Öz
Türkiye’de arabesk geniş kitlelerce sevilerek dinlenen bir müzik tarzı olmanın yanı sıra bir yaşam biçimi ve kültür ögesi olarak da tarihsel süreç içerisinde toplumda kendisine yer edinebilmiş bir fenomendir. Bu fenomeni ortaya çıkaran şartların başında kısa zaman aralıkları ile hızlı bir şekilde yaşanan kentleşme ve bunun sebep olduğu toplumsal dönüşüm süreçleri gelmektedir. Kentli işçi sınıfının oluşması, gecekondulaşma, nüfus artışı, yoksulluk, yoksunluk ve dışlanma bu dönüşüm süreçlerinden bazılarını oluşturmaktadır. Çalışmanın temel amacı, cadde ve sokaklarda ya da diğer kamusal alanlarda her gün karşımıza çıkan, görüp farkına vardığımız ancak hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olamadığımız arabesk kültürün bir tezahürü olan duvar yazılarının sosyolojik, psikolojik, ekonomik ve politik anlamlarını derinlemesine analiz etmektir. Araştırmada arabesk kültürün kent duvarlarındaki yazılar üzerinden tematik analizi, nitel araştırma desenlerinden durum çalışması desenine uygun olarak yapılmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında Adana iline bağlı Seyhan, Yüreğir ve Çukurova ilçelerinde yer alan bazı mahallelerdeki duvar yazılarında, yaşanılan çevrede baskın olan arabesk kültürün derin izlerine rastlanmıştır. Bu da yaşanılan çevrenin ve o çevrede hâkim olan kültürün, kişilerin duygu ve düşünce dünyası ile yaşam tarzları üzerinde büyük etkisi olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adıgüzel, Y. (2001). Kitle toplumunun açmazları kültür endüstrisi. Şehir Yayınları.
- Akalın, M. (2018). Kente karşı işlenen suçların faili: imar afları. İksad Yayınevi.
- Ataay, F. (2004). Türkiye’de kentsel ve bölgesel gelişme dinamikleri (1923-2000). M. Güneş (Ed), Küreselleşme kıskacında kent ve politika içinde (5-62 ss.). Detay Yayıncılık.
- Balkır, N. ve Kuru, A.Ş. (2016). Sokak sanatı ve graffitinin pedagojik bir yöntem olarak işlerliği. İdil, 5 (26), 1645- 1658.
- Baudrillard J. (2002). Simgesel değiş tokuş ve ölüm. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
- Belge, M. (2008). Tarihten Güncelliğe. İletişim Yayınları.
- Ceylan Çapar, M. & Ceylan, M. (2022). Durum çalışması ve olgubilim desenlerinin karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (Özel Sayı 2), 295-312.
- Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş- nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Anı Yayıncılık.
- Erdoğan, İ. (1999). Popüler Kültür: Kültür Alanında Egemenlik ve Mücadele. N. Güngör (Ed.), Popüler kültür ve iktidar içinde (18-53 ss.). Vadi Yayınları.
- Gadsby, J. M. (1995). Looking at the writing on the wall: A critical review and taxonomy of graffiti texts. http://www.graffiti.org/faq/critical.review.html
- Jenks, C. (2007). Alt kültür (1. baskı). Ayrıntı Yayınları.
- Keleş, R. (1997). Kentleşme politikası. İmge Kitabevi Yayınları. Ankara.
- Köymen, O. (2008). Kapitalizm ve köylülük, ağalar, üretenler, patronlar. Yordam Kitap.
- Saraçoğlu, C. (2011). Türkiye’de göç çalışmalarında 1980 sonrası paradigma değişimi. Politika Dergisi, 1-10.
- Şengül, T. H. (2009). Kentsel çelişki ve siyaset, kapitalist kentleşme süreçlerinin eleştirisi. İmge Kitabevi.
- Oğuzhan Özlem (2009). Medya ve kültür: duvarın ötesi ve berisi: kamusal alanın neredeliğine ilişkin bir araştırma, Urban Kitap, İstanbul
- Özbek, M. (2013). Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski (11. basım). İletişim Yayınları.
- Özbek, M. (1991). Popüler kültür ve Orhan Gencebay arabeski. İletişim Yayınları.
- Özbudun, S. (2010). Sınıf, kültür, kimlik yazıları. Ütopya Yayınları.
- Öztuna, Y. (2000). Türk musikisi kavram ve terimleri ansiklopedisi. Atatürk Kültür Merkezi Yayını.
