Sheikh Gâlib, one of the distinguished personalities of the eighteenth century, is one of the Mevlevi poets who left his mark on the field of classical Turkish poetry. When the poet's poems are examined, it is seen that his poems contain deep meanings with his unique style, symbols and dreams he used. In addition to these features in his poems, the effects of the poet's being a Mevlevi sheikh were also embodied in his poems. The poet's ghazal with eyler semâ rhymed, which is the subject of the study, also contains these features. Therefore, some characteristics and mystical images of Mevlevism appear to be an aesthetic element in this ghazal, as in his other poems. In the introduction part of the study, the life of the poet, Mevlevi, dhikr and sema are mentioned. Afterwards, the commentary on the ghazal, which consisted of seven couplets, was started. In this poem, whose annotation is made, the idea that every object in the world of existence is in a state of attraction under the influence of divine love in general terms has been processed, and this state has been given by associating it with the sema, which is the Mevlevi dhikr. It has been tried to contribute both to the poet's literary aspect and the field of commentary by making the commentary of this ghazal, which has rich connotations.
On sekizinci yüzyılın mümtaz şahsiyetlerinden biri olan Şeyh Gâlib, klasik Türk şiiri sahasına damgasını vurmuş Mevlevi şairlerdendir. Şairin şiirleri incelendiğinde kendisine has üslubu, kullanmış olduğu sembolleri ve hayalleri ile şiirlerinin derin manalar içerdiği görülmektedir. Şiirlerindeki bu özelliklerin yanı sıra şairin aynı zamanda bir Mevlevi şeyhi olmasının etkileri de şiirlerinde vücut bulmuştur. Şairin çalışmaya konu olan eyler semâ redifli gazeli de bu özellikleri bünyesinde barındırmaktadır. Dolayısıyla Mevleviliğe dair bazı hususiyetler ve tasavvufi imgeler diğer şiirlerinde olduğu gibi bu gazelde de bir estetik unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın giriş bölümünde şairin hayatı, Mevlevilik, zikir ve sema konularından bahsedilmiştir. Sonrasında ise yedi beyitten oluşan gazelin şerhine geçilmiştir. Şerhi yapılan bu şiirde genel manada ilahi aşkın tesiriyle varlık âlemindeki her nesnenin cezbe hâlinde olduğu düşüncesi işlenmiş, bu hâl Mevlevi zikri olan sema ile ilişkilendirilerek verilmiştir. Zengin çağrışımların söz konusu olduğu bu gazelin şerhini yaparak hem şairin edebî yönüne hem de şerh alanına katkı sunmaya çalışılmıştır.
Teşekkür ederim.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Osmanlı Sahası Klasik Türk Edebiyatı |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 29 Nisan 2024 |
Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2024 |
Gönderilme Tarihi | 21 Kasım 2023 |
Kabul Tarihi | 25 Mart 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Sayı: 27 |