Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

SOKAKTA ÇALIŞAN/ÇALIŞTIRILAN ÇOCUKLAR ÜZERİNE BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Yıl 2021, Sayı: 22, 753 - 772, 21.10.2021
https://doi.org/10.29029/busbed.935265

Öz

Bu çalışmanın amacı sokakta çalışan/çalıştırılan çocukların özellikleri ve sorunlarını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması tercih edilmiştir. Muş ilinde sokakta çalışan/çalıştırılan 14 çocuk ile araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara demografik bilgileri ve sokakta çalışma/çalıştırılma nedenlerini içeren 12 soru yöneltilmiştir. Araştırma bulgularına göre; sokakta çalışan/çalıştırılan çocukların çok sayıda kardeşe sahip oldukları, ebeveynlerinden sadece babalarının çalıştığı, düşük aile gelirine sahip oldukları; düşük ücretlerle, çok fazla çalıştıkları görülmüştür. Sokakta çalışan/çalıştırılan çocukların sigara kullanımı gibi olumsuz davranışları olduğu, aile içi şiddet gördüğü ve okul başarılarının orta-düşük olarak nitelendirdikleri görülmektedir. Bu nedenle çocukların sokakta çalışma/çalıştırmaya neden olan ekonomik koşulların güçlendirilmesi, ailelere eğitimler verilmesi, bu çocuklara yönelik sosyal politikaların geliştirilmesi önerilmektedir.

Kaynakça

  • AKBULUT, Ö. F. & GÜNAYDIN, H. (2020) Çocuğa Yönelik Şiddetin Çocuk Hakları Sözleşmesi Bağlamında İncelenmesi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 29-40.
  • AKINCI, B., NERGİZ, A., & GEDİK, E. (2015). Uyum süreci üzerine bir değerlendirme: Göç ve toplumsal kabul. Göç Araştırmaları Dergisi, 1(2), 58-83.
  • ALPTEKİN, K. (2011). Sokakta Çalışan Çocuklar ve Aileleri: Düzce Örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(1), 25-48.
  • AVŞAR, Z., & ÖĞÜTOĞULLARI, D. Ö. E. (2012). Çocuk işçiliği ve çocuk işçiliği mücadele stratejileri. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(1). 9-40.
  • AYDIN, F. (2004). Türkiye Tarafından Onaylanan ILO Sözleşmeleri. Yayımlanmamış uzmanlık tezi. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: Ankara.
  • BAYTEMÜR, M., KOÇAK, A., & FİŞEK, G. (1994). 13-15 yaş diliminde sigara içmeyi etkileyen etmenler üzerine bir araştırma. Çalışma Ortamı, 14, 32-8.
  • BİLGİN, R. (2009). Diyarbakır'da Sokakta Çalışan Çocuklar Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), 232-244.
  • CİGNO, A., ROSATİ, F. C., & GUARCELLO, L. (2002). Does globalization increase child labor?. World Development, 30(9), 1579-1589.
  • ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI [ÇSGB], (2017). Çocuk İşçiliği ile Ulusal Mücadele Programı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Genel Yayın No: 63. Erişim adresi: https://ailevecalisma.gov.tr/media/1322/cocukisciligimucadele_2017_2023_tr.pdf
  • ÇOBANER, A. A. (2016). Türkiye'de Çocuk İşçiliği Sorunu ve Haberlerde Suriyeli Çocuk İşçilerin İzini Sürmek. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 5(9), 13-49.
  • ÇÖPOĞLU, M. (2018). Bir kısır döngü: Dünyada ve Türkiye’de çocuk işçiliği ve işsizlik. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 6(5) 671–685.
  • DUR, A. İ. B., & ÖZTÜRK, M. (2017). Türkiye'de ve Dünyada Çocuk İşçiliği ve Mücadele Politikaları: SDÜ MYO Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(3), 613-635.
  • EDMONDS, E. V. (2006) Child labor and schooling responses to anticipated income in South Africa’, Journal of Development Economics, 81(2), 386–414.
  • ERBAŞ, M. M., KARAHAN, T. F., & UZUN, T. (2020). Sokakta çalışan çocukların yalnızlık ve depresyon düzeylerinin ebeveyn durumları açısından incelenmesi: İstanbul örneği. Celal Bayar University Journal of Social Sciences/Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 233-249.
  • IŞIĞIÇOK, Ö. (2017). İstihdam ve işsizlik. Bursa: Dora Yayıncılık.
  • KAYHAN, N. (2012). Çocuk İşçiliği, IPEC Deneyimi Işığında Sanayide Çalışan Çocukların Sorunları. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi. 1(4), 187-200.
  • KLERMAN, L. (1991). The health of poor children: problems and programs, children in poverty-child development and public (ed. Huston, A.). New York: Cambridge Universirty Press.
  • KÜÇÜKALİ, A. (2016). Sokakta Çalışan Çocukların Sosyo-Ekonomik Durumları. Ataturk University Journal of Economics & Administrative Sciences, 30(5). 1345-1367.
  • KÜÇÜKALİ, A. & ÖZMEN, K. (2019). İş ve meslek danışmanlarının çalışma hayatında karşılaştıkları problemler ve eksik istihdam sorunu: Muş, Bitlis, Van ve Hakkâri Örneği. İş ve Hayat, 5(10), 136-158.
  • LAKSHAPATHİ, P. (1993). The plight of working children in India. child labour: Multi-dimensioal problem. Delhi: Ajanta Publications
  • NİKORAD, M., & SOLEİMANİ, A. A. (2020). The effectiveness of teaching life skills to street children for ımproving their life skills and its quality. Journal of Humanities Insights, 4(03), 103-112.
  • SİDDİQİ, F. V. & PATRİNOS, H. A. (1995). Child Labor: Issue, Causes and Interventions, Human Capital Development and Operations Policy, Human Capital Development and Operations Policy Çalışma Raporu.
  • SUMNER, A., HOY, C., & ORTİZ-JUAREZ, E. (2020). Estimates of the Impact of COVID-19 on Global Poverty. UNU-WIDER, April, 800-9.
  • TAŞ, H.Y. & ABBASİGİL, Ö.S. (2017). Çocuk İşçiliği Sorunu: Türkiye-Almanya-Pakistan Karşılaştırılması. Emek ve Toplum Dergisi. 14(6), 25-46.
  • TEPE, B. (2018). Çalışan Çocuklar ve Eğitimleri. Ed: Zarife Seçer. Risk Altındaki Çocuklar ve Eğitimleri. 331-356.
  • TOKOL, A. (2018). Çocuklara yönelik sosyal politikalar. Ed: Aysen Tokol ve Yusuf Alper. Sosyal Politika. 414-449.
  • TUNÇCAN, N. (2000). Çocuk İşçiliği: Nedenleri, Boyutları ve Küreselleşen Dünyadaki Konumu. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 243-259.
  • KARA, S. B. K., & ÇALIK, T. (2012). Sokakta Çalışan Çocukların Eğitim İhtiyaçları. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 32(3), 673-695.
  • ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ, (2020) ‘ILO Monitor: COVID-19 and the World of Work’, third edition, ILO, Erişim adresi: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/documents/briefingnote/wcms_743146.pdf
  • ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇOCUKLARA YARDIM FONU [2020]. Covıd-19 ve Çocuk İşçiliği: Kriz Zamanı, Harekete Geçme Zamanı. Erişim Adresi: https://www.ilo.org/ankara/areas-of-work/covid-19/WCMS_751230/lang--tr/index.htm

