Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

MİLLİ KÜTÜPHANE 8121 NUMARADA KAYITLI BİR GAZEL MECMÛASINDA YER ALAN ARZÎ DEDE’YE AİT BEŞ GAZEL VE BU GAZELLERİN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Sayı: 28, 410 - 417, 30.10.2024
https://doi.org/10.29029/busbed.1482645

Öz

Mecmualar, edebiyat tarihimizde yer edinmiş şairlerin şiirlerini ortaya çıkarmak açısından başvurulan önemli kaynaklar arasında yer almaktadır. Bu eserlerde bilinen şairlere ait yeni şiirler olabileceği gibi adı bilinmeyen şair ve onların şiirlerine rastlamak mümkündür.
Çalışmada Milli Kütüphane 8121 numarada kayıtlı Mecmua-i Gazeliyyât adlı şiir mecmuasında yer alan Arzî Dede mahlaslı bir şaire ait beş gazele yer verilecek ve bu gazeller şekil ve muhteva yönünden incelenecektir.
Yapılan araştırmalar neticesinde söz konusu gazellerden ikisinin başka herhangi bir çalışmaya konu olmadığı tespit edildi. Bununla birlikte kaynaklarda Arzî mahlası kullanan yalnızca bir şair tespit edildi. Mecmuada yer alan şiirlerin bu şaire ait olup olamadığına dair elimizde herhangi somut bir delil olmasa da bu mahlasta şiir yazan başka şairin kaynaklarda adının geçmemesi şiirlerin Arzî Dede mahlaslı bu şaire ait olabileceği ihtimalini arttırmaktadır.

Kaynakça

  • Ayan, G. (2000). Antepli Arzî Mehmet Efendi. Osmanlı Döneminde Gaziantep Sempozyumu. Gaziantep.
  • Beklen, S. (2017). Milli Kütüphane 8121 Numarada Kayıtlı Mecmua-i Gazeliyyât Adlı Gazel Mecmuası (İnceleme- Metin) [Yüksek lisans tezi Fırat Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
  • Bursalı M. T. (2016). Osmanlı Müellifleri. haz. M. A. Yektâ Saraç, TÜBA. Ankara.
  • Devellioğlu, F. (2013). Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
  • Genç, İ. (2018). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye (İnceleme- metin). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü.
  • İsen, M. (Ed.). (2009). Şair Tezkireleri (Genişletilmiş 2. Baskı). Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Odunkıran, F. (2020). Mevlevî Tezkiresi: Sefine-i Nefîse-i Mevleviyân (İnceleme-Metin). İstanbul Üniversitesi.
  • Pala, İ. (1990). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Sahîh Ahmed Dede. (2017). Mecmûatü’t-Tevârih’l-Mevleviyye. haz. Cem Zorlu, İstanbul: İnsan Yay.
  • Toker, B. İ. (2023). 17. Asır İstanbul’unda Bir Tekke Mahfili: Arzî Mehmed Dede’nin Şeyhliği Döneminde Galata Mevlevîhanesi. Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, Sayı 18, 63-80
  • Yakar, H. İ. (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Ycm Yay.

FIVE GAZELS BY ARZÎ DEDE IN A GAZEL MAGAZINE REGISTERED IN NATIONAL LIBRARY WITH THE NUMBER 8121 AND THE ANALYSIS OF THESE GAZELS

Yıl 2024, Sayı: 28, 410 - 417, 30.10.2024
https://doi.org/10.29029/busbed.1482645

Öz

Magazines are among the important sources used to reveal the poems of important poets in our literary history. In these works, it is possible to come across new poems by known poets, as well as unknown poets and their poems.
This study discusses five gazels belonging to a poet with the pseudonym Arzî Dede, published in the poetry magazine "Mecmua-i Gazeliyyât" registered in the National Library with number 8121, and examines these gazels in terms of form and content.
As a result of the study, it is possible to say that two ghazals mentioned are not the subject of any other studies. Moreover, there is only one poet in the literature who uses the pseudonym Arzî. Although there is no concrete evidence as to whether the poems in the magazine belong to this poet or not, the fact that no other poet who wrote poems using this pseudonym is mentioned in the literature increases the possibility that these poems may belong to this poet with the pseudonym Arzî Dede.

Kaynakça

  • Ayan, G. (2000). Antepli Arzî Mehmet Efendi. Osmanlı Döneminde Gaziantep Sempozyumu. Gaziantep.
  • Beklen, S. (2017). Milli Kütüphane 8121 Numarada Kayıtlı Mecmua-i Gazeliyyât Adlı Gazel Mecmuası (İnceleme- Metin) [Yüksek lisans tezi Fırat Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
  • Bursalı M. T. (2016). Osmanlı Müellifleri. haz. M. A. Yektâ Saraç, TÜBA. Ankara.
  • Devellioğlu, F. (2013). Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
  • Genç, İ. (2018). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye (İnceleme- metin). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü.
  • İsen, M. (Ed.). (2009). Şair Tezkireleri (Genişletilmiş 2. Baskı). Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Odunkıran, F. (2020). Mevlevî Tezkiresi: Sefine-i Nefîse-i Mevleviyân (İnceleme-Metin). İstanbul Üniversitesi.
  • Pala, İ. (1990). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Sahîh Ahmed Dede. (2017). Mecmûatü’t-Tevârih’l-Mevleviyye. haz. Cem Zorlu, İstanbul: İnsan Yay.
  • Toker, B. İ. (2023). 17. Asır İstanbul’unda Bir Tekke Mahfili: Arzî Mehmed Dede’nin Şeyhliği Döneminde Galata Mevlevîhanesi. Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, Sayı 18, 63-80
  • Yakar, H. İ. (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Ycm Yay.
Toplam 11 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Osmanlı Sahası Klasik Türk Edebiyatı
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Sadık Beklen 0000-0003-0677-8326

Erken Görünüm Tarihi 27 Ekim 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Ekim 2024
Gönderilme Tarihi 12 Mayıs 2024
Kabul Tarihi 14 Ekim 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Sayı: 28

Kaynak Göster

APA Beklen, S. (2024). MİLLİ KÜTÜPHANE 8121 NUMARADA KAYITLI BİR GAZEL MECMÛASINDA YER ALAN ARZÎ DEDE’YE AİT BEŞ GAZEL VE BU GAZELLERİN İNCELENMESİ. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(28), 410-417. https://doi.org/10.29029/busbed.1482645