-179-713-3-9.12.
  • Ahmad F. (2019). Bir Kimlik Peşinde Türkiye. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Akekmekçi T., & Pervan M. (2011). Doğu Anadolu ve Cumhuriyet Bürokrasisi (1939-1951). Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Börklüoğlu L. (2017). Osmanlı İmparatorluğu’ndan Günümüze Türkiye’de Siyaset: Değişim Dinamikleri, Aktörler ve Gelişmeler. M. Zincirkıran (Ed.), Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı içinde (ss. 101-160). Dora Yayınları.
  • C.H.P. Program ve Tüzüğü, 1947.
  • Cumhuriyet, 17 Kasım 1947.
  • Cumhuriyet, 18 Kanunuevvel 1931.
  • Cumhuriyet, 18 Kasım 1947.
  • Çağlayan E. (2014). Cumhuriyet’in Diyarbakır’da Kimlik İnşası (1923-1950). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Çağlayan E. (2019). Cumhuriyet’in Doğu’su: Devlet, Parti, Toplum. İstanbul: Pınar Yayınları.
  • Çeçen A. (2018). Atatürk’ün Kültür Kurumu Halkevleri. İstanbul: Tarihçi Kitabevi Yayınları.
  • Koçak C. (2016). Tek Parti Cumhuriyet ve Şefler. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Turan M.(2011). CHP’nin Doğuda Teşkilatlanması (1923-1950). İstanbul: Libra Yayınları.
  • Uyar H. (2012). Tek parti dönemi ve cumhuriyet halk partisi. İstanbul: Boyut Yayınları.
  • Yalçın D., Akbıyık Y., Özkaya Y. (2011). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi II. Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
  • Zürcher E. J. (2019). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Toplam 33 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkiye Cumhuriyeti Tarihi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Mustafa Şehitoğlu 0000-0002-1943-7953

Erken Görünüm Tarihi 29 Nisan 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 15 Kasım 2023
Kabul Tarihi 31 Ocak 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Sayı: 27

Kaynak Göster

APA Şehitoğlu, M. (2024). PARTİ İÇİ DEMOKRATİK SEÇİM DEĞERLENDİRMESİ; CUMHURİYET HALK PARTİSİ MUŞ İL İDARE KURULU 1949 YILI KONGRESİ. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(27), 336-344. https://doi.org/10.29029/busbed.1391546