WORKING CHILDREN ON THE STREET: A FIELD REVIEW

Yıl 2021, Sayı: 22, 753 - 772, 21.10.2021
https://doi.org/10.29029/busbed.935265

Öz

This research aims to analyze the characteristics and problems of children working/employed on the street through various variables. In the research, one of the qualitative research methods, case study, was preferred. Semi-structured interviews developed by the researchers were conducted with 14 children working/employed in the city of Muş in Turkey. The participants were asked 12 questions, including demographic information and reasons for working/working on the street. According to the research findings, children who work/are made to work on the street have many siblings, only their fathers work, and they have low family income; It has been seen that they work too many hours for low wages. It is seen that children working/employed on the street have negative behaviours such as smoking, are exposed to domestic violence, and their school success is moderate-low. For this reason, it is recommended to strengthen the economic conditions that cause children to work/work on the street, provide training to families, and develop social policies for these children.

Kaynakça

  • AKBULUT, Ö. F. & GÜNAYDIN, H. (2020) Çocuğa Yönelik Şiddetin Çocuk Hakları Sözleşmesi Bağlamında İncelenmesi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 29-40.
  • AKINCI, B., NERGİZ, A., & GEDİK, E. (2015). Uyum süreci üzerine bir değerlendirme: Göç ve toplumsal kabul. Göç Araştırmaları Dergisi, 1(2), 58-83.
  • ALPTEKİN, K. (2011). Sokakta Çalışan Çocuklar ve Aileleri: Düzce Örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(1), 25-48.
  • AVŞAR, Z., & ÖĞÜTOĞULLARI, D. Ö. E. (2012). Çocuk işçiliği ve çocuk işçiliği mücadele stratejileri. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(1). 9-40.
  • AYDIN, F. (2004). Türkiye Tarafından Onaylanan ILO Sözleşmeleri. Yayımlanmamış uzmanlık tezi. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: Ankara.
  • BAYTEMÜR, M., KOÇAK, A., & FİŞEK, G. (1994). 13-15 yaş diliminde sigara içmeyi etkileyen etmenler üzerine bir araştırma. Çalışma Ortamı, 14, 32-8.
  • BİLGİN, R. (2009). Diyarbakır'da Sokakta Çalışan Çocuklar Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), 232-244.
  • CİGNO, A., ROSATİ, F. C., & GUARCELLO, L. (2002). Does globalization increase child labor?. World Development, 30(9), 1579-1589.
  • ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI [ÇSGB], (2017). Çocuk İşçiliği ile Ulusal Mücadele Programı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Genel Yayın No: 63. Erişim adresi: https://ailevecalisma.gov.tr/media/1322/cocukisciligimucadele_2017_2023_tr.pdf
  • ÇOBANER, A. A. (2016). Türkiye'de Çocuk İşçiliği Sorunu ve Haberlerde Suriyeli Çocuk İşçilerin İzini Sürmek. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 5(9), 13-49.
  • ÇÖPOĞLU, M. (2018). Bir kısır döngü: Dünyada ve Türkiye’de çocuk işçiliği ve işsizlik. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 6(5) 671–685.
  • DUR, A. İ. B., & ÖZTÜRK, M. (2017). Türkiye'de ve Dünyada Çocuk İşçiliği ve Mücadele Politikaları: SDÜ MYO Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(3), 613-635.
  • EDMONDS, E. V. (2006) Child labor and schooling responses to anticipated income in South Africa’, Journal of Development Economics, 81(2), 386–414.