- Kocabaşoğlu U. (1980). Şirket telsizinden devlet radyosuna (1. basım). SBF Yayınları.
- Sözen, E. (2001). Popüler kültür retoriği: sahiplik içinde yokluk, rağbette olma ve sağduyu bilgisi. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 4(15), 53-64.
- Kongar, E. (2006). 21. yüzyılda Türkiye. Remzi Kitabevi.
- Meriç, Ö. (2017). Duvardaki şen direniş: graffiti başka bir dünya tahayyülü sunabilir mi? Intermedia International e-Journal, 4(6)
- Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Pegem Akademi.
- Stake, R.E. (2005). Qualitative case studies. N. K. Denzin &Y. S. Lincoln (Eds.). The Sage handbook of qualitative Research in (443-466 pp.). London, Sage.
- Stanchfield, Natalie (2006). The bombing of babylon: graffiti in Japan. http://www.graffiti.org/faq/stanchfield.html
- Stokes, M. (2020). Türkiye’ de arabesk olayı (5. baskı). İletişim Yayınları.
- Taylor, M. F. (2012). Addicted to the risk, recognition and respect that the graffiti lifestye provides: towards and understanding of the reasons for graffiti engagement. Int. J. Ment. Health Addiction, 10, 54-68.
- Tellan B. (2004). Üretim ve tüketim süreci açısından popüler kültür ve medya ilişkisi: Kurtlar Vadisi örneği. Eğitim Dergisi, 5(57), 197-201.
- URL1 https://www.bbc.com/turkce/haberler/2013/03/130302_muslum_gurses_elif_ (adresinden 05.03.2024 tarihinde ulaşılmıştır).
- URL2 https://www.muzikhabercisi.com/10197/muzik/muhtesem-candan-turkiyenin-en-buyuk-stari-ferdi-tayfurdur.html (adresinden 12.04.2023 tarihinde ulaşılmıştır).
- URL3 https://www.sinemalar.com/filmleri/29713/orhan-gencebay (adresinden 12.06.2023 tarihinde ulaşılmıştır).
- URL4 https://www.sinemalar.com/filmleri/34974/muslum-gurses (adresinden 12.06.2023 tarihinde ulaşılmıştır).
- URL5 https://www.sinemalar.com/filmleri/41464/ferdi-tayfur (adresinden 12.06.2023 tarihinde ulaşılmıştır).
- Yin, R.K. (2013). Case study research: Design and methods. Thousand Oaks: Sage Publications.
Öz
Arabesque is a musical style loved and listened to by large masses in Turkey. Arabesque is a phenomenon that has gained a place in society throughout history as a lifestyle and cultural element. The primary conditions that bring about this phenomenon are rapid urbanization and the social transformation processes it causes. Urban working class, slum settlement, population growth, poverty, deprivation and exclusion constitute some of these transformation processes. The main purpose of the study is to analyze in depth the sociological, psychological, economic and political meanings of graffiti, which is an indicator of arabesque culture in Turkey. In the research, the thematic analysis of arabesque culture through the inscriptions on the city walls was conducted in accordance with the case study design. Within the scope of the study, deep traces of the arabesque culture, which is dominant in the living environment, were found in the graffiti in some neighborhoods in the Seyhan, Yüreğir and Çukurova districts of Adana province. This has shown that the environment we live in and the culture that prevails in that environment have a great impact on people's world of emotions, thoughts and lifestyles.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adıgüzel, Y. (2001). Kitle toplumunun açmazları kültür endüstrisi. Şehir Yayınları.
- Akalın, M. (2018). Kente karşı işlenen suçların faili: imar afları. İksad Yayınevi.
- Ataay, F. (2004). Türkiye’de kentsel ve bölgesel gelişme dinamikleri (1923-2000). M. Güneş (Ed), Küreselleşme kıskacında kent ve politika içinde (5-62 ss.). Detay Yayıncılık.
- Balkır, N. ve Kuru, A.Ş. (2016). Sokak sanatı ve graffitinin pedagojik bir yöntem olarak işlerliği. İdil, 5 (26), 1645- 1658.
- Baudrillard J. (2002). Simgesel değiş tokuş ve ölüm. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
- Belge, M. (2008). Tarihten Güncelliğe. İletişim Yayınları.
- Ceylan Çapar, M. & Ceylan, M. (2022). Durum çalışması ve olgubilim desenlerinin karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (Özel Sayı 2), 295-312.
- Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş- nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Anı Yayıncılık.
- Erdoğan, İ. (1999). Popüler Kültür: Kültür Alanında Egemenlik ve Mücadele. N. Güngör (Ed.), Popüler kültür ve iktidar içinde (18-53 ss.). Vadi Yayınları.
- Gadsby, J. M. (1995). Looking at the writing on the wall: A critical review and taxonomy of graffiti texts. http://www.graffiti.org/faq/critical.review.html
- Jenks, C. (2007). Alt kültür (1. baskı). Ayrıntı Yayınları.
- Keleş, R. (1997). Kentleşme politikası. İmge Kitabevi Yayınları. Ankara.
- Köymen, O. (2008). Kapitalizm ve köylülük, ağalar, üretenler, patronlar. Yordam Kitap.
- Saraçoğlu, C. (2011). Türkiye’de göç çalışmalarında 1980 sonrası paradigma değişimi. Politika Dergisi, 1-10.
- Şengül, T. H. (2009). Kentsel çelişki ve siyaset, kapitalist kentleşme süreçlerinin eleştirisi. İmge Kitabevi.
- Oğuzhan Özlem (2009). Medya ve kültür: duvarın ötesi ve berisi: kamusal alanın neredeliğine ilişkin bir araştırma, Urban Kitap, İstanbul
- Özbek, M. (2013). Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski (11. basım). İletişim Yayınları.
- Özbek, M. (1991). Popüler kültür ve Orhan Gencebay arabeski. İletişim Yayınları.
- Özbudun, S. (2010). Sınıf, kültür, kimlik yazıları. Ütopya Yayınları.
- Öztuna, Y. (2000). Türk musikisi kavram ve terimleri ansiklopedisi. Atatürk Kültür Merkezi Yayını.
- Kocabaşoğlu U. (1980). Şirket telsizinden devlet radyosuna (1. basım). SBF Yayınları.
- Sözen, E. (2001). Popüler kültür retoriği: sahiplik içinde yokluk, rağbette olma ve sağduyu bilgisi. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 4(15), 53-64.
- Kongar, E. (2006). 21. yüzyılda Türkiye. Remzi Kitabevi.
- Meriç, Ö. (2017). Duvardaki şen direniş: graffiti başka bir dünya tahayyülü sunabilir mi? Intermedia International e-Journal, 4(6)
- Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Pegem Akademi.
- Stake, R.E. (2005). Qualitative case studies. N. K. Denzin &Y. S. Lincoln (Eds.). The Sage handbook of qualitative Research in (443-466 pp.). London, Sage.
- Stanchfield, Natalie (2006). The bombing of babylon: graffiti in Japan. http://www.graffiti.org/faq/stanchfield.html
- Stokes, M. (2020). Türkiye’ de arabesk olayı (5. baskı). İletişim Yayınları.
- Taylor, M. F. (2012). Addicted to the risk, recognition and respect that the graffiti lifestye provides: towards and understanding of the reasons for graffiti engagement. Int. J. Ment. Health Addiction, 10, 54-68.
- Tellan B. (2004). Üretim ve tüketim süreci açısından popüler kültür ve medya ilişkisi: Kurtlar Vadisi örneği. Eğitim Dergisi, 5(57), 197-201.
- URL1 https://www.bbc.com/turkce/haberler/2013/03/130302_muslum_gurses_elif_ (adresinden 05.03.2024 tarihinde ulaşılmıştır).
- URL2 https://www.muzikhabercisi.com/10197/muzik/muhtesem-candan-turkiyenin-en-buyuk-stari-ferdi-tayfurdur.html (adresinden 12.04.2023 tarihinde ulaşılmıştır).
- URL3 https://www.sinemalar.com/filmleri/29713/orhan-gencebay (adresinden 12.06.2023 tarihinde ulaşılmıştır).
- URL4 https://www.sinemalar.com/filmleri/34974/muslum-gurses (adresinden 12.06.2023 tarihinde ulaşılmıştır).
- URL5 https://www.sinemalar.com/filmleri/41464/ferdi-tayfur (adresinden 12.06.2023 tarihinde ulaşılmıştır).
- Yin, R.K. (2013). Case study research: Design and methods. Thousand Oaks: Sage Publications.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Beşeri Coğrafyada Kent , Kentleşme Politikaları |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 27 Ekim 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ekim 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 13 Mayıs 2024 |
| Kabul Tarihi | 10 Ekim 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Sayı: 28 |