  • ERBAŞ, M. M., KARAHAN, T. F., & UZUN, T. (2020). Sokakta çalışan çocukların yalnızlık ve depresyon düzeylerinin ebeveyn durumları açısından incelenmesi: İstanbul örneği. Celal Bayar University Journal of Social Sciences/Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 233-249.
  • IŞIĞIÇOK, Ö. (2017). İstihdam ve işsizlik. Bursa: Dora Yayıncılık.
  • KAYHAN, N. (2012). Çocuk İşçiliği, IPEC Deneyimi Işığında Sanayide Çalışan Çocukların Sorunları. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi. 1(4), 187-200.
  • KLERMAN, L. (1991). The health of poor children: problems and programs, children in poverty-child development and public (ed. Huston, A.). New York: Cambridge Universirty Press.
  • KÜÇÜKALİ, A. (2016). Sokakta Çalışan Çocukların Sosyo-Ekonomik Durumları. Ataturk University Journal of Economics & Administrative Sciences, 30(5). 1345-1367.
  • KÜÇÜKALİ, A. & ÖZMEN, K. (2019). İş ve meslek danışmanlarının çalışma hayatında karşılaştıkları problemler ve eksik istihdam sorunu: Muş, Bitlis, Van ve Hakkâri Örneği. İş ve Hayat, 5(10), 136-158.
  • LAKSHAPATHİ, P. (1993). The plight of working children in India. child labour: Multi-dimensioal problem. Delhi: Ajanta Publications
  • NİKORAD, M., & SOLEİMANİ, A. A. (2020). The effectiveness of teaching life skills to street children for ımproving their life skills and its quality. Journal of Humanities Insights, 4(03), 103-112.
  • SİDDİQİ, F. V. & PATRİNOS, H. A. (1995). Child Labor: Issue, Causes and Interventions, Human Capital Development and Operations Policy, Human Capital Development and Operations Policy Çalışma Raporu.
  • SUMNER, A., HOY, C., & ORTİZ-JUAREZ, E. (2020). Estimates of the Impact of COVID-19 on Global Poverty. UNU-WIDER, April, 800-9.
  • TAŞ, H.Y. & ABBASİGİL, Ö.S. (2017). Çocuk İşçiliği Sorunu: Türkiye-Almanya-Pakistan Karşılaştırılması. Emek ve Toplum Dergisi. 14(6), 25-46.
  • TEPE, B. (2018). Çalışan Çocuklar ve Eğitimleri. Ed: Zarife Seçer. Risk Altındaki Çocuklar ve Eğitimleri. 331-356.
  • TOKOL, A. (2018). Çocuklara yönelik sosyal politikalar. Ed: Aysen Tokol ve Yusuf Alper. Sosyal Politika. 414-449.
  • TUNÇCAN, N. (2000). Çocuk İşçiliği: Nedenleri, Boyutları ve Küreselleşen Dünyadaki Konumu. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 243-259.
  • KARA, S. B. K., & ÇALIK, T. (2012). Sokakta Çalışan Çocukların Eğitim İhtiyaçları. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 32(3), 673-695.
  • ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ, (2020) ‘ILO Monitor: COVID-19 and the World of Work’, third edition, ILO, Erişim adresi: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/documents/briefingnote/wcms_743146.pdf
  • ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇOCUKLARA YARDIM FONU [2020]. Covıd-19 ve Çocuk İşçiliği: Kriz Zamanı, Harekete Geçme Zamanı. Erişim Adresi: https://www.ilo.org/ankara/areas-of-work/covid-19/WCMS_751230/lang--tr/index.htm
Toplam 30 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Kenan Özmen 0000-0003-4179-9712

İsmail Dönmez 0000-0002-7792-0169

Yayımlanma Tarihi 21 Ekim 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021Sayı: 22

Kaynak Göster

APA Özmen, K., & Dönmez, İ. (2021). SOKAKTA ÇALIŞAN/ÇALIŞTIRILAN ÇOCUKLAR ÜZERİNE BİR ALAN ARAŞTIRMASI. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(22), 753-772. https://doi.org/10.29029/busbed.935265